همشهری آنلاین_زهرا بلندی: دفتر زندگی «علی لیاقت» کمتر از یک سال قبل بسته شد، اما پدر و دوستانش تصمیم گرفتندکاری کنند تا یاد او برای همیشه زنده بماند. آنها بلافاصله بعد از فوت علی تلاش خود را به کار گرفتند تا یک مرکز خیریه درمانی و آموزشی برای حمایت از افراد کمتربرخوردار در محله دولتخواه جنوبی منطقه۱۹ راه‌اندازی کنند. مرکزی که روزهای پایانی سال۱۳۹۹ به بهره‌برداری رسید تا با حداقل تعرفه به شهروندان ساکن این محدوده خدمات پزشکی عمومی، تخصصی، دندانپزشکی، غربالگری و... ارائه کند و از سوی دیگر دانش‌آموزان و دانشجویان این محله را از حمایت‌های تحصیلی و شغلی بهره‌مند سازد. در این گزارش با خدمات این مرکز خیریه و بانیان آن بیشتر آشنا می‌شویم.
بیشتر از ۲ماه است که درمانگاه خیریه(مرکز نیکوکاری) زنده‌یاد مرحوم «علی لیاقت» در محله دولتخواه راه‌اندازی شده و آماده خدمت‌رسانی به شهروندان است. ساعت از ۱۱گذشته و مراجعه‌کنندگان که به نظر می‌رسد بیشتر آنها ساکنان همین محله یا حوالی آن باشند به تدریج وارد مرکز می‌شوند. از بچه‌های قد و نیم قد تا افراد سالخورده و میانسال در سالن انتظار و مطب پزشکان و دندانپزشکان دیده می‌شوند. پدرعلی در کنار عکس خندان پسرش که بر سردر ورودی کلینیک نصب شده، ایستاده و ضمن خوشامدگویی به بیماران، آنها را به بهترین شکل راهنمایی می‌کند. بی‌شک با جای خالی پسرش درد بزرگی در دل احساس می‌کند، اما لبخند یک لحظه از صورتش محو نمی‌شود و با خوشرویی از مهمانان میزبانی می‌کند.
«غلامحسین لیاقت» دکترای مهندسی پزشکی و استاد دانشگاه از ساکنان محله الهیه است، اما طوری با اهالی این محله برخورد می‌کند که انگار سال‌هاست در کنار آنها زندگی کرده و با فرهنگ‌شان آشنایی کافی دارد. وقتی از او می‌خواهیم تا درباره راه‌اندازی چنین مرکزی در یکی از جنوبی‌ترین نقاط شهر برای ما حرف بزند، می‌گوید: «همیشه به مشارکت در امور خیر علاقه‌مند بودم و در این زمینه کم و بیش‌فعالیت می‌کردم، اما فوت زودهنگام پسرم و صرف هزینه‌ای که برای تحصیل و آینده او پس‌انداز کرده بودم در راه‌اندازی کلینیک خیریه‌ای به نامش دور از انتظار و ذهنم بود.»
- همراهی دوستان علی
لیاقت با بیان اینکه پسر ۲۵ساله‌اش جزو نوابغ کشور بوده است، می‌گوید: «دوره‌های راهنمایی و متوسطه را در مدارس تیزهوشان پشت سر گذاشت و دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد را به‌ترتیب در رشته‌های عمران و «MBA» در دانشگاه صنعتی شریف گذرانده بود و از سوی دیگر برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا بورسیه دانشگاه بوستون شده بود.»
پدر با اشاره به اینکه علی طی سال‌های تحصیل با دوستان خوب زیادی آشنا شده بود که بخش قابل توجهی از آنها پزشک، دندانپزشک، مهندس و... هستند، می‌گوید: «بلافاصله بعد از فوت پسرم، خرداد سال گذشته، با همکاری تعدادی از این دوستان مقدمات راه‌اندازی خیریه‌ای برای زنده نگه داشتن یاد علی را فراهم کردیم.
با توجه به مشارکتی که سال‌های گذشته با گروه‌های جهادی برای برگزاری برنامه‌های جهادی دندانپزشکی، توزیع ارزاق و... در نقاط محروم و حاشیه‌ای منطقه۱۹ و دیگر مناطق نزدیک به آن داشتم تاحدودی با این محدوده و افراد نیازمند ساکن آن آشنا بودم. منطقه۱۹ تنها منطقه بدون بیمارستان تهران بود. این درحالی است که درمانگاهی با این شکل و شمایل نیز در محله دولتخواه وجود نداشت، به همین دلیل تصمیم گرفتیم کار را از این محله که از نظر درمانی محرومیت بیشتری داشت
شروع کنیم.»
