به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، بهناز نوید، روانشناس بالینی با بیان این مطلب، در خصوص دلایل بروز این نوع از افسردگی اظهار کرد: افسردگی فصلی به اختلال در خلق‌وخو (افسردگی، آزردگی و کج‌خلقی) در فصل پاییز و زمستان تعبیر می‌شود.
وی افزود: این نوع افسردگی که با عنوان «اختلال عاطفی» هم شناخته می‌شود، در برخی مواقع در فصل تابستان هم بروز می‌کند اما شیوع آن نسبت به فصل پاییز و زمستان کمتر است.
نوید توضیح داد: تحریک‌پذیری، خستگی مفرط، خواب آلودگی و گرفتگی از علائم اصلی این افسردگی محسوب می‌شوند و در برخی مناطق علائم خلقی افسردگی فصلی به یک اختلال مزمن روانپزشکی تبدیل می‌شود که شماری از اقسام خفیف آن در مناطق چهارفصل اقلیمی با عنوان «افسردگی زمستانی» طبقه‌بندی می‌شوند.
- ارتباط افسردگی فصلی با محل زندگی
این روانشناس بالینی ادامه داد: این افسردگی در فصل پاییز به دلیل کاهش نور بروز می‌کند و در فصل تابستان کاهش پیدا می‌کند. این عارضه همچنین در برخی از مناطق که به طور مداوم به نور طبیعی آفتاب دسترسی پیدا نمی‌کنند، به افسردگی دائمی تبدیل می‌شود.
نوید گفت: شمار مبتلایان به این افسردگی در برخی از نقاط مثل فلوریدا (به دلیل دوری از خط استوا) بیش از دیگر مناطق برآورد شده است.
به گفته این کارشناس، علاوه بر موقعیت جغرافیایی، سن و ژنتیک (سابقه خانوادگی) هم در بروز افسردگی فصلی نقش موثری دارند.
نوید بیان کرد: کاهش نور در فصل پاییز و زمستان سبب افت میزان سروتونین (انتقال دهنده عصبی) در بدن می‌شود و این امر عواطف و احساسات آدمی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
این متخصص افزود: کمبود نور همچنین سبب تکثیر هورمون ملاتونین (تنظیم‌کننده چرخه خواب) در بدن و متعاقب این امر اختلال در خواب می‌شود.
این کارشناس گفت: اختلال در تمرکز، هوشیاری، خواب، بی حوصلگی و بی‌انگیزگی، افسردگی، رخوت، انزواطلبی، کناره‌گیری از مشارکت های اجتماعی، افت کارآیی، عدم علاقه به عناصر لذت‌بخش، اختلال در ساعات بیولوژیک (زیستی)، تمایل به مصرف شدید کربوهیدارت‌ها، قند و همچنین اختلال در تنظیمات استاندارد دمای بدن از دیگر علائم افسردگی فصلی به شمار می‌روند.
- چاره چیست؟
این روانشناس بالینی به برخی از راه‌های مقابله با افسردگی فصلی اشاره کرد و گفت: رعایت یک رژیم غذایی سالم، بهره‌گیری از نور طبیعی آفتاب، پیاده‌روی و ورزش، ارتباط با مشاوران و همچنین مشارکت در نقش‌های اجتماعی از اقدامات موثر بر پیشگیری و کاهش این بیماری محسوب می‌شود.
به گفته وی، بیماران مبتلا به این افسردگی به طور متوسط باید ۳ روز در هفته (به مدت ۳۰ دقیقه) ورزش کنند.
نوید با بیان اینکه بر اساس برخی از تحقیقات «رفتاردرمانی شناختی» هم در بهبود این آسیب موثر است، اضفه کرد: بر اساس این رویکرد، بیمار در خصوص اهداف و چالش ها به صورت فهرست‌وار با روانشناس به گفت‌وگو می‌پردازد و با بهره‌گیری از مشاوره‌ها به منظور دستیابی به اهداف و مقاصد اقدام می‌کند.
وی افزود: به عبارت دیگر این رویکرد بر فشارهای روحی و روانی بیمار متمرکز می‌شود و با بهره‌گیری از ۱۰ تا ۱۲ جلسه مشاوره به رفع این فشارها، تحریف تفکر و بهبود خلق‌وخو می‌پردازد.
نوید گفت: نوردرمانی هم یکی دیگر از مهم‌ترین راه‌های درمان به شمار می‌رود که با استفاده از نوردرمانی مصنوعی (تابش نور به پیرامون بیمار) هورمون ملاتونین در بدن فرد مهار می‌شود و به بهبود روحیات وی کمک می‌کند.
به گفته این روانشناس بالینی، در برخی مواقع استفاده از داروهای ضد افسردگی به منظور معالجه این بیماری به همراه نوردرمانی به کار برده می‌شود.