رایانه توانسته است پیشرفتهای سریع در تکنولوژی، گسترش ارتباطات مختلف و خاصی را در جامعه بشری بهوجود بیاورد، اما موجب بروز پدیده جدیدی تحت عنوان اعتیادهای نوین و مدرن از جمله نوآسیبهای اجتماعی شده است.
وجود 5/3 میلیون کاربر غیردائم و 5/2 میلیون کاربر دائم ایرانی در اینترنت، نشاندهنده افزایش سرعت دوستیابی اینترنتی از طریق چت، سرقت اینترنتی، افزایش فاصله میان دنیای واقعی و تخیلی و مجازی و پرسه زدن در سایتهای ضد ارزشی است.
یک محقق اجتماعی میگوید: نوآسیبهای اجتماعی از سال 1990 در دنیا مطرح شد و هماکنون در حال تبدیل شدن به یک معضل فرهنگی، اجتماعی، روانی، عاطفی، فکری و اخلاقی است و جوامع مختلف از جمله ایران نمیتوانند فارغ از تأثیرات نوآسیبها بخصوص اعتیادهای نوین باشند.
علمالهدایی میگوید: اعتیادهای مدرن، وابستگیها و اختلال عمدتاً روانی، اخلاقی، فرهنگی، اجتماعی و جسمانی هستند، ولی اعتیادهای سنتی در قالب یک اختلال تربیتی، روانی و اجتماعی تعریف میشوند. اعتیادهای مدرن برخلاف اعتیادهای سنتی، گستره فراوانی داشته و به راحتی در دسترس نسل جوان و همه افراد قرار میگیرند و هر دو اعتیاد، فرد را منزوی میکنند.
وی تصریح میکند: استفاده خارج از حد متعارف از اینترنت موجب ایجاد وابستگی شدید روانی و فکری شده و کاربر عادت میکند به یک فضای غیرواقعی پناه ببرد و زندگی کند. مشکل دیگری که از این رهگذر بهوجود میآید، کودکان و نوجوانانی هستند که به خاطر صداقتشان، اطلاعات شخصی و خانوادگی خود را در محیط ناامن اینترنت در اختیار دیگران قرار میدهند. از سوی دیگر، کودکان و نوجوانان معمولاً برای از دست ندادن امکانات استفاده از اینترنت و پرسه زدن در فضای آن، مجبور به نوعی پنهانکاری از والدین هستند.
والدین معمولاً با دنیای فناوری و اینترنت آشنایی ندارند. در حالی که اگر تلاش کنند با این فناوریهای جدید آشنایی حتی اجمالی پیداکنند، بهتر میتوانند راههای تأمین امنیت کودکان را به کار گرفته و فرزندان نیز حاضر به همکاری بیشتری با والدین آگاه خود هستند.
به یاد داشته باشیم کسانی از طریق چت و با نیات پلید میکوشند تمایلات انحرافی خود را به اجرا گذارند، بنابراین باید محل استقرار کامپیوتر در منازل مورد توجه جدی قرار گیرد، همچنین باید ضمن این که خلوت کودکان و نوجوانان به رسمیت شناخته شود، به جای رفتارهای خشن و قهرآمیز، بیاموزیم چه طور اعتماد فرزندان را جلب کرده و در جریان مسائل خصوصی آنها قرار گیریم.
بنابه گفته یکی از بزرگان؛ اعتماد خوب است، اما کنترل بهتر است، بنابراین والدین باید به طور غیرمستقیم و نامحسوس فرزندان خود را زیر نظر داشته باشند و گاهی اطلاعات آنها را در اینترنت و یا وبلاگهای آنها جستوجو کنند.