اوایل دهه ۴۰ که خیابان‌های تهران به شکل و شمایلی شبیه امروز، در عرض و طول کشیده می‌شد و خانه‌ها در کوچه‌های تنگ و باریک قد می‌کشیدند، کمتر کسی گمان می‌کرد در آینده‌ای نه چندان دور، بسیاری از آنها برای نوسازی بافت‌های فرسوده یا عرصه‌گشایی‌هایی عمومی دچار دردسرهایی شوند.

همشهری آنلاین_سحر جعفریان: یکی از این دردسرهای قدیمی که هنوز هم پس از سال‌ها ایجاد مزاحمت و پیگیری در رفع آنها، پابرجا است؛ تیرها و پایه‌های چراغ‌برقی هستند که پس از عقب‌نشینی پلاک‌ها و اجرای طرح تعریض معابر، در میان برخی از کوچه‌های مناطق از جمله منطقه ۹، همچنان مانده‌اند. این پابرجایی طولانی مدت، ضمن ایجاد محدودیت‌های شهری، گلایه اهالی را نیز در پی داشته است. در این گزارش به بررسی این معضل شهری و قدیمی در گفت‌وگو با اهالی و مسئولان اداره برق رودکی می‌پردازیم تا سرنخ این ماجرای تکراری را بیابیم.  

  • کمبود بودجه و فقدان زیرساخت‌ها
ولی قانع/شورایار محله شهید دستغیب


یکی از محله‌هایی که بسیار با معضل تیرهای چراغ‌برق مزاحم، دست و پنجه نرم می‌کند، محله «شهید دستغیب» است. دبیر شورایاری این محله، «ولی قانع» در این‌باره می‌گوید: «در محله دستغیب علاوه بر فراوانی تیرهای چراغ‌برق مزاحم در کوچه‌هایی مانند «محمدی»، «رحیمی»، «شریفی» و «صاحب‌الزمان» (عج)، فرسودگی ناشی از کهنگی تیرهای چوبی برق هم دردسرساز است.

به هر حال هرکدام از تیرها بیش از ۳۰ سال قدمت دارند و می‌توانند در مواقع اضطرار موجب خطر شوند. بارها این معضل را از طریق شهرداری منطقه و اداره برق «رودکی» پیگیری کرده‌ایم اما تاکنون پاسخ‌هایی به جز کمبود بودجه و فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم دریافت نکرده‌ایم. گاهی تیرهای چراغ‌برق تعویض می‌شوند مانند کوچه «رضاییان» یا در مکانی مناسب قرار می‌گیرند اما این روند به قدری با کندی پیش می‌رود که به چشم نمی‌آید. به‌گونه‌ایی که اهالی یک کوچه سال‌های سال باید از مزاحمت این تیرها که گاهی در یک کوچه، چند تیر چراق برق به این شکل جانمایی شده است، رنج ببرند.»

  • از تصادف و خسارت تا نمای نازیبا
محمد رحیمی/شورایاری محله شمشیری

در میان بسیاری از کوچه‌های محله «شمشیری» نیز تیرهای چراغ‌برق قدعلم کرده‌اند. تیرهایی که سال‌ها از بلاتکلیفی آنها می‌گذرد. «محمد رحیمی»، شورایاری محله شمشیری، می‌گوید: «تعداد تقریبی تیرهای چراغ‌برق این محله که برای اهالی ایجاد مزاحمت می‌کنند، به عدد ۱۲ می‌رسد.

تیرهای چراغ‌برق در کوچه‌های «مشایخی»، «میری»، «میرزایی» و «شیرمحمدی» مانع ورود خودروهای امداد یا خدمات‌رسان به کوچه می‌شوند یا همسایه‌ها را در شرایطی مانند اسباب‌کشی‌ها دچار مشکل می‌کنند، بُعد دیگر این معضل شهری، ایجاد اغتشاشات بصری و نازیبایی‌های محلی است که در نگاه کلی بر کیفیت زیست شهروندان آثار منفی برجا می‌گذارند. حتی در مواردی جان کودکان در حال بازی یا راکبان موتورسیکلت‌سوار را به خطر انداخته‌اند.» رحیمی در ادامه توضیح بیشتری می‌دهد: «موتورسیکلت سواران بسیاری بوده‌اند که بی‌خبر از وجود تیرهای چراغ‌برق، وارد یکی از کوچه‌های محله شده‌اند و با یک تصادف کوچک، دچار خسارت شده‌اند. در این شرایط، هیچ‌کسی نیست که خسارت وارد شده به موتورسیکلت یا سلامتی آنها را جبران کند.»
 

