همشهری آنلاین_مژگان مهرابی: فرهنگی زیبا که از گذشته‌های دور به یادگار مانده و در وجود تک تک ما ریشه دوانیده است. به گونه‌ای که انجامش را امری واجب و ضروری برای خودمان می‌دانیم. در کنار شهروندان، مدیران شهری هم بیکار ننشسته و با تلاشی مضاعف در روزهای آخر سال سعی دارند تا دستی به رخ شهر کشیده و سیمای آن را زیباتر از پیش و مهیای استقبال از بهار کنند. البته استقبال از بهار را چند روزی است شروع کرده و با سرعتی که در پیش گرفته‌اند، تا پایان اجرای طرح زمان زیادی نمانده است.
از شست‌وشوی المان‌های شهری و گلکاری در میدان‌های شهر تا چیدن سفره هفت‌سین در میدان‌های اصلی شهر و نقاشی دیواری، البته این اقدامات در همه مناطق انجام می‌شود اما در این میان هر منطقه در کنار برنامه‌های سازمان یافته و ابلاغ شده شهرداری تهران طرح و ایده نویی را اجرا می‌کند تا جلوه محله‌هایش بیشتر به چشم بیایند. اینکه مدیران مناطق ۴، ۸، ۱۳، ۱۴ و ۱۵ هرکدام چه اقداماتی را مد نظر دارند را از خودشان جویا شدیم.
- شست‌وشوی مبلمان شهری و ایستگاه‌های اتوبوس
طرح استقبال از بهار از یک ماه قبل در منطقه ۱۳ آغاز شده و نظافت و رفت و روب و برطرف کردن کاستی‌هایی که در محله‌ها وجود داشت در حال انجام است. خیابان پیروزی که از معابر شریانی و پر رفت‌وآمد این منطقه است رنگ و رخ دیگری به خود گرفته است. گله به گله آن کارگران زیادی دیده می‌شود که همگی مشغول کارند یا شست‌وشو می‌کنند یا رنگ کاری. به گفته «احسان صفایی» معاون امور شهری و محیط‌زیست منطقه، وضعیت همه معابر بررسی شده و جاهایی که نیاز به لکه‌گیری آسفالت داشته انجام شده است.
کاشت بیش از ۷۰ هزار گل شب بو، ۷۰ هزار سینره، ۱۰ هزار لاله، ۵ هزار گل سرخ در میدان‌های اصلی منطقه از جمله اقداماتی است که این حوزه برای زیباتر کردن منظر شهیر انجام داده است. او می‌گوید: «نقاشی دیواری از دیگر فعالیت‌های انجام شده این معاونت است. به غیر از تصاویر شهیدان نوژه و تکاور عباسی باقی نقاشی‌های دیواری طرح منظره و طبیعت است. در کنار آن اقدام به نورپردازی و آذین‌بندی خیابان‌ها کرده‌ایم که جلوه خاصی به محله‌ها داده است.» او متذکر می‌شود همه وسایل ورزشی و مبلمان شهری و ایستگاه‌های اتوبوس شست‌وشو و ضدعفونی شده‌اند و می‌افزاید: «البته در بحران کرونا این کار مرتب انجام می‌شده اما برای استقبال از بهار به‌صورت ویژه‌تر انجام می‌شود.»
- برگزاری نمایش موزیکال در مکان‌های پر تردد
اما اقدام ویژه منطقه ۱۳ که در هیچ منطقه‌ای مصداقش انجام نشده، برگزاری نمایش موزیکال در مکان‌های پر تردد منطقه است. خواندن ترانه‌های محلی برای عوض شدن حال و هوای شهروندان‌کاری است که از سوی این حوزه برنامه‌ریزی شده است. صفایی در ادامه می‌افزاید: «بیماری کرونا به نوعی باعث افسردگی شهروندان شده به گونه‌ای که شادابی که سال‌های گذشته در آستانه بهار داشتند را امسال ندارند.
