همشهری آنلاین_پروانه بهرام‌نژاد: مجسمه‌های اردک، لک لک، سبد و پرندگان اکنون با روش «توپیاری» برای زیباسازی مناظر شهری به‌عنوان نماد طبیعت و زیبایی‌بخش معابر و بوستان‌های سیزدهمین تکه پایتخت مورد استفاده قرار گرفته‌اند. مدیریت شهری منطقه هم برای افزایش این نشانه‌های طبیعت در بوستان‌ها برنامه‌های تازه‌ای را تدارک دیده است.
المان‌هایی سبزی که این روزها در گوشه و کنار بزرگراه‌ها، معابر و بوستان‌ها دیده می‌شود، نوعی طرح هرس درختان به روش توپیاری یعنی طراحی و ایجاد المان‌های گیاهی است. این طرح‌ها که برای زیباسازی منظر شهری و ایجاد چشم‌اندازهای زیبا در حال اجرا است، از سوی اداره فضای سبز شهرداری منطقه۱۳ با بهره‌مندی از ذوق و هنر کارشناسان و با رعایت اصول فنی و ایمنی، به سرانجام رسیده‌است.
«مرتضی رحمان‌زاده» شهردار منطقه ۱۳ دراین‌باره می‌گوید: «اجرای طرح هرس توپیاری درختان در محدوده منطقه یک اقدام مناسب و متفاوت است که با توپیاری و فرم‌دهی درختچه‌های زینتی، چشم‌اندازهای زیبا در فضای سبز منطقه ایجاد کرده‌است.» کارشناسان این حوزه هم اعتقاد دارند هنر آرایش و پیرایش درختان و درختچه‌ها به شکل‌های دلخواه و استفاده از شیوه‌های جدید و متنوع در زیباسازی فضاهای شهری، به افزایش روحیه شادی و نشاط و جلب رضایت شهروندان منجر می‌شود، از این‌رو بهره‌مندی از آنها ضرورت دارد.
- ۲۰۰ درختچه حجمی
در قالب اجرای این طرح که عمدتاً روی درختچه‌ها صورت گرفته، ۲۰۰ اثر حجمی به ثروت سبز این محدوده افزوده شده‌است. شهردار منطقه۱۳ با یادآوری این موضوع اعلام می‌کند: «کارشناسان اداره فضای سبز ۲۰۰ درختچه از نوع پیروکانتا و زرشک زینتی را فرم‌دهی و توپیاری کرده‌اند که این درختچه‌ها در اشکال خاص اعم از پرنده، سبد و... جلوه‌های خاص و زیبا به فضای سبز بوستان‌ها و معابر بخشیده‌است.» رحمان‌زاده ادامه می‌دهد: «زیباسازی منظر شهری به روش توپیاری تأثیر مطلوبی در چهره شهر و بهبود روحیه شهروندان دارد.»
او می‌افزاید: «این مجسمه‌ها در بوستان‌های منتخب از جمله پیروزی، خیام و سیمرغ و رمپ و لوپ بزرگراه‌های شهید دوران و شهید یاسینی نصب شده‌است و این روند همچنان ادامه دارد.» مهندس طاهری، جانشین اداره فضای سبز شهرداری منطقه هم دراین‌باره می‌گوید: «تبدیل شاخه‌های هرس‌شده درختان به سازه‌های خلاقانه یا ایجاد سازه‌های نو و طبیعی، یکی دیگر از طرح‌های ویژه مدیریت شهری منطقه در این حوزه است.»
- توپیاری چیست؟
توپیاری یک روش فنی هرس کردن درختان و در واقع مجسمه‌سازی توسط هرس شاخ و برگ درختان یا بوته‌ها به شکل‌های تزیینی است. شهردار منطقه ۱۳ دراین‌باره می‌گوید: «هنرآفرینی به وسیله شاخه‌های هرس شده از گذشته‌های دور تاکنون مورد توجه بوده است و در شرایط امروزی هم در بسیاری از نقاط جهان، این رویکرد مورد استفاده قرار می‌گیرد.» به گفته وی، دستیابی به منطق رشد گیاه و آرایش هدفمند آن برای طرح کاشت و برای آفرینش زیبایی با حفظ هویت اکولوژیک آن در این ترکیب علم و فن و هنر مهم است.»
توپیاری یک هنر و یکی از سبک‌های تخصصی در فضای سبز است که معمولاً گیاهان مورد استفاده برای شکل‌سازی متنوع هستند و از گیاهانی چون برگ بو، خاس، مورد و... برای توپیاری به کار برده می‌شوند. در این هنر انتخاب گیاه از نظر شکل‌پذیری، تراکم برگ‌ها و شاخه‌ها، اندازه برگ‌ها، براق یا مات بودن آنها، سرعت در رشد از عوامل مهم و تعیین‌کننده هستند.