همشهری آنلاین _ مهدی اسماعیل پور: این شهروند ۷۸ ساله منطقه ۲۱ که برای سومین بار بهعنوان «شهروند نمونه گل و گیاه» انتخاب شده، در یک حیاط تقریباً ۵۰مترمربعی بیش از ۱۰۰گونه گل و گیاه را پرورش داده است و از آنها نگهداری میکند. گلها و گیاهانی که برخی از آنها را از گوشه و کنار جهان و در سفرهای مختلف جمعآوری کرده است. گلهای «رز» آقای لطفی با شاخههایی که ارتفاع آنها به ۳ تا ۴متر میرسد، زبانزد عام و خاص است. در کنار این باغچه زیبا و پر گل و زیر سایه درختان میوهای که سنگینی بار میوهها کمرشان را خم کرده است، با این شهروند نمونه گل و گیاه به گفتوگو نشستیم. درختان تنومند و ۴۲ ساله کوچه نوزدهم هم هدیه و یادگاری آقای لطفی برای محله است.
صفیاله لطفی، راز و رمز باغچه بسیار زیبایی که شاخههای گلهای رنگارنگ و ۳ـ ۴ متری و گلهای «کلماتیس» شگفتانگیز به آن رنگ و بوی رویایی بخشیده است عشق و علاقهاش به گیاهان عنوان میکند: «سال ۱۳۵۸ بود که این باغچه را در حیاط خانهام درست کردم و اکنون باغچهام تقریباً ۴۲ ساله است. نگهداری از باغچه زحمت زیادی دارد.
در کنار آب و کود و هرس کردن، یکی از مهمترین نیازهای گلها و گیاهان، داشتن عشق و علاقه به آنها است. من بسیار زیاد عاشق گیاهان و باغچهام هستم، بهگونهای که بسیاری از فامیل و افرادی که با من در ارتباط هستند، با دیدن این میزان عشق و علاقه من به گل و گیاه، آنها هم به گل و گیاه علاقهمند شدهاند و برای خودشان باغچه و گلخانه دارند. بارها شده است گیاهانی را به خانه آوردم که بسیار بیحال و پژمرده بودند، اما با عشق و علاقه به آنها رسیدگی کردم و آب و غذا دادم و همین رسیدگی سبب شد تا جانی تازه بگیرند و دوباره شاداب شوند. برای همین میگویم گیاه هم مانند هر موجود زنده دیگری ادراک و احساس دارد. همانگونه که گفتم نگهداری از گل و گیاه زحمت بسیاری دارد، اما بیجواب نمیماند و گل و گیاه جواب زحماتی را که براش کشیده شده است، با گلدهی و شکوفایی و زیباییاش میدهد.»
- آموزش حفاظت از طبیعت به فرزندان
این شهروند نمونه گل و گیاه بر این باور است که گیاهان هم دارای احساس هستند و از پدر و مادرها میخواهد از همان دوران کودکی به فرزندانشان تعامل و رفتار درست با گلها و گیاهان را آموزش دهند: «از آنجا که باور دارم و خود تجربه کردم که گیاهان حس دارند، همیشه به فرزندانم توصیه میکنم به کوه و جنگل و فضای سبز بروند تا بچههایشان از همان دوران کودکی و از سن کم با طبیعت و گل و گیاه انس و ارتباط بگیرند. یعنی بهگونهایی نباشد که وقتی در جایی گلی را دیدند آن را بچینند یا به شاخ و برگ گیاهان آسیب بزنند و متوجه باشند که آسیب زدن به موجود زنده اشتباه است و گیاه و درخت یک تیکه چوب و یا یک مشت برگ بیجان و بیارزش نیست و آنها هم مریض، غمگین و یا ناراحت میشوند. بارها شده گیاهی در کوچه کاشتهام و پس از مدتی دیدهام که بچهها از روی بیاطلاعی و ندانستن، برگها و گلها و شاخههایش را شکستهاند. اگر به فرزندانمان آموزش دهیم، دیگر شاهد چنین صحنههایی نخواهیم بود.»
- رسیدگی به گیاهان روح آدم را لطیف میکند
برای آقای لطفی باغچه خودش و همسایه فرقی ندارد. او گلها و گیاهان را در هر کجا باشند، دوست دارد: «متأسفانه در بعضی جاها آنچنان که باید به گیاهان رسیدگی نمیشود و بهطور مرتب آنها را آبیاری و هرس نمیکنند. من براساس عادت، همیشه ظرف آبی پشت ماشین دارم و جایی اگر ببینم گل یا گیاهی نیاز به آبیاری دارد، پیاده میشوم و آن گیاه را آبیاری میکنم. با این کار هم گیاه را از تشنگی نجات میدهم هم روح خودم لطیف میشود. گاهی شده برای خرید گل وگیاه میرفتم و قیچی باغبانی هم همراه داشتم که در مسیر گیاهی را دیدم که نیاز به اصلاح و هرس دارد، همان وقت از ماشین پیاده شدم و با این گمان که باغچه خودم است، گیاه را اصلاح کردهام. یا بعضی مواقع اتفاق افتاده است که به گیاهان بیرون از خانه کود و غذا دادهام. برایم فرقی نمیکند. گلها و گیاهان را هرکجا که باشند، دوست دارم. حال چه در باغچه من باشد و چه در باغچه همسایه یا در گوشهوکنار کوچه و خیابان. دوست دارم دیگران هم این زیبایی را ببینند و لذت ببرند.»
