همشهری محله _ زهرا بلندی: بازار فروش اجناس دست دوم و ضایعات که سال‌هاست به معضلی فرامنطقه‌ای تبدیل شده است و جمع شدن آن شکستن شاخ غولی است که به تنهایی از عهده مسئولان شهرداری منطقه ۱۹ برنمی آید. در نخستین روزهای سال جاری فعالیت این بازار به دلیل شیوع کرونا متوقف شد، اما این تعطیلی چند هفته بیشتر طول نکشید، نفسی چاق کرد و دوباره برقرار شد. انتشار خبر تعطیلی مجدد بازار خلازیل در رسانه‌های متعدد طی هفته‌های اخیر بهانه‌ای شد تا به بررسی بیشتر این موضوع بپردازیم و در جریان جزئیات آن قرار بگیریم.
ضمن شناسایی اصناف غیرمجاز که در این محدوده فعالیت می‌کنند، غرفه‌هایی با سازه‌های فلزی برای فعالیت فروشندگان قابل اعتماد ایجاد می‌شود و فروشندگان تنها با ارائه کارت هویت اجازه فعالیت در این بازار را خواهند داشت
این بار هم انگار کرونا حریف شیطان‌بازار شد و طرحی با عنوان جلوگیری از گسترش ویروس کرونا و برقراری انضباط شهری، تعطیلی آن را به دنبال داشت. خواسته قلبی اهالی منطقه ۱۹، به‌خصوص اهالی محله شهید کاظمی و محله‌های اطراف این است که تعطیلی بازار خلازیل همیشگی باشد و مجدداً شاهد برپایی آن نباشند. این درحالی است که درباره سرانجام این طرح و مدت ماندگاری آن صحبتی به میان نیامده است. دبیر شورایاری محله شهید کاظمی که به خوبی در جریان مسائل مربوط به این بازار قرار دارد، با بیان اینکه شکل‌گیری این بازار به یک دهه قبل برمی‌گردد، اما در ۵ سال گذشته هجوم بساط‌گستران زیادتر شده است، می‌گوید: «آوازه معضلات این بازار به گوش همه شهر رسیده است. هرجمعه تعداد زیادی دستفروش با وانت و خودروهای سواری اینجا می‌آمدند، بساط خود را در این راسته پهن می‌کردند و مشغول فروش لوازم مختلف دست دوم، ضایعات و حتی سرقتی می‌شدند.»
«سیدمصطفی حسینی» به نارضایتی همیشگی اهالی محله از وجود این بازار در نزدیکی محل سکونت‌شان اشاره می‌کند و می‌گوید: «وجود این بازار باعث افزایش جرم و مشکلات اجتماعی فراوان می‌شود و در روزهای کرونا هم عامل مهمی برای شیوع بیشتر این ویروس بود. بالاخره با پیگیری اعضای شورایاری و شهرداری منطقه تصمیم جدی برای برخورد با دستفروشان گرفته شد و با همکاری دیگر سازمان‌ها اینجا بسته شد.» او درباره استمرار این طرح می‌گوید: «شهردار منطقه به خوبی در جریان آسیب‌های این بازار قرار دارد و همراه شهروندان است، اما به نظر من استمرار این طرح نیازمند حمایت جمعی است و اجرای آن به تنهایی از عهده شهرداری خارج است.»
«داود محمدی» یکی دیگر از اعضای شورایاری محله شهید کاظمی است که با اعتقاد به اینکه وجود این بازار آرامش و آسایش را از اهالی محله سلب می‌کند، می‌گوید: «اینجا به پاتوق فروشندگان ضایعات پسماند و اجناس دست دوم تبدیل شده است. تجمع هفتگی دستفروشان در محوطه، شرایط حضور سارقان و دوره‌گردها را هم فراهم می‌کند و نتیجه‌اش کاهش امنیت، افزایش آلودگی و ایجاد مزاحمت در محله‌های شهید کاظمی، دولتخواه، نعمت‌آباد و... است.» محمدی با اشاره به اینکه اصول بهداشتی به هیچ عنوان در اینجا رعایت نمی‌شود و اهالی محله نگران انتقال بیماری از طریق هزاران نفری بودند که هفتگی به اینجا مراجعه می‌کنند، می‌گوید: «پیش از این هم در مقطعی به دلیل شیوع کرونا این بازار تعطیل شد، اما شهرداری به تنهایی نمی‌تواند این طرح را برای همیشه اجرا کند و برای تداوم آن نیازمند مشارکت دیگر نهادهاست.»
