همشهری آنلاین _ زهرا بلندی: از اقداماتی خرد همچون لایروبی نهرها و تجهیز بوستان‌های منطقه گرفته تا به کارگیری روش‌های ویژه در تفکیک هرچه بهتر پسماند و... که نتیجه آن ایجاد محیطی مناسب برای زیست سالم و بی‌دغدغه شهروندان است. همراه با «مجید صبوری» معاون خدمات شهری و محیط‌زیست شهردار منطقه ۱۹، بازدیدی میدانی از منطقه داشتیم و با برخی از این برنامه‌ها در محله‌ها آشنا شدیم. نظر برخی از اعضای شورایاری محله را هم در این‌باره جویا شدیم.
- چراغ بوستان‌ها روشن است
تجهیز سیستم‌های روشنایی و جایگزینی ۵۰۰ پروژکتور کم‌مصرف در بوستان‌ها و معابر مهم با هدف رفع فضاهای بی‌دفاع شهری، امنیت بیشتر شهروندان و بهینه‌سازی مصرف انرژی از جمله اقداماتی است که از ابتدای سال تاکنون توسط معاونت خدمات شهری و محیط‌زیست منطقه ۱۹ به اجرا درآمده و بوستان باران نمونه بارزی از آن محسوب می‌شود. معاون خدمات شهری و محیط‌زیست منطقه ۱۹ طی بازدید از این بوستان می‌گوید: «در گذر سال‌ها سیستم‌های روشنایی بوستان‌های منطقه فرسوده شده و روشنایی آنها به یک پنجم کاهش پیدا کرده بود. از ۶ ماه دوم سال ۱۳۹۹ با هدف رفع این معضل پروژکتورها و سرچراغی برج‌های نوری را که فرسوده شده بود و روشنایی کافی نداشتند به سرچراغی‌های کم‌مصرف و پرنور تبدیل کردیم.»
صبوری با اشاره به اینکه از میان ۶۹ بوستان موجود در منطقه ۳۸ مورد به‌صورت صددرصدی و ۱۱ بوستان بالای ۸۰ درصد با لامپ‌های کم‌مصرف جایگزین شده که بوستان باران محله دولتخواه جنوبی جزء مهم‌ترین آنهاست، می‌گوید: «این بوستان که انتهای خیابان پیروز جنوبی تقاطع شقایق قرار گرفته جزء نقاط بی‌دفاع شهری است. به‌رغم ایجاد برج‌های نوری، با رشد انبوه درختان فضای تاریک و ناامنی برای افرادی که در آنجا تردد داشتند به وجود آمده بود.» صبوری با اشاره به اینکه دورتادور بوستان باران به سمت گذر از پایه چراغ بهره‌مند شده تا از حالت بی‌دفاع خارج شود، می‌گوید: «تعویض وسایل بازی کودکان و کفپوش نیز یکی دیگر از اقدامات انجام شده در این بوستان است. این کار در بوستان‌های الجواد(ع)، امام خمینی(ره)، پاتوق محله انتهای کوچه ۳۰، انتهای خیابان شکری و... نیز انجام شده است.»
- نظر شورایار: لزوم توجه بیشتر به امنیت
«تعویض سیستم‌های روشنایی در بوستان باران نقش بسزایی در رفع نقاط بی‌دفاع شهری این بوستان و کاهش مصرف انرژی داشته است، اما برخی نقاط جا مانده و نیازمند توجه بیشتری است.» این موضوعی است که دبیر شورایاری محله دولتخواه جنوبی با اشاره به آن می‌گوید: «نبود روشنایی کافی و انبوه درختان کاج با ایجاد فضای بی‌دفاع شهری در این بوستان موجب بروز مسائلی همچون حضور معتادان متجاهر، زورگیری و سرقت شده بود. ایجاد ۱۵ پایه چراغ در ۲ ضلع بوستان باران در رفع این مشکل تأثیرگذار بود و رضایت اهالی محله را تا حد زیادی به همراه داشته است، اما هنوز هم برخی نقاط از روشنایی و امنیت کافی برخوردار نیستند.» «میثم ابراهیمی» با بیان اینکه نیاز است در مسیرهای پیاده‌رو و نقاط هسته‌ای بوستان هم سیستم‌های روشنایی ایجاد شود، می‌گوید: «روشنایی بوستان تا حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد تأمین شده، ولی در برخی نقاط هنوز این مشکلات وجود دارد که نیاز است ضمن رفع آنها با مشارکت خوب معاونت خدمات شهری، کلانتری ۱۵۲ خانی‌آباد نو هم برای برقراری امنیت بیشتر ورود پیدا کند.»
