همشهری آنلاین _ ثریا روزبهانی: تصفیهخانه «ششم» پایتخت ساخته شد تا به کمک آن مشکل تأمین آب شرب شهروندان غرب تهران و شهر «پرند» حل شود. این تصفیهخانه با ظرفیت ۷ هزار و ۵۰۰ لیتر در ثانیه، سامانه آبرسان به مناطق ۵، ۹، ۱۰، ۲۱ و ۲۲ و شهر پرند است. این سامانه حدود یک پنجم شهر تهران را تحت پوشش قرار میدهد و ۲۵۰ میلیونمترمکعب آب، تأمین میکند. به گفته «رضا اردکانیان»، وزیر نیرو، در شهر بزرگ تهران بیش از یک میلیاردمترمکعب در سال، آب شرب مصرف میشود. ظرفیت تصفیهخانههای موجود، این امکان را فراهم میکند تا آب مورد نیاز که از سدها و چاهها تأمین میشود، در اختیار شهروندان قرار بگیرد.
نیاز آبی تهران، یک میلیارد و صد میلیون مترمکعب در سال است. رضا اردکانیان، وزیر نیرو، با اشاره به این موضوع میگوید: «آب تصفیه شده در تصفیهخانه شماره شش یکی از با کیفیتترین آبهای کشور است. چون آب تصفیه شده در این تصفیهخانه از نظر میزان املاح موجود در آب، یکدوم متوسط EC آب شرب تهران و از نظر کدورت یکدهم کدورت آب تهران را خواهد داشت که این موضوع میتواند بر متوسط کیفیت آب تهران تأثیرگذار باشد. این پروژه در فاز نخست، ۷ و نیممترمکعب بر ثانیه آب را تصفیه میکند و با افتتاح فاز دوم هم ۷ و نیم مترمکعب دیگر به ظرفیت این تصفیهخانه اضافه میشود، اما فاز دوم زمانی آغاز میشود که بتوانیم آب «طالقان» را به سد «کرج» منتقل کنیم.
در همین راستا، پیمانکار طرح با پیدا کردن سرمایهگذار در حال فراهم کردن زمینه اجرای آن است. با بهرهبرداری از این تصفیهخانه مشکل مناطق ۲۱ و ۲۲ و نیز شهر پرند حل خواهد شد. اکنون میزان برداشت از آبهای سطحی ۷۰درصد و آب زیرزمینی ۳۰درصد است که با توجه به بارشهای ۲ سال گذشته، وضعیت آب سطحی بهتر شده و حتی ۲۵ درصد از آبهای زیرزمینی برداشت میشود، بنابراین آب این تصفیهخانه از کیفیت بالایی برخوردار است. در گذشته، آب رودخانه از سد کرج وارد تصفیهخانه میشد. برای همین آلودگیها، ساختوسازها و رستورانهایی که در مسیر آن قرار داشت، سبب شده بود تا همواره مشکلاتی برای شرکت آب منطقهای و محیطزیست به وجود بیاید. اکنون با این طرح، آب مستقیم وارد تصفیهخانه میشود و مشکلات یاد شده را نخواهد داشت.»
- بزرگترین تصفیهخانه خاورمیانه
تصفیهخانه ششم تهران، بزرگترین تصفیهخانه آب شرب خاورمیانه و چهارمین تصفیهخانه بزرگ دنیا است. این تصفیهخانه در دراز مدت بالغ بر ۳۰درصد آب مورد نیاز شهر تهران را تصفیه و تأمین میکند. با بهرهبرداری از تصفیهخانه ششم تهران، ضمن جایگزینی سیستمهای قدیمی انتقال و تصفیه آب شهر تهران و فراهم کردن امکان بازسازی و اصلاح سیستمهای انتقال و تصفیه کنونی، امکان آبرسانی به مناطق گسترش مییابد و هزینههای بهرهبرداری و نگهداری سیستمهای موجود نیز بهطور قابل ملاحظهای کاهش خواهد یافت. او در ادامه به تصفیهخانههای شهر تهران اشاره میکند و میگوید: «ساخت ۷ تصفیهخانه بزرگ در تهران را در برنامه داشته و داریم.
خوشبختانه در ۳ سال اخیر، تحولات خوبی رخ داد و با سازوکارهایی توانستیم منابع مالی خوبی را برای این طرح فراهم کنیم. با اجرای افتتاح تصفیهخانه ششم میتوانیم آب با کیفیت را از سد «امیرکبیر» در اختیار شهروندان مناطق غرب و جنوب غرب پایتخت مانند منطقه ۲۱و۲۲ قرار دهیم. تا پیش از افتتاح این تصفیهخانه، بخشی از آب شرب شهروندان از طریق چاهها تأمین میشد، اکنون به میزان آبرسانی از تصفیهخانه به منازل میتوانیم به همین میزان، چاهها را مسدود کنیم، چاههایی که مسدود شدن آن کمک بزرگی به کاهش فرونشست زمین در مناطق جنوبی تهران میکند.»
- آب با کیفیت بهتر و گواراتر
آب خروجی این تصفیهخانه به مناطق غرب و شمالغرب تهران منتقل میشود. در حال حاضر، به سبب توسعه روزافزون پایتخت در محدوده شمال غرب، کار انتقال آب به این مناطق از طریق پمپاژ، صرف هزینههای فراوان و توأم با ریسک زیاد صورت میگیرد، اما با بهرهبرداری از این طرح، آبرسانی به این مناطق و مناطق همجوار آن به روش ثقلی و با ضریب ایمنی بالا صورت میگیرد. اردکانی، درباره انتخاب و قرارگیری این تصفیهخانه در موقعیت کنونیاش میگوید: «محل این تصفیهخانه در جایی است که در عمل میتوانیم تعدادی از ایستگاههای پمپاژ خود را تعطیل کنیم.
ناچار بودیم برای اینکه آب را به مناطق شمال غرب تهران برسانیم از تصفیهخانههایی که در مرکز واقع شدهاند، آب را با انرژی برق پمپ کنیم، این تصفیهخانه در جایی قرار گرفته است که دیگر نیازی به پمپاژ ندارد و بهصورت ثقلی میتوان آب را منتقل کرد. به همین دلیل، در مصرف برق هم صرفهجویی میشود. نقطه روشن این طرح این است که آب با کیفیت بهتر و گواراتر در اختیار شهروندان تهرانی قرار بگیرد.»
- معماری ایرانی
تصفیهخانه ششم در زمینی به وسعت ۲۰هکتار به ابعاد ۵۰۰مترمربع در ۴۰۰مترمربع در منطقه «لتمال کن»، شمال غربی شهر تهران و بالا دست بزرگراه شهید «همت» واقع شده است. با توجه به اینکه تصفیهخانه ششم تهران، یکی از بزرگترین تصفیهخانههای کشور و نماد ملی محسوب میشود، طرح معماری این تصفیهخانه مبتنی بر معماری ایرانیـ اسلامی و برگرفته از «باغ ملی ایران» است.
- ۳۰ درصد از شهروندان تهرانی یعنی نزدیک به ۳ میلیون نفر از اهالی غرب پایتخت و مناطق دیگر، با افتتاح هر ۲ فاز تصفیهخانه ششم از آب آشامیدنی سالم و باکیفیت برخوردار میشوند.
- ۱۵ مترمکعب در ثانیه ظرفیت نهایی تصفیهخانه است. از این نظر بزرگترین تصفیهخانه آب شرب در خاور میانه محسوب میشود.