همشهری آنلاین_ زهرا بلندی: منطقه‌ای تاریخی در جنوب پایتخت که بزرگراه‌های شهید آوینی، شهید کریمی، شهید رجایی و جاده‌های ورامین و امین‌آباد و... را در دل خود جای داده است و به دلیل همجواری با مبادی ورودی و خروجی شهر، شهرک‌های صنعتی، دسترسی به حرم حضرت عبدالعظیم(ع) و بهشت زهرا(س) از پرترددترین مناطق شهر محسوب می‌شود. باتوجه به اینکه بخش عمده تصادف‌های جرحی و فوتی در محورهای بزرگراهی رخ می‌دهد، در آستانه فصل سرما برای بازدید از وضع ایمنی محورهای بزرگراهی و جاده‌ای با سرهنگ «علی پروانه» رئیس اداره راهنمایی و رانندگی منطقه ۲۰ همراه شده‌ایم.
چیزی تا ظهر نمانده و ترافیک روان در خیابان‌های اصلی منطقه جریان دارد. رئیس اداره راهنمایی و رانندگی منطقه ۲۰ لیست محورهای بزرگراهی مهم منطقه را در دست گرفته و توضیحاتی درباره آنها می‌دهد و می‌گوید: «منطقه ۲۰ دارای ۷ ناحیه است که ۶ ناحیه آن زیرنظر پلیس راهور اداره شده و اداره ناحیه ۷ و بخشی از ناحیه ۶ به وزارت راه مربوط می‌شود. محدوده ما از شمال به بزرگراه آزادگان، از شرق به جاده نظامی ورامین، از غرب به بزرگراه شهید هاشمی و از محور جنوبی به خیابان شهید رجایی تا تقاطع خیرآباد منتهی می‌شود و ۳ روستای امین‌آباد، عمادآور و صالح‌آباد شرقی جزء روستاهای تحت پوشش راهور منطقه ۲۰ هستند.» مقصد اول ما دوربرگردان سلمان فارسی در بزرگراه شهید آوینی است.
درست وسط بزرگراه در حاشیه دوربرگردان ایستاده‌ایم. خودروها از قلعه گبری وارد بزرگراه شده و به‌صورت ضربدری خود را به این دوربرگردان می‌رسانند. با توجه به اینکه فاصله ورودی قبلی تا این دوربرگردان خیلی کم است، به نظر می‌رسد این تغییر مسیر خطراتی همچون تصادف‌های پهلو به پهلو، برخورد خودرو با موتورسیکلت‌ها و... را به همراه داشته باشد. سرهنگ «علی پروانه» با اشاره به اینکه فاصله این دوربرگردان تا پل عبدالرحمان که به خیابان کریمی شیرازی می‌رسد کم است و خودروها به راحتی می‌توانند از آنجا دور بزنند، می‌گوید: «در این محدوده تصادف‌ها و آثار برخورد زیادی دیده شده است. هر ماه حداقل ۲ تا ۳ بار گاردریل‌های اینجا تعویض می‌شود و بخش قابل توجهی از تصادف‌های منطقه را به خود اختصاص داده است.»
وی به راه‌حل‌های موردنظر برای رفع این معضل اشاره کرده و می‌گوید: «با هدف حفظ جان مردم طرح حذف این دوربرگردان و استفاده رانندگان از دوربرگردانی که کمی جلوتر است را مطرح کرده‌ایم. با تأیید کمیته معابر در آینده‌ای نزدیک‌درصدد اجرای این طرح خواهیم بود تا کاهش میزان تصادف‌ها و ترافیک روان‌تری را در پیش داشته باشیم.» او از طرحی دیگر با عنوان طرح بلندمدت برای مقابله با این مشکل یاد کرده و ادامه می‌دهد: «بهترین پیشنهاد این است که هر ۲ دوربرگردان بزرگراه شهید آوینی جمع‌آوری شود و به جای آنها یک دوربرگردان هوایی (غیرهمسطح) ایجاد شود که متأسفانه اجرای آن نیازمند بودجه بیشتر و زمان طولانی‌تری است که فعلاً شدنی نیست.»
