درشرایطی که برخی از نمایندگان دور هفتم چه در حوزه انتخابیه قبلی خود و چه با تغییر آن نتوانستند آرای لازم برای حضور دوباره در مجلس را کسب کنند، عملکرد مجلس هفتم در دو ماه پایانی عمر خود نیز از زوایای مختلفی قابل بررسی است. در واقع برخی تحلیلگران با توجه به حذف برخی چهرههای شاخص اصولگرایان مستقل منتقد دولت از لیستهای جبهه متحد اصولگرایان و اعتراضاتی که به نحوه تبلیغات و ادعای آنها مبنی بر کاندیداهای جبهه متحد از برخی امکانات خارج از عرف سیاسی و نحوه شمارش آرا وجود دارد امکان بروز تنشهایی در روزهای آینده را خالی از قوت نمیدانند.
از دیگر سو با نظر به قطعی شدن عدم حضور برخی نمایندگان در دوره هشتم، چشمانداز نحوه فعالیت آنها در روزهای اندک باقی مانده از کسوت نمایندگی آنها چندان روشن نیست. دور دوم انتخابات که قرار است در روز ششم اردیبهشت ماه برگزار شود نیز از دیگر مسائل اثرگذار در رفتار نمایندگان طی روزهای آینده است. چه این که در 43 حوزه انتخابیه و در راس آنها حوزه تعیین کننده تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر تکلیف حدود 70 کرسی مجلس در این دوره روشن خواهد شد. سرنوشت طرحها و لوایح معطل مانده در کمیسیونها یا در نوبت انتظار مطرح شدن در صحن علنی به همراه وظیفه نظارتی بر دولت با توجه به اختلافات بروز کرده بر سر لایحه بودجه سال 87 و تغییرات قریبالوقوع وزرا نیز نیازمند فعالیت جدی و تمام وقت مجلس هفتم برای تکمیل کارهای نیمهتمام خود است.
روز اول و روز آخر یکی است
عضو شاخص فراکسیون اصولگرایان مستقل مجلس هفتم، اما در این خصوص معتقد است که در 15 جلسه باقی مانده مجلس میتوان کارهای زیادی را انجام داد. سعید ابوطالب که به پرسشهای همشهری پاسخ میگفت به لوایح و طرحهایی اشاره کرد که از سوی شورای نگهبان برگشت داده شده یا در انتظار طرح در صحن علنی است:«باید کارهای باقی مانده تفکیک شود و آنهایی که دارای قید یک یا دو فوریت بوده به سرعت مورد رسیدگی قرار گیرد. در واقع نباید وظایف اصلی مجلس به فراموشی سپرده شده و تحت الشعاع مسائل انتخاباتی قرار گیرد.
این وظیفه شرعی و قانونی مجلس است.» کاندیدای ائتلاف فراگیر اصولگرایان در پاسخ به این سئوال که آیا اعتراضات اصولگرایان مستقل و فعالیت انتخاباتی نمایندگان حاضر در دور دوم انتخابات سبب از نصاب افتادن مجلس یا تنش در جلسات آن نخواهد شد نیز نظر دیگری داشت:«اگر جلسات مجلس خوب مدیریت شود چنین اتفاقی نخواهد افتاد و جلسات، نصاب قانونی از دست نمیدهد.
همچنین نمایندگانی که کاندیدای دوره هشتم نبوده، یا رأی نیاورده و یا با کسب آرای کامل به مرحله دوم نرفتهاند هم تعداد قابل توجهی هستند که میتوانند به وظایف عادی خود بپردازند.» ابوطالب به آخرین جلسه مجلس هفتم در ششم خرداد ماه نیز اشاره و قدرت مجلس هفتم را با روز اول کاری آن یکی دانست:«در 15 جلسه آخر، از نظر قانونی و قدرت نظارتی و قانونی تفاوتی با روزهای ابتدایی مجلس هفتم وجود ندارد.کارهای بسیاری نیازمند رسیدگی است که وقتی مجلس جدید آغاز به کار نماید الزامی برای رسیدگی به آن وجود ندارد. باید نمایندگانی که اکنون در جریان تمامی موضوعات مرتبط با طرحها و لوایح قرار دارند، این کارهای نیمه تمام را مورد رسیدگی قرار دهند.»
احتمال برخی اعتراضات از سوی نمایندگان رد صلاحیت شده یا معترض به نتایج انتخابات در قالب نطق پیش از دستور یا تذکرات آییننامهای نیز از موضوعاتی است که کارشناسان آن را دور از ذهن نمیدانند. ابوطالب اما در این باره نظر دیگری دارد:«جناحها و فعالان سیاسی باید شکستها و پیروزیها را با جان و دل بپذیرند. در واقع وجود اعتراضات امری عادی است. برخی از این اعتراضات در خصوص نحوه برگزاری انتخابات مجلس هشتم نیز کاملا به جا و به حق است، اما همانگونه که برخی نمایندگان ادوار گذشته بار دیگر در این دوره از سوی مردم برگزیده شدهاند امکان بازگشت نمایندگان فعلی که رأی لازم را کسب نکردهاند نیز در دورههای آینده وجود دارد.»
عضو ائتلاف آبادگران در دوره هفتم در خصوص چالشهای به وجود آمده میان دولت و مجلس در روزهای پایانی سال گذشته بر سر لایحه بودجه و زمزمه تغییرات قریبالوقوع کابینه در روزهای اخیر نیز اینگونه موضعگیری کرد:«مجلس وظیفه نظارتی خود را تا روز آخر انجام خواهد داد و در موقع مقتضی و با قطعی شدن این موضوعات، موضعگیری خواهد کرد.»
احتمال بروز انفعال در مجلس
داریوش قنبری نماینده ایلام هم پیشبینی میکند با وجود آنکه طرحها و لوایح مهمی حتی چند سالی است که در صف انتظار بررسی در صحن علنی هستند، اما انتظار نمیرود مجلس با انگیزه بالایی در این مدت باقی مانده به وظایف اصلیاش عمل کند چرا که حداقل در یک هفته اول بیشتر وقت مجلس محدود به اعتراض نمایندگان نسبتبه رد صلاحیتها، نحوه اجرای انتخابات و شمارش آراء خواهد شد. این نماینده که در انتخابات آتی مجلس به دور دوم راه یافته در مورد احتمال تغییر وزرا و واکنش مجلس هم معتقد است که احمدینژاد بهترین فرصت را برای تغییر و تحولات جدید کابینهاش انتخاب کرده چرا که به یقین نمایندگان هر چه به روزهای پایانی عمر مجلس هفتم نزدیکتر میشوند، تمایلشان برای مخالفت با برخی اقدامات دولت از جمله تغییرات گسترده در کابینه هم کمتر میشود.
انفعال کمیسیونهای تخصصی مجلس هم در برابر موضوعات مهم کشور از دیگر مواردی است که به گفته قنبری با توجه به تعطیلی کمیسیونها از 3 ماه قبل تاکنون از هماکنون قابل پیشبینی است! وی خاطرنشان کرد: « این درحالی است که مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای کمیسیون امنیت ملی خواستند تا این کمیسیون در مورد سیاست خارجی اعلام موضع کرده و حتی بیانیه صادر کنند. اما با این شرایط گویا بیانات رهبری هم از سوی کمیسیون مورد توجه قرار نگرفت.»