همشهری آنلاین_فاطمه اسدی:بر اساس این مصوبه، شهرداری تهران موظف شد در تبدیل شهر تهران به شهر دوستدارکودک، همه سعی و تلاش خود را به کار گیرد. سازمان بوستانها و فضای سبز شهر تهران نیز با توجه به فلسفه وجودی خود از همان زمان مطالعات بوستانهای دوستدار کودک را در سرلوحه برنامههای خود قرار داد. تا اینکه هفته گذشته، کلنگ نخستین بوستان «دوستدار کودک» در محله «گلستان» منطقه ۲۲ به زمین زده شد تا مراحل ساخت این مکان تفریحی و آموزشی برای کودکان آغاز شود.
کودکان به سبب ویژگیهای روانشناختی و ادراکی با محیط اطرافشان، در مقایسه با سایر گروههای سنی به سرعت ارتباط برقرار میکنند. برای همین، فضاهای باز محلهها و بوستانها میتواند محیط مناسبی برای آموزش و یادگیری مسائل مختلف به کودکان تلقی شود. با توجه به اهمیت این موضوع و فراهم کردن فرصت رشد کودکان در محیطهای خارج از خانه موجب شده تا در غربیترین منطقه پایتخت، بوستانی با عنوان «پارک دوستدار کودک» راهاندازی شود. «حمید مولایی»، شهردار ناحیه یک منطقه ۲۲ و مدیر پروژه پارک دوستدار کودک، درباره این پارک میگوید: «محیط اطراف کودکان نقش اساسی در رشد و پیشرفت آنها دارد. از اینرو برقراری ارتباط و آشنایی با طبیعت، بازی، سرگرمی و آموزش از مهمترین ویژگیهای این پارک محسوب میشود. براساس تحقیقات کارشناسان، در دوران کودکی، محیط، برهوش و پیشرفت کودکان تأثیر بسیاری دارد و آنها بیشتر از هر گروه سنی تحت تأثیر محیط قرار میگیرند. کودکی مهمترین دوران زندگی انسان و کودکان مهمترین سرمایههای آینده هستند. براین اساس، باید محیط مناسبی برای آنها فراهم کرد تا در کنار تفریح بتوانند نکات مهم و ضروری زندگی را هم آموزش بینند. در حقیقت، برای برنامهریزی و طراحی محیطهای کودکان، باید نیازها وخواستههای کودک و همچنین فرصتهایی که محیط برای برآوردن نیازها به آنها ارائه میدهد، شناسایی کرد.» به گفته این مسئول بوستان دوستدار کودک که نزدیک به ۲ هکتار وسعت دارد در محله گلستان واقع شده و قرار است این بوستان براساس دستورالعملها و تأییدیههای «یونیسف» در فضای بیدفاع شهری که بین ۲ بوستان «زندگی» و بوستان «بنفشه» قرار دارد، ساخته شود. با احداث این مجموعه تفریحی، علاوه بر افزایش سرانه فضاهای سبز شهری و بهرهمندی شهروندان از این فضاها، به مجموعههای تفریحی منطقه نیز افزوده میشود.
- بازی با چاشنی یادگیری
لذت و تفریح یکی از نیازهای حیاتی است که قرار است با بهرهگیری از تکنولوژیهای نوین، در بوستان دوستدار کودک برای ساکنان کوچک منطقه ۲۲ فراهم شود. حمید مولایی، مدیر پروژه پارک دوستدار کودک به ویژگیهای این بوستان اشاره میکند و میگوید: «بازی عامل مهمی در پرورش عقلی کودک به شمار میرود و بهترین شکل فعالیت کودک در سنین پیش از دبستان است. از سوی دیگر، شخصیت کودک با بازی کردن شکل میگیرد. او در بازی اتحاد، همکاری و مشارکت را در کنار همبازیهایش میآموزد و از طریق نقاشی، خمیربازی، شن بازی و دیگر بازیها ایدهها و احساساتش را بیان میکند. اگر این بازیها در محیط مناسب با بازیهای آموزشی همراه باشد میتواند موجب تقویت حواس و رشد ذهنی و اجتماعی کودک شود. برای همین، در پارک دوستدار کودک با استفاده از نصب تجهیزات و امکانات فیزیکی و انتزاعی، تحرک و حس کنجکاوی را در آنها تقویت میکنیم. کودکان در اینگونه فضاها به رشد جسمی و ذهنی و همچنین خلاقیت مطلوبتری میرسند و خود را در محیط محدود نمیبینند. همچنین تجهیزات مناسب برای انجام فعالیتهای ورزشی نیز در بوستان جانمایی میشود. ساختار فضایی پارک دوستدار کودک دارای ویژگیهایی همچون حضورپذیری، نفوذپذیری و هویت برای کودکان است. این ویژگیها بستر مناسب و امنی را برای شکلگیری رفتارهای کودکان در محله و رشد اجتماعی آنها ایجاد میکند که خود به تحقق حقوق آنها در جامعه کمک میکند.»