- ورودی‌ها و خروجی‌های مشکل ساز
توقف بعدی خودرو پلیس راهور، سه‌راه تقی‌آباد در محور بزرگراهی تهران ورامین است. خودرویی از ورودی محلی وارد بزرگراه شده و در حالی که خودروهای پشتی با سرعت حداقل ۸۰ کیلومتر در ساعت به آن نزدیک می‌شوند، به شکل ضربدری از عرض خیابان به سمت چپ بزرگراه مایل می‌شود تا از زیر پل به بزرگراه امام رضا(ع) وارد شود. وقتی از رئیس پلیس راهور منطقه ۲۰ می‌خواهیم تا درباره وضع کنونی این محدوده صحبت کند، می‌گوید: «اینجا محوری محلی است و خودروهایی که می‌خواهند از داخل محله به جاده امین‌آباد و جاده امام رضا(ع) گردش کنند مجبورند به حالت ضربدری از عرض این بزرگراه عبور کنند. سرعت خودروهایی که مسیر مستقیم خود را طی می‌کنند خیلی بالاست و تعدادی هم از محور شهید آوینی برای گردش وارد این محدوده می‌شوند. این تغییر مسیرها تداخل به وجود آورده و ضمن کاهش ایمنی شهروندان تصادف‌های شدیدی را به همراه خواهد داشت.»
او از مسدود شدن ورودی و خروجی‌های بزرگراهی به‌عنوان بهترین راه‌حل برای رفع این مشکلات یاد کرده و می‌گوید: «برنامه ما این بود که ورودی‌ها و خروجی‌هایی که به داخل بزرگراه سرریز هستند بسته شود، اما به دلیل اعتراض مردم، متأسفانه این طرح اجرایی نشد. ورودی‌ها و خروجی‌های این محدوده قبلاً هم برای مدتی مسدود شده بودند، اما برای کوتاه شدن مسافت مجدداً باز شدند. راه‌حل دیگر برای رفع کوتاه‌مدت این معضل نصب کاهنده‌های سرعت در ۲ نقطه مسیر شمال به جنوب جاده ورامین و داخل راستگرد ورودی به جاده ورامین به سمت شمال است که این طرح مصوب و به‌زودی اجرا خواهد شد.»
پروانه محورهای بزرگراهی شهید آوینی، جاده امین‌آباد و شهید رجایی را جزء محورهای حادثه‌خیز منطقه شمرده و می‌گوید: «باتوجه به اینکه تخلفات حادثه‌ساز و تردد زیاد وسایل نقلیه سنگین عوامل مهمی در ایجاد تصادف‌ها هستند، برخورد با این تخلفات جزء اولویت‌های‌کاری ماست. برای رفع این معضل به‌صورت مستمر نقاط حادثه‌خیزی را که دارای چنین مشکلاتی هستند شناسایی و برای رفع معضلات آنها اقدام می‌کنیم.» وی ادامه می‌دهد: «آموزش و آگاه‌سازی رانندگان متخلف هم از اهمیت بالایی برخوردار است که فعلاً با وجود شیوع ویروس کرونا به‌صورت چهره به چهره انجام نمی‌شود، اما آموزش مجازی با مشارکت شهرداری و اداره آموزش و پرورش منطقه ۲۰ در شبکه‌های مجازی برقرار است.»
- کاهش تصادف‌های جاده امین‌آباد با مشارکت راهداری
بیشتر خودروهای حاضر در جاده سنگین هستند و تعداد انگشت‌شماری خودروهای سواری لابه‌لای آنها حرکت می‌کنند. جاده امین‌آباد سومین جایی است که در حال بازدید از آن هستیم. یک محور ۱۰ کیلومتری که به ۳ قسمت تقسیم شده و توسط شهرداری، دهیاری و اداره راهداری حمل‌ونقل جاده‌ای شهرستان ری نظارت می‌شود. بسیاری از رانندگان پیچ و خم‌های این جاده را نمی‌شناسند و باوجود عرض کم، روشنایی محدود، نبود سرعتگیر و نوار میانی نامناسب، آمار بالای وقوع تصادف‌های شاخ به شاخ، خروج از جاده و تصادف فوتی و جرحی را به نام خود ثبت کرده است. رئیس پلیس راهور منطقه ۲۰ با بیان این موضوع می‌گوید: «برای رفع این مشکل در محدوده جاده‌ای که به شهرداری و دهیاری مربوط می‌شود، از ابتدای جاده امین‌آباد تا ابتدای حاجی‌آباد، اقداماتی همچون نصب پل عابرپیاده، سرعتکاه، روکش آسفالت، ساخت نوار میانی و نصب نیوجرسی با هدف ایمن‌سازی در سال گذشته اجرا شده که حدود ۸۰ درصد در کاهش وقوع تصادف‌های یک سال اخیر در این محدوده‌ها مؤثر بوده است.»
