همشهری آنلاین_ مهدی اسماعیل‌پور: علم و دانش، مهارت و توانایی و حتی وقت و زمان هم چیزهایی هستند که ما می‌توانیم از طریق آنها به دیگران کمک کنیم و در خدمت مردم به‌ویژه اقشار ضعیف و آسیب دیده باشیم. کمک کردن به درس و مشق، تعمیر وسایلی که خراب شده یا آموزش یک مهارت به دیگران بدون چشمداشت مالی با سود کمتر همنوع و شکل دیگری از بخشش و کار خیرخواهانه است.
مانندکاری که در شهر «دریا» منطقه ۲۱ با مشارکت مدیریت مجموعه ورزشی دریا و تعدادی از مربیان ورزشی منطقه رایگان در حال انجام است. هدف از اجرای این طرح کمک به جوان‌ها برای شناخت استعداد و توانایی‌هایشان و جذب آنها به سمت ورزش و همچنین حمایت از اقشار ضعیف و آسیب دیده است تا از ورزش باز نمانند و اگر در رشته‌ای استعداد و توانایی دارند، در زیر سایه فقر و نداری مدفون نشود. در این گزارش بیشتر با این طرح خیرخواهانه و داوطلبانه ورزشی آشنا می‌شویم.
مسئول خانه خدمات اجتماعی سرای محله شهرک دریا و مدیر داخلی مجموعه ورزشی شهرک دریا که متولی و مسئول اجرای این طرح داوطلبانه ورزشی است، در این‌باره به همشهری محله می‌گوید: «گروه «داوطلبان خیّر» یکی از زیر مجموعه‌های خانه خدمات اجتماعی درسراهای محله است. هرچند سابقه این گروه و فعالیت‌های آن به سال‌های گذشته بر می‌گردد، اما حدود ۲ سال می‌شود که به‌صورت رسمی درسراهای محله فعال شده است.
داوطلب‌های خیّر می‌توانند در زمینه‌های مختلف از آسیب‌های اجتماعی و کارآفرینی گرفته تا توانمندسازی زنان سرپرست خانوار یا کمک به سالمندان مشارکت کنند. برخلاف باور عمومی که درباره فرد خیر وجود دارد، تنها به آدم‌های پولدار محدود نمی‌شود. خیر می‌تواند با علم خود به دیگران کمک کند و ببخشد.
برای مثال، معلم درس عربی که به فرزندان خانواده‌های نیازمند درس می‌دهد، خیّر است. پزشکی که افراد نیازمند را رایگان یا با تعرفه کمتر ویزیت و درمان می‌کند نیز خیّر است. حتّی کسی که به خانه سالمندان یا افراد کم‌توان و ناتوان جسمی که کسی را ندارند، می‌رود تا به آنها رسیدگی کند و کمک حال آنها بشود هم خیر است. همه این کارها کار خیّر و تمام داوطلبانی که این کارها را انجام می‌دهند، خیّر هستند. آموزش ورزشی هم یکی دیگر از زمینه‌هایی است که داوطلبان خیّر می‌توانند در آن فعالیت کنند. کاری که با عنوان «استعدادیابی رایگان» مجموعه ورزشی شهرک دریا انجام می‌شود.»
- استعدادیابی در چند رشته
«طاهره شریفی» درباره «خیّران داوطلب ورزشی» وکاری که انجام می‌دهند، این‌گونه توضیح می‌دهد: «این طرح مدت‌ها است که در دوره‌های مختلف و به شکل متناوب اجرا می‌شود. کار به این شکل است که طی فراخوانی که اعلام می‌کنیم، افرادی که در یک رشته ورزشی خاص استعداد دارند، در زمان‌های مشخصی می‌توانند برای دادن تست زیر نظر مربیان متخصص به مجموعه ورزشی دریا مراجعه کنند.
این طرح اکنون در رشته ورزشی «والیبال» خانم‌ها و آقایان در روزهای یکشنبه و پنجشنبه اجرا می‌شود. برخلاف بسیاری از باشگاه‌ها و مربیان که برای استعدادیابی مبالغ قابل توجهی می‌گیرند، در این مرحله هیچ مبلغی از شهروندان دریافت نمی‌شود. فرد مراجعه می‌کند و مربیان پس از اینکه به سبب جسمی و ظاهری مانند قد و وزن و فیزیک بدنی او را تأیید کردند، نوبت به تست فنی می‌رسد تا مشخص شود که در این رشته می‌تواند موفق شود و آینده‌ای دارد یا بهتر است رشته دیگری را دنبال کند. هرکسی می‌تواند برای استعدادیابی رایگان در چند رشته شرکت کند تا مشخص شود که به درد کدام ورزش می‌خورد.»
