همشهری آنلاین - سارا جعفرزاده: این نگرانی وجود دارد که معتادان و بی‌خانمان‌ها با تردد در نقاط مختلف پایتخت مبتلا یا ناقل ویروس کرونا شوند. در چنین شرایطی، محدوده منطقه ۱۵، از جمله مناطقی است که به دلیل وجود مددسرای خاوران به‌صورت جدی با حضور افراد کارتن‌خواب و معتاد در نقاط مختلف منطقه به‌ویژه محله‌های کم برخوردار روبه‌رو است. معضلی که حتی با اپیدمی شدن کرونا هم همچنان شاهد حضورشان در معابر منطقه ۱۵ هستیم. در این میان، اقدام مثبت و پیشگیرانه‌ای که توسط شهرداری منطقه ۱۵ در حال انجام است، غربالگری افراد معتاد و کارتن‌خواب پیش از ورود به مددسرا یا گرمخانه است. این غربالگری جزئیاتی دارد که در گزارش زیر آمده است.
این روزها که کرونا برای هیچ‌کس حال و حوصله باقی نگذاشته، برخی در مورد افراد معتاد و کارتن‌خواب نظراتی دارند که با شئونات اسلامی و انسانی همخوانی ندارد. از جمله اینکه در شرایط فعلی افراد معتاد و کارتن‌خواب باید از محله‌ها خارج شوند تا دیگران کرونا نگیرند یا اینکه معتادان و کارتن‌خواب‌ها عامل انتقال ویروس‌ها هستند بنابر این نباید از کنار آنها رد شد و جملاتی امثال اینکه ناراحت‌کننده است. درست است که افراد معتاد به دلیل نداشتن سرپناه، درآمد ثابت، اعتیاد به انواع موادمخدر و... از وضع ظاهری مناسبی برخوردار نیستند و رعایت بهداشت فردی جایی در کارهای روزمره این افراد ندارد اما چه از لحاظ انسانی و چه از لحاظ اجتماعی باید بپذیریم که این گروه از افراد جامعه بیمارند و باید برای مداوای آنها اقدام کرد و این درست نیست که در شرایطی که جامعه با کرونا دست به گریبان است، این افراد به فراموشی سپرده شوند و سهمی از امکانات و اقدامات پیشگیرانه مدیریت شهری در مقابله با کرونا نداشته باشند. برای همین منظور، خوشبختانه مدیریت شهری اقدامات مثبتی در این زمینه انجام می‌دهد که قابل ستایش است.
غربالگری پیش از ورود به گرمخانه
به تازگی شهرداری منطقه۱۵ طرح غربالگری افراد معتاد و کارتن‌خواب را پیش از ورود به مددسرای خاوران را انجام می‌دهد. «اکبر مختاری» معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار منطقه ۸ در این‌باره می‌گوید: «طرح غربالگری افراد معتاد و کارتن‌خواب با نظارت سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران، با هدف مقابله با شیوع ویروس کرونا پیش از ورود به گرمخانه خاوران انجام می‌شود. هرچند پیش از شیوع کرونا هم طرح بررسی وضعیت سلامت افراد معتاد و کارتن‌خواب در مددسرای خاوران انجام می‌شد اما پس از جدی شدن کرونا به دلیل اینکه افراد یادشده از وضعیت سلامت خود مطلع نیستند این مهم بیشتر احساس شد. بیشتر به این دلیل که افراد یادشده در نقاط مختلف شهر تردد دارند و برای گذران زندگی خود اغلب در جست‌وجوی پسماند و زباله‌های خشک هستند و احتمال آلوده شدن به ویروس کرونا در آنها بیشتر است. . در حال حاضر این طرح با استقبال خوبی همراه بوده و بازخوردهای خوبی بین شهروندان داشته است. طرح غربالگری این افراد تا پایان ریشه‌کن شدن کرونا با جدیت دنبال خواهد شد تا افراد آسیب‌پذیری مانند کارتن‌خواب‌ها، زباله‌گردها، معتادان و افراد بی‌سرپناه به بیماری کرونا آلوده نشوند و در نهایت با این کار از شیوع این ویروس در حد وسیع جلوگیری خواهد شد.»