- از خدمات پزشکی تا ارائه حمایت‌های تحصیلی
این مرکز خیریه بهمن سال۱۳۹۹ مورد بهره‌برداری رسمی قرار گرفت و فعالیت جدی خود را اواسط اسفند آغاز کرد. لیاقت با اشاره به اینکه با مشارکت حدود ۴۷نفر که متشکل از خیّران و همکلاسی‌های دندانپزشک، پزشک و اهل فن پسرش هستند این مجموعه را اداره می‌کنند، می‌گوید: «تجهیزات ما در بخش درمانی شامل ۳یونیت دندانپزشکی و ۳مطب مجزای پزشک است. دندانپزشک با ارائه همه خدمات دندانپزشکی به استثنای ایمپلنت و پزشک عمومی هر روز از ساعت ۹تا ۱۹:۳۰ در اینجا حضور دارند و پزشکان متخصص همچون ارتوپد نیز بنا به نیاز شهروندان در روزها و ساعات خاص آماده خدمت‌رسانی هستند یا با هماهنگی قبلی و تقبل هزینه رفت‌وآمد و ویزیت در مطب‌شان میزبان بیماران خواهند بود.» پدر مرحوم علی لیاقت با اشاره به اینکه قرار است به‌زودی متخصصان قلب، زنان و زایمان، چشم پزشک و... نیز در این مرکز مستقر شوند، می‌گوید: «با توجه به اینکه قشر محروم به دلایل مختلف آن‌طور که باید به غربالگری سلامت خود اهمیت نمی‌دهند، در اینجا شرایط غربالگری سلامت خانم‌ها و آقایان؛ از غربالگری فشار و قندخون تا سرطان و... را فراهم خواهیم کرد.»
- تعرفه‌ای پایین‌تر از مراکز دولتی و خیریه
با مشارکت خیّران محل و مؤسسات خیریه برخی گروه‌های نیازمند ساکن منطقه به‌خصوص محله دولتخواه شناسایی شده‌اند تا از خدمات این مرکز بهره‌مند شوند. لیاقت با بیان این جمله می‌گوید: «این افراد تحت پوشش ما قرار گرفته‌اند و خودمان نیز در صدد شناسایی افراد کمتربرخوردار محله و ارائه خدمات به آنها هستیم.» وقتی از این خیر می‌خواهیم تا درباره تعرفه خدمات خیریه «علی لیاقت» صحبت کند، می‌گوید: «تعرفه خدمات این مرکز نه تنها از مراکز خصوصی و دولتی، بلکه از تعرفه مراکز خیریه معمولی هم پایین‌تر است. این هزینه اندک هم صرفاً با این رویکرد که عزت نفس بیماران حفظ شود و فرد مراجعه‌کننده در کمال احترام از خدمات ما استفاده کند، دریافت می‌شود و سپس طی طرح‌هایی همچون توزیع ارزاق و... به خود این خانواده‌ها بازگردانده خواهد شد. از سوی دیگر با توجه به تجاربی که در فعالیت‌های جهادی پیشین داشته‌ام به نظرم وقتی خدمات مرکزی به‌صورت کاملاً رایگان ارائه شود آن‌طور که باید مورد استقبال قرار نمی‌گیرد و قدر آن دانسته نمی‌شود. با این حال اگر با افراد خاصی روبه‌رو شویم که هیچ هزینه‌ای برای پرداخت نداشته باشند تا حد امکان از آنها هم هزینه‌ای دریافت نخواهیم کرد.»
اهالی محله برای استفاده از خدمات این مرکز می‌توانند هر روز از ساعت۹ تا ۱۹:۳۰ به دولتخواه، خیابان شهید شکری، نبش کوچه۳۴، روبه‌روی مرکز بهداشت، خیریه علی لیاقت مراجعه کنند.
- ارائه حمایت‌های تحصیلی و شغلی
علاوه بر ارائه خدمات پزشکی، فعالیت‌های جانبی دیگری هم در خیریه علی لیاقت انجام می‌شود. پدر مرحوم لیاقت با بیان این موضوع می‌گوید: «حمایت از خانواده‌های نیازمند با پشتیبانی تحصیلی از فرزندان‌شان و آماده‌سازی آنها برای ورود موفقیت‌آمیز به دانشگاه یکی از این اقدامات است. امسال تعدادی از این افراد شناسایی شده و از طریق برگزاری کلاس‌های کمک آموزشی مجازی، ارائه مشاوره و... مورد حمایت و پشتیبانی قرار گرفتند. پشتیبانی از افرادی که استطاعت فنی دارند و می‌توانند در عرصه تولید و درآمدزایی فعالیتی را شروع کنند اقدام دیگر در حال اجراست.»
