همشهری آنلاین- رابعه تیموری: به گفته حجت‌الاسلام «سیدهاشم حسینی» معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف استان تهران، نیمی از مراکز درمانی استان تهران موقوفه هستند. ۲۷کلینیک و درمانگاه و ۳۳بیمارستان موقوفه در شهر تهران دایر است و موقوفه بودن ۵بیمارستان از ۹بیمارستان جنوب تهران و خدمات رسانی ۳درمانگاه موقوفه به ساکنان این مناطق، از اثرگذاری فرهنگ وقف در بهبود سرانه ها و امکانات خدماتی-رفاهی نقاط کم برخوردار شهر حکایت می کند، اما اگر تراکم جمعیت و محدودیت امکانات این مناطق را در نظر بگیریم، لزوم ترویج فرهنگ وقف در حوزه بهداشت و درمان نقاط کم برخوردار، بیشتر خودنمایی می کند.
حجت‌الاسلام «سیدهاشم حسینی» معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف استان تهران
شهروندان به ویژه ساکنان جنوب تهران توقع دارند در مراکز درمانی موقوفه خدمات ارزان، باکیفیت و حتی رایگان دریافت کنند، اما انتظاراتشان برآورده نمی شود. آنها بر این باورند که هزینه خدمات این مراکز با بیمارستان ها، کلینیک ها و درمانگاه های دولتی یکسان است و حتی با تعرفه های بخش خصوصی تفاوت چشمگیری ندارد. اظهارنظرهای گاه و بیگاه مسئولان سازمان اوقاف و امور خیریه گواه این امر است که انتظار شهروندان چندان بیراه نیست. اشاره حجت الاسلام «علی محمدی» رئیس پیشین سازمان اوقاف و امور خیریه کشور در مراسم تودیع خود، نمونه ای از این اظهارات است. او گفته بود: «درمانگاه های موقوفه می توانند با یک سوم هزینه های دیگر مراکز درمانی، به مردم خدمات ارائه دهند.»
شواهد نشان می دهد در برخی از مراکز درمانی موقوفه و خیریه، نگاه تجاری و درآمدزایی وجود دارد و برون سپاری بخش های تخصصی به پیمانکاران بخش خصوصی، زمینه سودجویی و دریافت هزینه های گزاف از بیماران را به وجود آورده است. در حالی که نیات بسیاری از موقوفه ها، تأمین هزینه های درمانی افراد کم بضاعت است و بهره گیری صحیح از این ظرفیت، هزینه های سرسام آور خدمات بخش های خصوصی مراکز درمانی موقوفه را متعادل می کند.
اجاره موقوفات صرف درمان نیازمندان شود
درآمدزایی و صرف موقوفه مرحوم بنکدار اصفهانی برای نیات واقف، در کارنامه خدمات حجت الاسلام «مرتضی صادقی» به عنوان رئیس پیشین اداره اوقاف شمال شرق تهران ثبت شده است. وی اکنون ریاست اداره اوقاف شهرستان ری را برعهده دارد و می گوید: «اگر حق و حقوق موقوفات به روز و کامل ادا شود، بیماران بی بضاعت هیچ هزینه درمانی نمی پردازند، اما متأسفانه همکاری اشخاص و نهادهایی که موقوفه ها را تحت تصرف دارند، ضعیف است.»
سابقه وقف اغلب مراکز بهداشتی-درمانی موقوفه پایتخت به چند دهه پیش می رسد و واقفان با توجه به شرایط و امکانات آن دوره مصارف آن را تعیین کرده اند، اما در مواردی به تعویق انداختن اجرای نیت واقف یا تغییر شرایط مکان اجرای وقف، چالش هایی را به همراه می آورد. موقوفه مرحوم دکتر «ابوالحسن عمیدی نوری» در خیابان شهید یوسفیان نمونه ای از این موارد است.