حجت‌الاسلام «جواد علیرضایی» مدیر آستان امامزاده عبدالله(ع) استفاده از ظرفیت فرهنگی این حیاط‌ها را برای ساماندهی و ایجاد امنیت در آرامستان ضروری می‌داند. نکته قابل توجه در مصاحبه با مدیر آستان امامزاده عبدالله(ع) تماس ما با او به‌عنوان یک شهروند شهرری بود که برای کاهش مکاتبات اداری معمول مصاحبه‌های مطبوعاتی، انجام شد. شرح گفت‌وگوی غیررسمی ما را با او در زیر می‌خوانید.
ناامنی آرامستان امامزاده عبدالله(ع) و رفت‌وآمد معتادان و افراد بی‌خانمان در این محل باعث نارضایتی زائران و اهالی شهرری شده است. چرا برای ایجاد امنیت آرامستان اقدام نمی‌شود؟
در طول روز هیچ فرد معتاد و بی‌خانمانی در آرامستان رفت‌وآمد ندارد و در ۲ نوبت صبح و بعداز ظهر این آرامستان گشتزنی و بازدید می‌شود، اما شب‌ها به دلیل کمبود نیرو و احتمال خطر برای نیروها امکان گشتزنی فراهم نیست. آستان امامزاده عبدالله(ع) با وجود آنکه دو برابر آستان حضرت عبدالعظیم(ع) وسعت دارد فقط با ۹ نیرو اداره می‌شود و با این تعداد نیروی محدود نمی‌توان شب اکیپ گشتزنی داشت. البته از میان شهروندان مؤمن و دغدغه‌مند تعدادی خادم افتخاری جذب کرده‌ایم تا با فعال کردن گشت‌های شبانه در همه ساعات شبانه‌روز بر امنیت آرامستان و آستان امامزاده عبدالله(ع) نظارت کنیم.
چرا از امکاناتی مانند دوربین مداربسته استفاده نمی‌کنید؟
دوربین مداربسته فقط در داخل و دور حرم امامزاده عبدالله(ع) نصب شده و در حیاط مزارها و آرامستان‌ها زیرساخت‌های لازم برای استفاده از تجهیزات دیجیتال وجود ندارد که باید فراهم شود. ایجاد و تقویت تجهیزات امنیتی آرامستان‌ها یک ضرورت است، اما کافی نیست و در این زمینه باید اقدامات گسترده‌تری انجام شود. یکی از این اقدامات افزایش رفت‌وآمد و پیشگیری از متروکه ماندن آرامستان، به‌ویژه حیاط مزارهای حرم است. این آرامستان ۱۷ حیاط مزار دارد که متروکه بودن آنها در ناامن شدن آرامستان نقش زیادی دارد. طرحی برای استفاده از فضای حیاط مزارها برای فعالیت‌های فرهنگی پیش‌بینی شده که اجرای آن در رونق امامزاده و افزایش ایمنی محیط آن تأثیر بسزایی می‌گذارد.
آرامستان امامزاده عبدالله(ع) نه تنها به‌عنوان محل دفن درگذشتگان، بلکه از نظر تاریخی و به‌عنوان یک میراث فرهنگی از اهمیت خاصی برخوردار است و ایجاد تغییر در بخش‌های مختلف آن حساسیت‌هایی را به دنبال دارد. افکار عمومی هنوز هم به اجرای طرح
همسطح‌سازی قبور آرامستان اعتراض دارد. با این شرایط چه طرحی در حیاط مزارها اجرا می‌شود؟
حفظ حرمت قبور درگذشتگان از اولویت‌های این طرح است و ما بر روی این موضوع دقت و اصرار ویژه‌ای داریم. در این طرح از حیاط مزارها به‌عنوان محل اجرای طرح‌های فرهنگی آموزشی و کارآفرینی استفاده می‌شود. مثلاً حیاط مزارها برای آموزش مهارت‌های کارآفرینی مانند خیاطی به بانوان سرپرست خانوار مورد استفاده قرار می‌گیرد و بانوان پس از آموزش در همین حیاط مزارها مشغول به کار می‌شوند یا در مناسبت‌های مختلف کادر درمانی در حیاط مزارها مستقر می‌شوند و به ویزیت رایگان شهروندان کم‌بضاعت شهرری می‌پردازند. حتی می‌توانیم در این مکان‌ها کتابخانه عمومی دایر کنیم.
البته همه این برنامه‌ها حتماً با حفظ حرمت قبور درگذشتگان انجام می‌شود. من ۳ سال به‌عنوان دستیار ارشد رئیس وقت جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران مسئولیت داشتم و ۴ سال به‌عنوان مسئول فرهنگی سازمان بهزیستی کشور خدمت کرده‌ام. با تجربیاتی که در این مسئولیت‌ها به دست آورده‌ام معتقدم که باید از همه امکانات بالقوه برای کاهش آسیب‌های اجتماعی و رشد فرهنگی جامعه کمک بگیریم. این حیاط مزارهای متروک هم بخشی از امکانات بالقوه شهرری هستند که اگر برای کاهش فقر و بیکاری مورد استفاده قرار بگیرند از مکان‌هایی متروک و آسیب‌زا به فضاهایی مؤثر و فرهنگی تبدیل می‌شوند. خودم از اهالی بومی شهرری هستم و از نزدیک با دغدغه‌ها، مشکلات و حساسیت‌های مردم ری آشنایی دارم. در اجرای هر طرحی حتماً اولویت‌ها و حساسیت‌های شهروندان در نظر گرفته می‌شود.
این طرح با موافقت و هماهنگی سازمان میراث فرهنگی انجام می‌شود؟
در این طرح قبور درگذشتگان که بخش تاریخی آرامستان‌هاست بدون تغییر حفظ می‌شوند و به جنبه میراثی آرامستان‌ها و خانه‌مزارها آسیبی وارد نمی‌شود. این آرامستان در دهه ۲۰ تا ۶۰ ایجاد شده و خانه‌مزارهای آن فرسوده شده‌اند. برای حفظ این حیاط مزارها و جلوگیری از ریزش آنها در فصل بارندگی کف و سقف‌شان را مرتب مرمت می‌کنیم. اگر از این مکان‌ها برای فعالیت و خدمات فرهنگی استفاده شود این مراقبت‌ها بیشتر می‌شود.
شرط موفقیت و استقبال از این طرح تأمین امنیت فضای آرامستان است. با وجود گشتزنی و نظارت بر امنیت آرامستان، زائران و همسایگان حرم از پرسه معتادان در این مکان گلایه دارند و تا زمانی که افراد ناباب به آرامستان‌ها رفت‌وآمد داشته باشند خانواده‌ها در برنامه‌های فرهنگی آستان مشارکت مؤثری نخواهند داشت.
۶ ماه پیش که مدیریت آستان را تحویل گرفتم تعداد زیادی از معتادان در حیاط مزارهای آرامستان آزادانه رفت‌وآمد داشتند. با همکاری نهادهای حمایتی و انتظامی مانند نیروی انتظامی و بهزیستی برای ساماندهی این افراد اقدام کردیم تا دوباره به خانه مزارها برنگردند. تعدادی از این معتادان برای ترک موادمخدر به کمپ‌ها معرفی شدند. افرادی هم که جرائم قانونی مانند توزیع موادمخدر داشتند به مراجع انتظامی معرفی شدند. در میان افراد جمع‌آوری شده یکی از سردسته‌های باند خرید و فروش موادمخدر وجود داشت.