از این‌رو سرور و شادمانی می‌تواند دقایقی هم که شده آنها را سر ذوق بیاورد.» اما جشنواره تخم‌مرغ‌های رنگی که قرار است با شور هرچه بیشتر در منطقه ۱۳ انجام شود. صفایی درباره آن توضیح می‌دهد: «جشنواره تخم‌مرغ رنگی با حضور هنرمندان که در هر محله ۲ تخم‌مرغ رنگی جانمایی می‌شود هم توسط هنرمندان محلی رنگ‌آمیزی می‌شود این کار مشارکت مردمی را در پی دارد و حس خوبی را منتقل می‌کند. علاوه بر آن در بوستان پیروزی هم تخم‌مرغ رنگی گذاشته می‌شود.»
- کاشت درختان ۵۰ ساله در بزرگراه یاسینی
کار قابل توجه دیگری که حوزه شهری منطقه ۱۳ انجام می‌دهد، جمع‌آوری زباله‌های حجیم و وسایل اسقاطی است. صفایی می‌گوید: «در بین وسایل دورریختنی لوازمی وجود دارد که با تعمیر آنها قابل استفاده می‌شود. این کار را انجام داده و بعد از مرمت وسایل آنها را در اختیار خانواده‌ای نیازمند می‌گذاریم.»
به گفته این مسئول در توسعه فضای سبز هم اقداماتی صورت گرفته است. او می‌گوید: «درخت‌های قدیمی با عمر ۵۰ سال را از شمال آورده و به روش رت بال در بزرگراه یاسینی و همچنین بوستان سرخه‌حصار غرس کرده‌ایم.» طرح‌های اجرا شده در منطقه ۱۳ زیاد است و بیانش نیاز به طومار بلندی دارد. صفایی در پایان عنوان می‌کند: «برای انجام تک‌تک این کارها هزینه و نیرو صرف شده است.
از شهروندان انتظار داریم با توجه به خانه‌تکانی در هر ساعت از شبانه‌روز زباله‌های خود را بیرون نگذارند. در نگهداشت گلکاری‌ها و المان‌های شهری دقت نظر داشته باشند و چنانچه فردی اقدام به تخریب یا سرقت کرد موضوع را با پلیس ۱۱۰ یا سامانه ۱۳۷ در میان بگذارند.» او در پایان مژده می‌دهد، میدان دوم نیروی هوایی بعد از ۲ سال کار اجرایی به بهره‌برداری می‌رسد و پاتوق مناسبی برای شهروندان این محله خواهد بود.
- اهدای نهال رایگان و توسعه فضای سبز
این روزها شهر حال و هوای دیگری پیدا کرده، از غبار غمی که بیماری کرونا بر سر شهر پاشیده انگار خبری نیست. اگرچه این ویروس منحوس هنوز هم سایه شومش در جای جای شهرمان دیده می‌شود اما رنگ و لعابی که تهران به مدد مدیران و کارکنان شهرداری مناطق به خود گرفته، ردی از خمودگی پایتخت را به جا نگذاشته است. منطقه ۴ در شمال شرق تهران واقع شده و به دلیل وسعت بالایی که دارد رفتق و فتق کردن امورش همت عالی و توان مضاعف می‌طلبد که البته با اقدامات صورت گرفته در محله‌های ۲۰گانه آن می‌توان گفت، مدیران حوزه شهری و اجتماعی منطقه از عهده آن به خوبی برآمده‌اند. با گشت‌وگذار در خیابان‌های منطقه آنچه به چشم می‌خورد پاکیزگی و زیبایی است.
به‌خصوص خیابان‌های پر تردد و میدان‌های اصلی منطقه که به فرش گل آراسته شده‌اند. «حمیدرضا فرخی» معاون امور شهری و محیط‌زیست منطقه درباره طرح استقبال از بهار می‌گوید: «نظافت و نگهداشت شهر موضوعی نیست که فقط خاص استقبال از بهار باشد. این اقدامات به‌صورت مستمر در محله‌ها انجام می‌شود.
