همشهری آنلاین_ فاطمه عسگری‌نیا: اما حدود یک ماهی می‌شود که این سامانه در محله راه‌آهن جای خود را به یک گروه مردمی در فضای مجازی داده است. در این گروه مجازی مردم بدون واسطه با مسئولان شهری منطقه ۱۱ و ناحیه ۴ شهرداری منطقه برای انعکاس مسائل و مشکلات پیش روی کوچه‌پسکوچه‌های محله در ارتباطند.
قصه تشکیل این گروه مجازی و دورهمی اهالی محله با مسئولان شهری منطقه ۱۱، از آنجا شروع شد که با وجود فعالیت کارگران خدمات شهری، محله هیچ‌وقت پاکیزه نبود و رهاسازی زباله‌ها خارج از ساعت اعلام‌شده چهره زشتی در محله راه‌آهن ایجاد کرده بود. گلایه مردم از شهرداری در خصوص زباله‌های رهاشده در محله و گلایه شهرداری از همکاری نکردن مردم باعث شد تا شورایاری محله دست به تشکیل گروهی در فضای مجازی بزند و بستری برای گفت‌وگوی بی‌واسطه مردم با مسئولان شهری منطقه خود فراهم کند.
«علی‌اصغر فراهانی» دبیر شورایاری محله راه‌آهن درباره این اتفاق در محله می‌گوید: «توسعه زندگی شهری و افزایش روزافزون جمعیت محله‌ها در سایه رونق زندگی آپارتمان‌نشینی هر روز بر مشکلات حوزه خدمات شهری می‌افزاید. » او با انتقاد از وضعیت نظافت کوچه‌ها و معابر در محله راه‌آهن اظهار می‌کند: «نمی‌توان گفت این مسئله به تنهایی ریشه در همکاری نداشتن مردم محله یا کم‌کاری شهرداری ناحیه دارد، بلکه هر دو گروه در وضعیت ایجادشده سهیمند. لذا با توجه به این مهم تصمیم گرفتیم با تشکیل گروهی در فضای مجازی و عضویت اهالی و مسئولان شهری منطقه و ناحیه این مشکلات را حل و فصل کنیم. »
از روزی که امکان دورهمی اهالی محله راه‌آهن در فضای مجازی فراهم شده است، هریک از اهالی موظف شده‌اند در درجه اول اصول و قوانین بهداشتی را در محله رعایت کند و سپس با انعکاس مسائل و مشکلات پیش روی محله در گروه، زمینه رفع این مشکلات را فراهم کنند.
«محمد آقایی» یکی از اهالی محله راه‌آهن است که ۲۴ سال سابقه سکونت در این محله را دارد. او با اشاره به فراوانی تردد در محله راه‌آهن و میزبانی این محله از مسافران ورودی به تهران می‌گوید: «این محله حکم پیشانی پایتخت را دارد، اما هیچ‌وقت کوچه‌پسکوچه‌های آن خالی از مسائل و مشکلات شهری نبوده است. جمعیت ساکن در این منطقه به دلیل افزایش جمعیت در سایه آپارتمان‌سازی‌ها هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود، اما وضعیت کوچه و خیابان‌های آن تغییری نمی‌کند. همین مسئله باعث شده تا ما هر روز شاهد حجم عظیم زباله در محله باشیم که در ساعات شب جمع‌آوری نشده‌اند و پشت دیوار خانه‌ها جا خوش کرده‌اند. این زباله‌ها هم سیمای محله را به هم می‌ریزند و هم بوی نامطبوعی در محله می‌پراکند. »
او با اظهار خرسندی از فعالیت گروه مجازی محله تحت عنوان پویش سلامت محیط‌زیست محله راه‌آهن می‌گوید: «با راه‌اندازی این گروه در محله هم اهالی دیگر مراقب محله‌اند و هم مسئولان شهری به گزارش‌های مردمی حساس شده‌اند و به سرعت به رفع مشکلات محله اقدام می‌کنند. »
«صدیقه نجف‌لو» یکی دیگر از اهالی محله راه‌آهن هم در تأیید صحبت‌های همسایه خود می‌گوید: «ما در این گروه آموزش دیدیم که زباله‌ها را ساعت ۹ شب بیرون از منزل قرار دهیم و هریک از اهالی موظفند مقابل منازل خودشان را پاکیزه نگه دارند. از سوی دیگر باید حواسشان به وضعیت محله هم باشد و با نظارت بر عملکرد حوزه خدمات شهری، وضعیت بهتری را در کوچه‌پسکوچه‌های محله ایجاد کنند. »