- نوسازی و ساخت زمین‌های چمن مصنوعی
نوسازی و ساخت زمین‌های چمن مصنوعی به‌خصوص در فصل تابستان از جمله اقدامات اولویت‌داری است که در تأمین اوقات فراغت کودکان و نوجوانان محله به اجرا در آمده است. زمین چمن ۶ هزار متری بوستان شادی محله اسماعیل‌آباد جزء مهم‌ترین آنها و دومین مقصد ما برای بازدید است. این زمین چمن بزرگ، نوساز و مجهز است و گروهی از نوجوانان همراه مربی در آن مشغول تمرین هستند. صبوری با اشاره به اینکه کل زمین چمن‌های منطقه ۱۹، ۲۳ قطعه است که بیشتر آنها در سال ۱۳۹۹ تعویض و بازسازی شده و تعداد محدودی باقی مانده که امسال نوسازی خواهند شد، می‌گوید: «طرح نوسازی و ساخت زمین‌های چمن مصنوعی در ۱۲ نقطه محله اجرا شده که این زمین جزء مهم‌ترین موارد آن به شمار می‌رود. بهره‌مندی از زمین استاندارد، رختکن مجهز، کمد، دوش، آبخوری از جمله ویژگی‌های آن است.» این مقام مسئول درباره شیوه استفاده شهروندان از این زمین چمن‌ها می‌گوید: «وقتی زمین چمن در اختیار عموم قرار می‌گیرد، در فاز نگهداری به مشکل می‌خورد و مردم متأسفانه آن‌طور که باید از آن نگهداری نمی‌کنند. به همین دلیل ما آنها را در اختیار پیمانکار قرار داده‌ایم تا ضمن نگهداری از آن در مقابل سرقت فنس‌ها، پروژکتورها، تجهیزات رختکن و... شرایط استفاده از امکانات اینجا را در زمانبندی مشخص برای اهالی محله فراهم کند.»
- نظر شورایار: اولویت بهره‌برداری با اهالی محله باشد
«با پیگیری‌های مکرر اهالی محله در سال ۱۳۸۹ این محدوده به زمین چمن مصنوعی تبدیل شد. در طول زمان فنس‌های دور آن و تجهیزاتی مثل رختکن، سکوهای تماشاگران و... به آن اضافه شد و اکنون به‌عنوان یکی از مجهزترین مجموعه‌های زمین چمن مصنوعی منطقه شناخته می‌شود.» این موضوعی است که شورایار محله اسماعیل‌آباد با اشاره به آن می‌گوید: «بازسازی اخیر این زمین چمن مصنوعی شکل و شمایل خاصی به آن بخشیده، نظر اهالی محله را به خود جلب کرده و برای استفاده محلی و برگزاری مسابقات همگانی گزینه بسیار مناسبی است.» «جبار آوج» با بیان اینکه اداره این زمین به پیمانکار سپرده شده و شهروندان آن‌طور که باید امکان استفاده از آن را ندارند و فقط روزهای جمعه می‌توانند از این فضا استفاده کنند، می‌گوید: «حضور مستمر پیمانکار برای نگهداری از امکانات زمین چمن اقدام خوبی است، اما اجاره این فضا به افرادی از محله‌ها و نقاط دیگر شهر برای اهالی محله محدودیت ایجاد می‌کند و بهتر است این فضا مختص بومیان محله باشد.»
