همشهری آنلاین_پریسا نوری: حالا هر قدر این فضاهای سبز و تفرجگاه‌ها تعداد و تنوع‌شان بیشتر باشد، پیدا کردن یک مقصد خوب گردشگری که باسلیقه همه اعضای خانواده جور باشد، راحت‌تر است. خوشبختانه مناطق شرقی تهران به دلیل همجواری با کمربند سبز و حریم پایتخت بیشترین بهره‌را از فضاهای طبیعی جنگلی دارند به‌طوری که طبق آمار، نیمی از بوستان‌های جنگلی پایتخت در مناطق شرقی پایتخت قرار دارد. همچنین در این پهنه، تنوع بوستان‌های وسیع و فرامنطقه‌ای که ظرفیت‌های فرهنگی، گردشگری و تفریحی بالایی دارند، زیاد است به‌طوری که می‌توان در کوتاه‌ترین زمان با مترو، اتوبوس و حتی پیاده هم به خیلی از این فضاها دسترسی داشت و ساعتی از دغدغه‌های زندگی شهری فارغ شد. در گزارش پیش رو، بخشی از بوستان‌های جنگلی و فرامنطقه‌ای شرق پایتخت معرفی شده است.
باغ پرندگان و تپه‌های جنگلی لویزان
بوستان جنگلی لویزان و شیان نیاز به معرفی ندارد. این بوستان ۸۰۰ هکتاری یکی از قدیمی‌ترین جنگل‌های شمال شرق پایتخت است که از دیرباز محل تفریح و دورهمی خانوادگی اهالی از نقاط دور و نزدیک شهر بوده است. بوستان جنگلی لویزان به نوعی بام شمال شرق تهران است چون از بالای تپه‌های شیان می‌توانید همه تهران را ببینید. انبوه درختان این جنگل موجب شده هوای پاک و دلچسبی داشته باشد و یکی از ریه‌های تنفسی شمال پایتخت به حساب بیاید. همچنین در ضلع شمال شرقی بوستان لویزان، بزرگ‌ترین باغ پرندگان خاورمیانه قرار دارد. این باغ ۲۳ هکتاری بیش از ۱۰۰گونه پرنده و انواع‌گونه‌های کم‌نظیر گیاهی را در خود جای داده و طراحی منحصربه‌فردی دارد. بخشی از شمال این باغ با سقفی توری پوشیده شده و ده هاگونه پرنده آزادانه در آن گردش می‌کنند. بی‌شک حتی اگر به پرندگان علاقه هم نداشته باشید، قدم زدن بر سنگفرش باغی پر از گل و بلبل و تماشای پرندگانی که دور و برتان در حال پروازند همراه با تنفس هوای پاک بوستان، در حالی که همنوایی آواز پرندگان و صدای شرشر آب گوشتان را می‌نوازد، تجربه کم‌نظیر و دلچسبی است.
جاذبه‌های چشم‌نواز بوستان تلو
شرقی‌ترین نقطه بزرگراه بابایی را که به سمت شمال بروید بعد از گذر از جاده پر پیچ و خم و خشک مسیر تلو به کمربند سبز تهران می‌رسید. در ابتدای راه منظره سرسبز و چشمنوازی از درختان قد و نیم قد و آلاچیق‌های رنگی نمایان می‌شود. کمی که در امتداد جاده‌ای که دور تا دورش را درختان سرو نقره‌ای احاطه کرده‌اند حرکت کنید و جلو بروید دریاچه زیبای لتیان چون نگین فیروزه‌ای در محاصره یک حلقه سبز جنگلی نمایان می‌شود. اینجا بزرگ‌ترین مجموعه تفریحی کوهستانی خاورمیانه است که به جنگل هزار هکتاری معروف است و یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری شمال شرق پایتخت به شمار می‌رود. این مجموعه همزمان با جنگل‌های لویزان، سرخه‌حصار و چیتگر توسط سازمان جنگل‌ها و منابع طبیعی در سال ۱۳۴۶ و در دامنه جنوبی البرز ساخته شد. حدود ۴۵ سال بعد یعنی در سال ۱۳۹۲ این مجموعه برای تجهیز و استفاده بهینه از فضا در اختیار شهرداری منطقه ۴ قرار گرفت. بعد از بازکاشت و احیای درختان، آسفالت زمین خاکی، ساخت چند زمین بازی و ورزشی برای کودکان و بزرگسالان و نصب امکانات رفاهی در نوروز سال ۱۳۹۴ در این مجموعه تفریحی‌ـ کوهستانی به روی شهروندان و گردشگران باز شد تا زیبایی مسحورکننده این مجموعه خیل گردشگران را از سراسر پایتخت به این بوستان بکشاند.