«مهدی قیداری» ناظر خدمات شهری شهرداری ناحیه ۴ در منطقه ۱۱ است. او که این روزها به دلیل پویش سلامت محیط‌زیست محله راه‌آهن حسابی سرش شلوغ شده است و در طول روز پیگیر گزارش‌های مردمی است، در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: «با راه‌اندازی این گروه اهالی محله احساس مسئولیت بیشتری نسبت به محله خود پیدا کرده‌اند. تغییر رفتار مردم در رعایت ساعت بیرون قرار دادن زباله‌هایشان و جدیت آنها در نظارت بر عملکرد حوزه خدمات شهری باعث شده تا وضعیت بهداشت و سیمای محله تغییر کند. »
او با اشاره به مشکلات پیش روی حوزه خدمات شهری در محله راه‌آهن می‌گوید: «یکی از مهم‌ترین مشکلات ما در این بخش کمبود نیروی خدمات شهری است و این مسئله باعث شده که کار نظافت فقط در ساعات شب دنبال شود و هنگام روز فقط محورهای اصلی محله نظافت شود. بنابراین زباله‌ای که خارج از ساعت ۹ شب بیرون گذاشته می‌شود در محله می‌ماند. اما از وقتی که این پویش در محله شکل گرفته است، مردم همکاری بیشتر و بهتری دارند. »
- اهالی محله راه‌آهن پیشگام در مسیر اداره محله
مسئولان شهری هم از این اتفاق در محله راه‌آهن رضایت دارند. شهردار ناحیه ۴ با ابراز خرسندی از این حرکت می‌گوید: «با راه‌اندازی این پویش در سایه مشارکت شورایاری و اهالی محله راه‌آهن خیلی از مسائل و مشکلات موجود در محله با کمک اهالی محله شناسایی و تلاش برای رفع این مشکلات از سوی مسئولان شهری ناحیه آغاز شده است. »
«محمدرضا فراغتی» با تأکید بر ضرورت مشارکت مردم هر محله در نگهداشت محله می‌گوید: «شهرداری تهران امسال شعار محله‌محوری را در دستور کار خود قرار داده و با تأکید بر ضرورت اداره شهر با محوریت محله‌ها بر این اعتقاد است که راه توسعه شهر از محله‌ها می‌گذرد و خوشحالیم در محله راه‌آهن به‌عنوان یک محله پایلوت شاهد اداره محله با دخالت و نظارت مستقیم اهالی هستیم. »
فراغتی که هر روز مسائل و مشکلات منتقل‌شده از سوی اهالی محله را در پویش سلامت محیط‌زیست محله دنبال می‌کند و بر حل مشکلات مطرح‌شده از سوی مسئولان ذیربط تأکید دارد، می‌گوید: «پویش سلامت محیط‌زیست محله راه‌آهن در فضای مجازی ثابت کرد که تا وقتی اهالی یک محله برای محله خود دل نسوزانند نمی‌توان انتظار ایجاد وضعیت مطلوب را در محله داشت. »
او برای اینکه مسائل و مشکلات خدمات شهری در محله راه‌آهن با جدیت بیشتری دنبال شود، هر هفته جلسه‌ای برای بررسی این مشکلات با حضور کارگران خدمات شهری، مسئولان حوزه خدمات شهری، پیمانکاران و شورایاران محله در شهرداری ناحیه ۴ برگزار می‌کند و پای صحبت‌های آنها می‌نشیند تا مسائل و مشکلات موجود ریشه‌یابی شود. »
- نظارت دقیق اهالی محله رمز پاکیزگی محله
«مالک پورحسن» مدیرخدمات شهری ناحیه ۴ منطقه ۱۱ هم با استقبال از پویش سلامت محیط‌زیست راه‌اندازی‌شده در محله راه‌آهن می‌گوید: «فعالیت‌های حوزه خدمات شهری بدون مشارکت مردم امکانپذیر نیست. ما اگر تمام نیروهای خود را به‌صورت ۲۴ ساعته در یک محله بسیج کنیم، اما یکی از اهالی همکاری لازم را نداشته باشد، نمی‌توانیم ساعت پایداری نظافت را در محله ارتقا دهیم. »
او نظارت دقیق اهالی محله را رمز پاکیزگی محله می‌داند و معتقد است: «وقتی اهالی محله نقش ناظران حوزه خدمات شهری را بازی کنند، خود را هم موظف به رعایت بهداشت محل می‌دانند و با رعایت مسائل بهداشتی و مراقبت از محله اجازه نمی‌دهند زباله‌ها سیمای محله را مخدوش کنند. »
- کارنامه موفق محله راه‌آهن در تفکیک پسماند
درست است این روزها در سایه تشکیل پویش سلامت محیط‌زیست محله راه‌آهن مسائل مربوط به خدمات شهری محله با مشارکت اهالی محله دنبال می‌شود، اما این حرکت مشارکتی به اعتقاد دبیر شورایاری محله راه‌آهن در راستای همان فعالیت‌هایی است که حدود ۵ سال پیش در محله شکل گرفت و اهالی این محله پیشگام تفکیک زباله‌های خشک از مبدأ شدند.