- گیاه هم مخلوق خداست
این شهروند نمونه گل و گیاه، خاطرهای از رسیدگیاش به گل و گیاهان داخل شهر دارد که میگوید آن را هرگز فراموش نمیکند: «یک روز از سمت «شهریار» به سوی خانه بر میگشتم و برای گیاهانم کودی که بسیار مقوی است، خریداری کرده بودم. میدانستم که اگر این کود را به گیاه بدهم و آن را آبیاری کنم رشد آن دو برابر میشود. در مسیر بازگشت، گیاهی ضعیف و پژمرده را دیدم. به آن گیاه آب دادم و مقداری از کودی را که خریداری کرده بودم، پای آن ریختم. ۲ماه بعد که از همان مسیر بر میگشتم، آن گیاه را دوباره دیدم که بسیار خوب رشد کرده و سرزنده بود. دیدن این صحنه برایم بسیار برایم لذتبخش و جالب بود و آن لحظه را هیچوقت فراموش نمیکنم. همانجا خدا را شکر کردم. خیلی خوب است که بتوانیم در هر جایی به گیاهان زندگی و نشاط ببخشیم. اگر به گیاهان توجه نکنیم و به آنها رسیدگی نکنیم، از بین میروند و بدون گیاهان زندگی ما هم به مرور از بین خواهد. در یک جمله گیاهان نیز خلقت خدا هستند و باید به آنها توجه کنیم.»
- تقاضا میکنم در مصرف آب صرفهجویی کنید
او که گیاهانش را به شکل قطرهای آبیاری میکند، یک توصیه بسیار جدی برای شهروندان دارد و آنهم این است که در مصرف آب صرفهجویی کنند: «متأسفانه امسال هم تاحدود زیادی با مشکل کمآبی روبهرو هستیم. بهویژه در زادگاه ما یعنی «ملایر» که امسال کمآبی بسیار شدید است. با توجه به این موضوع تلاش میکنم تا کمترین میزان استفاده از آب را داشته باشم. برای مثال، حیاط خانه را بیشتر جارو میکنم به جای آنکه بخواهم آب را هدر بدهم. گیاهان را هم تا جایی که بتوانم قطرهای آبیاری میکنم تا آب را بیرویه مصرف نکنم. به هرحال من باید خودم به کاری که میدانم درست است، عمل کنم تا حرفهایم در فرزندان و نوههایم و دیگران تأثیرگذار باشد. اگر هر روز حیاط را آبیاری کنم و توجیهام این باشد که پولش را پرداخت میکنم، به نوعی حق دیگران را پایمال کردهام.
ما هرچقدر هم پول بدهیم، مگر پول جای آب را میگیرد و میتوان از پول آب استخراج کرد!؟ وقتی به ما میگویند آب را کممصرف کنید و بحران کمآبی داریم باید به آن توجه کنیم. آب برای خودمان است و زندگی ما و نسلهای آینده و همه موجودات زنده به آن بستگی دارند. باید قدر آب را بدانیم. اگر آب نبود، این گیاهان زیبا سبز میشدند؟ ما باید به نسلهای بعدی هم فکر کنیم و با مصرف درست از آب و دیگر انرژیها، امانتداران خوبی برای آیندگان باشیم. زمین، گل، گیاهان و همه چیزهایی که هست باید برای آیندگان ما باقی بمانند و در نهایت وظیفه داریم اینها را کامل و درست به دستشان برسانیم.»
- یادگار آقای لطفی درکوچه نوزدهم
در کنار باغچه بسیار زیبای کوچه نوزدهم خیابان باشگاه نفت تهرانسر یک یادگاری باارزش از آقای لطفی وجود دارد و آنهم ۲ درخت زیبا و تنومندی است که امروز ۴۲ ساله شدهاند و بر محله سایه انداخته اند: «سال ۱۳۵۸ بود که در این خانه مستقر شدیم. در آن زمان تعداد ۹ اصله درخت جلو خانه کاشتم که اکنون از آن تعداد تنها یک درخت باقی مانده است. مقابل در خانه خودمان هم تعدادی «کاج» کاشته بودم. از آن همه درخت امروز تنها ۲ درخت باقی مانده است. آن زمان این محدوده اغلب بیابانی بود و ساختوساز چندانی در آن انجام نشده بود، اما به مرور که این خانهها ساخته شدند، درختان هم یکی یکی از بین رفتند. امروز این ۲ درخت یادگار آن دوران است و با دیدن آنها که به این میزان تنومند شدهاند، هر روز لذت میبرم. به هرحال این درختان یادگار جاودانه من برای محله هستند.»