همشهری آنلاین- شهره کیانوش راد: «کارگر ساختمانی فریاد می کشید ساختمان را تخلیه کنید، دیوارها ترک برداشته است.» «مهران لاجوردی» یکی از ساکنان ساختمان همجوار گود پرخطر نیاوران اینطور از شبی می گوید که به دلیل وحشت از فروریختن ساختمان مجبور به تخلیه خانه هایشان شدند: «آنقدر وحشت کرده بودیم که نمی دانستیم چه کنیم. برخی خانواده ها از ترس فروریختن ساختمان خانه را ترک کرده و به خانه اقوام رفته بودند. از قبل متوجه خطر شده بودیم اما هرچه به مسئولان می گفتیم صدایمان به جایی نمی رسید. وقتی باخبرشدیم به سرعت سمت ساختمان رفتیم. در عرض یک ساعت اسباب و اثاثیه قابل حمل را از ساختمان بیرون بردیم و برخی وسیله ها را از پنجره بیرون انداختیم. در این شلوغی برخی وسیله هایمان گم شدند اما تخلیه ساختمان و نجات جانمان برایمان بیشتر اهمیت داشت. در ساختمان ما ۱۰ خانواده ساکن بودند. ۸ ماه است که خانه ها را تخلیه کرده ایم. دیوارهای ساختمانمان به دلیل گودبرداری غیراصولی، ترک های عمیق خورده و ممکن است با بارندگی و جمع شدن آب به طور کامل فرو بریزد.»
«محمد هادی پشتکوهی» معتمد محله نیاوران ماجرای گودبرداری این زمین را به ۷ سال پیش مربوط می داند و می گوید: «زمینی که اکنون به عنوان گودپرخطر شناخته می شود کمتر از یک دهه پیش یکی از باغ های شمیران بود که متأسفانه درختان آن خشکیده و خیلی زود قطع شد. متأسفانه پیگیری اهالی نیاوران برای حفاظت از درختان این باغ به نتیجه نرسید. پس از نابودی باغ، گودبرداری در این زمین شروع شد؛ درحالی که سازنده هیچگونه موارد ایمنی را رعایت نمی کرد.»
به گفته اهالی نیاوران، گودبرداری در حالی ادامه می یافت که اطراف این زمین ساختمان های مسکونی قرار داشت و بیم فرونشست این ساختمان ها و خطر جانی برای ساکنان هر لحظه بیشتر می شد. پشتکوهی می گوید: «این زمین متعلق به سازمان تأمین اجتماعی است و گودبرداری بدون مجوز صورت گرفته بود. سؤال ما از مسئولان این بود که چگونه سازمان تأمین اجتماعی قبل از دریافت مجوز صدور پروانه، گودبرداری کرده است؟ محله قدیمی نیاوران قنات های قدیمی دارد که در حین گودبرداری، قنات فعال این محدوده تخریب و آب در گود جمع شده بود که همین مسئله موجب شد تا ساختمان های مجاور ترک بردارند و ساکنان مجبور به تخلیه خانه های خود شوند.»
توقف گوبرداری تا رفع خطر
«سید حمید موسوی» شهردار منطقه یک با حضور در جمع ساکنان واحدهای همجوار گود پرخطر نیاوران، ضمن تأیید این موضوع از توقف ادامه کار خبر می دهد و اعلام می کند که مالک موظف به استحکام و مقاوم سازی و پرداخت خسارت به مالکان در کمتر از یک ماه شده است. براساس ضوابط مبحث ۷ مقررات ملی ساختمان عمق برداری بیش از ۲۰ متر جزو گودهای پرخطر است و اگرچه در سال های گذشته امکان صدور برج باغ وجود داشته ولی به علت صدماتی که به باغ و درختان وارد می شد این مصوبه از سوی شورای اسلامی شهر تهران باطل شد و امکان مجوز هیچ برج باغی در مناطق وجود ندارد و این پلاک نیز اکنون امکان دریافت جواز ساخت ندارد.
موسوی درخصوص درختان قطع شده این باغ نیز می افزاید: «این باغ چندین اصله درخت داشت که متأسفانه درختان، قطع و در کمیسیون ماده ۷ جرایم قطع درخت صادر شده که تا امروز مالک جریمه را پرداخت نکرده است که باید براساس نرخ جدید علاوه بر پرداخت خسارت نسبت به کاشت چند برابری درخت نیز اقدام کند. به استناد بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون، مالک موظف به اسکان ساکنان واحدهای مجاور و پرداخت خسارت به آنها شده و در این زمینه نیز اعلام آمادگی کرده است. در غیر این صورت شهرداری و مراجع قضایی وارد عمل می شوند و براساس تأمین دلیل رأی قضایی، صادر و مالک موظف به جبران خسارت خواهد شد.»
اگرچه در بازدید شهردار منطقه یک با اهالی نیاوران از شهروندان خواسته شده است تا پایان پایدارسازی گود و اطمینان از توقف حرکات خاک در منازل ساکن نشوند اما اهالی نیاوران می گویند که با وجود تخلیه خانه هایشان و مسدود شدن خیابان های اطراف این گود، همچنان خطر فروریختن دیوار حایل وجود دارد و این گود همچنان خطرساز است.
براساس اطلاعات اداره کل شهرسازی و معماری، عمق گود، نشست آب و رطوبت جداره گود و تغییرات شکلی در همسایگی ها (ترک خوردگی، نشست و...) از جمله عوامل شناخته شدن گود پرخطر است. ۱۲۸ گود پرخطر در تهران وجود دارد و در منطقه یک تهران ۳ گود پرخطر با عمق بیش از ۲۰ متر وجود دارد که نیازمند رسیدگی قبل از بروز حادثه و تلفات جانی برای شهروندان است.