همشهری آنلاین_پریسا نوری: این حجم برنزی که از مدتی پیش مهمان بوستان پلیس شده، منظره چشم‌نوازی برای گردشگرانی که به این بوستان آمده‌اند، به وجود آورده است. هفته گذشته به بهانه بهسازی این اثر هنری، با «آذر شیخ بهاءالدین‌زاده» هنرمند مجسمه‌ساز و خالق آن به گفت‌وگو کردیم. شیخ بهاءالدین‌زاده که معتقد است پیدا کردن اسم مناسب، بخشی از خلاقیت کار هنری است، نام این اثر را «مامان میهن» گذاشته و کیست که نداند «مامان میهن» تداعی‌گر حس و حال انتظار مادرانه در سال‌های دفاع‌مقدس است.
متولد ۴۴ است و بخشی از تجربیات جوانی‌اش مربوط به سال‌های جنگ تحمیلی است. این موضوع انگیزه‌ای برای ساخت و طراحی این اثر شده است. می‌گوید: «نوجوان که بودم انقلاب شد و با پا گذاشتن به دوره جوانی جنگ شروع شد.
در خانواده ما هم مثل خیلی از خانواده‌ها چند عزیز، از جمله عمو و پسرعموهایم در جنگ بودند و من رنج و انتظار مادران و زنانی که فرزند، برادر یا همسرشان در جنگ بود را از نزدیک لمس کردم. این موضوع یکی از نوستالژی‌های جوانی من است، از این‌رو این اثر را طراحی و اجرا کردم.» او می‌افزاید: « «مامان میهن» یک زن و یک مادر معمولی است، از آن زنانی که پشت جبهه‌اند، دیده نمی‌شوند اما در واقع قهرمانند. زنی معمولی که جنگ به او تحمیل شده و آزار دیده. کاری از دستش بر نمی‌آید و مستاصل و نگران است.»
- ساخت ۳ اثر شهری
«مامان میهن» سومین اثر شهری شیخ بهاءالدین‌زاده با موضوع زنان است. دو اثر دیگر در باغ‌موزه قصر و پارک لاله نصب شده است.
او درباره ساخت و جانمایی این اثر در پارک پلیس این‌طور می‌گوید: «در فراخوان سازمان زیباسازی شهرداری تهران و مشهد شرکت کردم و طرح این کار را دادم که در تهران پذیرفته شد. بعد از ساخت و آماده‌سازی قرار بود در باغ‌موزه دفاع‌مقدس نصب شود اما بعد به پیشنهاد سازمان زیباسازی در بوستان پلیس و جلو مزار شهدای گمنام و مسجد بوستان نصب شد.» این بانوی هنرمند که علاوه بر مجسمه سازی، دوره‌های حرفه‌ای آموزش نقاشی را نزد استاد «اسپهبدی» گذرانده، دستی در این هنر هم دارد و در طول دوران حرفه کاری‌اش، مجموع ۵ نمایشگاه فردی و بیش از ۵۰ نمایشگاه گروهی در نقاشی و مجسمه‌سازی در داخل و خارج از کشور برپا کرده است.
- «حشمت خانم‌ها» در پارک لاله
مجسمه برنزی «مانلی» در باغ‌موزه قصر و «حشمت خانم» در پارک لاله ۲ اثر حجمی هستند که در یک دهه اخیر در باغ‌موزه قصر و پارک لاله نصب شده‌اند. او درباره این دو اثر این‌طور می‌گوید: «مجسمه برنزی مانلی یک زن باردار است که یک بادکنک دستش است. این مجسمه در باغ‌موزه قصر و روبه‌روی زندان نصب شده و به تناسب فضا هر مخاطبی می‌تواند داستانی به آن بدهد.
اما بهترین‌کاری که در حوزه شهری انجام داده‌ام «حشمت خانم» نام دارد. این کار مجسمه سه زن باردار است که روی نیمکت نشسته‌اند و گپ می‌زنند. این کار که در بوستان لاله نصب شده به نظرم موفق‌ترین کار شهری من است و در هر جای ایران یا حتی در کشور فرانسه به افرادی برخوردم که راجع به این کار صحبت می‌کنند و برایشان جالب است.»