چهارراه کارخانه نسوز جاده امین‌آباد هم بخش دیگری از این محدوده است. خودروهای داخل جاده در ۲ لاین با سرعت در حال عبور از کنار یکدیگر هستند و برخی خودروها با سرعتی لاک‌پشتی از محورهای محلی قصد ورود به جاده را دارند. نابسامانی در رفت و آمدها دیده می‌شود و گاهی در چنین اوضاعی مسیر اصلی خود را گم می‌کنند و به سمت مخالف متمایل می‌شوند. رئیس پلیس راهور منطقه درحالی که وسیله نقلیه سنگینی را که از مسیر اصلی خود خارج شده به قرارگیری در مسیر درست هدایت می‌کند، می‌گوید: «با وجود کارخانه‌های متعدد و نهادهای نظامی در این محدوده، بالطبع تردد هم در اینجا زیاد است. بسیاری از خودروها قصد ورود و خروج از جاده را دارند و باتوجه به اینکه سرعت خودروهای داخل جاده کنترل شده نیست، حین گردش امکان وقوع تصادف را ایجاد می‌کنند.»
این مقام مسئول با اشاره به اینکه نصب کاهنده سرعت در غرب به شرق و شرق به غرب این محدوده راه‌حل خوبی برای جلوگیری از حوادث است، می‌گوید: «کاهنده‌های سرعت در این محدوده وجود داشت که به مرور زمان با تردد زیاد خودروهای سنگین از بین رفته است.» پروانه، نصب نیوجرسی و چراغ چشمک‌زن را جزء اقداماتی می‌شمارد که اخیراً در این محدوده اجرا شده و می‌گوید: «تعریض معبر، نصب کاهنده‌های سرعت، تقویت سیستم روشنایی و احداث جزیره برای جدا کردن ورودی‌ها و خروجی‌ها از دیگر اقداماتی است که باید با مشارکت اداره راهداری حمل‌ونقل جاده‌ای در اولویت قرار گرفته و هرچه زودتر برای حفظ جان شهروندان اجرایی شود.»
- افزایش ایمنی بزرگراه شهید کریمی
مسیر شرق به غرب بزرگراه شهید کریمی، تقاطع ایستگاه تراب، محور پایانی است که همراه با رئیس پلیس راهور منطقه ۲۰ از آن بازدید می‌کنیم. اینجا جزء محدوده‌های مهم منطقه است که تا مدتی قبل با وجود دوربرگردان تراب، گردش خودروها خطر وقوع تصادف‌های پهلو به پهلو را به همراه داشت و از سوی دیگر باتوجه به اینکه اینجا محدوده‌ای مسکونی است، با سوء‌استفاده برخی شهروندان از خلأیی که دوربرگردان ایجاد کرده بود، با عبور از عرض بزرگراه، خطر تصادف‌های جرحی را افزایش می‌داد. سرهنگ پروانه با اشاره به اقداماتی که برای رفع این مشکلات اجرا شده یا در دست اجراست، می‌گوید: «با انسداد دوربرگردان تراب و تثبیت آن، تصادف‌های پهلو به پهلو به حداقل رسیده، ایمنی این محدوده بیشتر شده و تعداد تصادف‌های جرحی و فوتی عابران پیاده هم کاهش چشمگیری داشته است.» او به خطر توقف خودروهایی که از سمت شهرستان ورامین و نقاط دیگر وارد بزرگراه کریمی شده و در حاشیه بزرگراه قصد تخلیه مسافر را داشتند اشاره کرده و می‌گوید: «این اقدام موجب تصادف‌های جرحی و فوتی می‌شد که برای رفع آن طرح ساخت کندرو برای تردد اتوبوس‌های تندرو و باری که از خیابان‌های منتهی به بزرگراه شهید کریمی وارد می‌شدند، مطرح شده است. کارهای اولیه ساخت این لاین کندرو انجام شده و تا یک ماه آینده تکمیل می‌شود.»
