اگرچه چند روز قبل، رئیس اداره بیماری‌های منتقله از آب و مواد غذایی وزارت بهداشت، تاکید کرد که تعداد مبتلایان به وبا در کشور نسبت به سال‌های گذشته در همین فصل، افزایش نیافته است، اما هشدار رسمی وزارت بهداشت طی روزهای اخیر که در اطلاعیه‌ای تاکید کرد موقعیت جغرافیایی ایران و تردد اتباع بیگانه، خشکسالی سال‌جاری و به ویژه عدم‌رعایت نکات بهداشت فردی در شیوع وبا مؤثر است، نشان می‌دهد ایران بازهم در معرض اپیدمی وبا قرار گرفته است.
به عقیده کارشناسان، از میان عواملی که خطر شیوع وبا در کشور را افزایش داده‌اند، تردد توریست‌ها و اتباع خارجی به‌خصوص از کشورهای افغانستان و پاکستان در حال حاضر مهم‌ترین عامل محسوب می‌شود.
دکتر مسعود مردانی، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ضمن بیان اینکه بیماری وبا یک بیماری عفونی است که موارد بروز تک‌گیر آن در تابستان از سال‌ها قبل مورد انتظار بوده است، به همشهری می‌گوید: عمده این بیماری نوع وارداتی آن است که بیشتر از کشورهای افغانستان و پاکستان می‌آید؛
به‌طوری که توریست‌ها و زائران این مناطق که به اماکن زیارتی از جمله مشهد و قم می‌آیند، عمده‌ترین عوامل انتقال عفونت وبا در کشور هستند.
وی با تایید بروز موارد این بیماری در مشهد، قم و تهران تاکید می‌کند: وبا هنوز همه‌گیر نشده ولی نکته مهم این است که اکثر استان‌های مرزی و شاید بشود گفت تمام مناطق کشور در معرض خطر وبا هستند.
وبا اغلب بدون علامت!
وبا با اسهال شدید و از دست دادن آب بدن، اغلب بدون تب و درد شکم ظاهر می‌شود؛ به‌طوری که به‌علت این کم‌آبی ممکن است کلیه‌ها از کار بیفتند و فرد مبتلا تلف شود.
«به‌طور کلی وبا به 2 شکل کلاسیک و التور خودش را نشان می‌دهد؛
در شکل کلاسیک علائم این بیماری کاملا مشخص است ولی در شکل التور عمدتا وبا بدون علامت است، یعنی اگر یک نفر دچار آن شد ما باید انتظار داشته باشیم که شاید چندین نفر به عفونت این بیماری مبتلا شده باشند.»
دکتر مردانی با بیان این عبارات ادامه می‌دهد: برای همین است که اتباع و توریست‌هایی که ورودشان به کشور هیچ خاصیتی به جز دردسر ندارد، باید در بدو ورود مورد کنترل و آزمایش کامل قرار گیرند چون در حال حاضر مشکل مرزهای ما این است که این افراد بدون ویزا وارد می‌شوند و میکروب بیماری را در همه جای کشور پخش می‌کنند.
جداسازی بی‌فایده است!
اگرچه منطقه‌ای که کشور ما در آن قرار دارد، از نظر بروز وبا به‌خصوص از اواسط اردیبهشت ماه تا اواخر آبان ماه در معرض خطر است، با این حال جداسازی یا عدم‌جداسازی این بیماران از سایرین محل اختلاف برخی کارشناسان است.
دکتر محسن زهرایی، رئیس اداره بیماری‌های منتقله از آب و مواد غذایی وزارت بهداشت با تایید اینکه در حال حاضر هیچ استانی نداریم که مسئولان آن فکر کنند بیماری وبا در آن وجود ندارد، به همشهری می‌گوید: با این حال بحث جداسازی این بیماران از سایرین کاملا بی‌معنی است چون سازمان جهانی بهداشت هم تاکید کرده این کار جلوی بروز موارد بعدی را نمی‌گیرد.
وی ادامه می‌دهد: تنها کاری که ما می‌توانیم در این زمینه انجام دهیم این است که در مبادی ورودی اتباع بیگانه کنترل‌های لازم را انجام دهیم و با آموزش به شهروندان ایرانی که از مرز خارج می‌شوند و همچنین به اتباع خارجی که وارد می‌شوند، بروز وبا را کمتر کنیم، چون به هر حال نه ما و نه حتی کشورهای پیشرفته با وجود تمام کنترل‌ها نمی‌توانیم مانع از بروز کامل این بیماری شویم.
این در حالی است که به عقیده دکتر مردانی، بروز یک مورد بیماری وبا هشدار جدی به مسئولان بهداشتی است و اینکه کلیه افراد مبتلا باید از سایرین جدا شده و تحت آزمایش قرار گیرند چون در غیراین صورت باید منتظر اپیدمی وبا باشیم.
وی با تاکید بر اینکه این امر در مورد توریست‌ها و اتباع کشورهای مرزی بیشتر صدق می‌کند، خاطرنشان می‌کند: این افراد بیشتر افراد فقیری هستند که حتی درصورت ابتلا به بیماری روند آزمایش و درمان را پیگیری نمی‌کنند، پس در مراکز زیارتی با بروز اولین مورد اسهال مسئولان بهداشتی این افراد را باید از دیگران جدا کرده و این طور فرض کنند که فرد مورد نظر مبتلا به وباست مگر اینکه خلافش ثابت شود.
یخ‌ها آلوده‌اند!
در حالی که کارشناسان در رابطه با پیشگیری از بیماری وبا بر عدم‌استفاده از آب لوله‌کشی نشده و آب چاه توصیه می‌کنند، دکتر مردانی به نکته مهم دیگری که در این زمینه کاملا نادیده گرفته شده اشاره می‌کند: یخ‌های آلوده.
وی ضمن هشدار نسبت به اینکه به هیچ عنوان نباید از یخ‌های بین راهی استفاده شود، توضیح می‌دهد: متأسفانه کانتینرها و کامیون‌های حمل یخ در جاده‌ها مکان مناسبی برای نگهداری بهداشتی یخ ندارند و این یخ‌ها را روی زمین و یا داخل کیوسک‌های روزنامه‌فروشی نگهداری کرده و به مردم می‌فروشند و این در حالی است که چند سال پیش در بنگلادش بیماری وبا در اثر استفاده از یخ غیربهداشتی شایع شد.
این متخصص بیماری‌های عفونی به بهداشت مواد غذایی به‌خصوص میوه‌ها نیز اشاره می‌کند: مواد غذایی به‌خصوص میوه‌ها باید حتما ضد‌عفونی شوند، به‌خصوص میوه‌های کاشته شده در جالیز و توصیه می‌کنیم از میوه‌های دارای پوست مثل موز و... بیشتر استفاده شود.
وی اضافه می‌کند: علاوه بر این به همه مردم در کشور توصیه می‌شود که در فصل تابستان شست‌وشوی مداوم دست را فراموش نکرده و حتی‌الامکان از رفتن به استخر خودداری کنند و در این میان رسانه‌ها و مطبوعات هم با آموزش بهداشت فردی و اجتماعی و حذف سانسور در این مورد باید آموزش‌های لازم را به مردم بدهند، چون متأسفانه در خیلی از موارد دیده شده بیمارانی که به ما مراجعه می‌کنند، حتی نمی‌دانند که درصورت بروز استفراغ و اسهال باید آب زیادی بنوشند.