- لاستیک‌ها چیپس می‌شوند
دریافت خشکاله‌ها و اجرای طرح گلماند (ارائه گلدان در ازای پسماند خشک)، فراهم کردن مقدمات راه‌اندازی مرکز اتوواش و بهره‌برداری از خط تولید چیپس لاستیک از جمله اقدامات اخیر معاونت خدمات شهری و محیط‌زیست منطقه ۱۹ در حوزه پسماند است. «مجید صبوری» با اشاره به این موضوع می‌گوید: «پس از دریافت پسماند الکترونیک، تخفیفات هفته‌ای و دریافت خشکاله‌ها، تعبیه گلدان در هایپرپسماند و اجرای طرح گلماند اقدام جالب دیگر در هایپرپسماند است که با هدف جلب مشارکت شهروندان در تفکیک پسماند به اجرا درآمده است. راه‌اندازی اتوواش نانو که قرار است با بخار خودروها را شست‌و شو دهد هم با ویژگی‌هایی همچون شست‌وشوی خودروها با کیفیت بالا، عدم تولید پساب، سازگاری با محیط‌زیست دیگر اقدام مهم در این حوزه است که فضاسازی محیطی آن در حال اجراست و به محض اتمام افتتاح خواهد شد.» کارگاه تولید چیپس لاستیک در ایستگاه مرکز زباله «سیم‌تریل» خیابان شهید کاظمی سومین محل بازدید است. لاستیک‌های فرسوده در محوطه خارجی کارگاه روی هم انباشت شده و کارگران در فضای داخلی مشغول کارند. صبوری حین بازدید از این فضا با بیان اینکه روزانه ۴ تن لاستیک چیپس و ۲ تن آسیاب می‌شود، می‌گوید: «در اینجا لاستیک‌های فرسوده وارد خط تولید می‌شود، در قسمت اول لاستیک‌ها خرد می‌شود، قسمت دوم خرده‌های لاستیک که هریک به اندازه یک کف دست است داخل دستگاهی ریخته شده و به قطعات دیگر تبدیل می‌شود و در نهایت لاستیک و فلز داخل آن از هم تفکیک و لاستیک چیپس و گرانول حاصل از آن در مصارفی همچون ساخت زمین چمن‌های مصنوعی استفاده می‌شود و فلز آن هم در مصارف مورد نظر دیگر کاربرد دارد.»
- نظر شورایار: رشد محیط‌زیستی در محله قابل تقدیر است
«کارواش‌های سنتی علاوه بر استفاده زیاد از آب، با رها کردن پساب حاصل از شست‌وشو در نهرها و فاضلاب از نظر محیط‌زیستی آسیب‌زا هستند. تلاش برای راه‌اندازی اتوواش و استفاده از مواد نانو و بخار برای شست‌وشوی خودروها در منطقه ۱۹ اقدام خوب محیط‌زیستی است که باید در همه نقاط شهر تهران اجرایی شود.» شورایار محله شهید کاظمی و دبیر کارگروه خدمات شهری و محیط‌زیست منطقه ۱۹ با بیان این موضوع و با اشاره به دیگر اقدامات محیط‌زیستی می‌گوید: «حال زیست‌محیطی منطقه رو به بهبودی است. راه‌اندازی هایپرپسماند با ارائه خدمات خوبی همچون جمع‌آوری پسماند الکترونیک، ارائه تخفیفات ویژه، اجرای طرح گلماند و جمع‌آوری خشکاله‌ها نقش زیادی در ترغیب شهروندان به تفکیک پسماند و حفظ محیط‌زیست دارد.» «داود محمدی» در ادامه درباره کارگاه چیپس لاستیک می‌گوید: «پیش از این تعداد زیادی لاستیک در بیابان‌ها و نقاط حاشیه‌ای ناحیه ۳ منطقه رها می‌شد و معتادان برای جدا کردن بخش فلزی لاستیک و درآمدزایی از این طریق، آنها را آتش می‌زدند. اجرای چنین طرحی ضمن مقابله با این معضل، فضایی را برای بازیافت لاستیک شرکت‌ها ایجاد کرده که هم از لحاظ محیط‌زیستی گام بزرگی است و هم در اشتغالزایی برای جوانان محله تأثیرگذار است.»
- نصب میز پینگ‌پونگ بتنی
نصب میزهای پینگ‌پونگ بتنی در بوستان‌ها یکی از اتفاقات جالب در منطقه ۱۹ است. با توجه به اینکه صفحه میزهای پینگ‌پونگ سابق داخل بوستان‌ها شیشه‌ای و در معرض آسیب و شکستن بودند، جمع‌آوری شدند و ایده ساخت میزهای بتنی مطرح شده و به نتیجه رسیده است. نخستین مورد آن در بوستان گلستان نصب شده و قرار است تمام بوستان‌هایی که در گذشته از میز پینگ‌پونگ شیشه‌ای بهره‌مند بودند به‌زودی بتنی شوند.