یاس فاطمی، بزرگ‌ترین بوستان جنگلی پایتخت
مسیر غرب به شرق بزرگراه شهید بابایی را که به پیش می‌روی قبل از رسیدن به خیابان استخر در حاشیه راست بزرگرا آلاچیق‌هایی با سقف‌های قرمز وسط درختان کوتاه و بلند و درختچه‌ها نوید رسیدن به یک استراحتگاه جنگلی را می‌دهد. همین‌طور که جلوتر بروید در ورودی بوستان یاس فاطمی جلویتان نمایان می‌شود. بوستان یاس فاطمی در سال ۹۴ افتتاح شد و با مساحت ۱۴۰۰ هکتار لقب بزرگ‌ترین بوستان جنگلی پایتخت را یدک می‌کشد. این بوستان پوشش گیاهی متنوعی دارد و بیش از ۱۳۵ هزار اصله کاج تهران؛ سرو نقره‌ای؛ داغ داغان؛ اقاقیا؛ زبان گنجشک و انواع درختچه‌های زینتی در آن به چشم می‌خورد. معابرداخلی این بوستان نسبت به بوستان لویزان عریض ترند و شیب ملایم‌تری دارند به‌طوری‌که برای پیاده‌روی و حتی دوچرخه‌سواری بسیارمناسبند. چندین زمین بازی برای کودکان، لوازم بدنسازی، میز فوتبال دستی، پینگ‌پنگ، آلاچیق، سکو و... درجای جای این بوستان وسیع تعبیه شده تا اینجا به محلی راحت برای یک تفریح خانوادگی تبدیل شود.
بوستان فدک چند منظوره و مجهز
بوستان فدک به مساحت ۴۶ هزارمترمربع یکی از بزرگ‌ترین بوستان‌های فرامنطقه‌ای و چند منظوره شرق پایتخت و یکی از مجهزترین بوستان‌های محلی تهران است. در این بوستان انواع امکانات فرهنگی، ورزشی، تفریحی و گردشگری کنار هم گرد آمده که نظیرش در کمتر بوستانی است و همه سلیقه‌ها را جذب می‌کند. ضلع شمالی بوستان فدک با وجود فرهنگسرای گلستان و خانه فرهنگ فدک مورد علاقه دوستداران فرهنگ و ادب است، در بخش جنوبی، باشگاه ورزشی، استخر و سینما چند بعدی جانمایی شده که علاقه‌مندان به تفریحات ورزشی را به خود جذب می‌کند. در بخش غربی بوستان زمین مجهزی برای بازی کودکان و ورزش و پیاده‌روی بزرگسالان تعبیه شده و در مجاورت خانه فرهنگ هم زمین چمن مصنوعی فوتبال دیده می‌شود. اما درست در وسط بوستان کمی دورتر از هیاهوی زمین بازی بچه‌ها، در مقبره شهدای گمنام پیکر مطهر ۸ شهید گمنام دفاع‌مقدس آرام گرفته و به فضای این بوستان جلوه معنوی بخشیده است. نهر و آبنمای زیبایی در بوستان تعبیه شده و درختان کهنسال این بوستان را آبیاری می‌کند. اگر خودرو شخصی ندارید، بهترین راه برای دسترسی به این بوستان ایستگاه مترو فدک واقع در خط ۲ مترو است که فاصله کمی با پارک دارد.
