همشهری آنلاین_سمیرا باباجانپور: او با تأکید بر این موضوع که کتابخانه‌های روستایی ظرفیت مهم، فراگیر و اثرگذاری هستند، وجود آنها را یک ارزش محسوب کرده بود که برایشان سرمایه‌گذاری شده است و در اولویت توسعه کتابخانه‌های عمومی قرار گرفته‌اند. با این مقدمه، لازم است بدانید در غرب تهران با وجود روستاهای متعدد که همه‌شان دارای جمعیت قابل توجه و دارای سکونت هستند، تنها یک کتابخانه روستایی وجود دارد و آن هم در روستای «کیگا» و با ۲۵ کیلومتر فاصله از شهر تهران. به همین دلیل در این گزارش با توجه به اهمیت کتابخانه‌های روستایی در گسترش و توسعه فرهنگ مطالعه به‌ویژه در میان اهالی روستا، ظرفیت‌های این کتابخانه را بررسی کردیم.
کتابخانه عمومی شهدای کیگا، در روستایی به همین نام قرار دارد. کیگا ۵۰۰ نفر جمعیت ثابت و ۲ هزار نفر جمعیت متغیر دارد و یکی از روستاهای کوهستانی غرب تهران است. در این روستا غیر از یک مسجد، یک خانه بهداشت نیمه تعطیل و این کتابخانه، هیچ مکان عمومی دیگری وجود ندارد.
مسجد تنها در ساعات نماز و خانه بهداشت در ایام گرم سال و البته در صورت وجود بهیار فعال است. بنابراین، کتابخانه عمومی شهدای کیگا تنها مکان عمومی البته فرهنگی این روستا است که از ۸ صبح تا ۲ بعد از ظهر به ارائه خدمات می‌پردازد. کیگا روستایی با صفا و دارای مردمی مهربان است. این روستا یکی از روستاهای منطقه «امامزاده داود» (ع) به شمار می‌رود. برخی از اهالی کیگا در ماه‌های زمستان در روستا اقامت کرده و در فصل گرما به امامزاده داود(ع) می‌روند. اهالی این روستا بومی بوده و از بدو تولد در این روستا اقامت داشته‌اند. به همین دلیل، بیش از آنکه مهاجرپذیر باشد، مهاجر فرست بوده و از مهم‌ترین دلایل این مهاجرت، ادامه تحصیل فرزندان در مقطع متوسطه و سختی زندگی در فصل زمستان است.
- ۵ هزار جلد کتاب و ۹۱ عضو فعال
آنچه در نگاه نخست از کتابخانه عمومی به ذهن ما متبادر می‌شود، سالن مطالعه و کتابداری است که در بخش مخزن و منتظر نشسته است تا مراجعان برای امانت گرفتن کتاب به آنجا بیایند. اما کتابخانه‌های عمومی مدتی است که کارکردهای خود را بازتعریف کرده‌اند. به همین دلیل، کتابخانه عمومی امروز دیگر یک فضای بی‌روح برای مطالعه پشت کنکوری‌ها نیست. «زینب فتحعلی»، کتابدار کتابخانه عمومی شهدای کیگا است که فعالیت‌های متنوع فرهنگی و آموزشی را در این کتابخانه تدارک می‌بیند.
او درباره خدمات این کتابخانه می‌گوید: «کتابخانه عمومی روستای کیگا تنها مکان فرهنگی این محدوده است. یعنی از روستای «سولقان» تا امامزاده داود(ع) که حدود ۱۰ روستا را شامل می‌شود، تنها همین کتابخانه عمومی وجود دارد.» او ادامه می‌دهد: «خدمات کتابخانه‌های عمومی سراسری است. یعنی وقتی شما در یک کتابخانه عمومی عضو می‌شوید، می‌توانید از خدمات همه کتابخانه‌های عمومی در سراسر کشور استفاده کنید. تنها یک حق عضویت ناچیز و هزینه صدور کارت از اعضا گرفته می‌شود. با این حال، غیر از خدمات معمول کتابخانه، ما فعالیت‌های متنوع فرهنگی و البته برگزاری کلاس‌های آموزشی را هم برای مخاطبان خود تدارک می‌بینیم.»
فتحعلی تصریح می‌کند: «کتابخانه شهدای کیگا با زیر بنای ۱۶۵مترمربع است. این کتابخانه دارای سالن مطالعه و بخش کودک و مخزن کتاب است و ۵ هزار نسخه کتاب و ۹۱ عضو فعال دارد. بر اساس آمار موجود، سالانه حدود هزار و ۵۰۰ نسخه کتاب امانت می‌دهیم.» او ادامه می‌دهد: «از زمان همه‌گیری «کرونا» فعالیت‌های فیزیکی کتابخانه با دستور ستاد ملی «مبارزه با کرونا» تعطیل شده است، ما برای اینکه خدمات فرهنگی‌مان را تعطیل نکنیم، همه فعالیت‌ها را به فضای مجازی منتقل کردیم. اکنون در فضای مجازی، صفحه‌ای راه‌اندازی کردیم که با استقبال زیادی نیز مواجه شده است.»