همشهری آنلاین_فاطمه عسگری‌نیا: جامعه ای که اغلب در این شهر غریبند و مجبورند در اسکان‌های کارگری زندگی کنند. در بازدیدی که به همراه رئیس و نایب رئیس کمیته محیط زیست منطقه ۱۱ داشتیم، سری به اسکان کارگری این منطقه در میدان قزوین زده ایم.
میدان قزوین، خیابان قزوین، درست جنب ورودی بیمارستان فارابی ساختمان چهار طبقه سنگ نمایی قرار دارد که تابلوی اسکان کارگری منطقه ۱۱ در بالای ورودی آن خودنمایی می‌کند. کارگران هر ۴ ناحیه منطقه ۱۱ در این ساختمان سکونت دارند. تعداد محدود تخت‌های موجود در داخل هر اتاق کارگران را مجبور کرده تا روی زمین بخوابند هر چند تخت‌های موجود هم چندان سالم و مناسب برای خوابیدن نیست.
جاوید، یکی از کارگران ناحیه ۴ منطقه به نمایندگی از دوستان خود مسائل و مشکلات کارگران را بیان می‌کند. او از زندگی ۳۵ کارگر در ۲ اتاق عاری از هرگونه امکانات زندگی برایمان می‌گوید: «در این اتاق‌ها ۳۵ نفر ساکنند، اما تنها ۱۰ تخت وجود دارد که بیشترشان هم شکسته و زهوار دررفته‌اند.» جاوید ما را به حمام و سرویس‌های بهداشتی می‌برد. از بوی تعفن نمی‌شود نفس کشید. درهای شکسته و شیرآلات خراب ظاهری چندش‌آور در محیط ایجاد کرده است. او می‌گوید: «تنها ۲ سرویس بهداشتی برای ۳۰ کارگر ساکن در این اتاق‌ها موجود است که این ۲ سرویس هم نه در درست دارند و نه شیرآلات سالم.»
جاوید می‌گوید: «این بخشی از مشکلات ماست. مسأله مهم در روزهای کرونایی نبود محلی برای قرار دادن کفش و لباس‌های آلوده‌مان است.» کمدهای فلزی حاوی لباس‌های آلوده و کفش‌های کثیف کارگران برگشته از شیفت شب مصداق حرف‌های جاوید است. او ادامه می‌دهد: «جایی برای قرار دادن لباس‌ها نیست. مجبوریم آنها را داخل اتاق بیاوریم و یا کنار تخت آویزان کنیم یا داخل کمد و کنار دیگر وسایل شخصی نگهداری کنیم.» در کنار خیلی از این لباس‌های آلوده و کفش‌های کثیفی که داخل کمدها قرار دارند، می‌توان ظرف غذا، پنیر و مواد غذایی را هم دید.
از پله‌ها که بالا می‌رویم روی نرده‌های پشت پنجره لباس‌های نیمه خیس کارگران آویزان است. یکی دیگر از کارگران می‌گوید: «ما صبح تا شب خیابان‌های شهر را تمیز می‌کنیم، اما روز که برای استراحت به محل اسکان می‌رویم باید با سوسک‌ها، ساس‌ها و دیگر حشرات موذی همخانه شویم. اتاق‌ها سمپاشی نمی‌شود.»
وارد هر اتاق که می‌شویم یخچال‌های به زنجیر کشیده شده چشمنوازی می‌کنند. کارگران می‌گویند حتی یخچال هم نداشته‌اند و خودشان پول گذاشته‌اند و یخچال خریده‌اند و یخچال هر اتاق با زنجیر قفل می‌شود.»
- مواد شوینده کافی نیست
وارد یکی دیگر از اتاق‌های کارگران می‌شویم. سفره ای دراز پهن است و کارگران دور آن نشسته‌اند. در سفره چیزی جز نان بربری و استکان‌های چای دیده نمی‌شود.
حدود ۶ ماه از شیوع کرونا می‌گذرد و کسی نمی‌تواند منکر خدمات کارگران شهری در نظافت و پاکیزگی شهر باشد؛ کارگرانی که حتی مایع شوینده لازم برای نظافت خود در اختیار ندارند. به گفته مسئول محل اسکان کارگری منطقه ۱۱، ماهانه تنها ۴۰ لیتر مایع دستشویی و ۲۰ لیتر وایتکس برای ۳۰۰ کارگر حاضر در این مجموعه تأمین می‌شود که این میزان با توجه به تعداد کارگران اصلاً جوابگو نیست. یکی از کارگران می‌گوید: «اگر مایع دستشویی تمام شود حدود ۱۰ تا ۱۵ روز طول می‌کشد که نیاز ما تأمین شود!»