اما در اسفندماه با سرعت بیشتری پیش می‌رود.» او از جانمایی سفره هفت‌سین در میدان‌های اصلی منطقه خبر می‌دهد و متذکر می‌شود، زیبایی این سفره‌ها رهگذران و اهالی را سرذوق می‌آورد. فرخی توسعه فضای سبز و نگهداشت آنها را در اولویت برنامه‌های حوزه شهری قرار داده و می‌گوید: «امسال اقدام به توزیع نهال میوه آن هم به‌صورت رایگان در بین شهروندان کردیم. ترغیب اهالی به ایجاد فضای سبز کمک شایانی به زیبایی و خرمی محله‌ها می‌کند. آلبالو، گردو، گیلاس، سیب، گوجه سبز، آلو از جمله نهال‌هایی است که به شهروندان اهدا کرده‌ایم.» از دیگر اقدامات انجام شده حوزه شهری منطقه ۴، مرمت سقاخانه‌های مستقر در محله‌ها و همچنین شست‌وشو و تخلیه آبخوری‌ها است. این اقدام به دلیل جلوگیری از شیوع بیماری کرونا و حفظ سلامت شهروندان صورت گرفته است.
- غبارروبی منظر شهری
اما منطقه ۸، که به‌رغم کم وسعت بودنش به دلیل داشتن راسته بازارها و بافت مسکونی فشرده‌اش یکی از مناطق پر رفت‌وآمد شرق تهران به شمار می‌آید. حوزه امور شهری این منطقه، همه توانش را برای آراستگی معابر و محله‌های آن به کار گرفته و در کنار نظافت و شست‌وشو، جلوه بخشیدن به منظر شهری را در اولویت کارهای خود قرار داده است. از این‌رو جای جای منطقه آذین‌بندی شده و همین حس خوبی را به شهروندان القا می‌کند. به گونه‌ای که با نظرسنجی از شهروندان آنچه دستگیرمان می‌شود، رضایتمندی اهالی از تغییر و تحول صورت گرفته آن هم در شرایط کسالت بار و بحرانی شیوع کرونا است.
«ناصر رضاپور» معاون امور شهری و محیط‌زیست منطقه درباره دیگر اقدامات این حوزه می‌گوید: «به وضعیت بوستان‌ها و مکان‌های تفریحی منطقه رسیدگی شده و اگر چنانچه با نقصی مواجه بودیم آن را برطرف کرده‌ایم. کفپوش زمین‌های بازی بوستان‌ها مرمت شده و علاوه بر آن مبلمان‌های شهری را هم نونوار کرده‌ایم. انجام ۲ نقاشی دیواری در خیابان استاد حسن بنا از دیگر فعالیت‌هایی است که برای زیباسازی منطقه صورت گرفته است.»
او در ادامه می‌افزاید: «برای رفاه شهروندان در محله‌های پررفت و آمد مثل تسلیحات، تهرانپارس و نارمک سرویس بهداشتی جدید ایجاد کردیم. همچنین سرویس‌های بهداشتی که به دلیل بی‌مبالاتی بعضی از شهروندان آسیب دیده بود را مرمت کردیم.» رضاپور در ادامه خواستار مشارکت شهروندان برای نگهداشت شهر است و متذکر می‌شود: «با همکاری اهالی می‌توانیم همیشه از زیبایی شهر و محله‌مان لذت ببریم.»
- نظافت محله‌ها و توسعه فضای سبز
منطقه ۱۴ به دلیل محصور شدن بین شریان‌ها و بزرگراه‌های پررفت و آمد یکی از شلوغ‌ترین مناطق تهران به شمار می‌آید که روزانه برابر تعداد جمعیت خودش مسافران زیادی از جای جای شهر به آن سفر می‌کنند. از این‌رو مدیران شهری منطقه نقاشی‌های دیواری و گلکاری را مهم‌ترین عامل برای زیبا کردن منظر شهری و زیبایی بصری می‌داند. «محمدحسن فصیح» معاون امور شهری و محیط‌زیست منطقه ۱۴ در این‌باره می‌گوید: «نقاشی دیواری تأثیر زیادی در نمای شهر دارد. طرح منظره و طبیعت حس خوبی را به رهگذران و راننده‌ها القا می‌کند. باعث سرنشاط شدن آنها می‌شود. جداره بزرگراه بسیج به نقش و نگارهای زیبا مزین شده است و همین تأثیر زیادی در شادابی رانندگان و رهگذران دارد.
