محمود احمدینژاد در آن روز در تالار کتابخانه دانشکده علوم رضوی و جمع مسئولان لشکری و کشوری خبر دستیابی ایران به چرخه کامل سوخت هستهای را اینگونه عنوان کرد: در این فرصت تاریخی اعلام میکنم در سایه توجهات حضرت ولی عصر(عج) و با مجاهدت دانشمندان مؤمن و خلاق ایرانی و دعای ملت شجاع و هوشمند و همیشه در صحنه ایران، چرخه تولید سوخت هستهای در مقیاس آزمایشگاهی کامل شده و اورانیوم با غنای مورد نیاز در ۲۰ فروردین سالجاری یعنی ۱۳۸۵ به دست جوانان ما تولید شد.
احمدینژاد یکسال پس از این ماجرا و (۲۰ فروردین ۸۶ )در مراسم ویژهای در تأسیسات هستهای نطنز خبر داد که ایران توانایی انجام غنیسازی در مقیاس صنعتی را به دست آورده است.
۲۰ فروردین ۸۷ نیز رئیسجمهوری قرار است در مراسمی که در سالن همایشهای سازمان صداوسیما برگزار میشود، خبر خوش هستهای دیگری را اعلام کند.
اما چند روز پیش از آنکه خبر خوش هستهای دیگری در سال ۸۷ از سوی رئیسجمهوری اعلام شود، رسانههای خارجی خبری را که خبرگزاری آسوشیتدپرس مدعی آن شده بود، بهطور گستردهای منعکس کردند.
در شرایطی که ایران پیش از این اعلام کرده بود آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جریان نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در تأسیسات هستهای نطنز قرار گرفته و حتی محمد البرادعی، مدیرکل آژانس شخصا از این تأسیسات بازدید کرده است، آسوشیتدپرس در خبر خود با هدف بزرگنمایی فعالیتهای هستهای ایران به نقل از دیپلماتهای ناشناس ادعا کرده بود که ایران سانتریفیوژهای پیشرفته موسوم به IR-2 را در مقیاسی نسبتا وسیع در نطنز نصب کرده است.
خبرگزاری رویترز نیز مدعی شد که سانتریفیوژهای پیشرفتهتر ایران از نوع IR-2 هستند که میتوانند با سرعت دو تا سه برابر بیشتر از سانتریفیوژهای قدیمی اورانیوم را غنی کنند.
این خبرگزاری به نقل از یک دیپلمات غربی در وین گفته بود که پس از یک توقف چند ماهه در تاسیسات اصلی غنیسازی اورانیوم در نطنز، ایران هم اکنون بیش از ۳۰۰ سانتریفیوژ دیگر را که برخی از آنها پیشرفتهتر هم هستند، نصب کرده است.
رسانههای غربی ادعا کردند که راهاندازی این سانتریفیوژهای تازه را میتوان پاسخ عملی و البته منفی جمهوری اسلامی به درخواستهای جامعه بینالمللی و قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد به شمار آورد.
غلامحسین الهام، سخنگوی دولت در واکنش به این ادعا تأکید کرد که ایران تمامی فعالیتهای خود در نطنز را تحت نظارت کامل آژانس انجام میدهد. اما بد نیست به بهانه روز ملی فناوری هستهای به تحولات چند روز اخیر در مورد موضوع هستهای ایران نگاهی بیفکنیم تا شرایط حال حاضر حاکم بر روندهای برنامه هستهای را بهتر دریابیم.
اتهامافکنی لندن
چند روز پیش، دیوید میلیباند، وزیر امور خارجه انگلیس مدعی شده بود که ایران جامعه جهانی را در مورد میزان توسعه برنامه هستهای خود فریب میدهد و از بازرسیهای آژانس جلوگیری میکند.
سید محمدعلی حسینی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در واکنش به این اتهام، تصریح کرد که انگلیس یکی از اصلیترین نقضکنندگان انپیتی است.
حمایت پوتین
۱۶ فروردینماه هم ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه که حدودا تا یک ماه دیگر دوران ریاستجمهوریاش به پایان میرسد، در کنفرانسی مطبوعاتی در پایان نشست سران روسیه و ناتو در بخارست، پایتخت رومانی اعلام کرد که مسکو قصد دارد به عرضه سوخت هستهای به ایران برای استفاده در راستای اهداف صلحآمیز ادامه دهد.
وی گفت: ما بهطور کامل به تعهدات خود در قبال شرکای ایرانی در زمینه توسعه برنامه هستهای آنها پایبندیم و طبق قرارداد عمل میکنیم و قصد داریم که در آینده نیز مطابق همین منوال عمل کنیم.