تماشای تاریخ کشورمان در بوستان مینیاتور و تمدن
اگر علاوه بر طبیعت و محیط‌زیست، به میراث فرهنگی و تاریخی کشور هم علاقه‌مند باشید گردش و تفریح در بوستان تمدن و باغ‌موزه مینیاتور این بوستان بهترین گزینه است. در این باغ مجموعه‌ای از ۱۳ ماکت از بناهای تاریخی کشورمان شامل شامل تخت‌جمشید، چغا زنبیل، میدان نقش‌جهان اصفهان، پاسارگاد، تخت سلیمان، گنبد سلطانیه، ارگ بم، کلیساهای ارامنه، کوه و کتیبه بیستون، مجموعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، بازار تبریز، آبشارهای شوشتر و گنبد قابوس می‌بینید که با مقیاس یک بیست و پنجم اندازه واقعی و با جزئیات بسیار دقیقی ساخته شده‌اند. این باغ با وجود این ماکت‌ها در کشور منحصربه‌فرد است و نمونه مشابه آن نداریم. ویژگی دیگر باغ سرسبزی آن در چهار فصل سال است، چون نوع پوشش گیاهی غالب آن شامل چنار، ماگنولیای سبز، میخک هندیابلق، افرای چینی و... همیشه سبز هستند. بوستان مینیاتور جلوه‌ای از میراث تاریخی و فرهنگی کشورمان را به نمایش می‌گذارد.
بوستان سرخه‌حصار زیستگاه حیوانات کمیاب
بوستان جنگلی سرخه‌حصار که بخش شرقی کمربند سبز پایتخت و یکی از قدیمی‌ترین بوستان‌های جنگلی پایتخت است در گذشته به دلیل منابع آب کافی، پناهگاه زیاد، و پوشش گیاهی متناسب با نیازگونه‌ها، زیستگاه مناسبی برای حیواناتی مثل کل، بز، قوچ، میش البرز مرکزی، آهو، گراز، پلنگ، بوده و روزگاری شکارگاه سلطنتی پادشاهان قاجار محسوب می‌شده است. حالا هم این حیوانات به همراه ده هاگونه جانوری و پرنده در بخش حفاظت شده این پارک و زیر نظر سازمان محیط‌زیست نگهداری می‌شوند. بوستان سرخه‌حصار با ۵۱۲ هکتار وسعت امکانات متنوعی در خودش دارد و به یکی از مراکز تفریحی و حتی قطب گردشگری شرق تهران تبدیل شده. با وجود آلاچیق‌های متعدد، پیست دوچرخه‌سواری به طول ۴ هزار و ۲۰۰ متر، پارک آموزش ترافیک، سالن تیراندازی، بیلیارد، فوتبال‌دستی، پینت‌بال، زمین چمن مصنوعی، اسکواش، ۷ زمین بازی، بازارچه سنتی به نظر می‌رسد همه چیز در این بوستان برای گذران یک روز خاطره‌انگیز مهیاست.
ده ترکمن با قدمت ۱۲۰۰ سال
شاید تصور اینکه در همین نزدیکی شهر و پس ازاینکه چند کیلومتر از قیل و قال و دود و دم این شهر فاصله بگیرید روستایی قدیمی و زیبا با آب و هوای مطبوع جلو چشمتان سبز شود سخت باشد، اما واقعیت این است که فقط ۷ کیلومتر بعد از پارک جنگلی سرخه‌حصار، مجموعه روستایی به نام «ترکمن ده» با قدمت بیش از هزارو ۲۰۰ سال وجود دارد. این مجموعه که از تجمیع ۵ روستای «همه‌سین»، «هاجـــرآباد»، «چمـــن‌آب»، «یان‌چشمه» و «بیدک» به وجود آمده جزو حریم منطقه ۱۳ به حساب می‌آید. روستای ترکمن‌ده آب و هوای فرحبخشی دارد و کوهپایه‌های آن در روزگاری شکارگاه سلطنتی شاهان قاجار بوده است. بارگاه امامزاده «عبدالله‌بن‌زین‌العابدین(ع)» که از نوادگان امام سجاد(ع) است در این روستا قرار دارد. به گفته تهران‌شناسان روستای ترکمن ده در سال ۱۲۱۱ هجری قمری و ۴ ماه بعد از مرگ آقامحمدخان قاجار توسط ترکمن‌ها خریداری می‌شود از این‌رو به آن «ترکمن ده» می‌گویند. زبان ساکنان اصلی و قدیمی این روستا ترکمنی است که به دلیل مجاورت با شهر و و تردد زیاد ساکنان پایتخت به آنجا به فارسی تغییر یافته است. گردش در ارتفاعات این روستا برای علاقه‌مندان به کوهنوردی بسیار لذت‌بخش است. تابلوهای نام روستا در بزرگراه شهید یاسینی شما را به این محل زیبا هدایت می‌کند.
