همشهری آنلاین_ زهرا بلندی: تخریب پاساژ توحید و تعریض کامل خیابان شکوفه بارها از سوی همه شهرداران این منطقه به ساکنان وعده داده شده بود، اما در این سال‌ها هیچ اقدامی صورت نگرفته بود و در نهایت با پیگیری‌های مدیریت کنونی شهرداری منطقه۱۹ چندی پیش شاهد به ثمر نشستن آن شدیم. درحالی که کاهش ترافیک، تصادف‌ها و جلوگیری از تکرار حوادث بزرگی همچون پلاسکو و کلینیک سینا مهر شمیران و... جزء مهم‌ترین اهداف این طرح اعلام شده‌اند، برای بررسی وضعیت فعلی آن ضمن تهیه گزارش مردمی از اهالی و کاسبان این محدوده، پای صحبت «علی توکلی» شهردار منطقه۱۹ هم می‌نشینیم.
مطالبه ۳۰ساله اهالی محل بالاخره به سرانجام رسید. بعد از اجرای فرایند عقب‌نشینی و تخریب پاساژ توحید، ۴۰درصد از مساحت آن به عرض خیابان شکوفه اضافه شده است. در ساعات نیمروزی، ترافیک خیابان شکوفه روان‌تر از همیشه به نظر می‌رسد. دورتا دور مخروبه پاساژ با موانع آبی رنگ پوشانده شده است. چند کارگر کلنگ به دست گرفته‌اند، در ارتفاع ایستاده و در حال تخریب بخش‌های باقیمانده ساختمان هستند. بیشتر کاسبان و اهالی محل با خوشحالی از عریض شدن خیابان شکوفه و رفع یک معارض نازیبا حرف می‌زنند.
گروهی بی‌کلام به تماشا ایستاده‌اند و برخی هم حین گلایه از گرد و غبار حاصل از تخریب، درخواست دارند تا این طرح هرچه زودتر به پایان برسد. «رحمان صفرپور» با اشاره به گذشت ۴۰سال از نخستین روز سکونتش در این محله می‌گوید: «این محدوده در گذشته محل فروش آهن‌آلات بود و سال۱۳۵۹ به پاساژ تبدیل شد. از زمان تعریض خیابان شکوفه زمان زیادی می‌گذرد، اما این ساختمان به‌عنوان معارض باقی مانده بود و به دلیل همسایگی با بازار شهید احسانی مشکلاتی همچون ترافیک و پیرو آن درگیری و تصادف‌های زیادی را به همراه داشت.» او ضمن قدردانی از اقدام اخیر شهرداری منطقه می‌گوید: «سرعت آغاز طرح خیلی خوب بود، اما روند آن کمی کند شده است. درخواست ما از مسئولان این است که نه تنها برای رفاه حال اهالی محل، بلکه به خاطر کاسبان پاساژ، طرح را با سرعت بیشتر و مدت زمان کمتری به پایان برسانند.»
پیرمردی درست روبه‌روی پاساژ ایستاده و نظاره‌گر فعالیت کارگران است که سراغش می‌رویم. «فرامرز وثیقه» یکی از مالکان این پاساژ است. او با بیان اینکه از ۳۸سال پیش در این پاساژ مشغول به کار بوده است، می‌گوید: «به هر حال باوجود فرسودگی پاساژ و قرارگیری در طرح تعریض، باید این کار انجام می‌شد. خوشبختانه با اجرای این طرح ترافیک محله کمتر شده و ایمنی پاساژ توحید هم بیشتر خواهد شد.» او با اشاره به توافقی که بین مالکان و سازنده صورت گرفته می‌گوید: «قرار است طبق قرارداد بعد از ۳۰ماه واحدهای نوساز به مالکان ارائه شود.»
- اجرای مقدمات بعد از تعریض
با تخریب این ملک معارض و قدیمی، به عرض خیابان شکوفه اضافه شده است، اما انگارهنوز برخی از شهروندان این موضوع را باور نکرده‌اند. با پارک خودروهایشان در تورفتگی سابق پاساژ، عملاً از کارایی عرض اضافه شده کاسته‌اند.