چه کسی مسئول است؟  

از تیرهای چراغ‌برق معارض و مزاحم در محله قدیمی امامزاده عبدالله(ع) نیز نمی‌توان به سادگی گذشت. «داود رحیمی»، از اعضای شورایاری محله امامزاده عبدالله(ع)، در این زمینه می‌گوید: «اینجا محله‌ای قدیمی و متراکم است که به تازگی و پس از لغو قانون ممنوعیت طرح ساخت‌وساز، سیر نوسازی پلاک‌ها در آن شتاب گرفته است. اما وجود مشکلاتی مانند همین تیرهای چراغ‌برق که اغلب چوبی هستند، بسیار دردسر ایجاد کرده است. اگر مسئولان می‌گویند نوسازی شهری در اولویت برنامه‌هایشان است، پس چرا از کوچک‌ترین اقدامات مؤثر در نوسازی و گشایش مسیر، دریغ می‌شود.

گذشته از اینکه باید به روند نوسازی سرعت بدهند، باید به حقوق شهروندی نیز احترام بگذارند. به هر حال، یکی از خدماتی که در قبال پرداخت عوارض از جانب اهالی، انتظار می‌رود، همین رفع سدمعبر تیرهای چراغ‌برق مزاحم است. البته آن‌گونه که پیگیری کرده‌ایم، بخشی از کار جابه‌جایی پایه‌های برق شهری معارض به‌عنوان تأسیسات قابل بهره‌برداری برعهده شهرداری مناطق و برخی برعهده اداره برق است که تا به امروز اتفاق خاصی در این زمینه نیفتاده است. این مشکل سال‌ها است که وجود دارد و در نهایت باید کسی یا کسانی عهده‌دار این معضل شوند تا برطرف شود.»

  • پاسخ مسئول اداره برق رودکی تهران/۳۰۰ پایه برق جابه‌جا شده است

پیگیری‌های مستمر خبرنگار همشهری محله برای دریافت پاسخ از شرکت توزیع برق استان تهران درباره زمان جابه‌جایی پایه‌های چراغ‌برق مزاحم، به نتیجه مطلوب نرسید و روابط‌عمومی اداره برق رودکی فقط به ارائه این پاسخ بسنده کرد که در ۴ سال اخیر، بر جمع‌آوری سیم‌های مسی با هدف اصلاح مبلمان شهری، کاهش سرقت شبکه و مصرف غیرمجاز مبادرت شده است که طی آن همه سیم‌ها جمع‌آوری و تبدیل به کابل «خودنگهدار» شده‌اند. ضمن اجرای این طرح، بیش از ۳۰۰ پایه بتونی برق فرسوده در محدوده منطقه ۹ نیز تعویض و رفع معارض شده‌اند. این طرح در حال حاضر به پایان رسیده است و متأسفانه فازهای تکمیلی آن هنوز در دست اقدام نیست.»

  • معاون فنی و عمران شهردارمنطقه ۹ /تیرهای برق محله امامزاده عبدالله(ع) جابه جا می‌شود
فرزاد فرهادیان /معاون فنی و عمران شهردار منطقه ۹ 

  «فرزاد فرهادیان»، معاون فنی و عمران شهردار منطقه ۹، درباره اینکه «رفع معارض از تیرهای چراغ‌برق قدیمی محله‌ها برعهده چه سازمان و نهادی است؟ ‌»می‌گوید: «در حال حاضر، هزینه تعویض و جانمایی دوباره هر تیر چراغ‌برق نزدیک به ۱۰ میلیون تومان برآورد شده که از ابتدای اجرای این طرح تاکنون، ۳۰۵ تیر چراغ‌برق تعویض شده است.

این طرح با مشارکت اداره برق رودکی انجام می‌شود. چراکه رفع معرض و جابه‌جایی پایه‌های برق شهری برعهده اداره برق هر منطقه است.» فرهادیان ادامه می‌دهد: «کارشناسان معاونت، تیرهای چراغ‌برق معارض و سدمعبر منطقه را شناسایی کرده‌اند که فراوانی قابل توجه آنها در محله امامزاده عبدالله(ع) به ثبت رسیده است. برای این کار این محله در طرح تعویض و جانمایی صحیح تیرهای چراق برق معارض در اولویت است که شهروندان نیز می‌توانند با شناسایی دقیق تیرهای چراغ‌برق معارض ما را در اجرای این طرح همراهی کنند.» سامانه ۱۳۷ آماده دریافت گزارش از تیرهای چراغ‌برق معارض و سدمعبر منطقه اعلام شده است.