همشهری آنلاین_ سحر جعفریان: نوای یاحسین کاروان عزاداری بسیار کوچک در محله طنین انداخته است. اهالی هم از پنجرهها و بالکن خانههایشان، دلهایشان را به سوی «کربلا» و عاشورای ۶۱ هجری قمری پرواز میدهند. مداح از کاروانی میگوید که 1400 سال قبل در چنین روزهایی در کوچههای شهر شام به اسیری رفته بودند. برنامه طرح «کوچههای حسینی» منطقه9 به این صورت است که گروه عزاداری سیار، راهی معابر و کوچههای محلههای 9گانه میشوند و ضمن دعوت اهالی به حفظ شرایط قرنطینگی و فاصلههای فیزیکی و بهداشتی، مراسم سوگواری به راه میاندازند.
- کاش برنامههای بیشتری اجرا میشد
«نوید خلیلی»، یکی از ساکنان محله «امامزاده عبدالله»(ع)، میگوید: «طرحهای این چنینی که هم به حفظ پروتکلهای بهداشتی در شرایط بحرانی کمک میکند و هم نمیگذارد حسرت عزاداری حسینی بر دلمان بماند، خیلی خوب است. یک خوش فکری کامل است. ما دهه اول محرم را اینگونه عزاداری کردیم. در کوچهها مداحی میکردند و ما هم گوش میدادیم.» «جمشید سمرقند»، از اهالی محله «استاد معین» نیز میگوید: «اگر تعداد افرادی که طرح کوچههای حسینی را اجرا کردند بیشتر بود و در محلههای بیشتر این کار انجام میشد خیلی خوب بود.»
- حمایت از نیازمندان
«محسن دودانگه»، یکی از اعضای شورایاری محله امامزاده عبدالله(ع)، درباره طرح کوچههای حسینی تا اربعین حسینی میگوید: «در روزهایی که هیئت سیار نداریم، مشغول جمعآوری کمکهای مادی و معنوی از خیّران و نیکوکاران محلی هستیم. مانند تهیه بستههای ارزاق خشک، پویش نذر ماسک و مواد ضدعفونیکننده، تهیه مبالغی برای تأمین هزینههای درمانی بیماران نیازمند یا اجارهبهای منازل مستأجرانی که شیوع «کرونا» کسب و کارشان را کساد کرده است.» «شاهین گرزهبر» هم از اهالی محله شهید «دستغیب» است که دهه اول محرم، مراسم کوچههای حسینی را در کوچه شهید «اسماعیلی» شاهد بوده است. او میگوید: «چند نفری از نمازگزاران مسجد حضرت رسول(ص)، پس از اجرای طرح کوچههای حسینی جمع شده و هر هفته حساب دفتری برخی از همسایههای آبرومند را تسویه میکنند. لذت کارشان آنجا است که از دریافت هر کمکی در هر اندازهای دریغ نمیکنند. آن هم با این استدلال که میزان مبالغ مهم نیست، آنچه مهم است، سنت مهرورزی است. چه با هزار تومان چه با 100 هزار تومان. اوضاع مالی بسیاری از اهالی در این محلهها مساعد نیست. اما آمدن محرم هم روحشان را صیقل میدهد و هم دستشان را باز میکند. خدا کند طرحهای این چنینی هرچه بیشتر برگزار شده تا حال دل ما هم خوب شود.»
- همدلیهای مردم در مراسم سیار
«صالح زمانی»، سرپرست معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری منطقه ۹، درباره طرح کوچههای حسینی میگوید: «در طرح کوچههای حسینی، خودروهایی با عنوان «تکیه سیار» و مجهز به سیستم صوتی مناسب، برنامههای سخنرانی و مداحی را اجرا میکنند. این طرح در همه مناسبتهای سوگواری در روزهای محرم برگزار و در ماه صفر، در معابر پر تردد منطقه ادامه خواهد داشت. تجربه موفق اجرای آن در دهه اول، نشان از بلوغ مذهبی و البته اجتماعی مرتبط با رعایت پروتکلهای بهداشتی شهروندان دارد.» زمانی، همچنین ادامه میدهد: «در این طرح، ۹ مسجد از ۹ محله برگزیده شدهاند تا ضمن برگزاری مراسم سیار و محلی، کمکهای مادی و معنوی را نیز جمعآوری کنند. تاکنون بیش از ۵۰۰ بسته ارزاق هرکدام به ارزش ۳۵۰ هزار تومان بین خانوادههای کمبضاعت توزیع شده است که امیدواریم با مشارکت اهالی این آمار افزایش یابد. البته جمعآوری کمک هزینههای درمانی و معیشتی که بهصورت نقدی است نیز بسیار فراتر از انتظارات بود. اهالی برای آگاهی از اسامی و نشانی مساجد منتخب میتوانند با شماره ۹۶۰۳۷۳۳۷ تماس بگیرند.»
- ریسمانی از جنس معنویت
جمعیت شهرها که افزایش پیدا کرد، پیامدهایی مانند گسترش فردگرایی، تغییر سبکهای زندگی، مادیگرایی افراطی و افزایش مشکلات مادی و اجتماعی، گریبانگیر شهرنشینان شد. این میان، اضطراب، استرس، ترس و هراس نیز دلمردگیهایی را پدید آورد که روز به روز به سلامت روان جامعه آسیب زد. «شیرین امیری»، روانشناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی، با بیان این مطالب ادامه میدهد: «اکنون به این تغییرات ساختاری جامعه مدرن، شبیخون کرونا را نیز اضافه کنید. در چنین شرایطی، ریسمانی محکم از جنس معنویات و معناگرایی میتواند شهرنشینان وحشت زده را آرام کند. در واقع هر آنچه که در قالب معنا جای گیرد برای بشر قابل پذیرشتر است. در مرحله پذیرش، افراد با منطق بیشتر و بهتر به درک بحران میپردازند.» امیری میافزاید: «اجرای طرحهایی مانند کوچههای حسینی نیز با رویکرد مذهبی میتواند ضمن پر رنگ کردن باورهای دینی افراد، شرایط بحران را به بهترین شیوه یعنی ابراز مهر و محبت و ایجاد عدالت در برابریهای اجتماعی مدیریت کند. اینکه در چنین شرایطی، فردی با وضعیت مالی مساعد، اجاره خانه فرد دیگر را پرداخت میکند، اینکه افرادی، هزینههای تحصیلی یا درمانی عدهای دیگر را میپردازند، یعنی پذیرش، یعنی درک بحران، یعنی اتحاد و همدلی در حرکت. اینها تنها در قالب جوامع معناگرا و تکامل یافته جای میگیرند.»