مشاغلی که جان دوباره گرفته‌اند

همشهری آنلاین- علی الله سلیمی: در کوچه‌ پسکوچه‌های محله‌های قدیمی شهر تهران از جمله بیشتر محله‌های مناطق شرق پایتخت مغازه‌های کوچک و خاک خورده بسیاری را می‌بینیم که صاحبان آنها با حفظ سنت‌های شغلی گذشتگان خود و بر حسب نیاز به‌طور ناخودآگاه، نقش مهمی در حفظ بخشی از فرهنگ مردمی را برعهده دارند. در میان مشاغل رایج در جامعه، به‌خصوص شهر تهران که قدم به قدم با پیشرفت تکنولوژی رو به سوی تحول و تجدد پیش می‌رود، کمتر کسی متوجه شغل‌های سنتی فراموش شده‌ای مانند چراغ سازی، مسگری، پینه‌دوزی و... که به تعبیر امروزی جزو شغل‌های تعمیراتی است می‌شود. شاید یکی از دلایل اصلی آن بی‌نیازی شهروندان به این‌گونه مشاغل باشد، چراکه با توجه به جنبه تعمیراتی آنها، در حال حاضر کمتر کسی علاقه‌مند به تعمیر وسایل خود است و خیلی‌ها ترجیح می‌دهند به جای تعمیر، یک وسیله نو و جدید بخرند. در واقع بیشتر این مشاغل که در حال حاضر در قالب شغل‌های تعمیراتی هستند، تقریباً تا چند دهه قبل جزو مشاغل اصلی و مورد نیاز مردم بوده‌اند. اکنون با یک نگاه گذرا به محله‌های قدیمی مناطق شرق تهران از جمله دولاب، تنها ۳ تا ۴ مغازه خاک خورده و کوچک را می‌توان در کوچه‌پسکوچه‌های این محله قدیمی پیدا کرد که مشغول این فعالیت‌ها هستند و صدای ضربات چکش پیرمردهای قد خمیده روی دیگ‌های بزرگ نذری و سماورها و اشیای قدیمی خاک خورده ما را به سوی خودشان جلب می‌کند. بیشتر مشاغل قدیمی، به گونه‌ای دوامشان وابسته به طبقه متوسط و کم‌درآمد جامعه است. چراکه با توجه به عدم توانایی این قشر در خرید، مجبور هستند به جای تهیه اجناس جدید برای مثال مانند سماور، بخاری و کتری و حتی کفش و لباس، تن به تعمیر آنها دهند و این نیاز و وابستگی اقشار کم درآمد به این مشاغل به‌طور ناخود آگاه و نا محسوس باعث دوام شغل‌های سنتی در تهران شده است. شاید در نگاه اول این‌طور به نظر برسد که‌کاری از دست ما برای حفظ این مشاغل که یادگارهایی از گذشته‌های نه چندان دور هستند بر نمی‌آید، اما واقعیت آن است که با یک خسته نباشید به افرادی که هنوز در این مشاغل فعال هستند و دیده احترام، خستگی را از تن فعالان این مشاغل که جای خالی سازمان‌های مربوطه را در حفظ و دوام این مشاغل هویتی پر کرده‌اند، به در کنیم.