همشهری آنلاین _ مریم قاسمی: محله خلیج‌فارس جنوبی که جمعیت نسبتاً زیادی در آن زندگی می‌کنند هنوز سیستم جمع‌آوری فاضلاب شهری ندارد و به دلیل جاری شدن آب‌های آلوده و کثیف درون کانال‌ها اهالی با مشکلات بهداشتی فراوانی روبه‌رو هستند.
انتشار بوی نامطبوع فاضلاب جز آلودگی محیطی و افزایش حشرات و جانوران موذی، سلامت اهالی را به خطر انداخته است. اهالی درباره علت اجرا نشدن طرح انشعاب فاضلاب خانگی به موضوعاتی اشاره می‌کنند. مثلاً بافت فرسوده محله و نوسازی نشدن خانه‌ها، وجود خانه‌های قولنامه‌ای و... با توجه به اهمیت این موضوع به سراغ «نازیلا رشیدپور» مدیر دفتر نوسازی و توسعه محله خلیج‌فارس و «محمد عبدالله‌وند» دبیر شورایاری محله خلیج‌فارس جنوبی به میان اهالی رفتیم تا در این‌باره بیشتر بدانیم.
- مخزن انباشت آب‌های آلوده
دفتر خدمات نوسازی محله خلیج‌فارس نزدیک بلوار خلیج‌فارس بالاتر از خیابان رهنماست. با «نازیلا رشیدپور» مدیر دفتر نوسازی و توسعه محله خلیج‌فارس به سمت کوچه‌هایی می‌رویم که در طول این سال‌ها از لوله‌کشی و انشعاب فاضلاب خانگی برخوردار نبوده و ساکنان آن در شرایط نامناسبی زندگی می‌کنند. از جمله این کوچه‌ها می‌توان به حجاب، امیرکبیر، حسین‌پور و خیابان حیدری جنوبی اشاره کرد.
رشیدپور در طول سال‌ها فعالیت در این منطقه با انجام پژوهش‌های میدانی در جریان مشکلات و خواسته‌های اهالی قرار گرفته است. به محض ورود به داخل این کوچه‌ها بوی نامطبوعی مشام ما را می‌آزارد. این بوی ناراحت‌کننده و غیرقابل تحمل از کانال‌هایی است که آب‌های آلوده در آن جریان دارد.
- اگر انشعاب فاضلاب نخرید، آب قطع می‌شود!
«محمد عبدالله‌وند» دبیر شورایاری محله خلیج‌فارس جنوبی وضعیت بهداشتی خانواده‌های ساکن در این محدوده، یعنی بلوار خلیج‌فارس و کوچه‌های منشعب به آن را بحرانی می‌داند و در این‌باره می‌گوید: «سرازیر شدن فاضلاب خانگی به داخل نهرها آثار مخربی بر محیط‌زیست و سلامت شهروندان می‌گذارد. به تازگی بیماری‌های عفونی و پوستی در این نقاط بیشتر شده است. به نظر می‌رسد انباشت آب‌های کثیف و آلوده و فاضلاب خانگی در این ماجرا بی‌تأثیر نبوده است. نباید فراموش کنیم که در هر خانه چند کودک و سالمند زندگی می‌کنند که هر آن امکان دارد به انواع بیماری‌ها مبتلا و راهی بیمارستان شوند.»
«مسعود صالحی» یکی از ساکنان کوچه بن‌بست اول است که بارها موضوع انشعاب فاضلاب خانگی را پیگیری کرده است.
او عنوان می‌کند که جز «امکان ندارد» و «فعلاً مقدور نیست» جواب دیگری از مسئولان اداره فاضلاب نشنیده است: «مسئولان اداره فاضلاب جواب روشنی نمی‌دهند. زمانی می‌گفتند که سطح این کوچه‌ها پایین است و حفاری و لوله‌گذاری فاضلاب امکان‌پذیر نیست، اما مدتی است که نامه به خانه‌های ما می‌فرستند که اگر انشعاب فاضلاب خانگی نخریم، آب خانه‌های‌مان را قطع می‌کنند. کدام پاسخ درست است و ما باید کدام حرف‌شان را قبول کنیم؟»
این‌طور که برخی از اهالی عنوان می‌کنند مسئولان شرکت فاضلاب در این قبض‌ها از مالکان خواسته‌اند تا حق انشعاب ۲ میلیونی بپردازند، در صورتی که هنوز اصل مسئله حل نشده است.