بوستان و شهربازی بسیج با دریاچه مصنوعی
یکی از مراکز گردشگری و تفرجگاهی جنوب‌شرق پایتخت، بوستان بسیج است. این بوستان تا چند دهه پیش زمین کشاورزی بوده و بر روی آن انواع صیفی‌جات می‌کاشتند، اما در سال ۶۴ و با گسترش شهرنشینی به بوستان تبدیل شد. وسعت زیاد وجود شهربازی مجهز و سرباز و سرپوشیده، باعث شده این بوستان مورد توجه خانواده‌ها به‌ویژه آنها که کودک خردسال و نوجوان دارند قرار بگیرد. در حال حاضر در شهربازی بوستان بسیج انواع چرخ و فلک، کشتی صبا، سورتمه، ماشین برقی، ترن هوایی، قالیچه سلیمان، رودخانه وحشی وجود دارد که البته برخی از آنها قدیمی و فرسوده شده‌اند و به گفته مدیران شهری وسایل قدیمی و فرسوده به‌زودی جایشان را به تجهیزات مدرن و نو می‌دهند. یکی دیگر از ویژگی‌های بوستان بسیج وجود دریاچه مصنوعی در وسط بوستان و امکان قایقرانی در آن است. بوستان بسیج در تقاطع بزرگراه شهید محلاتی و بلوار ابوذر قرار گرفته و دسترسی بزرگراهی مناسبی دارد.
بوستان جنگلی توسکا با پوشش گیاهی متنوع
بوستان توسکا با مساحت حدود ۸۰ هکتار یکی از بزرگ‌ترین بوستان‌های جنگلی و ریه تنفسی جنوب‌شرق پایتخت است. این بوستان که در همسایگی بوستان جنگلی آزادگان قرار گرفته امکانات متنوعی دارد و پوشش گیاهی آن را درختانی مانند زبان گنجشک، کاج، چنار و صنوبر تشکیل می‌دهند. بوستان جنگلی توسکا در محدوده‌ای بین بزرگراه امام علی و بزرگراه آزادگان واقع شده و به بهبود هوای محدوده کمک می‌کند. آلاچیق‌های متعدد و بزرگی در لابه‌لای درختان سرسبز این بوستان جانمایی شده که شهروندان را برای گذراندن تعطیلات آخر هفته به همراه خانواده در سایه سار درختان کاج، چنار و صنوبر ترغیب می‌کند. جاده سلامت و مسیر دوچرخه‌سواری، سالن بازی برای فوتبال و والیبال و سالن‌های ورزشی چند منظوره از دیگر امکانات این بوستان است.
بوستان و سینما پامچال با سینمای مدرن
اگر می‌خواهید علاوه بر گردش و تفریح در بوستان به تماشای فیلم سینمایی هم بنشینید سری به بوستان خلیج‌فارس در شهرک مشیریه بزنید. این بوستان با مساحت ۵۴ هکتار یکی از بزرگ‌ترین بوستان‌های جنوب‌شرق پایتخت است و سینما «پامچال» یعنی نخستین سینمای مدرن جنوب‌شرق پایتخت را دردل خود جا داده است. بوستان خلیج‌فارس که محلی‌ها آن را به نام پامچال می‌شناسند، در محله مشیریه واقع شده و یکی از باغ‌های مشیرالسلطنه از وزرای دوره قاجار بوده که در سال ۷۹ به بوستان پامچال و سپس به بوستان خلیج‌فارس تغییر نام داده. در این بوستان امکاناتی مانند خانه فرهنگ، آمفی‌تئاتر، کتابخانه، مجموعه ورزشی سرپوشیده، بازارچه و... به خوبی توانسته نیاز فرهنگی و تفریحی اهالی جنوب‌شرق پایتخت را پوشش دهد. اما یکی دیگر از نقاط قوت این بوستان، وجود یک بنای تاریخی در دل این بوستان است. درضلع غربی بوستان پامچال عمارت سفیدرنگ و زیبای «کوشک امیرسلیمانی» با معماری چشم و از می‌درخشد و علاقه‌مندان تاریخ و هنر را به این بوستان می‌کشاند. بوستان پامچال در خیابان بوعلی غربی شهرک مشیریه قرار دارند و دسترسی به آنها از بزرگراه آزادگان آسان است.