همشهری آنلاین_ فهیمه شیرازی: ایجاد سدمعبر در خیابان شهرزاد از سوی وانتیهای میوهفروش این روزها به معضل جدی برای ساکنان این معبر تبدیل شده و نیازمند همکاری همه جانبه مجموعهای از سازمانهای اجرایی، انتظامی و قضایی است تا این مشکل حل شود. البته سابقه سدمعبر در این خیابان به ۲۰ سال پیش برمیگردد یعنی زمانی که بازار میوه و ترهبارمرکزی در میدان شوش قرار داشت. با آینکه بازار میوه و ترهبار شوش تغییر مکان داده اما وانتیهایی که این روزها در خیابان شهرزاد سدمعبر میکنند، به نوعی ادامه فعالان آن بازار هستند که حالا در کنار خیابان میوه میفروشند.
در سالهای پیش شاید سدمعبر وانتیهای میوهفروش به دلایلی چندان به چشم نمیآمد اما با گذشت زمان کسب و کار این وانتیها رنگ معضل به خود گرفته است. از ترافیک، سدمعبر و کمفروشی گرفته تا اشتغال افراد غیرموجه و عرضه جنس نامرغوب همه و همه دستاورد فعالیت این وانتیهای میوهفروش است که اهالی محله را شاکی کرده است. البته شهروندان نوک پیکان را به سمت مسئولان گرفتهاند و انتظار دارند آنها با جمعآوری وانتیهای میوهفروش آرامش را به محله بازگردانند. با این حال، فعالیت این وانتیهای میوهفروشلایههای پنهانی هم دارد.
- فعالیت افراد غیرموجه
یکی از نکاتی که طی این سالها در شغل دستفروشی میوه با وانت در خیابان شهرزاد اتفاق افتاده، حضور افراد غیرموجهی است که بهعنوان صاحبان وانت یا به اصطلاح صاحبان بار معرفی میشوند. «مهدی استرابی» شهردار ناحیه یک شهرداری منطقه ۱۵ در اینباره میگوید: «قبلاً در خیابان شهرزاد حدود ۱۵۰ وانتی میوهفروش فعالیت میکردند که با اقدامات شهرداری، تعدادی از آنها به خیابانهای وفا و رستگار مقدم انتقال داده شدند. برخی از صاحبان وانتها اشخاصی هستند که پرونده قضایی دارند و بهعنوان مجرمان باسابقه شناخته میشوند. این افراد هر روز باید خود را به مقامات قضایی معرفی کنند. در نظر بگیرید مسئولان شهرداری با اشخاصی طرف هستند که با هیچ منطقی حاضر نیستند دست از سدمعبر بردارند یا حداقل به مکان دیگری بروند و باعث نارضایتی شهروندان شدهاند. »
استرابی میافزاید: «موضوع فقط به اینجا ختم نمیشود. به غیر از میوه و سبزی، مواد غذایی دیگر از جمله مرغ و ماهی و همچنین انواع البسه و پوشاک دست دوم هم در این میان توسط عدهای از افراد سودجو عرضه میشود و قسمت بد ماجرا فعالیت اتباعی است که بدون مجوز وارد چرخه اقتصادی شدهاند که طبعاً تبعات متعددی دارد. »
- سود کلان شغل کاذب
در نگاه اول شاید شغل دستفروشی و بساط کردن از وجهه اجتماعی خوبی برخوردار نباشد اما باید گفت سود کلانی دارد. شهردار ناحیه یک شهرداری منطقه ۱۵ میگوید: «یکی از مشکلات ما با افرادی که در خیابان شهرزاد دستفروشی میکنند این است که میگویند دغدغه نان شب و به پول این کار نیاز دارند. این در حالی است که حدود ۷۰درصد از صاحبان بار خودشان بالای سر کار نیستند و شخصی را بهعنوان شاگرد برای فروش بار خود در نظر گرفتهاند. این موضوع نشاندهنده آن است که این افراد دغدغه نان شب ندارند و به فکر سود کلان هستند. » او میافزاید: «به دلیل در حاشیه قرار گرفتن منطقه ۱۵ و وجود شهرکهای اقماری، اینجا بهعنوان مقصد اول برخی از مهاجران شناخته میشود و به دلیل ارزانقیمت بودن ملک در شهرکهای اطراف، این منطقه را برای سکونت انتخاب میکنند و یک وانت اوراقی و از رده خارج میخرند و بار میفروشند. در واقع دستفروشیکاری است که سرمایهای نمیخواهد. »