- شناسایی افراد کم برخوردار با کمک معتمدان محلی
در مرحله بعدی یعنی آموزش، همان اندک شهریه از افراد کم‌بضاعت دریافت نمی‌شود. شریفی می‌گوید: «در مرحله بعدی یعنی آموزش، از هرفرد ۸۰ هزار تومان برای ۸ جلسه دریافت می‌شود. این مبلغ با توجه به هزینه اجاره سالن و دستمزد سرمربی بسیار ناچیز است و در آموزشگاه‌ها برای شهریه هر دوره آموزشی چند صد هزار تومان دریافت می‌کنند، اما در اینجا هم مجموعه ورزشی و هم مربیان از حق خودشان می‌گذرند تا جوان‌ها بتوانند ورزش کنند و جوان‌های با استعداد به سبب بالا بودن شهریه و مشکلات مالی، مشکلی نداشته باشند.
در این مرحله، اگر ثابت شود فردی نیازمند است به شکل رایگان در دوره‌های آموزشی شرکت می‌کنند. استعلام از هیئت امنا، سراهای محله و معتمدان محلی از جمله روشی است که برای شناسایی خانواده‌ها و افراد نیازمند استفاده می‌شود. در سال‌های گذشته، دست‌کم ۲۰ نفرکه ساکن محله‌های مختلف منطقه ۲۱ هستند، از همین طریق جذب ورزش شدند و توانستند در رشته ورزشی که در آن استعداد دارند، فعالیت کنند.»
- جذب جوانان به ورزش یعنی آسیب اجتماعی کمتر
«احسان وطن دوست» یکی از مربیانی است که در قالب طرح خیّران داوطلب به استعدادیابی و آموزش جوانان محله در مجموعه ورزشی «یاس» فعالیت می‌کند. این مربی والیبال منطقه ۲۱ اجرای چنین طرحی را بسیار مفید و سازنده می‌داند: «همین که چند جوان به جای نشستن در پارک و ایستادن سر کوچه به مجموعه ورزشی بیایند، به خودی خود یعنی چند آسیب اجتماعی کمتر در جامعه رخ می‌دهد. شاید برای آنهایی که دست‌شان به دهان‌شان می‌رسد، شهریه ۲۰۰ ـ ۳۰۰ هزار تومانی در ماه پولی نباشد.
اما من بسیاری از خانواده‌ها را می‌شناسم که توان پرداخت چنین پولی را ندارند و برای همین «کرونا» را بهانه می‌کنند و جلو ورزش کردن فرزندشان را می‌گیرند. در این شرایط کرونایی وضعیت به گونه‌ای است که بعضی خانواده‌ها در تأمین مایحتاج ضروری و خورد و خوراک‌شان هم مانده‌اند و یک هزار تومانی هم نمی‌توانند برای ورزش کنار بگذارند. جوان‌های با استعدادی هم در این خانواده هستند که همین تنگدستی سبب می‌شود تا به جای ورزش سراغ کارهای دیگر بروند. چه اشکالی دارد یک خیر یا اسپانسر یک یا چند سئانس مجموعه ورزشی را بگیرد و آن را در اختیار این جوان‌ها قرار بدهد. شاید یک نفر با ماهانه یک میلیون تومان بتواندبانی ورزش کردن چند جوان شود. چند نفر می‌توانند ۲۰۰ـ ۳۰۰ هزار تومان روی هم بگذارند تا چنین‌کاری را انجام بدهند. از کنار همین تست‌های ورزشی رایگان و دوره‌های آموزشی ارزان، ما استعدادها و جوان‌هایی را کشف کردیم که امروز در اردوی تیم‌های ملی والیبال هستند.»
- ضرورت حمایت بیشتر
وطن دوست مربی والیبال، حمایت‌هایی مانند استعدادیابی و آموزش رایگان را برای افراد نیازمند و کم‌بضاعت مطلوب اما ناکافی می‌داند: «این کارها بسیار مفید و تأثیرگذار است اما تنها در حد ورزش همگانی و سرگرمی جواب می‌دهد. اگر جوانی استعداد ورزشی داشته باشد و بخواهد به شکل حرفه‌ای در آن رشته فعالیت کند، بی‌شک پس از مدتی نمی‌تواند به کارش ادامه دهد. ورزش تنها شهریه آموزشگاه نیست. پس از یک‌سال کفش و لباس و امکانات می‌خواهد و نمی‌تواند آنها را تأمین کند و در نتیجه سرخورده می‌شود و کنار می‌کشد. شهرداری یا افراد خیر باید بیش از اینها از چنین جوان‌هایی حمایت کنند.
پیشنهاد من این است که شهرداری با شناسایی این افراد در تهیه کفش، لباس، ساک و توپ به آنها کمک کند. برای یک پروژه عمرانی چند میلیارد هزینه می‌شود. اکنون اگر ۲۰ـ ۱۰ میلیون تومان از آن صرف ورزش و حمایت از چنین جوان‌هایی شود، چه اشکالی دارد؟ افراد خیر هم باید به موضوع ورزش توجه داشته باشند و در این زمینه به جوان‌ها و افراد ضعیف جامعه کمک کنند.»