همشهری آنلاین- مریم باقرپور: فصل سرما که می آمد برپا کردن کرسی یکی از کارهای ویژه بانوان محله پونک بود. اما پیش از آن باید وسایل این سیستم گرمایشی و دورهمنشینی آماده می شد. به همین دلیل آن دسته از مردمی که داراتر بودند به گمرک رفته و زغال سفارش می دادند. «افتخار فدایی» دختر آخرین کدخدای پونک می گوید:«یکی ، دو روز بعد از سفارش ، همه زغالها را یکجا با کامیون به پونک می آوردند و پس از آن کار خانم های محل شروع می شد. ابتدا تکه های بزرگ زغال را جدا کرده و در گونی می گذاشتند و باقی مانده زغال ها را الک و با مخلوط کردن خاک زغال و آب گلوله هایی درست می کردند. این گلوله ها عامل اصلی روشن ماندن همیشگی کرسی ها بود به همین دلیل زنان محل آنرا در جعبه هایی قرار داده و در گوشه انبار می گذاشتند تا در زمستان استفاده کنند. »
او درباره برپا کردن کرسی می گوید:« کرسی فقط محل دورهمی خانواده ها در شب های بلند سال نبود. بلکه با توجه به اینکه استفاده بهینه از انرژی اهمیت زیادی داشت و به دلیل سوختن مداوم گلوله های زغالی در منقل و ایجاد گرما، مادرانمان روی منقل حتی آب جوش می آوردند. یادم هست برخی روزها مادرم دیزی را از صبح روی منقل بار می گذاشت تا برای شب پخته شود. چون گرمای آتش گلوله ها کم نبود و ما به آن آتشکده ای که خاموش نمی شد نام می بردیم. »
به گفته فدایی، آن دسته از مردمی هم که توانایی خرید زغال را نداشتند ازشاخه های خشک شده درختان باغ های پونک برای گرما کردن خانه هایشان استفاده میکردند:« افرادی که از شاخه درختان استفاده می کردند مجبور بودند هر 2 روز یکبار در منقل های بزرگ آتش برپا و از خاکستر و زغال درختان خودشان استفاده می کردند. »
ده پونک بیش از 800 سال قدمت دارد و به گفته دختر آخرین کدخدای آن بیشتر ساکنانش در خانه های با یک تا اتاق زندگی می کردند و اگر خانه ای هم وسعت زیادی داشت، برایش اتاق های زیادی درنظر میگرفتند که در هر اتاق یکی از اعضای خانواده زندگی می کرد. فدایی میگوید:« خانه ما چون برای فرمانفرما بود حدود 15 اتاق داشت که در هر اتاق یکی از اعضای خانواده از عمه تا عموها با فرزندانشان زندگی میکردند. یک اتاق هم محل دورهمی هایمان بود که کرسی هم داشت و وقتی همه جمع می شدند پدرم ، برایمان کتاب می خواند.»