همشهری آنلاین_ابوذر چهل امیرانی: وصفنارد در قدیم روستایی بزرگ بوده است، به گونه‌ای که امامزاده زید(ع) که امروزه در منطقه۱۸ قرار دارد، جزئی از آن بوده است. به همین خاطر مقبره بسیاری از درگذشتگان ساکنان این محله در همین امامزاده قرار دارد. سری به این محله زده و در چندساعت گشت‌وگذار، همه داشته‌ها و نداشته‌های آن را مکتوب کردیم که در ادامه می‌خوانید.
مردم وصفنارد دارای خویشاوندی‌های فامیلی زیادی مانند خاندان پوربخت اسماعیل‌آباد، زندیه یافت‌آباد، غیاثی قلیانی، چهار دانگه و... هستند. از خاندان اصیل محله وصفنارد هم می‌توان به خاندان عزیزی اشاره کرد که یکی از آنها کدخدای محله بوده و از قدیمی‌ترین خانواده‌های اولیه ساکن در محله وصفنارد هستند. همچنین خاندان عباسقلی، از قدیمی‌های محله بودند که حاج «علی‌اکبر عباسقلی» زمین حمام قدیم وصفنارد و زمین مسجد اعظم وصفنارد را وقف کرده است. «مسجد اعظم وصفنارد» که امروزه به مسجدجامع سیدالشهدا(ع) معروف است، از مکان‌های قدیمی و شناخته شده محله وصفنارد است که در ابتدای خیابان مسجد قرار دارد. این مسجد از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است و در دوران دفاع مقدس، جوانان زیادی از آن به جبهه‌ها اعزام شده‌اند، به گونه‌ای که این محله در دوران دفاع مقدس، حدود ۴هزار شهید تقدیم اسلام کرده است.
مسجد اعظم وصفنارد تا سال۱۳۸۷ توسط مرحوم حاج علی‌اکبر عباسقلی اداره می‌شد و اینک نیز، محل تجمع اهالی برای شرکت در برنامه‌های مختلف ملی و مذهبی است، اما از حمام وصفنارد اثری باقی نمانده است. ناگفته نماند که امنای مسجد اعظم وصفنارد هم از بزرگان محله وصفنارد بودند که می‌توان به کدخدا عزیزی، حاج علی‌اصغر عبدالوهاب و حاج تقی رضایی اشاره کرد.
- یخچال‌های معروف وصفنارد
در قدیم، در وصفنارد یخچال‌هایی وجود داشت که زیرزمینی و دارای پله بود و «اکبر مشتی ملایری» بستنی‌ساز معروف تهران قدیم، یخ مصرفی خود را بیشتر اوقات از یخچال گورنگ در وصفنارد معروف به پل امامزاده معصوم(ع) تهیه می‌کرد. اهالی هم آب شرب موردنیاز خود را از این یخچال‌ها تهیه می‌کردند.
- نان بربری‌های محله در صدر نانوایی‌ها
در محله وصفنارد ۹نانوایی وجود دارد که ۴واحد مخصوص پخت نان بربری هستند. جالب اینکه ۳نانوایی بربری در خیابان مسجد یا کوچه‌های منتهی به آن فعال هستند و یک واحد دیگر در خیابان شهید محمدرضا فرد محمدی فعال است. در ۳واحد هم نان لواش پخته می‌شود که ۲واحد در خیابان مسجد و دیگری در خیابان شهید داود سلامت قرار دارد. در این محله یک نانوایی سنگکی هم در خیابان مسجد و یک نانوایی تافتون در خیابان شهید حمید عسگری وجود دارد.
- فعالیت ۲۰مشاور املاک در محله‌ای کوچک
وصفنارد محله‌ای کوچک در کوچک‌ترین منطقه پایتخت است، ولی تراکم جمعیت بالایی دارد. ساکنان این محله با وجود کمبود برخی از امکانات شهری، تعلق خاطر زیادی به محل سکونت‌شان دارند و حاضر نیستند از اینجا نقل مکان کنند. به همین دلیل، ۲۰واحد صنفی به‌عنوان مشاور املاک در این محله فعال است که به تنظیم اجاره یا خرید و فروش املاک مشغولند. از این تعداد، ۱۳واحد در خیابان مسجد یا خیابان رمضانی و کوچه شهید محمود رفیع‌زاده قرار دارند که به همین خیابان متصل هستند. در خیابان‌های شهید داود سلامت، شهید محمدرضا فرد محمدی و شهید حمید عسگری هم به‌ترتیب۴، ۳ و ۲ مشاور املاک وجود دارد.
- فقط یک سرای محله، پاتوق اهالی
محله وصفنارد از نظر مکان‌های فرهنگی در مضیقه است و تنها مرکز فرهنگی آن سرای محله وصفنارد است که در خیابان برادران شهید صفت‌الله‌و جوادمقدم، نبش خیابان شهید ماشاءالله نیکخواه قرار دارد. مرکز کاهش آسیب گذری مردان با عنوان «پیام‌آوران همیاری» هم که مرکزی غیردولتی و تحت نظارت اداره کل بهزیستی است، در همین خیابان فعال است. یک مرکز هم برای درمان سوءمصرف موادمخدر در خیابان شهید حمید عسگری وجود دارد.
