همشهری آنلاین_زهرا بلندی: ثبت این روز به نام «روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی» بهانه خوبی است تا مدیریت پیش از بحران را هدف قرار دهیم، با حساسیتی بیشتر به بررسی ایمنی نقاط مختلف شهر در برابر بلایای طبیعی بپردازیم ودرصدد رفع کم و کاستی‌های آن برآییم. برای آگاهی از وضعیت ایمنی منطقه ۱۹ در برابر بحرانی مثل زلزله در این گزارش با «ابوالفضل مهاجر» مدیر ستاد مدیریت بحران منطقه ۱۹ همراه شده‌ایم.
وقوع بلایای طبیعی، از زلزله بم تا زلزله کرمانشاه یادآور این مدعاست که زلزله خبر نمی‌کند و پیش از وقوع باید آماده مقابله با آن بود. رئیس ستاد مدیریت بحران منطقه ۱۹ با بیان این موضوع در شرح وضعیت ایمنی منطقه در برابر بحران، می‌گوید: «معمولاً در هر منطقه علاوه بر پایگاه‌های پشتیبانی چندمنظوره، یک پایگاه ویژه هم وجود دارد.
باتوجه به این موضوع در منطقه ۱۹ هم ۶ پایگاه مدیریت بحران در نقاط مختلف قرار دارد که ۴ مورد سالن ورزشی چندمنظوره و ۲ مورد دیگر انبار تجهیزات است. در انبار تجهیزات ستاد مدیریت بحران اقلامی که زمان وقوع بحران‌هایی مثل سیل و زلزله مورد نیاز است مانند موتور برق، اره‌های آهن‌بر، اره‌های چوب‌بر و بتن‌بر و... وجود دارد.»
بهره‌مندی از فضاهای بایر بسیار و بوستان‌های بزرگی مثل بوستان ولایت و افرا جزء ویژگی‌های مثبت این منطقه است که مهاجر به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: «بوستان ولایت فضای مستعدی در زمان مقابله با بحران دارد که علاوه بر وسعت زیاد، اورژانس جنوب تهران و ایستگاه آتش‌نشانی را هم در دل خود جای داده است. ۳۵۹ سکوی اضطراری در بوستان افرا وجود دارد که در زمان وقوع بحران، اسکان اضطراری بخشی از شهروندان آسیب‌دیده، بازتوانی و بازیابی زندگی و فراهم ساختن نیازهای اولیه آنها را به عهده می‌گیرد.»
مهاجر با اشاره به اینکه در زمان وقوع زلزله علاوه بر اماکنی مثل مدارس، بوستان‌ها، مساجد و...، سایت اسکان اضطراری بوستان افرا نیز از مهم‌ترین نقاط برای تخلیه امن اضطراری محسوب می‌شود، می‌گوید: «یک سایت اسکان اضطراری دیگر هم در بوستان شقایق در حال ساخت است. زیرسازی آن انجام شده و امیدواریم مراحل ساخت آن هرچه زودتر به پایان برسد و مورد بهره‌برداری قرار بگیرد.»
- بهره‌مندی مدارس از کانکس دوام
افزایش آگاهی شهروندان در مواجهه با حوادث و بحران‌ها از راه‌های مؤثر در بحث مدیریت بحران است. رئیس ستاد مدیریت بحران منطقه ۱۹ با بیان اینکه «خانه‌های دوام و ایمنی» با هدف ترویج و ارتقای فرهنگ پیشگیری، آمادگی، ایمنی، خودامدادی و دگرامدادی شهروندان درسراهای ۱۳ گانه محله شکل گرفته‌اند،
می‌گوید: «این خانه‌ها ضمن برگزاری دوره‌های آموزشی، گروه‌های مردمی داوطلب مدیریت بحران تشکیل می‌دهند و در روزهای کرونا نیز با دارا بودن ۴۵۰ عضو به‌صورت مجازی به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند.»
استقرار کانکس دوام در ۶ نقطه از محله طرح مهمی است که مهاجر با اشاره به آن می‌گوید: «این کانکس‌ها با تجهیزاتی مثل موتور برق، برانکارد، اره بتون‌بر، نوار خطر، چادرهای امدادی، جعبه کمک‌های اولیه و... راه‌اندازی شده‌اند تا در زمان وقوع بحران، قبل از رسیدن نیروهای امدادی، گروه دوام داوطلب که از ساکنان محله‌ها هستند در صحنه حاضر شوند و با استفاده از تجهیزات داخل کانکس، بحران پیش آمده را تا حدودی مدیریت می‌کنند.»