حجت‌الاسلام «علی نصیری» از اهالی قدیمی منطقه و امام جماعت مسجد حضرت رقیه(س) که به خوبی در جریان مشکلات این بازار قرار دارد، می‌گوید: «پاک کردن صورت مسئله با استفاده از روش‌هایی مثل مقابله با دستفروشان به‌صورت موقتی فایده‌ای ندارد و برای رفع ریشه‌ای این مشکل باید با در نظر گرفتن همه جوانب به راهکاری قطعی و دائمی دست یافت.» نصیری ضمن گلایه از ترافیک سنگین روزهای جمعه و تردد سارقان و معتادان متجاهر در این محدوده، می‌گوید: «شاهد پیگیری‌های اعضای شورایاری و مسئولان منطقه برای رفع این مشکل بوده‌ام. تعطیلی این بازار اتفاق مهمی برای منطقه است به شرطی که دست‌کم تا نابودی ویروس کرونا ادامه داشته باشد.»
- چاره‌اندیشی برای تعطیلی دائمی جمعه‌بازار خلازیل
طرح جمع‌آوری جمعه‌بازار خلازیل معروف به شیطان‌بازار با هدف جلوگیری از گسترش ویروس کرونا درحالی‌که این بازار یکی از پرخطرترین محدوده‌ها برای انتشار این ویروس معرفی شده بود، به اجرا درآمد. «مهدی صبوری» معاون خدمات شهری و محیط‌زیست منطقه ۱۹ می‌گوید: «این طرح از ۲۲ آبان با همکاری شهرداری، نیروی انتظامی و پلیس راهور، سپاه ناحیه ابوذر و دیگر نهادهای مسئول شهری و امنیتی به اجرا درآمد.» او به اطلاع‌رسانی درباره تعطیلی جمعه‌بازار با نصب بنر در ۱۲ نقطه بازارچه اشاره می‌کند و می‌گوید: «انسداد و محدودسازی ۱۱ نقطه ورودی به جمعه‌بازار با استفاده از ۱۰۰ بشکه ترافیکی، کاشن‌تانک، علائم ترافیکی و نیوجرسی انجام شده و ضمن استقرار ۲۰ خودرو پیکاپ شهرداری و یگان حفاظت، ۱۴ اکیپ گشت راهور، ۴ اکیپ گشت یگان حفاظت شهرداری و ۱۵۰ نیرو در محدوده این بازار، از ورود بیش از ۳ هزار دستفروش جلوگیری به عمل آمده است. این افراد تاکنون نتوانسته‌اند در این محل بساط‌گستری کنند و می‌توان امیدوار بود که در هفته‌های بعد هم این تعطیلی ادامه پیدا کند.»
وی از درخواست‌های شهروندان برای تعطیلی دائمی و چاره‌اندیشی همیشگی برای رفع این معضل صحبت می‌کند و می‌گوید: «جمعه‌بازار خلازیل ابتدا مانند دیگر روزبازارهای شهر شکل گرفته بود و به مرور زمان دست دوم‌فروشان به اینجا آمدند و موجب شکل‌گیری آسیب‌ها و معضلات شدند. سرو سامان دادن مشکلات این بازار کار راحتی نیست که از عهده یک سازمان به تنهایی برآید و اجرای آن نیازمند عزم همگانی است.» او به برنامه‌های بلندمدتی که برای این محدوده در نظر گرفته شده است، اشاره می‌کند و می‌گوید: «براساس این طرح که نیازمند همکاری شرکت ساماندهی است، ضمن شناسایی اصناف غیرمجاز که در این محدوده فعالیت می‌کنند، غرفه‌هایی با سازه‌های فلزی برای فعالیت فروشندگان قابل اعتماد ایجاد می‌شود و فروشندگان تنها با ارائه کارت هویت اجازه فعالیت در این بازار را خواهند داشت.»