همشهری محله _ معصومه حق‌جو: گاهی حادثه یا فوت سرپرست خانواده وظیفه سکانداری کانون خانواده را به مادران محول می‌کند. برخی بانوان هم هستند که به علت اعتیاد همسر به خیل بانوان بدسرپرست اضافه می‌شوند و با قرار گرفتن در موقعیت‌های دشوار، عزم خود را جزم می‌کنند تا چرخ اقتصاد خانواده را با اتکا به توان خود بچرخانند. در این میان، علاوه بر نیکوکاران، برخی مجموعه‌های شهری و نهادهایی مانندسراهای محله با هدف کمک به این بانوان اقدام به راه‌اندازی کارگاه کردند تا با دور هم جمع کردن این بانوان هنرمند به آنها برای کسب روزی حلال کمک کنند. در همین زمینه کارگاه کارآفرینی سرای محله امیرآباد نیز با هدف حمایت از مشاغل خرد و خانگی و همچنین اشتغال زنان سرپرست خانوار از ابتدای ماه جاری آغاز به کار کرد.
- پاتوق دورهمی سالمندان
برای ارتباط سالمندان با جامعه و جلوگیری از بروز مشکلات روحی که در سالمندی با آن مواجه می‌شوند، بهتر است در مکانی با رعایت فاصله‌گذاری گردهمایی داشته باشند. فرهادی بیان می‌کند: «سرای محله امیرآباد به‌زودی تحت عنوان سرای محله تجربه، فعالیت‌هایی را به‌صورت تخصصی در دستور کار قرار خواهد داد. هدف اصلی از راه‌اندازی سرای محله تجربه، ایجاد پاتوقی برای دورهمی‌های سالمندان است.» برقراری فرایندی مناسب برای حمایت از بانوان خودسرپرست و بدسرپرست در این سرای محله و پیگیری مسئولانه با هدف گسترش این فعالیت می‌تواند علاوه بر اینکه برای بانوان خودسرپرست امیدوارکننده باشد، در تولید محصولات و کالاهای ارزان‌قیمت برای مصرف‌کنندگان نیز مؤثر واقع شود.
آفاق امیری یکی از بانوان سرپرست خانوار است که در این کارگاه فعالیت می‌کند و با توجه به شیوع کرونا و کساد شدن اوضاع دوخت ودوز لباس برای عروسی‌ها و مراسم دیگر، راه‌اندازی این کارگاه را لطف خداوند می‌داند. او ۲ هفته است در سرای محله امیرآباد با خیاطی، روزی حلال برای خانواده‌اش می‌برد. ۵ فرزند دارد که به‌جز یک پسر، بقیه را به خانه بخت فرستاده است. می‌گوید: «همسرم معلول جسمی ـ حرکتی است و توانایی کار کردن ندارد. بنابر این، برای تأمین داروها و بقیه مخارج زندگی روی پای خودم ایستاده‌ام. ۶۰ سال از خداوند عمر با عزت گرفته و با اینکه وارد میانسالی شده‌ام، هنوز هم شاغلم و تا به حال محتاج کسی نبوده‌ام.» امیری ۱۰ سال است که در کارگاه‌های مختلفی که اجاره کرده، سوزن زده است: «با اینکه بیشتر مشاغل در شرایط فعلی وضعیت خوبی ندارند و کارشان کساد شده، از ابتدای آبان سرای محله امیرآباد فضای مناسبی برای راه‌اندازی کارگاه در اختیار ما قرار داده تا بتوانیم به کار مشغول شویم.»
او با بیان اینکه تاکنون ۴ بار در زمینه هنر خیاطی مقام اول را کسب کرده و سال ۹۸ هم به علت بیشترین فعالیت و نوع کارم کارآفرین نمونه شده، می‌افزاید: «من و بقیه خانم‌ها شرایط مشابهی داریم و بعد از چندین سال همکاری، مثل یک خانواده هستیم. با برخی از آنها با آگهی استخدامی که قبلاً داده بودم به‌صورت اتفاقی یا درسراهای دیگر که فعال بودم، آشنا شدم. ما از فروشگاه‌های مختلف در خیابان جمهوری اسلامی و انقلاب سفارش کار می‌گیریم و در کارگاه هرکسی گوشه‌ای از کار دوخت ودوز را برعهده می‌گیرد.» ۲ نفر دیگر از بانوان محله که سرپرست خانوار هستند هم در منزل با تیم خانم امیری همکاری می‌کنند. آفاق خانم در این‌باره توضیح می‌دهد: «۳ عدد چرخ در کارگاه داریم. با توجه به اینکه این تعداد چرخ کافی نیست و از طرفی چرخ خیاطی گران است، یکی از خانم‌ها که چرخ ندارد با زدن دکمه و اتو و کارهای سرپایی و بسته‌بندی به ما کمک می‌کند. بقیه خانم‌ها هم در منزل خیاطی می‌کنند و بعد اتمام کار، آن را به ما تحویل می‌دهند.»