- ورزش جایگاه خوبی در محله دارد
محله وصفنارد براساس مساحت، از نظر مراکز ورزشی جایگاه خوبی دارد چراکه باشگاه بدنسازی شهید سرداری در خیابان مسجد، باشگاه ورزشی شهید مطهری در خیابان رمضانی و باشگاه فرهنگی و ورزشی بیلیارد ابوذر در تقاطع خیابان‌های شهید داود سلامت و شهید حمید عسگری فعال هستند، اما مجموعه‌های ورزشی موجود در بوستان بهاران توانسته‌اند افراد زیادی را جذب کنند و با شهریه مناسب، خدمات متنوعی به اهالی بدهند. مجموعه ورزشی بهاران، مجموعه ورزشی شهید کنگاور نظری و مجموعه ورزشی شماره۱۴الزهرا(س) در داخل بوستان بهاران ساخته شده‌اند و دارای استخر و سونا، همچنین امکانات موردنیاز برای آموزش ورزش‌های توپی، کونگ فو، کاراته، ژیمناستیک و... هستند.
- تنها بانک محله تعطیل شد
تا همین چند ماه شعبه‌ای از بانک صادرات با عنوان شعبه آذربایجان وصفنارد در خیابان شهید داود سلامت فعال بود و اهالی می‌توانستند برای استفاده از خدمات بانکی به آن مراجعه کنند، اما این شعبه تعطیل شده و ساختمان آن به مزایده فروش گذاشته شده است. حساب مشتریان هم به بانک صادرات محله جلیلی منتقل و باعث گلایه هم‌محله‌ای‌ها شده است. در این محله ۱۰دستگاه خودپرداز وجود دارد که در بازار میوه وتره‌بار فدک، ورودی مجتمع مسکونی ۳هزار واحدی فرهنگیان، فروشگاه شهروند بهاران و در بخشی از واحدهای صنفی مختلف محله مثل مغازه‌های خواربارفروشی و مشاوران املاک جانمایی شده‌اند.
- فعالیت یک درمانگاه در محله
در سراسر محله وصفنارد، یک مطب پزشک هم نمی‌توان پیدا کرد و اهالی برای استفاده از خدمات درمانی به درمانگاه شبانه‌روزی بهاران در خیابان شهید حمید عسگری یا محله‌های دیگر می‌روند. در این محله داروخانه هم وجود ندارد و اهالی باید به داروخانه شبانه‌روزی شفق بروند که در میدان بهاران، ضلع شمالی خیابان شهید حمید عسگری قرار دارد. با این وجود، مرکز سلامت روان جامعه‌نگر (CMHC) و مرکز سلامت جامعه شهری شهید شاه‌آبادی در خیابان رمضانی قرار دارند و به اهالی خدمات می‌دهند. پایگاه سلامت شهری شماره یک و ۲ شهید شاه‌آبادی هم در خیابان شهید حمید عسگری قرار دارد.
- نوسازی یک مدرسه قدیمی
در محله وصفنارد ۲مهدکودک در خیابان‌های مسجد و شهید حمید عسگری وجود دارد. دبیرستان نمونه دولتی پسرانه دکتر چمران و دبیرستان پسرانه شاهد هوشمند شهید مجید محسنی در خیابان شهید حمید عسگری قرار دارند و دبستان پسرانه هوشمند شهید نوران در خیابان رمضانی فعال است. دانش‌آموزان دختر ابتدایی به مدرسه شهید مطهری در خیابان رمضانی و دبستان نشاط در خیابان شهید حمید عسگری می‌روند و تنها دبستان پسرانه این محله که شهید علی نورانی است، در خیابان رمضانی قرار دارد. دبستان دخترانه امت هم اکنون در حال تخریب و نوسازی است. این مدرسه در خیابان شهید داود سلامت، کوچه شهید حسین علیقلی‌پور قرار دارد که با نام مدرسه خیری شهید رحیمی (دکتر اسدی) زیرنظر اداره کل نوسازی مدارس استان تهران درحال ساخت است. پرونده دانش‌آموزان هم به مدرسه نشاط ارسال شده و قرار است تا زمان نوسازی مدرسه خودشان، در این مکان آموزشی درس بخوانند.
