همشهری آنلاین_ شهره کیانوش راد: زمستان سال ۱۳۵۷ برای اهالی متدین شمیران روزهای پرخاطرهای است. قرار گرفتن محل اقامت خاندان سلطنتی و منازل شماری از وابستگان به سلطنت شاهنشاهی شرایط خاصی را در این منطقه و بهویژه در محلههای نیاوران و سعدآباد رقم زده بود. در این گزارش با تصاویری که از آن دوران به یادگار مانده است خاطرات بهمن ۱۳۵۷ را مرور کردهایم.
- حفاظت از کاخ نیاوران
نزدیک بودن محلههای نیاوران و حصار بوعلی به کاخ نیاوران بخشی از تاریخ انقلاب اسلامی را رقم زد. با سرنگونی حکومت شاه و پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ماه ساکنان کاخ سلطنتی فرار را بر قرار ترجیح دادند تا مبادا به دست نیروهای مردمی گرفتار شوند. در چنین شرایطی، اهالی این دو محله خود را ملزم به حفاظت از این کاخ میدانستند. این عکس دقایقی بعد از ورود نیروهای مردمی به کاخ نیاوران را نشان میدهد. آیتالله حکیم و تعدادی از جوانان حصار بوعلی و نیاوران در اتاق افسر نگهبان کاخ حضور دارند.
- حراست از کاخ نیاوران به ریاست آیتالله مصطفوی
بعد از تصرف کاخ نیاوران توسط نیروهای مردمی، حکم سرپرستی کاخ به نام امام جماعت نیاوران، آیتالله حاج سید حسن مصطفوی صادر میشود. آیتالله مصطفوی تا ۶ سال بعد، مسئولیت حراست از کاخ و اموال آن را برعهده داشت.
- جوانان پرشور محله امامزاده قاسم(ع)
تاریخ شکوهمند انقلاب اسلامی ایران نشان میدهد که هرچه به روزهای پرالتهاب پیروزی نزدیکتر میشدیم جوانان حضور پرشورتری در محلهها داشتند. از کمک برای خرید نفت و مایحتاج همسایهها تا جمعآوری زبالهها از کوچه و خیابانهایی که به دلیل اعتصاب و تظاهرات حال و هوای انقلاب گرفته بود.
یکی از جوانان که نامش میان اهالی شمیران میدرخشد «سیدعبدالله ایجادی» جوان خوشذوق محله امامزاده قاسم(ع) بود که در روزهای انقلاب اسلامی با بهرهگیری از هنر خوشنویسی، شعارنویسی دیوارها را برعهده داشت. او پس از پیروزی انقلاب اسلامی همچنان دیوارنویسی با استفاده از مضامین آموزنده و برگرفته از احادیث را انجام میداد. گذر زمان و نوسازی محلهها خیلی از این دیوارنوشتهها را از بین برد اما یاد سیدعبدالله در دل اهالی محله زنده است. او ۲۲ اسفند سال ۱۳۶۳ در عملیات بدر به شهادت رسید و با شناسایی پیکر مطهرش، پس از ۱۷ سال در صحن امامزاده قاسم(ع) آرام گرفت.
- تشکیل کمیته در شمیران
اهالی تجریش در مرکز شمیران روزهای پرالتهابی را طی دوران انقلاب اسلامی سپری کردند. جوانان این محله که در مجاورت کاخ سعدآباد قرار داشت مسئولیت سنگینی برعهده داشتند. مسجد همت تجریش کانون فعالیت جوانان انقلابی بود. «احمد قادری» از اهالی امامزاده قاسم(ع) و نویسنده کتاب «خمینی روح الله» درباره کمیتههای شمیران میگوید: «رئیس کل کمیتهها آیتالله مهدوی کنی بود که مسئولیت کمیته شمیران را به آیتالله ملکی داد. حاج آقا ملکی به من اجازه دادند ۳۰۰ کمیته را با هم ادغام کنم و ۶ ناحیه تشکیل بدهم. همه اهالی محله خاطرات خوبی از آیتالله ملکی دارند. او انسانی بسیار پرکار، پرتلاش و مسئولیتپذیر بود.» آیتالله ملکی با روحیه مدیریتی خود توانست آشفتگیهای آن روزها را مدیریت کند و نمیگذاشت آسیبی به کمیته یا انقلابیها برسد.
- مبارزی از محله حصار بوعلی
وقتی به دلیل فعالیتهای انقلابی از کارخانه مهماتسازی اخراج شد به آهنگری پرداخت. اما این حرفه هیچوقت مانعی برای ادامه مبارزات انقلابی «علی خانسفید» نشد. شهید خانسفید از مبارزان انقلابی شمیران بود که چند بار برای بازجویی پایش به ساواک باز شد. او که تحت تعقیب بود دی ماه ۱۳۵۷ تصمیم گرفت برای دیدار با رهبر محبوبش راهی پاریس شود. خانسفید ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ همراه رهبر انقلاب اسلامی به ایران بازگشت.
او از اعضای کمیته استقبال امام(ره) بود که محافظت از رهبر انقلاب اسلامی را برعهده داشتند. همراه برادرش، هادی و جمعی از انقلابیون صبح ۲۲ بهمن به سمت پادگان عشرتآباد حرکت کرد. مردم به پادگان حمله کرده بودند و درگیری شروع شده بود. اما در شلوغی و ازدحام، ۲ برادر همدیگر را گم کردند. ۲۵ بهمن ماه خبر میرسد که علی با گلوله به شهادت رسیده و بدون اطلاع خانواده به خاک سپرده شده است. او روی بدنش با ماژیک اسم و فامیلش را نوشته بود که اگر شهید شد شناسایی شود.»