رئیسجمهوری روسیه البته تأکید کرد که تمامی برنامههای هستهای ایران که ممکن است موجبات نگرانی جامعه جهانی را فراهم آورند، در میدان دید روسیه قرار دارند.
چین و تکذیب یک خبر
در همین روز بود که جیانگ یو، سخنگوی وزارت امور خارجه چین با تأکید دوباره بر اینکه موضوع هستهای ایران باید از طریق مذاکرات دیپلماتیک حل شود، ارائه هرگونه گزارش به آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر تأیید تلاش تهران برای دستیابی به سلاح هستهای از سوی پکن را تکذیب کرد.
وی اینگونه شایعات را بیاساس دانست و خاطرنشان کرد که اینگونه خبرها از سوی کسانی منتشر میشود که انگیزههای پنهان دارند.
روزنامه انگلیسی دیلیتلگراف در گزارشی ادعا کرده بود که در جریان تلاشهای آژانس برای جمعآوری اطلاعات در مورد مطالعات ادعایی غرب، چین اطلاعاتی را به آژانس ارائه کرده که در آن بر تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هستهای تأکید شده است.
همچنین پس از این موضعگیری وزارت امور خارجه چین، منابع خبری تأکید کردند که قرار است اولی هاینونن، معاون مدیرکل آژانس با علیاصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس دیدار کند.
مشوقهای پیشنهادی
در ۱۳ فروردین هم ویتالی چورکین، نماینده روسیه در سازمان ملل در آخرین روز کاری خود بهعنوان رئیس دورهای شورای امنیت گفت که اعضای گروه موسوم به ۱+۵ باید بکوشند تا بسته پیشنهادی مشوقها به ایران را تا حد امکان جذابتر کنند.وی همچنین تأکید کرد که پیشرفتی در مذاکرات این گروه با ایران ایجاد نشده و روسیه در این جهت تلاش میکند.
چورکین افزود: ما انتظار داریم که مذاکرات بین ایران و 1+5 که در قطعنامه ۱۸۰۳ بر لزوم انجام آن تأکید شده است، انجام شود.
پس از تصویب سومین قطعنامه تحریم ایران در شورای امنیت، ابتدا رئیسجمهوری و سپس سخنگوی دولت تأکید کردند که ایران دیگر با ۱+۵ درباره برنامه هستهای خود مذاکره نمیکند و چنانچه مذاکرهای در این مورد انجام شود، تنها با آژانس خواهد بود.
همچنین روز شنبه گذشته نیز سخنگوی دولت در نشست خود با خبرنگاران تصریح کرد که ایران حقوق هستهای خود را با مشوقهای پیشنهادی معاوضه نمیکند.
ادعای CIA
جالب آنکه یک روز پیش از آن در ۱۲ فروردین، مایکل هایدن، مدیر اداره مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) با نادیده گرفتن اذعان ۱۶ نهاد اطلاعاتی آمریکا به صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران اعلام کرد که به اعتقاد وی برنامه هستهای ایران نظامی بوده و در راستای ساخت سلاحهای کشتارجمعی است.
به اعتقاد وی سرپیچی از تحریمهایی که از سوی شورای امنیت علیه ایران اعمال شدهاند، گویای این هستند که ایران چیزی برای پنهان کردن دارد. وی مدعی شد که اگر تهران حداقل تمایل به حفظ امکان ساخت سلاح هستهای و آمادهسازی مواد لازم برای واکنش هستهای بدون کنترل بینالمللی نداشت، چنین بهایی نمیپرداخت.
باید قرارداد را ببینیم
در همان روز، آمریکا از سوئیس خواست تا متن قرارداد واردات گاز طبیعی از ایران را به این کشور نشان دهد تا واشنگتن ببیند آیا این قرارداد سندی مغایر با مفاد تحریمهای ایران است یا خیر.
در روزهای پایانی سال ۸۶ شرکت ملی گاز ایران قراردادی برای عرضه سالانه ۵.۵ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی به سوئیس طی ۲۵ سال امضا کرد. بهای این قرارداد بین ۱۰ تا ۲۲ میلیارد یورو برآورد میشود.
خبرگزاریهایخارجی مدعی شدند که خبر خوش هستهای احمدینژاد نصب سانتریفیوژهای پیشرفته از نوع IR-2 است که میتوانند با سرعت دو تا سه برابر بیشتر از سانتریفیوژهای قدیمی اورانیوم را غنی کنند.