«بهرام اسدی» بیش از ۳۰سال است که به‌عنوان راننده تاکسی در محله عبدل‌آباد فعالیت می‌کند و به خوبی در جریان مشکلات این محدوده قرار دارد. او ضمن قدردانی از مسئولان به خاطر تخریب پاساژ توحید که تأثیر به سزایی در کاهش بار ترافیکی و تصادف‌های محله و حتی منطقه داشته است، با اشاره به خودروهای پارک شده در این محدوده می‌گوید: «بسیاری از رانندگان طبق عادت هنوز خودروهای خود را اینجا پارک می‌کنند. کاش برای رفع این معضل هم اقداماتی همچون نصب تابلوی پارک مطلقاً ممنوع یا حضور نیروهای راهور اجرا شود.»
«عظیم محمودی» یکی از کاسبانی قدیمی محله عبدل‌آباد است که ضمن اعلام رضایت از اجرای این طرح می‌گوید: «این درخواست کهنه ما از شهرداران مختلف بود که بالاخره با پیگیری‌های خوب شهردار فعلی منطقه به ثمر نشست.» محمودی با اشاره به همسایگی خیابان شکوفه با بازار شهید احسانی و خیابان بدر که به بازارهای محلی تبدیل شده‌اند، می‌گوید: «همه روزه هزاران نفر برای خرید به اینجا می‌آیند. با این حجم از جمعیت به‌خصوص در ساعات پایانی روز و روزهای پایانی هفته، این بخش از خیابان به دلیل وجود پاساژ توحید، باریک و کاملاً قفل می‌شد. خوشبختانه تخریب پاساژ تا حد زیادی در رفع این مشکل مؤثر بوده است.»
«زهرا عزیزی» یکی دیگر از کاسبان خیابان شکوفه درباره وضعیت این محدوده قبل از تخریب پاساژ می‌گوید: «سال‌های زیادی بود که با تعریض خیابان شکوفه، عقب‌نشینی پاساژ توحید هم مطرح شده بود، اما با عدم اجرای آن، کم‌کم این محدوده به یکی از گره‌های مهم ترافیکی منطقه تبدیل شد. این ساختمان فرسوده، هم راه خیابان را بسته بود و هم امکان داشت فجایعی همچون پلاسکو را به بار بیاورد.» عزیزی از تلاش‌های شهردار منطقه برای اجرای این طرح قدردانی کرده و می‌گوید: «به هرحال این طرح هم مانند هر طرح عمرانی دیگر آلودگی صوتی و گرد و غبار به همراه دارد، اما امیدواریم با سرعت‌بخشیدن به کار، هرچه زودتر شاهد ساخت بنایی نوساز در اینجا باشیم.»
- خوشحالی معلولان از تعریض معبر
همیشه عبور از این بخش از خیابان شکوفه برای من و امثال من یک معضل بزرگ بود. اقدام اخیر شهرداری منطقه در رفع این مشکل آنقدر برای اعضای کانون معلولان خوشایند بود که خود را ملزم به قدردانی از شهردار منطقه می‌دانستیم.
این بخشی از صحبت‌های «محمد مافی» دبیر کانون معلولان منطقه۱۹ است که به نیابت از دبیران محله‌ها و اعضای کانون معلولان می‌گوید: «این راه باریک بارها موجب زمین خوردن من و دوستانم شده بود. برای رد شدن از این محدوده باید سختی‌های زیادی را تحمل می‌کردیم. خوشبختانه با اجرای این طرح و تخریب پاساژ، تردد برای ما معلولان هم آسان‌تر شده است.» مافی عقیده دارد که شهرداری منطقه ۱۹ نگاه ویژه‌ای به برآورده کردن خواسته‌های توانیابان و معلولان دارد. در مدت زمانی که با این مجموعه در ارتباط هستیم در گفت‌وگوی چهره با چهره و نزدیک با شهردار و معاونانش از کمبودها و کاستی‌هایی که در محله‌ها با آنها مواجه هستیم سخن گفتیم و هربار شاهد رسیدگی و توجه آنها بودیم. حقیقت امر این است که در طول چند دهه گذشته بسترسازی لازم برای حضور معنادار معلولان در شهر و در اجتماع ایجاد نشده و یا بهتر بگوییم کمتر مورد توجه بوده است و اکنون مدیریت شهری کنونی باید این کم و کاستی‌ها را جبران کند که انصافاً درحد توان در تلاش هستند.
