در طول بیش از نیم قرن حضور پررنگ در عرصه دوبله، نقشها و شخصیتهای مهم بسیاری را در فیلمها و سریالهای پرطرفدار گویندگی کردهاید. تصور میکنید مردم بیش از هر چیز شما را با کدام نقشها به خاطر میآورند؟
در این سالها به جای بازیگران بسیاری مثل کلینت ایستوود، برد پیت و... گویندگی کردهام. در میان سریالها هم نقش ریوزو در سریال سالهای دور از خانه یا همان اوشین بسیار پرطرفدار بود. اما بیشتر مردم مرا به خاطر نوع صدایم به خاطر میآورند تا نقشهایی که گویندگی کردهام.
منظورتان نوعی آرامش و معصومیت است که در این صدا وجود دارد و با وجود گذر عمر هنوز هم جوانی خود را حفظ کرده؟
در این سالها به جای شخصیتهای منفی هم گویندگی کردهام که خبری از آن معصومیت در صدا نیست. منظورم تلاش گوینده برای نزدیک شدن به حس و حال شخصیتهاست که باعث میشود صدای دوبلور به مرور در ذهن مخاطب ثبت شود و به آن صدا علاقه پیدا کند. در هنر دوبله، قاضی اصلی مردم هستند. آنها هستند که با به خاطر آوردن یک صدا نشان میدهند کارنامه هنری دوبلور را پسندیدهاند.
تصور میکنید مردم با شنیدن صدای شما کدام دیالوگ را با این صدا به خاطر میآورند؟
در تمام این سالها دیالوگهای زیادی گفتهام که بیشترشان در خاطرم نمانده. اما برخی از دیالوگها بودهاند که در زمان پخش فیلم یا سریال سر زبانها افتاده است.
یکی از آن دیالوگهای ماندگار، دیالوگ «حاجی سیدتو کشتن» در فیلم دفاعمقدس «آخرین شناسایی» است؛ دیالوگی که هنوز هم گاهی کاربرد پیدا میکند. آن دیالوگ را به یاد دارید؟
بله. در دهههای 60 و 70 خیلی سر زبانها افتاده بود. به نظرم دلیل همهگیر شدن این دیالوگ باز هم تلاش دوبلور برای نزدیک شدن به نقش است. این عاملی است که باعث شد مخاطبان این دیالوگ را بپسندند و گاهی با دیدن من از آن تعریف کنند.
وضع امروز دوبله ایران و استعدادهای تازه این عرصه را چگونه ارزیابی میکنید؟
در میان نسل امروز دوبله ایران، افراد بااستعداد کم نداریم. اما چند عامل شاید در افول دوبله در ایران نقش دارد. نخست اینکه فیلمهای خوب نسبت به گذشته کمتر شده و دیگر اینکه دستمزدی که به دوبلورها داده میشود با توجه به شرایط اقتصادی این روزها ناچیز است. این عوامل باعث تعمق کمتر در برخی آثار و ضعف آنها شده. با این وجود استعدادهای خوبی داریم که به مرور و با کسب تجربه پیشرفت خواهند کرد.
بهعنوان یکی از پیشکسوتان برجسته دوبله چقدر نقش آموزش و هدایت پیشکسوتان را در پرورش و تربیت نسل جدید دوبله مؤثر میدانید؟
این روزها کلاسهای آموزش دوبله کم نیست و پیشکسوتها هم با برگزاری این کلاسها و فراخوانهای متعدد، استعدادهای خوبی پیدا کردهاند. من هم در تلاش هستم چنین کلاسهای آموزشی برای نسل جوان برگزار کنم. اما این میان مشکلی وجود دارد. برگزاری این کلاسها برای پیشکسوتها به دلیل اجاره استودیو، صدابردار و... بسیار پرهزینه است. در این شرایط نقش صدا و سیما و دیگر نهادهای فرهنگی در برگزاری کلاسهای آموزشی میتواند بسیار مهم باشد.
از شما به واسطه یک عمر فعالیت در عرصه دوبله در فرهنگسرای ابنسینا قدردانی شد. نقش فرهنگسراها را که این روزها در رشتههای مختلف هنری به جوانان میدان میدهند در دوبله و تسهیل برگزاری کلاس آموزشی چگونه ارزیابی میکنید؟
نهادهای دولتی مثل فرهنگسراها در این شرایط نقش مهمی دارند. اگر در این اماکن شرایط، امکانات و تجهیزات لازم برای برگزاری کلاسهای آموزشی برای جوانان علاقهمند فراهم شود در استعدادیابی و پرورش استعداد نسل جدید مؤثر خواهد بود. با این کار میشود کلاسها را با هزینه کمتری برگزار کرد و استعدادهای جوان ما هم با هزینه بسیار کمتر از کلاسهای آموزشی خصوصی میتوانند در این کلاسها از تجربیات پیشکسوتان دوبله استفاده کنند.