تب‌سنجی توسط اسکن‌های حرارتی
مددسرای خاوران در این روزهای پر استرس و التهاب کرونا به تجهیزاتی برای غربالگری مراجعان مجهز شده است. مختاری در این‌باره می‌گوید: «خودروهای گشت جمع‌آوری معتادان متجاهر که زیر نظر سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران فعالیت می‌کنند، به‌صورت داوطلبانه این افراد را به مددسرای خاوران انتقال می‌دهند و برخی هم خودشان روانه مددسرا می‌شوند. دو دسته از افراد وارد مددسرای خاوران می‌شوند؛ یک دسته افراد معتاد و دیگری افراد کارتن‌خواب که برخی از آنها معتاد و برخی دیگر معتاد نیستند و صرفاً زباله‌گرد و بی‌پناه هستند. به محض ورود این افراد ابتدا در فضای مجزایی از سالن اصلی برایشان پرونده تشکیل می‌شود تا اطلاعات هویتی فرد در پرونده ثبت شود و بعد توسط اسکن‌های حرارتی درجه حرارت بدن شخص اندازه‌گیری می‌شود و به محض مشاهده علائم بیماری فرد مورد آزمایش‌های تکمیلی توسط مراجع پزشکی معتبر قرار می‌گیرد. این درحالی است که با تلاش‌های پیشگیرانه خوشبختانه فقط یک مورد مشکوک تا به حال شناسایی شده که برای مراحل تکمیلی درمان آن شخص اقدامات لازم انجام شده و حال او رو به بهبودی است.»
ظرفیت پذیرش ۴۶۰ مراجعه‌کننده
با توجه به اینکه مددسرای خاوران یکی از مراکز بزرگ ارائه‌دهنده خدمات به افراد آسیب‌پذیر است، طبعاً تعداد زیادی از مراجعان را پذیرش می‌کند. مختاری با اشاره به ظرفیت این مرکز می‌گوید: «میانگین پذیرش این گرمخانه با توجه به افزایش گرمخانه‌ها در مناطق دیگر پایتخت از جمله منطقه ۱۲ که همجوار منطقه ۱۵ است و گرم‌تر شدن هوا، ۴۶۰ نفر در طول شب و ۲۵۰ نفر در طول روز است. از مدتی قبل خدمات این مرکز ۲۴ ساعته شده و افراد معتاد این روزها به دلیل شیوع کرونا می‌توانند در طول روز در این مرکز حضور داشته باشند و از خدمات آن بهره‌مند شوند.» او به اقدامات پیشگیرانه به محض ورود افراد در این مرکز اشاره می‌کند و می‌افزاید: «به محض پذیرش این افراد در گرمخانه، ماسک و دستکش میان آنها توزیع می‌شود و مواد ضدعفونی‌کننده هم در نقاط مختلف سالن‌های این مرکز در دسترس گرفته است. همچنین تمام بخش‌های این مرکز روزانه ۳بار گندزدایی شده و یکبار هم توسط سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران به‌صورت وسیع سم‌زدایی انجام می‌شود.»
فعالیت مددسرای خاوران در محله رضویه
موضوع انتقال مددسرای خاوران به خارج از محله رضویه مدت‌هاست در بین اهالی این محله مطرح است. آنها معتقدند حضور شبانه‌روزی افراد معتاد در محله رضویه معضلی است که ساکنان محله مدت‌هاست با آن دست به گریبان هستند. «محمدحسین کمالی» یکی از معتمدان محله رضویه در این‌باره می‌گوید: «سال‌هاست در این محله ساکن هستم و موقعی که در این محله ساکن شدم فکرش را هم نمی‌کردم روزی افراد معتاد زیر پنجره خانه‌ام در کوچه مشغول استعمال موادمخدر شوند. گناه اهالی محله رضویه چیست که باید شب و روزش با این افراد در محله روبه‌رو شوند. ما می‌دانیم که این افراد بیمار هستند و باید به وضعیت‌شان رسیدگی شود اما معضل اصلی، فعالیت مددسرای خاوران در محله رضویه است که باعث می‌شود این افراد آزادانه در محله تردد داشته باشند.» حاج محسن یداللهی، یکی از کاسبان محله رضویه هم درباره حضور افراد معتاد در محله می‌گوید: «تا زمانی‌که مددسرای خاوران در این محله فعال است، معتادان هم در این محله حضور دارند. نمی‌توان دور تا دور محله را حصارکشید و مانع از حضور این افراد شد. بارها از شورایاران محله خواسته‌ایم که در این زمینه با مسئولان شهرداری صحبت‌هایی داشته باشند و به رغم صحبت‌های این افراد، مسئولان مربوطه هنوزکاری انجام نداده‌اند و در نهایت خودم شخصاً به شهرداری مراجعه کردم و متوجه شدم انتقال مددسرای خاوران یک طرح فرامنطقه‌ای است که بخشی از تصمیم‌گیری‌ها برای انتقال آن به شهرداری تهران مربوط می‌شود. باید همه مسئولان پای کار بیایند تا این مرکز به خارج از شهر انتقال یابد و افراد معتاد بعد از خروج از مددسرا وارد محله نشوند.»