«غلامحسین لیاقت» ادامه می‌دهد: «کسانی که شناسایی می‌شوند نزد استادکاران ماهر در حوزه علاقه‌مندی‌شان همچون نجاری، جوشکاری، آهنگری، برقکاری ساختمان، تعمیرات خودرو و... مشغول به کار می‌شوند و حقوق و دستمزدشان توسط ما تأمین می‌شود. درصورتی که استاد مربوطه توانایی فرد آموزش دیده را برای آغاز کار شخصی و راه‌اندازی کارگاه تأیید کند این امکانات نیز در اختیار آنها قرار خواهد گرفت. حمایت از مخترعان و مبتکرانی که صاحب ایده و به دنبال حامی و پشتیبان برای پرورش این ایده‌ها هستند هم طرح دیگری است که در این مجموعه به اجرا در آمده است.»
- روحش شاد که دل ما را شاد کرد
بانویی جوان دست دختر خردسالش را گرفته و در حال ورود به مطب دندانپزشک است که از او می‌خواهیم نظرش را درباره راه‌اندازی چنین جایی در محله‌اش بگوید. «زهرا حسینی» بانوی ۳۸ساله ساکن محله دولتخواه جنوبی ضمن ابراز خوشحالی از راه‌اندازی چنین جایی در محله‌اش می‌گوید: «حدود ۲ماه پیش متوجه افتتاح چنین مرکزی در محله شدم و وقتی دخترم نیاز به خدمات دندانپزشکی داشت با هم به اینجا آمدیم تا با پرداخت هزینه کمتر معالجه شود. بدون دریافت هیچ هزینه‌ای هنوز در حال گذراندن روند و جلسات درمان هستیم و قرار است در پایان هزینه اندکی پرداخت کنیم. پیش از این مجبور بودیم برای استفاده از خدمات دندانپزشکی با پرداخت هزینه‌های زیاد به محله‌های دیگر یا کلینیک‌های خصوصی برویم. خدا روح این پسر نخبه را شاد کند که دل اهالی محله ما را شاد کرد.»
- اتفاقی خوش در محله دولتخواه جنوبی
«صدیقه چراغی» مدیرعامل خیریه ائمه معصومین(ع) و مسئول هیئت‌های مذهبی بانوان جنوب غرب تهران که از ابتدا به خوبی در جریان جزئیات راه‌اندازی این مرکز در محله دولتخواه قرار دارد برای معرفی برخی افراد کمتربرخوردار به اینجا آمده است. او با ابراز خوشحالی نسبت به راه‌اندازی این مرکز می‌گوید: «سال‌هاست که در امور خیریه به‌خصوص حمایت از نیازمندان محله دولتخواه فعالیت می‌کنم. با توجه به سکونت افراد کمتربرخوردار در محله دولتخواه و کوره‌های موجود در آن، راه‌اندازی چنین کلینیکی یکی از بهترین اتفاقات ممکن برای محله محسوب می‌شود.
با شکل‌گیری این مرکز اکنون خانواده‌های نیازمند، ایتام، معلولان و... با هزینه بسیار کم یا رایگان معالجه می‌شوند. ما هم بالطبع به دلیل سال‌ها فعالیت با مددجویان تا حدودی از آنها شناخت داریم و این افراد را که ساکن محله هستند به کلینیک خیریه معرفی می‌کنیم.»
- جمع دوستان جمع است و جای علی خالی
دل کندن از رفیقی مانند علی کار راحتی نبود. کهنه رفیقانش نه تنها او را به خاطره‌ها نسپردند، بلکه برای زنده نگه داشتن یادش در مرکز خیریه‌ای که به نام او نامگذاری شده، آماده خدمتگزاری داوطلبانه شده‌اند. دوستانش هریک گوشه‌ای از کار را به عهده گرفته و به اقشار کمتربرخوردار خدمات ارائه می‌کنند. «محمدصفی‌خانی» دندانپزشک ۲۷ساله حاضر در اینجا درباره رفاقتش با علی می‌گوید: «سابقه رفاقت ما به سال۱۳۸۴ برمی‌گردد. دوران راهنمایی و دبیرستان را در کنار هم سپری کردیم و بعد از انتخاب‌های متفاوت در دانشگاه، علی وارد دانشگاه صنعتی شریف شد و من در دانشگاه علوم پزشکی تهران در رشته دندانپزشکی ادامه تحصیل دادم، اما دوستی ما همچنان به قوت و صمیمیت خود باقی بود.»
