همشهری آنلاین_شهره کیانوش راد: این آخری یعنی میوه و سبزی همیشه درجه یک و نوبرانه‌اش در این بازار مشتری‌های خاص مشتری‌های خودش را داشته است. این روزها که می‌شود حتی میوه‌های خارجی کمیاب را هم در این بازار با قیمت‌های عجیب و غریب پیدا کرد. البته این گرانی شامل حال آواکادو و فشن‌فروت و چشم اژده‌ها نمی‌شود و همین سیب و پرتقال وطنی را هم باید با قیمت‌های گزافی خرید. برخی معتقدند قیمت میوه در بازار تجریش بیش از همه مناطق تهران است و دلایل متعددی برای آن دارند. سراغ کسبه، شهروندان و رئیس اتحادیه صنف فروشندگان میوه و سبزی رفتیم تا صحت این ماجرا را جویا شویم.
بازارتجریش را می‌توان بازاری متنوع در همه فصل‌های سال دانست. مشتری‌های این بازار به خوبی می‌دانند که می‌توانند بهترین و تازه‌ترین میوه و سبزی را در بساط مغازه‌ها پیدا کنند؛ ازمیوه‌های خارجی که عنوان قاچاق را یدک می‌کشند تا سبزی‌هایی که در کوه‌های شمیران می‌روید.
برچسب قیمت‌ها مانند رنگ و لعابی که میوه‌ها دارند هوش از سر آدم می‌برد. مقایسه قیمت میوه‌ها با سال گذشته تفاوت محسوسی را نشان می‌دهد. در نرخنامه انواع میوه که سال ۱۳۹۸ منتشر شده بود قیمت هرکیلوگرم انار ۶ هزار و ۷۰۰ تومان، هرکیلوگرم آناناس جنگلی ۱۰ هزار تومان و آناناس طلایی ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شده بود. انواع پرتقال نیز در میادین میوه وتره‌بار از ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۶ هزار و ۳۰۰ تومان به فروش می‌رسید. در این نرخنامه قیمت هرکیلوگرم لیموترش سنگی ۵ هزار و ۲۰۰ تومان و لیمو شیرین ۴ هزار و ۹۰۰ تومان، هرکیلوگرم نارنج ۲ هزار و ۳۰۰ تومان و هرکیلوگرم موز ۱۰ هزار و ۸۰۰ تومان تعیین شده بود و انواع نارنگی در میادین میوه وتره‌بار از ۶ هزار تا ۷ هزار و ۲۰۰ تومان به فروش می‌رسید.
سال ۱۳۹۹ قیمت میوه‌ها با تفاوت کم در نرخنامه اعلام شد. قیمت هرکیلوگرم پرتقال تامسون جنوب در میدان مرکزی میوه و تره‌بار ۶ تا ۱۰ هزار تومان، پرتقال توسرخ ۶ تا ۱۰ هزار تومان، پرتقال رسمی جنوب ۵ تا ۸ هزار تومان، توت‌فرنگی جیرفت ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان، توت‌فرنگی کرج ۲۰ تا ۳۵ هزار تومان، خیاررسمی ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۵ هزار تومان، خیار گلخانه‌ای ۳ تا ۵ هزار تومان بود.
قیمت فروش هرکیلوگرم سیب زرد لبنانی ۶ تا ۱۲ هزار تومان، سیب قرمز ۵ تا ۱۰ هزار تومان، شاه‌پسند ۵ تا ۸ هزار تومان، طالبی ۴ تا ۸ هزار تومان، گریپ‌فروت توسرخ و سفید ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۵ هزار تومان، ملون ۴ تا ۸ هزار تومان، موز ۱۳ هزار و ۵۰۰ تا ۱۷ هزار تومان، هندوانه هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار و ۳۰۰ تومان به فروش می‌رسید. گوجه‌فرنگی بوته‌رس ۲ تا ۵ هزار تومان و لیموترش سنگی ۱۰ هزار تومان تا ۱۵ هزار تومان بود.
- خیار و گوجه هم نمی‌توان خرید
سایه سنگین گرانی دراواخر سال ۱۳۹۹ انواع میوه‌ها را بی‌نصیب نگذاشت؛ به‌طوری که نه تنها قیمت موز تا مرز ۶۰ هزار تومان نیز رسید بلکه خیار و گوجه هم با قیمت‌های ۲۰ و ۱۰ هزار تومان هم عرضه شد. خانمی که از منیریه برای زیارت امامزاده صالح(ع) به تجریش آمده است می‌گوید: «در محله‌های جنوب شهر برخی مردم به نان شبشان محتاج هستند. اگر نان و گوجه‌ای می‌خوردند حالا دیگر آن را هم نمی‌توانند بخرند. دردمان را نمی‌دانیم به چه کسی بگوییم. همه جا گران است اما تجریش از مناطق دیگر گران‌تر است. خیلی‌ها هستند که توانایی خرید میوه را ندارند. من نمی‌توانم ۲ کیلوگرم میوه بخرم و وقتی نوه‌ام به خانه‌ام می‌آید شرمنده می‌شوم.»
