چند سالی است که دستفروشان چهارراه ولی‌عصر(عج) را که از آن با عنوان ویترین فرهنگی پایتخت نام برده می‌شود، قرق کرده‌اند.

همشهری آنلاین_ زینب زینال‌زاده:  این بساط‌گستران قانون شهرداری مبنی بر آزاد بودن مسیر رفت‌وآمد عابران پیاده را زیر پا گذاشته‌اند و با سد کردن معابر عمومی، قانون شکنی می‌کنند. آنها حتی در روزهای کرونایی هم کسب و کارشان را تعطیل نکردند و البته در این میان پروتکلی هم برای آنها تعیین و ابلاغ نشد. مدیریت شهری بارها و بارها طرح جمع‌آوری و ساماندهی دستفروشان را در این محور اجرا کرده، اما به دلیل مقطعی بودن نتیجه‌ای نداشته و آنها کارشان را دوباره شروع کرده‌اند. حالا و با شیوع موج دوم کرونا مدیریت شهری مصمم شده است به 2دلیل آزادسازی معابر برای‌ تردد عموم شهروندان و جلوگیری از شیوع بیشتر کرونا، یکبار دیگر طرح جمع‌آوری و ساماندهی دستفروشان چهارراه ولی‌عصر(عج) را آغاز کند. 

سیدعلی مفاخریان/ مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران


گویا این بخش از پایتخت تافته جدابافته‌ای است که قوانین خاص خودش را دارد و این قوانین تنها توسط عده‌ای وضع می‌شود و مدیران شهری هم حریفشان نمی‌شوند. در گذشته عصرها می‌آمدند و بساطشان را پهن می‌کردند، اما با شیوع بیماری کرونا و کم شدن برخی از نظارت‌ها، دیگر پایبند زمان نبودند و از صبح می‌شد آنها را در خیابان ولی‌عصر(عج) از تقاطع جمهوری تا چهارراه ولی‌عصر(عج)‌دید. کرونا که شیوع پیدا کرد، ستاد مقابله با کرونا برای همه مردم، ارگان‌ها، نهادها، سازمان و خلاصه همه و همه پروتکل صادر کرد، اما دستفروشان از نگاه مسئولان ستاد مقابله با کرونا پنهان ماندند و در موج اول، کووید 19 در بساطشان حراج می‌شد. 
موج دوم کرونا با افزایش آمار مبتلایان و مرگ ومیرها شروع شد و گویا این بار این موج به بساط دستفروشان چهارراه ولی‌عصر(عج)هم رسید و مدیران شهری را برآن داشت تا ماده 55 قانون شهرداری مبنی بر رفع سدمعبر را با جدیت پیگیری کنند. رفع سدمعبر یک سوی ماجراست و سوی دیگر عمل به دستور ستاد مقابله با کرونا و جلوگیری از تجمعات غیرضروری و گسستن زنجیره انتقال کرونا. 
این روزها دیگر خبری از دستفروشان نیست و شهرداری پلاکاردهای بزرگی با مضمون دستفروشی برابر است با تجمع و تجمع مساوی است با انتقال گسترده بیماری کرونا نصب کرده است. هر ساعتی از روز که بروید دیگر اثری از دستفروشان نیست و اگر سراغشان را از مأموران سبزپوش بگیرید با جمله «جمع‌آوری شدند» مواجه می‌شوید. 
معاون امور شهری و محیط‌زیست در توضیح طرح اجراشده، می‌گوید: «این طرح به‌صورت مشارکتی توسط شهرداران مناطق 6 و 11 و شهربان شهر تهران عملیاتی شده است و مهم‌ترین هدفش و آنچه برای همه متولیان طرح اهمیت دارد، جلوگیری از شیوع بی‌رویه بیماری کرونا و کاهش تعداد مبتلایان بوده است.»
«علیرضا علی بخشی» در ادامه به ساماندهی و استقرار دستفروشان در خیابان برادران مظفر اشاره و عنوان می‌کند: «زمین مناسبی در خیابان برادران مظفر، نبش کوچه نیکویی وجود دارد که سال‌ها قبل به‌عنوان بازارچه نوروزی از آن استفاده می‌شد و از نظر موقعیت جغرافیایی محل مناسبی برای اسکان دائمی دستفروشان است که به‌زودی با زیرسازی‌های انجام شده حتماً این کار انجام می‌شود.»
«سیدعلی مفاخریان» مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران، چند روز پیش در بازدید از محور چهارراه ولی‌عصر(عج) زمین نبش کوچه نیکویی را که توسط شهرداری منطقه 6 به دستفروشان اختصاص داده شده است، مناسب ارزیابی و با این طرح موافقت می‌کند. در گفت‌وگوی تلفنی با مفاخریان او می‌گوید: «جمع‌آوری دستفروشان و رفع سدمعبر وظیفه شرکت ساماندهی و صنایع مشاغل شهر تهران نیست، اما ساماندهی آنها قطعاً برعهده ماست و تلاش می‌کنیم این کار با شرایط خوب و مطلوب انجام شود.» او ادامه می‌دهد: «معضل حضور دستفروشان در چهارراه ولی‌عصر(عج)به هر حال باید رفع شود. زمینی که شهرداری منطقه 6 به استقرار و ساماندهی دستفروشان اختصاص داده است، وضعیت مطلوبی دارد و با تبدیل آن به روزبازار یا محلی برای کسب و کار دستفروشان می‌توان این معضل پایتخت را رفع کرد.»