- نیاز به همکاری دستگاههای قضایی
طبق قوانین شهر، شهرداری متولی نظارت بر امور شهر است و مهار پدیده سدمعبر و دستفروشی هم جزء وظایف این سازمان است اما موضوع اینجاست که یک دست صدا ندارد. شهردار ناحیه یک شهرداری منطقــــه ۱۵ به همکاری دســـتگاههای قضـــــــایی و انتــــظامی با شهرداری در مهار سدمعبر خیابان شهرزاد اشاره میکند و میگوید: «در مواجهه با سدمعبر در حد وسیع مانند سدمعبر خیابان شهرزاد نیاز به دخالت مجموعهای از سازمانها از جمله دستگاه قضایی و نیروی انتظامی و پلیس راهور است. » استرابی درباره وضعیت فعلی سدمعبر خیابان شهرزاد میافزاید: «در حال حاضر سدمعبر خیابان شهرزاد توسط شهرداری ناحیه کنترل میشود اما رفع کامل معضل سدمعبر نیازمند همکاری تنگاتنگ دستگاه قضایی و یگان انتظامی در کنار شهرداری است البته شهرداری همچنان پیگیر رفع این معضل است. »
- عرضه میوههای نامرغوب
اجناسی که توسط وانتیها عرضه میشود معمولاً مشتریهای زیادی دارد و همین صفهای طولانی شهروندان در مقابل این وانتیها دیگر شهروندان را ترغیب به خرید از این افراد میکند. البته پشت پرده قضیه کمی متفاوت است. «مهری ثابتی» یکی از اهالی خیابان شهرزاد، درباره اجناس نامرغوب و کمفروشی صاحبان وانتیها میگوید: «من قبلاً خودم یکی از مشتریان پر و پا قرص وانتیها بودم و میوه مصرفی روزانهام را از این طریق تهیه میکردم. ابتدا فکر میکردم قیمت میوههای عرضه شده توسط این افراد ارزانتر از ترهبار یا میوهفروشیهای دیگر است اما یکبار به این موضوع شک کردم و مجبور شدم میوهای را که خریده بودم با ترازوی میوهفروشی در محله امتحان کنم و متوجه شدم که میوهای که خریدهام کمتر از میزانی است که پولش را داده بودم. »
- ترافیک طولانی و کلافهکننده
ترافیک طولانی در خیابان شهرزاد، یکی از پیامدهای حضور وانتیهای میوهفروش در این معبر است که در سالهای اخیر بسیاری از ساکنان این خیابان را گلهمند کرده است. این معضلگاه تا پاسی از شب ادامه دارد. کافی است ساعت ۷ شب قدم به خیابان شهرزاد بگذارید. قدم به قدم و پشت سر هم وانتیهای میوهفروش توقف کردهاند. ترافیک کیلومتری همه را کلافه کرده است. آنهایی که از این مسیر مواصلاتی برای رسیدن به منزل استفاده میکنند در ساعات اولیه و حتی پایانی شب با معضل ترافیک کلافهکننده مواجه هستند.
از محدوده قبل از پل بسیج این ترافیک دیده میشود تا محدوده میدان شوش که در قرق وانتیهای میوهفروش است. جالب است که صاحبان این وانتیها بدون توجه به ایجاد ترافیک سخت مشغول کسب و کار هستند و توجه چندانی به گله و شکایت شهروندان ندارند.