- کمتر خرید می‌کنم
یکی از مشتریان دائمی بازار تجریش می‌گوید: «قیمت‌های اینجا بالاتر از میدان میوه و تره و بار است ولی به نظر من کیفیت بالاتری دارد. ترجیح می‌دهم کمتر خرید کنم اما همین مقدار را هم از بازار تجریش بخرم. چون هم تازه‌تر و هم برای مهمان مناسب‌تر است. علاوه بر اینکه میوه‌های عرضه شده در مغازه‌ها ماندگاری بالاتری دارند. برخی میوه‌ها را مجبوریم بخریم اما اقشار ضعیف قطعاً نمی‌توانند همین مقدار را از میدان‌تره و بار خرید کنند. شاید دانه‌ای خرید کنند و اگر هم پرجمعیت باشند که اصلاً نمی‌توانند خرید کنند.» در این بازار همه نوع میوه خارجی دیده می‌شود.
فروشنده‌ها می‌گویند علت فروش این میوه‌ها، تقاضای مشتری‌ها برای خرید است. فروشنده‌ای با اکراه قیمت برخی میوه‌ها را برای ما شرح می‌دهد: «آواکادو دانه‌ای ۱۰۰ و ۸۰ هزار تومان، مارچوبه بسته‌ای ۸۰ هزار تومان، آناناس دانه‌ای ۱۸۰ هزارتومان، رامبوتان بسته‌ای ۱۵۰ هزار تومان، فشن فروت بسته‌ای ۱۵۰ هزارتومان و چشم اژدها بسته‌ای ۱۵۰ هزارتومان به فروش می‌رسد.» خانمی که بسته‌ای مارچوبه خریده است با نشان دادن آن می‌گوید: «همه چیز گران شده. قیمت میوه‌ها ۳، ۴ برابر شده و کم‌کم از سبد خانوارها حذف می‌شود. البته سبزی‌های خارجی گران‌تر است. مارچوبه سال قبل بسته‌ای ۳۰ هزار تومان بود و الان ۸۰ هزارتومان شده است.»
- فروش با ۳۵درصد سود قیمت مصوب
«اسدالله کارگر» رئیس اتحادیه صنف فروشندگان میوه و سبزی اختلاف قیمت‌های عرضه شده در مغازه‌ها را مربوط به کیفیت اجناس عرضه شده می‌داند و می‌گوید: «تفاوت قیمت میوه آزاد در مغازه‌ها به کیفیت میوه‌ها مربوط می‌شود و نمی‌توان گفت در شمال شهر با مناطق دیگر از نظر منطقه‌ای تفاوتی وجود داشته باشد. به‌طور کلی قیمت‌های میدان‌تره و بار شهرداری را نمی‌توان با مغازه‌ها مقایسه کرد. به دلیل اینکه مغازه‌دارها بدون استثناء بار درجه یک را می‌خرند. اختلاف کیفیت وجود دارد و بالطبع قیمت‌ها هم بالاتر است. » مغازه‌ها و میادین براساس نرخ مصوب ملزم به فروش میوه هستند.
میوه‌های عرضه شده در مغازه‌ها و میدان‌ها با نرخ مصوب به فروش می‌رسد. تفاوتی که وجود دارد این است که میادین قیمت یکنواخت اعلام می‌کنند ولی قیمت میوه آزاد با سود ۳۵درصد برحسب فاکتور به فروش می‌رسد. فرقی هم نمی‌کند که در کدام منطقه به فروش برسد. سود مصوب یکنواخت است. اگر قیمت بالاتری در شمال شهر فروخته شود به کیفیت میوه برمی‌گردد. کالایی را هم که ارزان‌تر می‌خرند ارزان‌تر می‌فروشند. قیمت‌ها از طرف اتحادیه، تعزیرات حکومتی، اتاق اصناف و اتاق ایران رصد می‌شود و بازرسان ما درشهر هستند. چنانچه مشتری احساس کرد که قیمت‌ها گران است و شکایتی داشت می‌تواند با ۵۵۶۶۲۳۸۰ شماره مردمی اتحادیه تماس بگیرد. مأموران نظارت ما در کمتر از ۲ ساعت و نیم رسیدگی می‌کنند.»
کارگر درباره عرضه و قیمت‌های میوه‌های خارجی می‌گوید: «ما به جز موز، انبه، نارگیل و آناناس میوه آزاد نداریم. بقیه کالاهایی که از خارج وارد می‌شود کلاً قاچاق محسوب می‌شود. ما به همکارانمان هم از طریق پیامک و هم از طریق سایت حداقل ۳ بار در ماه اعلام می‌کنیم که کالای قاچاق عرضه نکنند. کمتر اتفاق می‌افتد که مغازه‌دار یا پروانه‌دار ما میوه قاچاق را به فروش برساند اما بعضاً، مشاهده و با آنها برخورد می‌شود.»