- دوست دارم ماشین بافندگی داشته باشم
حشمت بیک‌زاده یکی دیگر از این بانوان خودکفاست که با فوت همسرش خودسرپرست شد. ۴ فرزند دارد که همگی ازدواج کرده‌اند. با ۷۴ سال عمری که از خداوند گرفته، مثل خانم امیری، با روحیه است و اجازه نداده پا به سن گذاشتن، مانع فعالیتش شود. می‌گوید: «دیپلم بافتنی و خیاطی فنی و حرفه‌ای دارم. طی این سال‌ها لوح‌های تقدیر زیادی هم گرفته‌ام. تا قبل از شیوع کرونا در فرهنگسراهای مختلف از جمله ابن‌سینا بافندگی تدریس می‌کردم.»
حشمت خانم درباره نحوه همکاری‌اش با خانم امیری بیان می‌کند: «۴ سال است که با آفاق خانم همکاریم. در شهرک والفجر هم با هم کار می‌کردیم. حالا هم در این کارگاه که در اختیار ما قرار داده‌اند، چرخکارم. دوست دارم ماشین بافندگی داشته باشم تا بتوانم سفارش‌های مشتری‌ها را از این طریق زودتر به دستشان برسانم.»
- کارگاهی برای توانمندسازی
مدیر سرای محله امیرآباد درباره چگونگی تشکیل کارگاه بیان می‌کند: «با همراهی آقای غفوری، معاون فرهنگی و اجتماعی منطقه ۶ و حمایت‌های آقای درویش، مدیر اجتماعی ناحیه ۴، موفق شدیم کارگاهی برای بانوان توانمند ۴۰ تا ۷۰ ساله محله دایر کنیم.» سعیده رزمجو درباره هدف از راه‌اندازی کارگاه می‌گوید: «در قالب کارآفرینی و با هدف حمایت از کسب و کار خانگی و حمایت از بانوان سرپرست خانوار محله و ایجاد منبع درآمد برای آنها کارگاه راه‌اندازی شد. این کارگاه از ابتدای آبان سال جاری فعالیت خود را آغاز کرده و نخستین بار است که در سرای محله امیرآباد راه‌اندازی شده است. در صفحه مجازی سرای محله و سایر صفحات مجازی درباره کارگاه اطلاع‌رسانی شده است.»
سرای هر محله از چندین خانه تشکیل شده است. او در این‌باره توضیح می‌دهد: «یکی از این خانه‌ها به کارآفرینی و کسب و کار اختصاص دارد. ما در قالب خانه کارآفرینی از بانوان سرپرست خانوار و کسانی که در منازل فعالیتی دارند یا کارآفرین هستند، حمایت می‌کنیم.»
- لزوم حمایت از کسب و کارهای خانگی
با وجود همه حمایت‌هایی که در این سرای محله و سایر مجموعه‌های مشابه انجام می‌شود، اما به نظر می‌رسد کماکان باید در زمینه‌هایی مانند عرضه محصولات و بازاریابی به این قشر کمک کرد تا درآمدزایی پایداری داشته باشند. شهردار منطقه ۶ با بیان اینکه با توجه به موقعیت اقتصادی و تورم باید از بانوان سرپرست خانوار و خودسرپرست حمایت شود، می‌افزاید: «با حمایت اداره رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی منطقه و ایجاد این کارگاه قصد داریم از کسب و کارهای خانگی حمایت کنیم.
چندین بانوی سرپرست خانوار ساکن محله در این کارگاه تولیدی پوشاک فعالیت دارند و هم‌محله‌ای‌ها به این بانوان سفارش تعمیر یا دوخت لباس می‌دهند.» تورج فرهادی ادامه می‌دهد: «از طرفی در حال برنامه‌ریزی هستیم تا بتوانیم با توجه به شرایط خانه‌نشینی اجباری بابت شیوع کرونا حوزه‌های دیگر را هم پوشش بدهیم. به‌طوری که هم برای شهروندان در منازل سرگرمی ایجاد شود و هم درآمدزایی به دنبال داشته باشد.»
شهردار منطقه ۶ می‌گوید: «بسته به نوع درخواست‌هایی که هم‌محلی‌ها از ما دارند، نیازسنجی می‌شود. در کنار آن توانمندی شهروندان را هم در نظر می‌گیریم. به‌عنوان مثال، نام هنرمندی که در منجوق‌دوزی مهارت دارد در سامانه سرای محله ثبت و اطلاع‌رسانی می‌شود. اگر سفارش کار در این زمینه وجود داشته باشد به منجوق‌دوز ارجاع داده می‌شود.»