رئیس ستاد مدیریت بحران در ادامه به اجرای طرح مدرسه آماده در مدارس منطقه اشاره می‌کند و می‌گوید: «براساس این طرح علاوه بر ارائه آموزش‌های لازم به مدیران و دانش‌آموزان، مدارس از نظر ایمنی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. این درحالی است که ۲ کانکس تجهیزات امداد و نجات مدرسه آماده با تجهیزات کامل به مدارس شهید همت و جمهوری اسلامی اهدا شده است تا در زمان وقوع بحران از تجهیزات آنها استفاده کنند. قصد داریم این طرح را در آینده نزدیک در همه مدارس منطقه اجرا کنیم.»
- شناسایی اماکن حادثه‌خیز
شناسایی نقاط حادثه‌خیز منطقه که در زمان وقوع زلزله بیشتر مستعد آسیب‌دیدگی‌اند یکی دیگر از اقداماتی است که نیروهای مدیریت بحران منطقه اجرا می‌کنند. مهاجر با اشاره به طرح‌هایی مثل ارزیابی ایمنی اماکن، ساختمان‌های بالای ۱۸ واحد و مراکز بهداشت منطقه و... می‌گوید: «طی ارزیابی‌های انجام شده پاساژ توحید در محله عبدل‌آباد و پاساژ زنجانیان در محله خانی‌آباد نو جنوبی جزء نقاط حادثه‌خیز در منطقه ۱۹ شناخته شده‌اند.
بعد از برگزاری کمیته رفع خطر، تابستان سال جاری طرح تخریب و عقب‌نشینی پاساژ ۴۰ ساله توحید انجام شد و اکنون مراحل نوسازی آن در حال اجراست. پاساژ زنجانیان هم با حداقل ۳۵ سال قدمت از نظر سازه در حال گسستگی است. طی بازدیدهای مشترکی که با کارشناسان آتش‌نشانی و سازمان بحران داشته‌ایم موضوع ناایمنی و ضرورت تخریب و نوسازی را مطرح کرده‌ایم و این طرح هم گویا در حال انجام مراحل قانونی است تا اجرایی شود.»
وی از محله نعمت‌آباد به‌عنوان محله‌ای با بافت فرسوده در منطقه یاد می‌کند و می‌گوید: «طی بازدیدها مخاطرات بافت فرسوه را شناسایی و سعی کردیم توصیه‌های بحرانی را به ساکنان گوشزد کنیم. چندین دوره جلسه برگزار شده است که چه راهکاری برای رفع فرسودگی این محله اجرا شود. نیاز است از طریق برقراری ارتباط با اهالی محله آنها را مجاب کنیم که هماهنگی‌های لازم را برای تجمیع و نوسازی انجام بدهند.»
- خدمتگزاری به‌صورت مجازی ادامه دارد
با وجود محدودیت‌های فیزیکی شهروندان در روزهای همه‌گیری کرونا، ستاد مدیریت بحران منطقه بیکار ننشسته است و به بهانه روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی سعی دارد اقدامات مؤثری در حوزه‌های پیشگیری، آمادگی و مقابله و همچنین آموزش شهروندان از طریق مجازی اجرا کند.
رئیس ستاد مدیریت بحران منطقه ۱۹ در این‌باره می‌گوید: «ارزیابی و آموزش کارکنان واحدهای اجرایی و ۱۳۷ منطقه در مواقع بحرانی، شناسایی و ایمن‌سازی ساختمان‌های پرخطر و ناایمن و صدور اخطار به مالکان آنها، آموزش در فضای مجازی در مورد بیماری کرونا توسط مسئولان خانه‌های دوام و ایمنی‌سراهای محله و... در حال اجراست. جذب اعضای گروه دوام و ایمنی و برگزاری ۱۴ ساعت آموزش مجازی شامل آموزش‌های مدیریت بحران، برنامه‌ریزی در خانواده برای شرایط اضطراری، کمک‌های اولیه، اطفای حریق و همچنین ۴ ساعت آموزش عملی در ستاد مدیریت بحران منطقه از دیگر اقداماتی است که به مناسبت این روز اجرا می‌شود.»
وی ادامه می‌دهد: «هماهنگی‌های لازم با سازمان آتش‌نشانی انجام شده است تا گندزدایی و ضد عفونی معابر اصلی، جایگاه‌های سوخت، پایانه‌ها، بازارچه‌ها، مسیرهای پر تردد و... انجام شود، برگزاری مانور دورمیزی در خصوص زلزله در بازار احسانی، مانور منطقه‌ای پدافند غیرعامل در موضوع مسمومیت آب شرب و همچنین برگزاری مانور آبگرفتگی جزء برنامه‌های مهمی است که در این بازه زمانی اجرا می‌شود.»