او که از سال۱۳۹۵ فعالیت در اردوهای جهادی را آغاز کرده است درباره حضورش در اینجا می‌گوید: «طی این سال‌ها علاوه بر برگزاری اردوهای درمانی در استان‌های مختلفی همچون خوزستان، ایلام، کردستان، کرمانشاه، هرمزگان، سیستان‌وبلوچستان و... در اردوهای درمانی یک یا ۲روزه نقاط حاشیه‌ای شهر تهران نیز با هدف ارائه خدمات به نیازمندان شرکت داشتم. محله دولتخواه هم یکی از همین نقاط بود که به خوبی در جریان نیازهای اهالی آن قرار داشتم. بعد از فوت علی وقتی پدرش پیشنهاد اجرای مستمر کار خیر به یاد علی را مطرح کرد، من و دوستانم ضمن اعلام مشارکت، ایده راه‌اندازی یک مرکز درمانی در این محله را طرح کردیم و خوشبختانه با موافقت او کار کلید خورد.»
صفی‌خانی به راه‌اندازی این مرکز در اواخر سال قبل اشاره می‌کند و می‌گوید: «بعد از ۹ماه تلاش بی‌وقفه این مرکز راه‌اندازی و بهره‌برداری شد. با آغاز این کار خیر تعدادی پزشک برای فعالیت روزانه و مستمر در مرکز استخدام شدند. برخی دوستان مرحوم بدون حقوق و به‌عنوان پزشک و دندانپزشک داوطلب چند بار در هفته به اینجا سرمی‌زنند و برخی افراد هم به‌صورت طرح نذر یک روز در ماه حاضر به فعالیت داوطلبانه در مرکز شدند.» محمد با بیان اینکه ۳روز از هفته با اشتیاق در اینجا فعالیت می‌کند، می‌گوید: «من برای فعالیت در اینجا دنبال منفعت مادی نیستم، اما سود دوسویه معنوی حاصل از این کار را نمی‌توانم انکار کنم. علی برای من مانند برادر بود.
نسبت به او احساس وظیفه می‌کنم و دوست دارم هر خدمتی از دستم بر می‌آید در اینجا به محرومان ارائه کنم تا ثوابش به روح پاک او برسد. درمان و جلب رضایت افرادی که از نظر اقتصادی شرایط مناسبی ندارند و مراجعه به دندانپزشک جزو اولویت‌های‌شان نیست هم از سوی دیگر برای خودم لذت‌بخش است.»
- حس خوب خدمت‌رسانی به مردم
«خشایار هنرآمیز فهیم» پزشک عمومی، ۲۸ساله است که به حضور داوطلبانه‌اش در اینجا اشاره می‌کند و می‌گوید: «سال‌های زیادی است که همراه دوستانم از جمله علی در اردوهای جهادی و امور خیریه شرکت می‌کنم و ارائه خدمات درمانی به مردم نیازمند جزو اولویت‌های زندگی‌ام محسوب می‌شود. بعد از فوت ناگهانی علی، پدرش ما را در جریان تصمیمش برای ایجاد یک مرکز خیریه به نام او قرار داد.
براساس تعاملی که با دانشگاه تهران و بخش‌های دیگر محرومیت‌زدایی داشتیم نقاط حاشیه‌ای و محروم شهر تهران را که نیازمند خدمات هستند شناسایی کردیم و در نهایت محله دولتخواه به دلیل معیارهایی که داشت و لزوم بهره‌مندی از یک مرکز خیریه با خدمات درمانی دندانپزشکی، پزشکی، آموزشی و... انتخاب شد.» خشایار درباره حضورش در این جمع می‌گوید: «یکی از اصلی‌ترین دلایل تحصیلم در رشته پزشکی تداعی شدن حس خدمت‌رسانی به مردم بود و همیشه دوست داشتم در امور خیریه مشارکت داشته باشم.
با همین پیش‌زمینه بعد از فوت علی فعالیتم را در این مرکز شروع کردم و حالا در هفته یکبار داوطلبانه در کلینیک حضور پیدا می‌کنم و ضمن فعالیت در مطب برای معاینه بیماران، کارهای هیئت‌مدیره مرکز را هم عهده‌دار شده‌ام.»