محسن نجات در گفتوگو با خبرنگار همشهری آنلاین افزود: برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی و خالی شدن سفرههای آب زیرزمینی دلیل اصلی فرونشست زمین است. این پدیده ممکن است به دلیل حوادث طبیعی مانند زمینلرزه، فرسایش و تشکیل گودال نیز ایجاد میشود.
وی ادامه داد: تا به امروز هیچگونه تحقیق اصولی و مطالعات نظاممند در مناطق بحرانی در معرض فرونشست و همچنین برآرود نشست در خراسان رضوی انجام شنده است.
نجات با اشاره به اینکه مناطق بحرانی در دشتهای استان به وسیله گزارش مسئولان شهرستانها و همچنین مشاهده عوارض سطحی ناشی از نشست شناسایی شده است، اظهار کرد: در سال ۹۹ چهار مورد فرونشست زمین در دشت نیشابور، یک مورد نشست در دشت جوین سبزوار، یک مورد نشست در دشت بجستان، یک مورد در روستای فریزی مشهد و یک مورد در خواف گزارش شده است.
این مقام مسئول درباره خسارات فرونشست زمین گفت: به دلیل پنهان بودن خسارتهای ناشی از فرونشست زمین، نمیتوان رقم دقیق از میزان خسارت وارده را اعلام کرد.
وی افزود: فرونشست زمین تا کنون خسارتهایی را به خطوط ریلی و جادهای، گاز و برق، نفت و مخابرات در دشتهای نیشابور و خواف و برای مناطق مسکونی در دشتهای بردسکن، جوین و مشهد وارد کرده است.
نجات ادامه داد: یکی از خطرناکترین موارد فرونشست در خراسان رضوی ایجاد شکاف عمودی در مسیر خطآهن مشهد – تهران در روستای بشرو شهرستان نیشابور و جاده خواف – سلامی وجود دارد.
مدیریت بحران خراسان رضوی درباره راهکاری جلوگیری از این پدیده افزود: یکی از راهکارهای فوری انجام مطالعات و بررسی وضعیت نشستها و پهنهبندی دشتها با در نظر داشتن میزان فرونشست، سکونتگاهها، سازههای حیاتی و زیرساختهاست.
نجات با شاره به اینکه پهنهبندی و مدیریت برداشت آب در نقاط بحرانی، میتواند اقدامی مناسب در پیشگیری از فرونشستها باشد، اظهار کرد: طرح پایش فرونشست دشتهای خراسان رضوی توسط ادارهکل زمینشناسی ارائه شده و در مرحله اختصاص بودجه قرار دارد.
وی در پایان گفت: در این طرح ابتدا پنج دشت بحرانی در مدت زمان ۶ ماه با روش پردازش دادههای راداری از لحاظ میزان نشست سالیانه مورد ارزیابی قرار گرفته و سپس پهنهبندی مناطق پرخطر برای اعمال تدابیر پیشگیرانه در اختیار شرکت آب منطقهای و سازمان جهاد کشاورزی قرار داده میشود.