- مساجد، پایگاه‌های مردمی اهالی
محله وصفنارد دارای مساجد، حسینیه‌ها و هیئت‌های مذهبی زیادی است. مسجدجامع سیدالشهدا(ع) در خیابان مسجد، مسجد حسین بن علی(ع) در خیابان شهید محمدرضا فرد محمدی، کوچه شهید رحمت اصغری، مسجد قمربنی‌هاشم(ع) در خیابان مسجد، کوچه شهید محمود رفیع‌زاده، مسجد آل محمد(ص) در خیابان شهید داود سلامت، کوچه شهید نبی‌الله‌کریمی، مسجد وصفنارد در خیابان رمضانی، مسجد فاطمه‌الزهرا(س) در خیابان شهید محمدرضا فرد محمدی، مسجد سیدالشهدا(ع) و امیرالمؤمنین(ع) در خیابان مسجد، کوچه شهید محمود رفیع‌زاده، مسجد قمربنی‌هاشم(ع) در خیابان رمضانی، کوچه شهید عبدالرحیم رمضانی، مسجد قمربنی‌هاشم(ع) در خیابان حسن مهدی و مسجد حضرت ابوالفضل(ع) در خیابان شهید داود سلامت، کوچه شهید جمشید اصغری، از پایگاه‌هایی هستند که اهالی برای اقامه نمازجماعت و شرکت در مراسم‌های ملی و مذهبی از آنها استفاده می‌کنند. به تازگی مسجد امام رضا(ع) هم در خیابان مسجد، کوچه شهید صبرعلی لطفی مقدم، درحال ساخت است. حسینیه عاشقان امام حسین(ع)، حسینیه قمربنی‌هاشم(ع)، حسینیه خلخالی‌ها، بیت‌الاحزان (حنّانیه) حضرت زهرا(س) و هیئت امام حسن مجتبی(ع)، هیئت حضرت علی اصغر(ع) و هیئت متوسلین به حضرت علی اصغر(ع) هم توسط اهالی و اقوام مختلف در این محله راه‌اندازی شده‌اند.
- امنیت برقرار است
کلانتری۱۶۱ ابوذر که به محله‌های مختلف منطقه۱۷ خدمات می‌دهد، در محله وصفنارد قرار دارد و یک کانکس پلیس هم توسط این کلانتری در ضلع جنوب غربی میدان بهاران نصب شده است. اداره گاز منطقه۱۳ (ساختمان شهید محمود فهیمی لاریجانی) هم در خیابان مسجد قرار دارد و ایستگاه شماره۶۵ آتش‌نشانی (شهید حامد هوایی) در بزرگراه شهید آیت‌الله سعیدی، تقاطع خیابان شهید حمید عسگری فعال است. بازار میوه وتره‌بار فدک هم در خیابان مسجد، نیاز اهالی به میوه وتره‌بار را رفع کرده است. فرهنگسرای سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی، مرکز همایش‌های بهاران، دارالقرآن بهاران، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری منطقه۱۷ و پایگاه پشتیبانی مدیریت بحران هم در این محله و در بوستان بهاران فعال هستند.
- علت نامگذاری وصفنارد
گفته شده وصفنارد یعنی «باغ انار» چون این محدوده روزگاری دارای باغ‌های انبوه انار بوده است. ساکنان قدیمی وصفنارد از راه فروش انار کسب درآمد داشتند و به دلیل قرارگیری این محله در کنار جاده ساوه که امروزه به شهید آیت‌الله سعیدی تغییر نام داده، مسافران از این باغ‌ها اقدام به خرید انار و محصولات کشاورزی می‌کردند.
- محله در قرق قهوه‌خانه‌ها
در محله وصفنارد چایخانه و قهوه‌خانه‌های زیادی وجود دارد که بیشتر آنها در خیابان شهید حمید عسگری فعال هستند. اگر روزگاری مشتری‌های این واحدها را افراد مسن تشکیل می‌دادند که عصرها به بهانه خوردن یک استکان چای گردهم می‌آمدند تا از احوالات یکدیگر باخبر شوند، متأسفانه امروزه بیشتر مشتری‌های آنها را جوانان تشکیل می‌دهند.
- محله سرسبز منطقه۱۷
به جرئت می‌توان گفت وصفنارد، محله سرسبز منطقه۱۷ است، چراکه بوستان‌های متعددی در آن وجود دارد و اهالی با فاصله کمی از منازل خود، به فضاهای سبز دسترسی دارند. این بوستان‌ها عبارتند از:
بوستان جوانان در خیابان شهید مقدم، بین ۱۰متری عزیزی و کوچه کارگران. مساحت: ۳هزار و ۹۴۰مترمربع
بوستان الهادی(ع): بزرگراه شهید آیت‌الله سعیدی، تقاطع خیابان شهید حمید عسگری. مساحت: ۲۵هزار و ۴۷۰مترمربع
بوستان سبزه: خیابان مسجد، نبش کوچه شهید حاج علی شیران. مساحت: ۸هزار و ۷۵۰مترمربع
بوستان سلامت: خیابان مسجد، روبه‌روی کوچه شهید ماشاءالله نیکخواه/ مساحت: ۲۸هزار و ۹۸۹مترمربع
بوستان سایه: خیابان رمضانی، انتهای بن‌بست حسینی. مساحت: ۲هزار و ۸۹مترمربع
بوستان قرآن: خیابان رمضانی، کوچه فتح‌المبین. مساحت: ۱۱هزارمترمربع
بوستان عترت: خیابان رمضانی، کوچه فتح‌المبین. مساحت: ۴هزار و ۳۸۵مترمربع
بوستان رازیانه: تقاطع خیابان‌های شهید داود سلامت و شهید حمید عسگری. مساحت: ۳هزار و ۲۹۹مترمربع
بوستان ظافر: ضلع جنوب غربی میدان بهاران. مساحت: ۲هزار و ۴۵۷مترمربع