همشهری آنلاین-زینب زینال زاده: شب مردگی شاید در اصلاح یک مفهوم باشد اما این روزها به یک معضل اجتماعی تبدیل شده است. تجمع کارتن خوابها، خرید و فروش مواد مخدر، افزایش آمار سرقت، انجام رفتارهای ضد ارزش و ناهنجار، نتیجه شب مردگی هستند. دستاوردهایی که همواره با گلایه شهروندان مواجه بوده است.
خیابان برادران مظفر شمالی در منطقه۶ نمونه همین معضل شب مردگی است. «امیر خانزاده» که در نزدیکی این خیابان زندگی می‌کند با ابراز نارضایتی از شرایط ایجاد شده در خیابان برادران مظفر می‌گوید: «روزها این خیابان مملو از جمعیت است اما با تاریک شدن هوا و تعطیلی مراکز اداری و آموزشی، خالی از سکنه می‌شود و به قول معروف پرنده پر نمی‌زند. همین سکوت مطلق، زمینه را برای حضور افراد فرصت طلب فراهم می‌کند و همواره شاهد رفتارهای نامتعارف در آن هستیم.»
وضعیت در غرب منطقه ۷ از جمله خیابان بهار نیز به همین منوال است. «اکبر حجتی» از کاسبان قدیمی خیابان بهار می‌گوید: «اینجا یک راسته تجاری است و با تعطیل شدن پاساژها و پایین آمدن کرکره مغازه‌ها، سکوت همه جا را فرا میگیرد و زمینه برای حضور سارقان فراهم می‌شود. در اینجا با تاریک شدن هوا امنیتی برای رفت و آمد شهروندان وجود ندارد.»
خیابان انبار نفت در تکه یازدهم هم با شب مردگی دست و پنجه نرم می‌کند. «حسین آمرایی» ساکن یکی از کوچه‌های این خیابان است. او می‌گوید: «روزها در این خیابان نمی‌توان قدم از قدم برداشت. اما با تاریک شدن هوا، بنکداران تعطیل می‌کنند و می‌روند و همه جا ساکت می‌شود. تا می‌خواهیم نفسی بکشیم، صدای «آی دزد» آرامشمان را به هم می‌ریزد. ماموران نیروی انتظامی گاهی اوقات حضور دارند، اما مؤثر نیست.»
منطقه ۱۲ وضعیت استثنایی دارد و جای جای آن می‌توان دستاوردها و نشانه‌های شب مردگی را دید. «مریم ریاحی» معلم است و در یکی از مدارس منطقه۱۲ تدریس می‌کند. او می‌گوید: «وضعیت این منطقه به گونه‌ای است که شهروندان نه تنها با تاریک شدن هوا بلکه در روز هم از امنیت کافی برخودار نیستند. با تاریک شدن هوا وضعیت اسفبارتر می‌شود و خلافکاران محله‌ها را قرق می‌کنند.»
حضور ماموران نیروی انتظامی شاید اندکی از ناامنی را کاهش دهد اما درمان درد شب مردگی نیست. مدیریت شهری بر این باور است حضور مردم، تنها راه حل از بین بردن شب مردگی است و به همین دلیل اجرای طرح «زیست شبانه» را در دستور کار قرار می‌دهد. این طرح بنا به دلایلی از جمله نداشتن پیوست انتظامی اجرایی نمی‌شود.
اکنون «محمد سالاری»، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران، از ابعاد تازه‌ای رونمایی می‌کند و پدیده شب مردگی را نتیجه رویکرد درآمدزایی طرح تفصیلی می‌داند. او در نشستی که با حضور شهردار و مدیران و معاونان و شورایاران منطقه۶ برگزار شد، با اعلام این خبر گفت: «اجرای طرح تفصیلی با رویکرد درآمد زایی، مناطق را از سکنه خالی کرد و زمینه برای توسعه و گسترش شب مردگی فراهم شد.»
او در توضیح بیشتر عنوان کرد: «طرح تفصیلی، ۲ وجه دارد. یک وجه آن پوسته است که شامل پهنه‌های «ام» بافت مسکونی، «اس» بافت تجاری، «آر» بافت مختلط و «جی» بافت حفاظت سبز می‌شود که بافت‌های هر پهنه را مشخص کرده است. وجه دوم هسته طرح که همان رویکرد کیفی آن را در برمی‌گیرد و کیفیت زندگی در شهر و هویت شهر نیز در آن مدنظر قرار گرفته شده است. نتایج حاصل از هسته طرح خیلی نمود عینی نداشت و به همین دلیل شهرداری از آن چشم پوشی کرد و به پوسته طرح، که نمود عینی داشت و همراه با درآمدزایی بود، توجه بیشتری نشان داد. همین توجه منجر به صدور مجوزهای بی رویه و بدون پیوست اجتماعی، ترافیکی و فرهنگی شد و محله‌ها و مناطق را خالی از سکنه کردتا امروز شاهد توسعه شب مردگی باشیم.»
سالاری در پایان تاکید کرد: «در طرح تفصیلی، شهرداری اختیار دارد تا نوع بهره برداری از پهنه‌های مشخص شده را برای اساس نیاز و تاثیرات شهری، محلی و ملی مشخص کند. اگر این کار انجام می‌شد بی تردید امروز شاهد معضل و مفهومی به نام شب مردگی نبودیم.»