همشهری آنلاین _ بهاره خسروی: کسب و کارهای زیادی به واسطه این بیماری تعطیل شده و افراد زیادی مشاغلشان را از دست داده‌اند. بر این اساس و با هدف کمک به زنان سرپرست خانوار، خانواده‌های کم‌درآمد و اقشار آسیب‌پذیر، به همت سرای محله مرتضوی و همراهی تعدادی از کسبه خیابان کارون در تکه دهم پایتخت، شرایط کار در منزل برای اهالی محله مرتضوی فراهم شده است.
بسته‌بندی ظروف یک‌بارمصرف، تولید وسایل تولد و مونتاژ اسباب‌بازی‌های فکری در منازل فرصتی است که در این روزهای کرونایی همسایه‌های ما برای کسب درآمد به آن مشغولند. در این گزارش با مدیر محله مرتضوی «پروانه سلطان‌لو» بانی فراهم کردن فرصت این اشتغالزایی و جمعی از اهالی درباره آثار روانی مثبت کارآفرینی در این روزهای سخت گفت‌وگو کردیم.
مردم در حال گذر از روزهای سختی هستند. بیماری همه‌گیر، تعطیلی بسیاری از کسب و کارها، خانه‌نشینی اجباری، هزینه‌های هنگفت زندگی، مانند خرج خانه، کرایه منزل، تأمین دارو و هزینه درمان و مواردی از این دست، بار روانی سنگینی بر خانواده‌ها تحمیل کرده است. چرخه زندگی در تداوم همیشگی‌اش ادامه دارد و باید برای امرار معاش به فکر چاره و کسب درآمد باشیم. مدیر محله مرتضوی با اشاره به این نکات می‌گوید: «در محله مرتضوی بانوان سرپرست خانوار زیادی زندگی می‌کنند که در این روزهای کرونایی به دلیل تعطیلی کسب و کارشان برای تأمین خرج زندگی شرمنده اهل خانه شده‌اند.
به همین دلیل به این فکر کردم که با همه محدودیت‌های موجود چه‌کاری می‌توان برای آنها دست و پا کرد که در خانه بمانند و کسب وکاری هم داشته باشند. درآمد بسیاری از کسب و کارهای خانگی مانند فروش محصولات غذایی و هنری این روزها کمرنگ‌تر از گذشته شده است. بالطبع باید یک کار مطمئن و کم‌خطر پیشنهاد داده می‌شد تا بانوان و هر فردی که در این روزها دنبال‌کاری هر چند با درآمد محدود است، کمتر از خانه خارج شود.»
عاقبت جوینده یابنده است.
«پروانه سلطان‌لو» با همراهی تعدادی از کسبه خیابان کارون، موفق می‌شود تا ایده راه‌اندازی کسب و کار خانگی را برای اهالی محله مرتضوی با به هم وصل کردن ظروف یک‌بارمصرف و لوازم جشن تولد و مونتاژ بازی‌های فکری عملی کند. طرحی که به واسطه آن ۲۵ تا ۳۰ نفر از اهالی که عمده آنها زنان سرپرست خانوار هستند در خانه برای خودشان صاحب کسب وکاری شدند و به درآمدزایی رسیدند. سلطان‌لو ادامه می‌دهد: «این طرح در همه محله‌ها می‌تواند اجرا شود به شرطی که کسبه، مردم و خیران پای کار باشند. درآمد حاصل از این کار زیاد نیست، اما همین که با این تلاش، شادابی و نشاط به خانواده‌ها برمی‌گردد، سهم مهمی در کاهش بسیاری از مشکلات به‌ویژه آسیب‌های اجتماعی دارد.»
- مشارکت در کار خیر به شیوه پدر
«پدرم «عزت عزت‌زاده مهربانی» از همان دوران کودکی ما را با اهمیت کار خیر و برکت آن در زندگی آشنا کرد. پدر همیشه برای انجام کار خیر پیشگام است و در واقع این کارآفرینی وکمک به اهالی در این روزهای کرونایی هم به توصیه پدر بود.» «حمید عزت‌زاده مهربانی» از کسبه خیابان کارون و اعضای شورایاری محله مرتضوی با بیان این مطلب می‌گوید: «از سال ۹۵ در شهریار کارگاه تولید لوازم یک‌بارمصرف داشتیم که با همه‌گیری کرونا تعطیل شد. مدتی بعد در جلساتی که با مدیر محله مرتضوی داشتیم به این نتیجه رسیدیم که با توجه به نیاز اهالی به کار، در سرای محله مرتضوی دوباره این کارگاه در قالب کار در منزل راه‌اندازی شود. هدف ما کمک به افراد جویای کار و نیازمند بود تا در این روزهای سخت نانی سر سفره ببرند و شرمنده اهل خانه نباشند.»
