همشهری آنلاین - روناک حسینی: «بمباران بیپایان اخبار و شایعات و عکس از ما دیوانگانی معتاد به دریافت اطلاعات ساخته. این اتفاق من را نابود کرد و ممکن است با شما هم چنین کند.» این نوشتههای اندرو سالیوان مفسر و بلاگر، در سپتامبر ۲۰۱۶ است. بخشی از یادداشتی که با عنوان «من زمانی انسان بودم» در نیویورکمگ منتشر شد. این یادداشت، اولین جرقهها را در ذهن کال نیوپورت، استاد علوم کامپیوتر دانشگاه جرجتاون و نویسنده کتاب «مینیمالیسم دیجیتال» ایجاد کرد. کتابی که نویسنده آن، با پژوهش در حوزه تاثیرات ابزارهای ارتباطی و دیجیتال بر زندگی روزمره، راه حلی میانهرو برای زیستن در این فضا، با بهرهگیری کافی از این ابزارها ارائه داده است. راهی میان گم شدن تام و تماموقت از ابزارهای ارتباطی و در مقابل، کنار گذاشتن همه این ابزارها به کل.
کال نیوپورت، نام راه حلی را که ارائه میدهد، مینیمالیسم دیجیتال گذاشته است. مطابق مینیمالیسم دیجیتال، هر چه کمتر از فضای مجازی استفاده کنید، موفقیت، بهره و لذتتان از زندگی بیشتر خواهد بود. او البته اعتقاد دارد چیزی که ارائه میدهد، جدید نیست. مارکوس اورلیوس، فیلسوف رواقی، قرنها پیش گفته بود نمیدانید با انجام کارهای کوچک میتوانید چه زندگی رضایتبخش و خشنودکنندهای داشته باشید. نیوپورت میگوید که او این دیدگاه کلاسیک را به کنترل نقش فناوری در زندگی مدرن تعمیم داده است. او در کتاب، مثالهای متعددی از کسانی آورده است که با کاهش بیرحمانه زمانی که صرف فضای مجازی میکردند و تمرکز بر تعداد کمی فعالیت مفید و ثمربخش، تغییرات مثبت عظیمی را در زندگی خود تجربه کردهاند.
نیوپورت درباره کتابش توضیح میدهد: هدف این کتاب شناساندن مینیمالیسم دیجیتال است و این شامل کاوشی دقیقتر درباره آنچه از شما میخواهد و همین طور علت نتیجهدهندگی آن است. بخش دوم کتاب هم برای کسانی است که پذیرفتهاند چیزی که در بخش اول شرح داده شده برایشان کاربردی است. نیوپورت میگوید که ما نباید در برابر دنیای دیجیتال منفعل عمل کنیم و اجازه دهیم سرگرمیها و دلخوشیهایی که ابزارهای دیجیتال به ما میدهند، تمامِ وقت و احساس و افکار ما را به خود اختصاص دهند.
- نکات کلیدی پدر اقتصاد رفتاری؛ رازهای ذهن هنگام تصمیمگیری
- نویسندهای که دختران را به خروج از منطقه امن دعوت کرد
- ظلمت آشکار و مواجهه با افسردگی | این سگ سیاه شما را به خودکشی نزدیک میکند
- وقتی همه دروغ میگویند جز گوگل
در بخش دوم، راهکارهایی عملی برای به کارگیری مینیمالیسم دیجیتال ارائه شده است. همینطور تمرینهایی برای اینکه مخاطب بتواند ایدههای مطرح شده را اجرا کند. نویسنده بخش دوم را جعبهابزاری میداند که با کمک آن هر کسی میتواند سبک زندگی مینیمال مخصوص خودش را در زمینه دیجیتال پیدا کند.
نیوپورت در ابتدا ماجرا را از جایی برایمان تعریف میکند که پنجره فیسبوک مقابل ما گشوده شد و به سرعت بخش زیادی از توجه ما را به خود اختصاص داد. و اینکه کمی بعد، گوشیهای هوشمند جای خود را در زندگی ما باز کردند و روز به روز این «جا» بزرگ و بزرگتر شد. او در فصلی با عنوان «مبارزه تسلیحاتی نابرابر» توضیح میدهد که تغییرات ایجاد شده با فناوریهای جدید، غیرمنتظره بود و کاربران اولیه ابزارهای دیجیتال هرگز گمان نمیکردند روزی کار به اینجا بکشد که نتوانند بدون این ابزارها زندگی کنند. او جایی از این فصل میگوید: بخش مهمی از جواب اینکه چطور این اتفاق افتاد، این است که خیلی از این ابزارهای جدید هرگز آن طور که در نگاه اول به نظر میرسد، معصوم نیستند. مردم به دلیل تنبلی و بیهدف بودنشان نیست که تسلیم صفحهنمایش گوشیهایشان میشوند، بلکه بیلیونها دلار سرمایهگذاری شده تا آدمها به دام فضای مجازی بیفتند و هیچ راه گریزی از آن نداشته باشند.
نیوپورت از قول بیل مار، مجری تلویزیون که برنامهای با موضوع نفوذ در حال گسترش ابزارهای دیجیتال در زندگی روزمره اجرا کرد، سازندگان ابزارهای ارتباط جمعی را «تنباکوکاران تیشرتپوش» خطاب میکند. کسانی که دارند ابزارهای اعتیادآور میفروشند: «چک کردن تعداد لایکها شده شکل امروزی سیگار کشیدن.» مار میگوید: «فیلیپ موریس (یک کمپانی تولیدکننده سیگار) فقط ریههاتون رو میخواست. اپاستور اما روحتون رو میخواد.»
تریستان هریس، بنیانگذار یک شرکت استارتآپی و مهندس سابق شرکت گوگل، در سال ۲۰۱۷ در برنامه بیل مار حاضر شد تا نقش «افشاگر» را در قبال فناوری ایفا کند: «فناوری خنثی نیست. تازه بر عکس، طوری سازماندهی شده که با امکانات مختلفی که در اختیار شما قرار میده، بیشترین میزان وقتتون رو به خودش اختصاص بده و این همون چیزیه که ثروت رو به جیب سازندههاش سرازیر میکنه.»
نیوپورت بعد از آنکه دامنه نفوذ ابزارهای دیجیتال را برای مخاطب روشن میکند، به توضیح مبانی مینیمالیسم دیجیتال میپردازد. او برای مخاطب توضیح میدهد که چطور بهینه کردن استفاده از این ابزارها، میتواند بر کیفیت زندگی او تاثیر بگذارد. بعد درباره وقت گذراندن در تنهایی مینویسد و برای آن تمرینهایی ارائه میدهد. در بخش بعدی با عنوان لایک نکردن، نوع مینیمال حضور در شبکههای اجتماعی را یاد میدهد و برای آن هم تمریناتی در نظر گرفته است. بخشهای بعدی هم بازگرداندن تفریح به زندگی و ایستادگی در برابر میل به جلب توجه است. چیزهایی که برای کاربران دنیای دیجیتال، در نگاه اول غیر ممکن به نظر میرسند. اما نیوپورت با تمرینهایی، آموزش میدهد که چطور میتوان مثل حرفهایها از شبکههای اجتماعی استفاده کرد و محصول وسایل ارتباطی مدرن نبود.
مینیمالیسم دیجیتال، با عنوان فرعی یافتن زندگی متمرکز در یک جهان پرهیاهو، ترجمه سمانه پرهیزکاری است و نشر میلکان به تازگی چاپ دوم آن را روانه بازار کرده است.