«معصومه محمدنژاد» مدیرمحله راه‌آهن درباره موفقیت اهالی محله راه‌آهن در اجرای طرح تفکیک زباله‌ها از مبدأ می‌گوید: «از حدود ۵ سال پیش تا قبل از شیوع ویروس کرونا هر پنجشنبه اهالی محله راه‌آهن به جمع‌آوری زباله‌های خشک خود و تحویل آنها به سرای محله اقدام می‌کردند. شعارمان هم این بود: «بازیافت، جاده دو طرفه» مشوق اهالی هم انجام مراسم قرعه‌کشی و اهدای جایزه در پنجشنبه آخر هر ماه بود. »
مدیرمحله راه‌آهن از نتایج خوب این طرح در محله راه‌آهن برایمان می‌گوید: «ما با اجرای طرح بازیافت زباله‌های خشک از مبدأ با یک تیر چند نشان زدیم. اول از همه جلب مشارکت حداکثری اهالی محله در این طرح بود؛ کاری که سال‌های سال است به شیوه‌های مختلف از سوی شهرداری‌ها دنبال می‌شود، اما ثمره چندانی ندارد. در وهله دوم ما با درآمد حاصل از این زباله‌ها توانستیم از یک سو دست نیازمندان محله را بگیریم و از سوی دیگر امکانات رفاهی محله را به نفع مردم افزایش دهیم. مردم هم وقتی این دستاوردها و نتایج را می‌دیدند با رغبت بیشتری مشارکت می‌کردند. »
- نقاط پرآسیب با مشارکت اهالی رفع خطر شد
مشارکت اهالی محله و شورایاری محل برای توسعه محلی راه‌آهن در سال‌های گذشته باعث اتفاقات خوب دیگر در محله و رفع نقاط پرآسیب اجتماعی در محله شده است. مصداق بارز این سخن هم ۲ بوستان امیریه و خواجه‌دهی در محله است. این بوستان‌ها تا ۵ سال پیش محل تجمع و تردد معتادان بود و کمتر کسی جرئت می‌کرد از محدوده این ۲ بوستان عبور کند. دبیر شورایاری محله راه‌آهن می‌گوید: «سال‌ها وضعیت بوستان امیریه را با مشارکت مردم و پافشاری شورایاری پیگیری کردیم و موفق شدیم با محصور کردن آن امروز این فضا را به یکی از محیط‌های امن شهری برای تفریح خانواده‌ها تبدیل کنیم. »
«بنفشه کارگر» یکی از اهالی محله راه‌آهن می‌گوید: «مدت‌ها بود بوستان امیریه پاتوق معتادان بی‌خانمان شده بود. مردم با همراهی شورایار به‌عنوان نماینده محله توانستند حرفشان را به کرسی بنشانند و این فضا را به یکی از فضاهای امن شهری تبدیل کنند. »
- کسبه خیابان وحدت، سیمای شهری را زیبا کردند
همدلی و همراهی اهالی محله در بهبود فضای شهری باعث شد تا در راسته تجاری خیابان وحدت نمای واحدهای کسبی فرسوده تبدیل به تابلوهای زیبا و چشمنواز شود. این آشفتگی بصری تا چند سال پیش خیابان وحدت را زشت کرده بود، ولی حالا در سایه مشارکت کاسبان که از اهالی محله هستند، این منطقه زیبا شده است. علی‌اصغر فراهانی، دبیرشورایاری محله راه‌آهن با اشاره به جداره‌سازی خیابان وحدت اسلامی، می‌گوید: «سال‌ها شاهد ریزش جداره‌های این بخش بودیم. شهروندان منتظر شهرداری بودند و شهرداری هم منتظر حرکتی از سوی شهروندان بود تا اینکه موفق شدیم با جلب مشارکت ۲۰ نفر از کاسبان کار مرمت دیوارهای خیابان وحدت را دنبال کنیم. » یکی از کاسبان خیابان وحدت اسلامی در این‌باره می‌گوید: «سال‌ها از ترس ستون‌های لرزان و ریزش آجرهای دیواره‌ها در امان نبودیم. وقتی شورایاری محله که مورد اعتماد اهالی و امین مردم محله است همه کاسبان را دور هم جمع کرد و از آنها خواست تا در ترمیم دیوارهای خیابان مشارکت کنند، متقاعد شدیم که باید برای داشتن محله بهتر مشارکت داشته باشیم، همان‌طور که در سایر بخش‌ها هم مشارکت داشتیم و نتایج خوبی گرفتیم. »