این کار را درکندروی بزرگراه امام علی(ع) هم انجام داده‌ایم.» ایمن‌سازی بوستان‌ها از دیگر فعالیت‌های حوزه شهری است که البته از چندی پیش در منطقه ۱۴ شروع شده و حالا با نزدیک شدن به روزهای پایانی می‌توان گفت شرایط بوستان‌های منطقه برای میزبانی از شهروندان ایده‌آل است. از نظافت و توسعه فضای سبز و شست‌وشوی نهرها که بگذاریم، حوزه شهری منطقه ۱۴ دست به ابتکار جالبی زده که عملکرد آن جای تقدیر دارد و آن اجرای طرح «آب و جارو» است. فصیح درباره آن توضیح می‌دهد: «این طرح طی ۳ بازه زمانی انجام می‌شود. نیروها از ساعت ۹ تا ۱۳ در زون‌های مختلف اقدام به نظافت محله‌ها می‌کنند.
۲۱ محله منطقه در مدت زمان ۱۰ روز انجام می‌شود هر محله به ۳ زون تقسیم شده یعنی ۶۳ زون. گروه خدمات شهری نواحی هر بار در یک محله مستقر شده و اقدام به لایروبی نهرها، شست‌وشو المان‌های شهری، نظافت و... می‌کنند.» فصیح انجام اقدامات حوزه شهری را زمانبر می‌داند و می‌گوید: «افراد زیادی برای آبادانی شهر شبانه‌روز در تلاش هستند و متأسفانه در میان هستند افرادی که اصول شهروندی را رعایت نکرده و با تخریب وسایل عمومی خسارت سنگینی به شهرداری وارد می‌کنند. صدمه زدن به شیرآلات سرویس‌های بهداشتی یا وسایل بازی کودکان‌کار لذت‌بخشی نیست اما خیلی‌ها با انجامش عقده‌های روانی خود را تخلیه می‌کنند.»
- اجرای طرح بهارستان
در این بازه زمانی مدیریت شهری منطقه ۱۵ هم بیکار نمانده و از ابتدای اسفندماه آستین همت را بالا زده است. «علیرضا جعفری» معاون امور شهری و محیط‌زیست منطقه ۱۵ در این‌باره توضیح می‌دهد: «منطقه ۱۵ در جنوبی‌ترین بخش شرقی تهران قرار گرفته است و ورودی شهرهای شرقی ایران است. از این‌رو رفت‌وآمد زیادی به آن صورت می‌گیرد. از این‌رو می‌طلبد که ورودی منطقه زیبا باشد چراکه تأثیر زیادی در روحیه شهروندان دارد. سفره هفت‌سین بزرگی در میدان‌های ثامن الحجج و شیرازی جانمایی شده است. علاوه بر سفره‌های دیگری هم داریم که در جای جای منطقه چیده می‌شوند و تعدادشان به ۱۵ عدد می‌رسد.»
او در ادامه به برگزار نشدن جشنواره تخم‌مرغ‌های رنگی اشاره می‌کند: «هر ساله جشنواره تخم‌مرغ‌های رنگی را داشتیم که با حضور هنرمندان رنگ‌آمیزی می‌شدند و امسال به دلیل شیوع بیماری کرونا این کار به‌صورت پراکنده در سطح منطقه انجام می‌شود.» او گله‌مند از کم لطفی بعضی از شهروندان می‌گوید: «تهیه تخم‌مرغ‌های رنگی و سفره هفت‌سین هزینه سنگینی بر دوش شهرداری می‌گذارد. بعضی از شهروندان با از بین بردن آنها و گاها سرقت‌شان هم خستگی را به تن ما می‌گذارند و هم نمای شهر را نازیبا می‌کنند.» اما اقدام شاخص این منطقه، اجرای طرح بهارستان است. جعفری در این‌باره توضیح می‌دهد: «طرح بهارستان در واقع انجام نقاشی‌های دیواری کوچک در معابر و محله‌ها است که مشارکت مردمی را در پی دارد.
البته چند نقاشی دیواری بزرگ در بزرگراه نجفی رستگار و ۲ دیوارنگاری در بزرگراه ده حقی با عنوان بهار ۱۴۰۰ انجام داده‌ایم که در نوع خود بی‌نظیر هستند.» اما آخرین موضوعی که جعفری به آن اشاره می‌کند، جمع‌آوری سگ‌های ولگرد از حاشیه و حریم منطقه ۱۵ است.