به گفته این عضو شورایاری، در صورت استقبال بیشتر اهالی، قطعاً ظرفیت تولید هم افزایش می‌یابد تا افراد بیشتری از همسایه‌ها بتوانند به درآمدزایی برسند.
- همراهی سرای محله با کسبه
اعضای‌سراهای محله با توجه به شناختی که از وضعیت اهالی و ارتباطی که با کسبه دارند، در شناسایی افراد نیازمند و کارآفرینی برای آنها نقش برجسته‌ای دارند. «امیر اسفندی» مدیرعامل مؤسسه کودک پارسی و از دیگر کسبه کارآفرین محله مرتضوی این را می‌گوید و در ادامه توضیح می‌دهد: «در زمینه فعالیت‌های فرهنگی و کارگاه‌های آموزش و تربیت کودک با سرای محله مرتضوی همکاری فراوانی داشتیم.
مؤسسه ما که عمده فعالیتش تولید کتاب و بازی‌های فکری است، تا قبل از کرونا، کارش را در مغازه با تعدادی نیرو انجام می‌داد. با شیوع این بیماری و تعطیلی بسیاری از کارها به این نتیجه رسیدم که چرا کار مونتاژ تولیدات مؤسسه را اهالی و همسایه‌های خودمان انجام ندهند؟ در واقع اگر کمکی هست برای کسانی باشد که در همسایگی آنها کسب وکاری دارم. به همین دلیل با خانم سلطان‌لو هماهنگ شدیم و قرار شد کار مونتاژ بازی‌های فکری در سرای محله انجام شود تا اهالی بتوانند از مزایایی اشتغال و در آمدزایی آن بهره‌مند شوند و در این روزهای خانه‌نشینی گرهی از مشکلاتشان باز شود.»
- کار در روزهای تعطیلی مشاغل
کار در منزل در این روزهای کرونایی مانند همه مشاغل بازار چندان گرمی ندارد. بسیاری از مشتری‌ها از ترس بیمار شدن سفارش کار نمی‌دهند. این وضع برای بانوانی مثل من که از طریق مشاغل خانگی کسب درآمد می‌کنند سخت است. زندگی خرج دارد و باید سر سفره نانی باشد. «مطهره حاجی» از زنان سرپرست خانوار ساکن در خیابان مرتضوی این را می‌گوید و ادامه می‌دهد: «در این گرانی و بیکاری بایدکاری باشد تا زنانی مانند من که بار خرج زندگی را بر دوش می‌کشند، شرمنده اهل خانه نباشند. خدا را شکر در همین روزهای بیکاری کار بسته‌بندی از سوی سرای محله برای خانم‌ها پیدا شد. شاید درآمد چشمگیری نداشته باشد، اما همین که روزهایم در خانه با بیکاری و غصه خوردن و ناراحتی سر نمی‌شود، راضی‌ام. بچه‌ها هم از دیدن مادری که سرگرم است و با روحیه، خوشحال می‌شوند و گاهی حتی کمک‌حالم می‌شوند.»
به گفته این بانوی همسایه، با کار کردن حتی در خانه حس سرزندگی در میان مادرانی که مسئولیت هزینه‌ها و بار زندگی را به‌تنهایی بر دوش می‌کشند، بیشتر می‌شود، چرا که مهم‌ترین نیاز زنان سرپرست خانوار حس دیده شدن و مفید بودن برای فرزندانشان است. شاید این موضوع بیشتر از میزان درآمد برای آنها مهم باشد.
- کمک‌خرج
این روزها تأمین هزینه‌های زندگی، هر قدر هم صرفه‌جو باشید، واقعاً دشوار است. به همین دلیل زن و مرد باید پابه‌پای هم برای تأمین هزینه‌های زندگی فعالیت کنند. مربی مهدکودک بودم، اما به دلیل شیوع بیماری «کوویدـ ۱۹» و تعطیلی مهدکودک‌ها رسماً بیکار و مجبور شدم در خانه بمانم. «فاطمه فراهانی» از دیگر همسایه‌های ما در خیابان جیحون و محله مرتضوی اینها را می‌گوید و ادامه می‌دهد: «خانه‌نشینی و بیکاری مهم‌ترین عامل افسردگی است. به‌ویژه در این روزهای سخت که مردم بیش از همیشه نگران تأمین هزینه‌های زندگی برای تهیه مایحتاج اولیه زندگی هستند. از همه مهم‌تر، هزینه‌های تحصیل فرزندان، دانشگاه و مدرسه سر جای خودش باقی است و به تعطیلی مشاغل‌کاری ندارد و باید پرداخت شود. در این اوضاع و احوال، با کمک سرای محله مرتضوی مشغول بسته‌بندی ظروف یک‌بارمصرف شدم تا بتوانم بخش کوچکی از هزینه‌هایم را تأمین کنم.»