- افزایش سرانه فضای سبز
با بهره‌مندی از فضاهای جنگلکاری و بوستان بزرگی همچون بوستان ولایت سرانه فضای سبز منطقه ۱۹ به ازای هر نفر ۱۸ متر شده و از رتبه خوبی برخوردار است. این در حالی است که روند روبه‌رشد اجرای فاز اول بوستان ۱۸۰ هکتاری ایرانیان، ساخت ۳ پاتوق محله و عملیات ساخت بوستان‌های جدید دیگری همچون بوستان وصال نیز در رشد این سرانه مؤثر خواهند بود. معاون خدمات شهری و محیط‌زیست منطقه ۱۹ از فاز اول بوستان ایرانیان به‌عنوان مهم‌ترین طرح در حوزه فضای سبز یاد کرده و حین بازدید از اراضی بوستان ۱۸۰ هکتاری ایرانیان به‌عنوان چهارمین مقصد می‌گوید: «این عملیات طی ۵ سال اخیر به کندی پیش می‌رفت. اکنون فاز اول آن در حال اجراست و حدود ۸۰ درصد از معبرسازی آن توسط معاونت فنی و عمرانی سازمان پارک‌ها انجام شده و بعد از آن بلافاصله سازمان پارک‌ها شروع به ایجاد فضای سبز خواهد کرد. این کار نیازمند زمان زیادی نیست، پس از عملیات عمرانی‌گونه‌های گیاهی در آن کاشته و فاز یک افتتاح خواهد شد.» صبوری در ادامه از مراحل پایانی ساخت بوستان وصال یاد می‌کند و می‌گوید: «این بوستان در محله شهید کاظمی به‌عنوان محله‌ای کم‌برخوردار از فضای سبز، امسال مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.»
- نظر شورایار: سرعت در تکمیل پروژه امنیت‌ساز است
طرح ساخت پارک ۱۸۰ هکتاری در منطقه ۱۹ با تصویب شورای اسلامی شهر تهران و کمیسیون ماده۵ شورای‌عالی شهرسازی، سال‌ها قبل با کارفرمایی سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری تهران کلید خورد، اما طی این سال‌ها بخش محدودی از پروژه اجرا شده است. دبیر شورایاری محله شهید کاظمی می‌گوید: «این بلاتکلیفی و فضای متروکه‌اراضی بوستان ۱۸۰ هکتاری شرایطی مطلوب برای مخفی شدن معتادان و کارتن‌خواب‌ها فراهم کرده بود که سرعت در اجرای عملیات ساخت پارک در رفع این معضل مؤثر خواهد بود.» «سید مصطفی حسینی» در ادامه به شروع به کار پیمانکار جدید در این محدوده اشاره می‌کند و می‌گوید: «ساخت فاز اول بوستان ۱۸۰ هکتاری ایرانیان با ایجاد امنیت بیشتر در محله و رشد سرانه فضای سبز منطقه به یکی از نیازهای مهم شهروندان پاسخ می‌دهد.»
- نصب ۱۳ تله زباله‌گیر
نصب تله‌های زباله‌گیر در محدوده‌های مختلف منطقه ایده جالب دیگری است که تاکنون در ۱۳ نقطه از منطقه اجرا شده است. باتوجه به اینکه زباله‌های شمال شهر از نهرها و کانال‌ها متأسفانه به جنوب شهر هدایت می‌شود، برای مقابله با این مشکل تله‌های زباله‌گیر در نهرها نصب شده که زباله‌ها از کانال یا نهری به محدوده دیگر منطقه هدایت نشود، یک جا تجمیع شود و در نهایت توسط پیمانکار لایروبی شود. ۴ تله زباله‌گیر در ناحیه یک، ۵ تله در ناحیه ۲ و ۴ مورد از آن در ناحیه ۳ قرار گرفته‌اند.
- مشاوره و آموزش آنلاین پرورش گل و گیاه
کلاس‌های مجازی گل و گیاه ویژه شهروندان منطقه ۱۹ با آغاز فصل تابستان برگزار می‌شود. این دوره‌های تخصصی با هدف ارتقای سطح علمی شهروندان در زمینه نگهداری از گیاهان و توسعه فضای سبز شهری به‌صورت مجازی و آنلاین طبق برنامه تعیین شده و با بهره‌گیری از کارشناسان گل و گیاه اجرا می‌شود. طی این دوره‌ها ضمن ارائه آموزش‌های تخصصی، مطالبی برای درک بهتر شهروندان به‌صورت پاورپوینت و فیلم‌های آموزشی تهیه و هر روز طی ساعت مشخصی در گروه بارگزاری می‌شود و به‌صورت همزمان به پرسش‌های شهروندان پاسخ داده می‌شود. علاقه‌مندان برای بهره‌مندی از کلاس‌ها می‌توانند ضمن تماس با شماره ۵۵۸۵۲۱۲۱ در گروه واتس‌آپ «آموزش مرکز تام ۱۹» عضو شوند.