- آب گرم نداریم
در میان کارگران خدمات شهری ناحیه ۲ هم کارگران ایرانی حضور دارند و هم کارگران افغانستانی. وضعیت بهداشت و امکانات در اختیار کارگران ایرانی اسفبارتر است. کارگران ایرانی به دلیل رفت‌وآمد به شهرستان‌های خود وسایل بیشتری دارند، ولی برای قرار دادن این وسایل فضایی در اختیار ندارند و مجبورند تمامی این وسایل را از تخت‌های خود آویزان کنند. کارگران می‌گویند: «مدت‌هاست آب گرم نداریم و مجبوریم با آب سرد حمام کنیم و این مسأله برای افرادی که سن بالایی دارند، قابل تحمل نیست.»
او ادامه می‌دهد: «قبلاً که رختشویخانه کار می‌کرد، می‌شد پتوها و لباس‌هایمان را راحت بشوییم، اما مدت‌هاست که این امکان دیگر برای ما فراهم نیست.»
کارگران از افزایش خدمات خود در روزهای کرونایی برایمان می‌گویند و گلایه می‌کنند که به‌رغم افزایش وظایفشان در این روزها، هیچ مزایایی به حقوق دریافتی‌شان افزوده نشده است.
آقایوسف یکی از مسن‌ترین کارگران فعال در حوزه خدمات شهری منطقه ۱۱ است. او در حالی که گلایه‌های خود را از وضعیت بهداشتی محل اسکان کارگری مطرح می‌کند، می‌گوید: «درست است همه فعالین این بخش از سر نیاز و ناچاری به کار در حوزه خدمات شهری مشغولند، اما نباید خدمات این قشر را نادیده گرفت؛ چراکه اگر من و دوستانم نباشیم صبح‌ها نمی‌شود کثیفی و آلودگی شهر را تحمل کرد.»
- ماسک و دستکش نداریم
کارگران ناحیه ۳ هم که بالغ بر ۵۰ نفر می‌شوند، در این محل ساکنند. کارگران این ناحیه هم ازتأخیر حقوقشان گلایه دارند و می‌گویند: «در چنین شرایط اقتصادی زندگی خیلی سخت شده است.»
به سمت رختشویخانه می‌رویم. یکی از کارگران زیر راه پله خوابیده است و با دیدن ما رختخواب کهنه‌اش را جمع می‌کند. وقتی علت خوابیدن در این فضا را جویا می‌شویم، می‌گوید: «فضای اتاق‌ها ضد عفونی نمی‌شود. می‌ترسم بیمار شوم! »
رختشویخانه تمیز و مرتب است. انگار مدت‌های مدیدی است که از این فضا برای ارائه خدمات به کارگران استفاده نشده است. کارتن پودر شوینده‌ای که سهم ماهانه کارگران است، تقریبا دست نخورده خاک می‌خورد.
«پیام اولیایی» مسئول محل اسکان کارگری منطقه ۱۱ می‌گوید: «پتوها به‌صورت ماهانه در این رختشویخانه شست وشو می‌شوند و اگر کارگران درخواست کنند لباس‌ها نیز شسته می‌شود! » او حدود یک سال است که در این ساختمان مسئولیت پذیرفته است. می‌گوید: «با ایده و انگیزه‌های بسیار به این محل آمدم، اما کسی برای جوانان ارزش قائل نمی‌شود.» این جوان که دارای مدرک کارشناسی مکانیک است، مانند کارگران خدمات شهری از افزایش نیافتن حقوق ماهانه‌اش گلایه می‌کند و می‌گوید: «از افزایش حقوق‌ها در حوزه خدمات شهری خبری نیست و این مسأله ما را هر روز بی‌انگیزه‌تر می‌کند.»
- این شرایط حق کارگران نیست
نایب رئیس کارگره محیط زیست شورایاری منطقه ۱۱ در حاشیه این بازدید می‌گوید: «رکن اصلی شهرداری تهران کارگران خدمات شهری‌اند؛ قشری که سهم بسزایی در بهداشت شهر دارند، اما در محل اسکان خود از حداقل‌های زندگی محرومند.» «علی اصغر فراهانی» با تأکید بر ضرورت بازدید مسئولان شهری منطقه از این مجموعه می‌گوید: «حق کارگران خدمات شهری این شرایط زندگی نیست و نباید برای یک حمام کردن از آب گرم محروم باشند.» او با اشاره به جولان حشرات موذی در محل اسکان کارگران شهری می‌گوید: «بد نیست در کنار سمپاشی معابر شهری، محل اسکان کارگران خدمات شهری هم سمپاشی و ضد عفونی شود. بیمار شدن این افراد سلامت همه افراد جامعه را به خطر می‌اندازد.» رئیس کارگر محیط زیست منطقه ۱۱ می‌گوید: «وضعیت اسفبار کارگران منطقه ۱۱ در محل اسکان کارگری باید هرچه سریع‌تر از سوی شهرداری منطقه اصلاح شود. ادامه این شرایط برای کارگران حوزه خدمات شهری که این روزها حق بزرگی بر گردن همه شهروندان دارند، قابل قبول نیست.