به گزارش همشهری آنلاین، عصر ایران به نقل از مدیکال نیوز تودی نوشت: هریک از اختلالات مقعدی علیرغم علائم منحصربهفرد خود ممکن است نشانههای مشترکی را بروز دهند که گاهی تشخیص آن را دشوار میکند.
عوامل مختلفی میتوانند موجب شکلگیری یک یا تعداد بیشتری توده در ناحیه مقعد شوند. مقعد بخش انتهایی دستگاه گوارش و جایی است که مدفوع از بدن خارج میشود.
برای بررسی بهتر علائم میتوانید مقعد و ناحیه اطراف آن را با دست لمس کنید، البته پیش و پس از این کار برای پرهیز از گسترش باکتریها باید دستهای خود را به خوبی بشویید. در ادامه با برخی دلایل بروز برآمدگی و توده در ناحیه مقعد بیشتر آشنا میشویم:
۱- شقاق مقعد
شقاق مقعد بریدگیها یا پارگیهای کوچکیاند که داخل یا روی مقعد شکل میگیرند. شقاق مقعد ممکن است در نتیجه عبور مدفوع سفت شکل بگیرد که میتواند موجب پارگی پوست ظریف مقعد شود.
زمانی که یک شقاق مقعد در حال بهبود است میتواند موجب شکلگیری یک منگوله پوستی یا اسکینتگ شود که ممکن است شبیه یک توده احساس شود.
شقاق مقعد ممکن است این عوارض را داشته باشد:
ـ خونریزی، اغلب پس از عبور مدفوع سفت
ـ احساس سوزش یا پارگی هنگام اجابت مزاج
ـ درد که ممکن است برای چند روز پس از دفع مدفوع سفت ادامه داشته باشد
- درمان
اگر شقاق مقعد نشانههای بهبود را نشان ندهد، پزشک شما ممکن است تزریق بوتاکس یا یک عمل جراحی ساده را به نام اسفنکتروتومی توصیه کند.
- درمان خانگی
برای درمان شقاق مقعد در خانه میتوانید موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
ـ مصرف یک رژیم غذایی سرشار از فیبر
ـ استفاده از ملینها
ـ استفاده از پماد دیلتیازم
ـ نشستن در آب کمعمق ولرم که به نام حمام سیتز یا استحمام نشیمن نیز شناخته میشود میتواند به تسکین هرگونه ناراحتی کمک کند.
۲- هموروئید
هموروئید به بزرگ شدن بافت مقعد گفته میشود. این شرایط در نتیجه تورم سیاهرگهای موجود در رکتوم و مقعد شکل میگیرد که ممکن است درونی یا بیرونی باشند.
هموروئید شرایطی بسیار شایع است و هر سال افراد بسیاری را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار میدهد. از جمله علائم آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ـ خونریزی رکتومی بدون درد
ـ خارش در ناحیه مقعد
ـ درد یا ناراحتی در ناحیه مقعد به ویژه طی و پس از اجابت مزاج
ـ تورم اطراف مقعد که ممکن است یک توده را شکل دهد
زنان باردار و افراد مسن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به هموروئید قرار دارند.
- درمان
اگر هموروئید شدید باشد، پزشک ممکن است عمل جراحی را توصیه کند. اگر شدت بیماری زیاد نباشد، فرد میتواند در خانه نیز هموروئید را درمان کند.
درمان خانگی هموروئید شامل موارد زیر است:
ـ استفاده از یک کرم هموروئید مانند آنهایی که حاوی فنیلافرین هستند
ـ مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن
ـ حمام سیتز یا استحمام نشیمن
زمانی که درمان هموروئید را در خانه دنبال میکنید به موارد زیر توجه داشته باشید:
ـ مصرف رژیم غذایی سرشار از فیبر
ـ مصرف فراوان آب
ـ پرهیز از مالش ناحیه مقعد پس از اجابت مزاج
ـ پرهیز از اعمال فشار زیاد
ـ پرهیز از صابونها و محصولات معطر دیگر
- گزینههای غیرجراحی دیگر
پزشک شما ممکن است هموروئید درونی را به روشهای زیر درمان کند:
ـ بستن بند لاستیکی، روشی کمتر تهاجمی که جریان خون را به هموروئید متوقف میکند
ـ درمان انعقادی (Coagulation Therapy) که شامل استفاده از نور فروسرخ برای متوقف کردن جریان خون است
۳- منگولههای پوستی مقعدی
منگولهها یا اسکینتگهای مقعدی زوائد پوستیاند که میتوانند اطراف مقعد شکل بگیرند. یک منگوله پوستی ممکن است شبیه یک توده کوچک یا انباشت بافت احساس شود.
منگولههای پوستی مقعدی میتوانند در نتیجه هموروئید یا بهبود شقاق مقعد شکل بگیرند.
منگولههای پوستی معمولا موجب بروز علائم خاصی نمیشوند، اما مالش شدید آنها میتواند موجب ناراحتی یا خونریزی خفیف شود.
- درمان
پیش از آغاز درمان یک منگوله پوستی مقعدی، پزشک باید دلیل زمینهای آن را تشخیص دهد. درمان ممکن است شامل یک عمل جراحی برای حذف منگوله پوستی شود.
۴- جوشهای چرکی
جوشهای چرکی معمولا زمانی که یک یا تعداد بیشتری از منافذ پوست به واسطه چربی و سلولهای مرده پوست مسدود شده باشند میتوانند در ناحیه مقعد شکل بگیرند. یک منفذ مسدودشده پوست ممکن است با چرک پر شود و به بروز جوش چرکی منجر شود.
یک جوش چرکی مقعدی ممکن است همانند یک توده نرم و پر از مایع به نظر برسد. تحریک کردن این جوشها میتواند موجب دردناک شدن آنها و احساس ناراحتی شود.