- خداحافظی با تلویزیون و کامپیوتر
استفاده از المانهای تأثیرگذار و انتخاب سنجیده بازیها از موارد مهم و قابل توجه در راهاندازی بوستان دوستدار کودک است. مولایی باور دارد در طراحیهای این بوستان باید از عناصر طبیعی استفاده شود. او میگوید: «هنگامی که چنین فضای بازی در راستای تأمین نیازها و انتظارات کودکان طراحی شود، بیشک در یادگیری آنها نیز نقش خواهد داشت و کودکانی که بیشتر اوقاتشان را در محیطهای بسته مانند خانه جلو «تلویزیون» و «رایانه» صرف میکنند، ترغیب میشوند تا در این بوستان بازی کنند و اوقات فراغتشان را در این محیط بگذرانند. به همین دلیل، کودک در چنین محیطی علاوه بر اینکه مسائل گوناگونی را میآموزد، درک بیشتری نسبت به طبیعت خواهد داشت، با موضوعهایی همچون محیطزیست، دوستیابی، مشارکت و فعالیتهای گروهی هم آشنا میشود. تقریباً همه بوستانهای «تهران» به وسایل بازی کودکان و نوجوانان مجهزند اما آنچه آنها را دوستدار کودک میکند، وجود محرکها و انگیزههای لازم و منطبق با هر مرحله از رشد کودک است و با در نظرگرفتن ویژگیهای آنها طراحی شده و تلاش میکند کنجکاوی و خلاقیت آنها را برانگیخته کند. فضاهای طبیعی برخوردار از درخت، آب و موجود زنده، فضاهای گستردهای که بچهها بتوانند به اندازه دلخواه در آن بدوند و انرژی تخلیه کنند. فضاهایی برای ماجرا جویی و فضاهای مخفی از جمله فضاهای اصلی این پارکها هستند. به غیر از مناسبسازی زمین پارک با فومهای مخصوص، زمینهای شنی نیز در این بوستانها تعبیه میشود تا لذت فعالیتهای حرکتی کودکان را به اوج برساند. المانهای آموزشی، نصب تندیسهای مورد علاقه کودکان، باغچه آموزش کودک و نصب تجهیزاتی برای تقویت حواس، از جمله مواردی است که برای ارتقای کیفیت این پارکها در نظر گرفته میشود.»
- شهر دوستدار کودک به وسعت منطقه ۲۲
«علی نوذرپور»، شهردار منطقه ۲۲، یکی از اهداف استراتژیک منطقه ۲۲ را مهیا کردن زندگی بدون خودرو، برای شهروندان عنوان میکند و باور دارد برای اینکه شهری مناسب با طرح شهر دوستدار کودک داشته باشیم، باید پیادهرو و دوچرخه محور باشد. او درباره این شهر کوچک دوستدار کودک، میگوید: «منظور از شهر دوستدار کودک، شهری است که آراء و نقطه نظرات کودکان در آن شنیده شود و اولویتها و نیازهای آنها در تصمیمگیریهای محلی مورد توجه قرار گیرد. در همین راستا، در شهرداری منطقه ۲۲ اقداماتی برای ایجاد پیادهروسازی و مسیر دوچرخه مهیا شده است. در حوزه دوچرخهسواری، مسیری به طول ۱۸ کیلومتر که ۱۳ کیلومتر آن مناسب و قابل استفاده است و ۵ کیلومتر آن نیز نیاز به بازسازی دارد و تا پایان سال، ۹ کیلومتر دیگر به آن اضافه خواهد شد. همچنین در زمینه پیادهروسازی که مرتبط با طرح شهر دوستدار کودک است، تاکنون ۶۸ هزارمترمربع شبکه پیادهروسازی انجام شده و تا پایان سال به ۸۵ هزارمترمربع میرسد.»