- پاسخ به درخواست ۳۰ساله اهالی
اعضای شورایاری محله عبدل‌آباد در تحقق این خواسته نقش به سزایی داشته‌اند. بارها این موضوع را در جلسه‌های متعدد مطرح کرده و اجرای هرچه سریع‌تر آن را از مسئولان مطالبه کرده‌اند.
«رمضان محمدی» دبیر شوارایاری محله عبدل‌آباد به نیابت از دیگر اعضای شورایاری محله با ابراز خوشحالی از جلب رضایت اهالی محله می‌گوید: «طرح تخریب پاساژ توحید و تعریض خیابان شکوفه از حدود ۳۰سال پیش تاکنون شهرداران، شورایاران و تصمیم‌گیرندگان زیادی را پشت سر گذاشت و تاکنون اقدامی برای آن صورت نگرفته بود، اما با پیگیری‌های اخیر مسئولان شهرداری منطقه، بالاخره به ثمر نشست.» محمدی با اشاره به اینکه این ساختمان به یک معضل ترافیکی و شهرسازی تبدیل شده بود، می‌گوید: «اجرای این طرح نه تنها به یک معضل ترافیکی در منطقه پایان داده است، بلکه در آینده‌ای نزدیک جنبه بصری بهتری برای این محدوده تجاری ایجاد خواهد کرد و ایمنی اهالی محله و شاغلان در این پاساژ را هم ارتقا خواهد داد.»
- شهردار منطقه۱۹ از نتایج تخریب «پاساژ توحید» می‌گوید/ راه باز شد، امنیت و آرامش برگشت
اجرا شدن یکی از خواسته‌های مهم مردم بعد از ۳۰سال انتظار، بدون شک نشانه زحمات بی‌دریغ و موفقیت مسئولان فعلی شهرداری منطقه۱۹ است. برای آگاهی از چند و چون اجرای این طرح، پای صــحبت‌های «علی توکلی» شهردار منطقه۱۹ می‌نشینیم.
رفع این معضل مهم چطور بعد از ۳۰سال انتظار محقق شد؟
از نخستین روز آغاز فعالیت مدیریت شهری دوره پنجم، یکی از مطالبات جدی مردم، شورایاران، تشکل‌ها و... بحث عقب‌نشینی پاساژ توحید بود. طرح تعریض خیابان شکوفه از سال۱۳۷۰ اجرا شد و به دلیل مشکلات تملک و مسائل دیگر، عقب‌نشینی این پاساژ اجرا نشده و تعریض این بخش از خیابان ناقص مانده بود. ما در ابتدای فعالیت سعی کردیم با برگزاری جلسات مشترک به توافقات لازم برای هماهنگی با سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران و اخذ مصوبه برای جذب سرمایه‌گذار و انجام توافق با مالکان برسیم. در این میان علاوه بر طرح تعریض خیابان، براساس بند۱۴ ماده۵۵ قانون شهرداری‌ها در خصوص رفع خطر از ساختمان‌های واقع در معابر عمومی، موضوع دیگری هم مطرح شد. همچنین گزارش‌هایی هم ازدستگاه‌های مسئول و نظارتی، سازمان‌های مدیریت بحران و آتش‌نشانی، مؤسسه ژئوتکنیک و مهندسان مشاور مبنی بر ناایمن بودن ساختمان این پاساژ به دستمان رسید. اخطارهای لازم مبنی بر ناایمن بودن ساختمان پاساژ به مالکان داده شد و به دلیل قدمت زیاد و احتمال ریزش، امکان بازسازی این پاساژ هم وجود نداشت و بیم آن می‌رفت که حوادث بزرگی همچون پلاسکو و کلینیک مهر سینا مجدداً تکرار شود. درنهایت با اسناد و مدارک موجود و همچنین توافق سرمایه‌گذار و مالکان، پاساژ تخریب شده و این طرح بعد از ۳۰سال انتظار ۱۹تیر امسال به اجرا درآمد.
با اجرای این طرح چقدر به عرض خیابان شکوفه اضافه می‌شود؟
مساحت کل پاساژ ۴۶۲متر بود که حدود ۴۰درصد از آن یعنی ۱۶۵متر جزء طرح تعریض بوده و به عرض خیابان شکوفه اضافه شده است.