از ترکاندن این جوشها باید پرهیز کرد، زیرا این کار میتواند به بروز عفونت منجر شود.
- درمان
برای درمان یا پیشگیری از جوشهای چرکی مقعدی موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
ـ خشک و تمیز نگه داشتن ناحیه مقعد
ـ پرهیز از اصلاح یا استفاده از محصولات موبر در ناحیه مقعد
ـ مصرف یک رژیم غذایی سالم
۵- زگیلهای مقعدی
زگیلهای مقعدی به دلیل رشد بافت ناشی از عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی شکل میگیرند.
زگیلهای مقعدی کوچک ــ ۵ میلیمتر یا کمتر ــ هستند، اما ممکن است رشد کنند و به قسمت ورودی مقعد گسترش یابند. این زوائد معمولا به رنگ پوست هستند.
از جمله علائم زگیلهای مقعدی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ـ خونریزی
ـ احساس پری یا ناراحتی در ناحیه مقعد
- خارش
- ترشخ مخاط
- درمان
درمان زگیلهای مقعدی به اندازه و تعداد آنها بستگی دارد. معمولا از داروهای موضعی که حاوی پودوفیلین و اسید بیکلرواستیک هستند برای درمان استفاده میشود.
همچنین پزشک شما ممکن است کرایوتراپی یا سرمادرمانی را توصیه کند که شامل منجمد کردن زگیلها میشود.
ویروس پاپیلومای انسانی دلیل بیشتر موارد سرطان مقعد و تقریبا تمام موارد سرطان دهانه رحم است. در نتیجه، درمان زگیلهای مقعدی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
همچنین گفتنی است ۹۰ درصد عفونتهای ویروس پاپیلومای انسانی طی دو سال از بین میروند.
هر فردی که فکر میکند ممکن است دارای زگیلهای مقعدی باشد باید برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کند.
۶- مولوسکوم کانتوژیوزوم
مولوسکوم کانتوژیوزوم یا زگیل آبکی یک بیماری ویروسی است که موجب بروز ضایعاتی به نام پاپول یا سفتدانه روی پوست میشود. پاپولها ممکن است شفاف، زرد، به رنگ گوشت، قرمز یا صورتی باشند. آنها سفت و معمولا سطحی هموار و گنبدی دارند.
زمانی که مولوسکوم کانتوژیوزوم از طریق رابطه جنسی منتقل میشود، این ضایعات معمولا روی قسمت پایینی شکم، قسمت بالایی رانها، مقعد و ناحیه تناسلی شکل میگیرند.
یک فرد ممکن است تنها چند پاپول داشته باشد یا با تعداد بسیاری از آنها در اندازههای مختلف مواجه باشد.
- درمان
مولوسکوم کانتوژیوزوم گاهی اوقات بدون درمان خاصی بهبود مییابد، اما ممکن است چندین ماه طول بکشد.
برای درمان مولوسکوم کانتوژیوزوم پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
ـ یک پماد موضعی که بسیاری از آنها حاوی پودوفیلوتوکسین، اسید سالیسیلیک یا پتاسیم هیدروکسید هستند
ـ از بین بردن پاپولها با کمک لیزر یا از طریق انجماد آنها
۵- سرطان مقعد
سرطان مقعد شامل حضور سلولهای سرطانی در مقعد میشود. سلولها ممکن است جمع شوند و یک توده را تشکیل دهند، البته همواره این اتفاق رخ نمیدهد.
از علائم سرطان مقعد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ـ تغییرات در حرکات روده و اجابت مزاج مانند دفع مدفوع بسیار باریک
ـ ترشح از مقعد که ممکن است مخاطی باشد
ـ درد در ناحیه مقعد
ـ خونریزی رکتومی
ـ خارش رکتومی
ـ گرههای لنفاوی متورم در کشاله ران
هر فردی که با هریک از این علائم مواجه است باید به پزشک مراجعه کند. پزشک ممکن است فرد را به یک متخصص دستگاه گوارش ارجاع دهد تا معاینات و آزمایشهای بیشتر برای تشخیص دقیق انجام شود.
- درمان
درمان سرطان مقعد می تواند شامل موارد زیر باشد:
ـ شیمیدرمانی
ـ پرتودرمانی
ـ عمل جراحی
- چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
یک فرد در صورت مواجهه با موارد زیر باید به پزشک مراجعه کند:
ـ تغییرات بیدلیل در حرکات روده و اجابت مزاج
ـ درد یا ناراحتی مکرر در ناحیه رکتوم به ویژه هنگام اجابت مزاج
ـ ترشحات چرک مانند از یک توده مقعدی
ـ علائم یک عفونت سیستماتیک مانند تب، تورم یا قرمزی
ـ خونریزی
- تشخیص
پزشک روند تشخیص را با گوش دادن به علائمی که فرد به آنها اشاره میکند آغاز کرده و سپس یک معاینه بدنی از ورودی مقعد انجام میدهد.
پزشک ممکن است فقط از طریق مشاهده شرایط مقعد قادر به تشخیص مشکل باشد یا ممکن است به یک نمونهبرداری کوچک برای تجزیه و تحلیل بیشتر نیاز داشته باشد.
پزشک ممکن است معاینات بیشتر مانند سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی را توصیه کند. هر دو مورد شامل استفاده از دستگاهی لوله مانند مجهز به دوربین است که وارد کانال مقعد میشود تا احتمال هرگونه ناهنجاری بررسی شود.
کولونوسکوپی میتواند به تعیین اینکه آیا ناهنجاریها در دستگاه گوارش گسترش یافتهاند یا خیر کمک کند.