- مسئولان یک روز مهمان خانه اهالی شوند
«ماه‌سلطنت باقی» مادربزرگ ۸۰ ساله با عروس و نوه‌هایش در یک خانه کوچک زندگی می‌کند. او امید چندانی به حل مشکل فاضلاب محله ندارد و می‌گوید: «در طول این سال‌ها مشکلات نوسازی خانه‌های فرسوده، فاضلاب و... حل نشده و چند مشکل دیگر هم اضافه شده است. پمپ برق خانه‌ها مدام می‌سوزد و خانواده‌ها ناچارند به‌صورت دستی مخزن فاضلاب را تخلیه کنند که این کار برای بانوان و سالمندان سخت است.» مادربزرگ به ترک و نم دیوار خانه‌اش اشاره می‌کند و می‌گوید: «چه کسی دوست دارد در چنین جایی زندگی کند؟ فرزندان و نوه‌هایم به سختی کارهای مربوط به شست‌وشو و نظافت را انجام می‌دهند. دخترم به بوی فاضلاب حساسیت شدیدی دارد و از این بابت نگران هستم.»
حاج «حسن خلیلی» در تکمیل صحبت‌های هم‌محله‌ای‌اش می‌گوید: «با این شرایط نه راه پس داریم نه راه پیش. تخریب و نوسازی خانه‌های‌مان بیشتر شبیه یک رویاست. تا نوسازی نکنیم انشعاب فاضلاب خانگی نمی‌دهند و از سویی همه مالکان و صاحبخانه‌ها برای تجمیع خانه‌های فرسوده مشارکت نمی‌کنند و سرمایه‌گذارها نیز شرایط بهتری برای مالکان در نظر نمی‌گیرند. کاش مسئولان روزی مهمان خانه اهالی می‌شدند تا مشکلات آنها را بهتر درک کنند.»
- راه‌حل مناسب برای مشکلات بیابید
متراژ خانه‌ها در این محدوده بین ۵۰ تا ۷۰مترمربع تفاوت دارد و میانگین سن ساختمان‌ها به ۶۰ سال می‌رسد. این‌طور که کارشناس دفتر خدمات نوسازی محله خلیج‌فارس عنوان می‌کند بیشتر خانه‌ها سند مالکیت دارند و تعدادی از املاک نیز قولنامه‌ای هستند. او با اشاره به تسهیلات و امتیازاتی که مدیریت شهری برای نوسازی بافت فرسوده در نظر گرفته، توضیح می‌دهد: «اگرساکنان یک کوچه با یکدیگر مشارکت و همکاری کنند با تجمیع پلاک‌های فرسوده و ساخت واحدهای مسکونی نوساز سود و منفعت بیشتری می‌برند، ضمن اینکه از مشکلات ناشی از لوله‌کشی فاضلاب خانگی رها می‌شوند.»
وی با یادآوری دیدار مردمی چند ماه قبل می‌گوید: «آن موقع حتی سرمایه‌گذار برای ساخت واحدهای مسکونی نوساز معرفی شد، اما تعدادی از اهالی مخالفت کردند و با طرح تجمیع پلاک‌های فرسوده کنار نیامدند.»
اهالی محله عنوان می‌کنند که مسئولان پیشنهاد داده بودند که در ازای هر خانه، یک واحد آپارتمان نوساز تحویل می‌دهند، اما در برخی از خانه‌ها ۲ تا ۳ خانوار زندگی می‌کنند و قبول کردن این شرایط برای آنها سخت است. از طرف دیگر صاحبخانه‌ها نیز شرایط مالی مناسبی ندارند و نمی‌توانند برای نوسازی خانه‌های‌شان پول خرج کنند، بنابراین اهالی راهی جز تسلیم شدن در برابر شرایط دشوار زندگی ندارند و باید با مشکلاتی چون نبود انشعاب فاضلاب خانگی کنار بیایند.
- «رحیم سعیدی» شهردار ناحیه ۵ منطقه ۱۸: با جدیت پیگیر خواسته شهروندان هستیم
«متأسفانه هنوز برخی خانه‌های محله خلیج‌فارس به شبکه فاضلاب شهری وصل نیست و اهالی از دردسرهای نبود آن رنج می‌برند. مسئله انشعاب فاضلاب خانگی در بهداشت و حفظ محیط‌زیست شهر و محله ما اهمیت دارد و به همین دلیل یکی از موضوعاتی است که با جدیت پیگیر تحقق آن هستیم.»
«رحیم سعیدی» شهردار ناحیه ۵ منطقه ۱۸ با بیان این مطلب می‌گوید: «شهرداری در زمینه صدور مجوز حفاری معابر به شرکت‌ها و سازمان‌های خدمات‌رسان از جمله اداره آب و فاضلاب نهایت همکاری و تعامل را دارد و همچنین در زمینه نوسازی بافت فرسوده بسته‌های تشویقی برای شهروندان در نظر گرفته است.
امیدواریم در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ عملیات حفاری و لوله‌کشی انشعاب فاضلاب خانگی در محله خلیج‌فارس به مرحله اجرا برسد.»