وجود این پاساژ چه معضلاتی را به همراه داشت و تخریب آنچه مزایایی دارد؟
بیرون‌زدگی پاساژ معضلات جدی برای مردم داشت. این پاساژ بخش زیادی از خیابان شکوفه را اشغال کرده بود و خصوصاً در ساعات پایانی روز، تعطیلات و شب‌های عید ترافیک سنگینی را همراه داشت. ناایمن بودن ساختمان این پاساژ هم عامل مهم دیگری برای اجرای این طرح محسوب می‌شد. با تخریب و نوسازی پاساژ توحید، ضمن بازگشایی خیابان شکوفه و تسهیل در تردد شهروندان به‌ویژه خودروهای امدادی، امنیت جانی کسبه، خریداران و شهروندان نیز تأمین می‌شود.
لطفاً توضیحاتی درباره شکل و تعداد واحدهایی که قرار است در زمین پاساژ توحید ساخته شود، بدهید.
حدود ۶۰درصد از زمین به‌عنوان بخش باقیمانده از طرح، به ساخت پاساژ جدید اختصاص داده شده است. این پاساژ در ۲طبقه زیرزمین و ۵طبقه ارتفاع ساخته می‌شود که ۶۴واحد آن تجاری و ۲۰واحد اداری خواهد بود.
ساخت پاساژ جدید چقدر طول می‌کشد؟
تخریب اولیه با استفاده از دستگاه‌های سنگین طی یک روز انجام شد، اما مابقی به دلیل ملاحظات ایمنی و همجواری با بناهای اطراف، باید به‌صورت دستی تخریب شده و تحویل سرمایه‌گذار شود. امیدواریم براساس تعهدات سرمایه‌گذار، طی ۲سال تا ۲سال و نیم، پاساژ جدید به بهره‌برداری برسد.
پاساژ زنجانی یکی دیگر از پاساژهای منطقه است که به‌عنوان ساختمانی ناایمن از آن یاد می‌شود. تدبیری برای رفع این معضل اندیشیده‌اید؟
بله این پاساژ هم یکی از پاساژهای ناایمن ناحیه یک است. طی چند روز اخیر از آن بازدید داشته‌ایم و به مغازه‌های داخل پاساژ ابلاغیه داده شده و رفع این معضل هم در دستور کار قرار گرفته است.
چه طرح‌های مهم دیگری در حال اجرا هستند یا قرار است در سال جاری اجرا شود؟
با برگزاری ۹جلسه تخصصی در محله‌ها، در مجموع ۳۳۶مسئله شناسایی شده که از بین آنها ۱۴۵پروژه کوچک مقیاس تعریف و تأیید نهایی شده است. برای مثال، ایجاد دسترسی خیابان گل آرا به بزرگراه شهید چراغی به‌عنوان یکی از طرح‌های اولویت‌دار توسعه محلی عبدل‌آباد است که پس از کسب مجوزهای قانونی و با هدف کاهش ترافیک و خروج خودروها از این محور اجرا می‌شود. بحث ساماندهی گلفروشان بزرگراه شهید هاشمی هم از طرح‌های مهم و نیازمند پیگیری است که علاوه بر سوء‌استفاده از کودکان کار، ترافیک سنگین و بعضاً بر اثر هجوم گلفروشان به محدوده بزرگراه، تصادفات را به همراه دارد. مجوزهای قانونی برای جمع‌آوری و ساماندهی این گلفروشان دریافت شده و به‌زودی در دست اجرا قرار خواهد گرفت. موضوع مهم دیگر بازار خیابان خلازیر است. ۷۰واحد فروش و گاراژ در این خیابان شناسایی شده‌اند. باتوجه به اینکه این محدوده جزء «پهنه جی» است و باید به فضای سبز عمومی و پارک تبدیل شود، اما متأسفانه موقوفه این محدوده را اجاره داده و به‌عنوان اموال تجاری مورد بهره‌برداری ضایعات‌فروشان قرار گرفته است. در گام نخست تلاش می‌کنیم تا فروشندگان ضایعات تغییر صنف بدهند. گام دوم در صورت یافتن سرمایه‌گذار، تملک جدی این محدوده است. بهترین حالت این است که یکی از اراده یا پشتوانه‌های حاکمیتی در این قضیه ورود پیدا کند تا موقوفه اجاره نامه‌هایش را ابطال کند و به‌عنوان زمین کشاورزی قیمت‌گذاری کنیم. این درحالی است که اراضی این خیابان را به فضای تجاری و انبار تبدیل کرده‌اند و قیمت زمین برای ورود سرمایه‌گذار خیلی بالاست.