وی در ادامه به پل عابرپیاده‌ای که ۵۰ متر جلوتر از ایستگاه تراب قرار گرفته اشاره کرده و می‌گوید: «انتقال پل عابرپیاده به موقعیت جدید ایستگاه اتوبوس و نرده‌گذاری در محور میانی هم موضوع دیگری است که در ادامه این طرح اجرایی خواهد شد تا تخلفات عبور از عرض بزرگراه نیز کاهش پیدا کند.»
- منتظر یاری سبز راهداری هستیم
به جاده‌های روستایی خارج از محدوده شهری شباهت دارد، با این تفاوت که اینجا جزء محدوده‌های شریانی اصلی است و ترافیک سنگینی را به دوش می‌کشد. نه نیوجرسی در میانه جاده قرار دارد و نه سرعتکاهی دیده می‌شود. اینجا قسمت پایانی جاده امین‌آباد، از حاجی‌آباد تا غنی‌آباد است که هنوز ایمن‌سازی نشده و به دلیل مجاورت با کارخانه‌های سیمان و تردد بسیار خودروهای سنگین جزء پرخطرترین محورهای منطقه محسوب می‌شود.
رئیس اداره راهنمایی و رانندگی منطقه ۲۰ می‌گوید: «این محدوده ۳ کیلومتری تحت پوشش اداره راهداری حمل‌ونقل جاده‌ای شهرستان ری است. مدت زیادی است که پیگیر اجرای طرح‌هایی همچون تعریض جاده، رفع مشکل روشنایی، نصب علائم ترافیکی، سرعتکاه و جداکننده‌های فیزیکی هستیم، اما هنوز اقدامی از سوی اداره راهداری حمل‌ونقل جاده‌ای انجام نشده است.» سرهنگ «علی پروانه» ادامه می‌دهد: «بارها این معضل را، مکتوب و شفاهی، به راهداری اعلام کرده‌ایم و حتی برای تشویق این اداره، اخیراً کلیپی از تبعات این معضل ترافیکی با مشارکت مسئول تصادفات منطقه تهیه و در شبکه خبر تلویزیون پخش شد، اما هنوز نتیجه‌ای حاصل نشده است.»
- اجرای طرح‌های ضربتی با آغاز فصل سرما
«ما روزانه براساس گشت زنی‌هایی که در منطقه داریم، مشکلات همه محورها را بررسی و با معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری منطقه ۲۰ برای رفع آنها مکاتبه می‌کنیم. اگر موضوعات مرتبط با خود معاونت حمل‌ونقل و ترافیک باشد، رفع می‌شود و اگر مربوط به اداره راه و شرکت برق و... باشد، وظیفه اطلاع‌رسانی را به عهده می‌گیرند.» سرهنگ «علی پروانه» رئیس اداره راهنمایی و رانندگی منطقه ۲۰ با اعلام این موضوع و با اشاره به طرح‌هایی که با آغاز فصل سرما با جدیت بیشتر اجرا می‌شود، می‌گوید: «با توجه به تردد کامیون‌ها در محورهای منطقه‌ای، برخورد با تخلفات وسایل نقلیه سنگین از طرح‌های اولویت‌دار است. برخورد با خودروهای دودزا هم موضوع مهم دیگری است که با قوت اجرا می‌شود. وسایل نقلیه دودزا، پلاک اعزام به تعمیرگاه می‌گیرند و نهایتاً یک هفته فرصت دارند که مراحل تعمیر خودرو را طی کنند.»