  •  ثبت اطلاعات دستفروشان

به گفته مدیرعامل شرکت ساماندهی مشاغل و صنایع شهر تهران، فقط کسانی می‌توانند در بازارهای شهرداری مشغول کار شوند که دستفروش واقعی باشند و از این راه امرار معاش کنند. او می‌گوید: «سامانه‌ای برای شناسایی دستفروشان طراحی شده است که به‌زودی با رونمایی و بهره‌برداری از آن، افرادی که دستفروشی می‌کنند، می‌توانند اطلاعاتشان را ثبت کنند و پس از کارشناسی‌های لازم و تأیید نهایی در روزبازار یا شب بازارهای شهرداری مشغول به کار شوند.»
مفاخریان ادامه می‌دهد: «قطعاً با انجام این کارها هم معضل سدمعبر پایتخت رفع می‌شود و هم دستفروشان دیگر دغدغه معیشت نخواهند داشت و می‌توانند در یک محیط امن به کسب و کارشان بپردازند.»

  • بازگشایی معابر در سایه همدلی
سید امیرفتاحیان / مدیرعامل شرکت شهربان شهر تهران

برابر ماده 55 قانون شهرداری، مسدود کردن معابر عمومی که جزئی از حقوق شهروندی محسوب می‌شود، خلاف است و طبق قانون باید با متخلفان برخورد شود. در همین قوانین شهرداری ذکر شده که رفع سدمعبر باید در چهارچوب قوانین وضع شده و با حفظ کرامت انسانی و توسط نیروهای شهربان انجام شود. طرح جمع‌آوری دستفروشان چهارراه ولی‌عصر(عج)هم طبق همین قوانین و البته اضافه شدن تبصره‌ای که شامل پروتکل ستاد مقابله با کروناست، انجام شده است.

مدیرعامل شرکت شهربان شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ما توضیحات بیشتری ارائه می‌دهد: «چهارراه ولی‌عصر(عج)توسط دستفروشان تصاحب شده است. نکته مهم این است که عده‌ای دستفروشند و از این راه ارتزاق می‌کنند، اما برخی هم سودجو هستند.» «سید امیرفتاحیان» می‌گوید: «وجود چندگانگی در میان دستفروشان چهارراه ولی‌عصر(عج) سبب شده نتوانیم در طرح‌هایی که اجرا می‌کنیم به نتایج مطلوبی برسیم. بنابراین در طرحی که به تازگی شروع شده است، قصد داریم با مشارکت شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهرداری تهران، دستفروشان واقعی را که بیشتر آنها کم‌بضاعت هستند و از این راه امرار معاش می‌کنند، شناسایی کنیم و برای همیشه به معضل دستفروشی در چهارراه ولی‌عصر(عج)پایان دهیم.»

فتاحیان ادامه می‌دهد: «تجربه نشان داده است اجرای هر طرحی اگر با زور و جبر همراه باشد، نتیجه خوبی نخواهد داشت. بنابراین در شرایط کنونی که مردم از نظر اقتصادی در وضعیت بحرانی قرار دارند، تلاش می‌کنیم تا طرح به گونه‌ای اجرا شود که هم به پروتکل‌های ستاد مقابله با کرونا عمل کنیم، هم معبر را برای رفت‌وآمد مردم باز کنیم. ضمن اینکه معیشت دستفروشان هم دچار خدشه نمی‌شود.» او در توضیح بیشتر می‌گوید: «براساس این طرح دستفروشان از ساعت 9 تا 21 نمی‌توانند در خیابان ولی‌عصر(عج)فعالیت کنند، اما بعد از ساعت تعیین شده با رعایت پروتکل مقابله با کرونامی‌توانند به کسب و کارشان بپردازند. تأکید می‌کنم پروتکل‌های ستاد مقابله با کرونا باید توسط دستفروشان و خریداران رعایت شود. در غیراین صورت از ادامه فعالیتشان جلوگیری می‌شود.»

فتاحیان در پایان با ابراز رضایت از نتیجه طرح اجراشده می‌گوید: «امیدوارم از طریق سامانه‌ای که شرکت ساماندهی مشاغل و صنایع راه‌اندازی کرده است، دستفروشان واقعی شناسایی و در بازارهایی که توسط شهرداری دایر می‌شود، اسکان داده شوند و ماجرای بساط‌گستری در پیاده‌روها و معابر عمومی برای همیشه تمام شود.»