- بی مهری به آثار شهری
به نظر می‌رسد سریال سرقت مجسمه‌های شهری به دلیل ارزش متریال به کار رفته در ساخت آنها که از سال‌های گذشته شروع شده، به مادر نگران بوستان پلیس هم رسیده است. شیخ بهاءالدین‌زاده در این‌باره می‌گوید: »وقتی مشغول نصب مجسمه در بوستان پلیس بودیم، برخی از رهگذران می‌گفتند «چرا اینجا نصب می‌کنید؛ قدرش دانسته نمی‌شود و حتی ممکن است سرقت شود و...» متأسفانه آنها درست می‌گفتند چون ۱۰ روز بعد از پایان کار، یکی از کلاهخودها و بعدها هر ۳۰ تایشان به سرقت رفت.»
او می‌افزاید: «البته در حال حاضر شهرداری مشغول تعمیر مجسمه است و قرار است به جای کلاهخودهای برنزی، کلاه‌های فایبرگلاس گذاشته شود.» او ادامه می‌دهد: «برخی آثار هنری حجمی که در شهر نصب می‌شود در دسترس عموم نیست یا محافظت می‌شود، اما کارهای من به گونه‌ای است که با شهروندان تعامل برقرار کند. یعنی در همه آنها یک نیمکت بزرگ طراحی کرده‌ام که افراد بتوانند کنار اثر بنشینند و با آن ارتباط برقرار کنند.»
به باور این بانوی هنرمند بی‌مهری نسبت به آثار هنری شهری از طرف برخی شهروندان مشهود و رایج است و مجسمه «مانلی» در باغ‌موزه دفاع‌مقدس هم از آن بی‌نصیب نمانده است. او در توضیح بیشتر می‌گوید: «مجسمه مانلی که در روبه‌روی زندان سیاسی موزه دفاع‌مقدس نصب شده یک زن باردار را نشان می‌دهد که یک بادکنک به دستش است. متأسفانه شهروندان در همان روزهای اول بادکنک را بردند. پس از مدتی به پیشنهاد دوستی هر دو هفته یکبار یک بادکنک هلیومی می‌خریدم و به دست مانلی می‌گذاشتم، اما در کمال تأسف و تعجب می‌دیدم که برخی رهگذران زیر بادکنک فندک می‌گیرند و...»
- آثار هنری بهارستان کارشناسی شوند
سال‌هاست که تهران در اواخر اسفند ماه با رویداد فرهنگی و هنری به نام «بهارستان» به پیشواز سال جدید می‌رود. در این رویداد هنرمندان دیوارنگاری، هنرهای محیطی و استفاده از آثار حجمی مرتبط با بهار شهر را زیبا می‌کنند. این هنرمند هم‌محله‌ای درباره آثار حجمی که در این رویداد به نمایش گذاشته شده می‌گوید: »برخلاف مجسمه‌ها و کارهای خوب و متنوعی که در طول سال‌ها سطح شهر کار گذاشته شده، در رویداد بهارستان آثار سطح پایینی استفاده می‌شود. مثلاً سال گاو است، می‌آیند مجسمه یک گاو را می‌سازند؛ یا نرده‌ها و پست‌های برق که رنگشان خاکستری و خنثی است، را نقش فرش زده و رنگ می‌کنند؛ این موضوع موجب شلوغ شدن شهر می‌شود. به نظرم بهتر است فعالیت‌های هنری بهارستان کارشناسی شوند و آثار وزین‌تری ارائه شوند.»
- مشخصات اثر هنری
نام اثر «مامان میهن»
جنس متریال: مجسمه و کلاهخودها برنزی و میز بتن گلاسه و نیمکت سنگی
طول اثر: ۶متر
جانمایی: بوستان پلیس، روبه‌روی مزار شهدای گمنام
- اطلاعات فوری
آذر شیخ بهاءالدین‌زاده
متولد ۱۳۴۴
فراگیری نقاشی حرفه‌ای زیر نظر استاد منوچهر اسپهبدی
فارغ‌التحصیل رشته مجسمه‌سازی دانشکده
هنرهای زیبا
کارشناس مجسمه‌سازی
فعالیت‌ها: برپایی ۴ نمایشگاه انفرادی و ۵۰ نمایشگاه گروهی
در داخل و خارج از کشور
نفر اول جشنواره هنر مقاومت
نصب مجسمه برنزی مانلی در باغ‌موزه قصر تهران سال ۹۰
نصب مجسمه برنزی گروه حشمت خانم در پارک لاله
تهران سال ۹۱
نصب مجسمه برنزی مامان میهن در پارک پلیس