در میان همه شلوغی و هیاهوی زندگی شهری و آپارتمانشینی، یکی از شهروندان شهرک مسکونی «نمونه» منطقه ۲۲ آستین بالا زده تا ساکنان آن حوالی را با طبیعت و سرسبزی آشتی دهد.

همشهری آنلاین _ ثریا روزبهانی: «علی لطفی» تلاش کرده با ایجاد باغ کوچک و کاشت درخت انگور و انجیر در محوطه بلوک مسکونی‌اش، هم حال دل خود و هم اهالی را باکاری ساده خوب کند. اکنون این درختان به بار نشسته‌اند و بشقاب میوه‌ایی سهم همه ساکنان آن محدوده شده است تا با خوردن انگورهای رسیده، کامشان را شیرین‌کنند. به بهانه بار دادن درختان میوه این بلوک سبز با این شهروند نمونه گفت‌وگو کرده‌ایم.

  • بوی شمال در شهرک

علی لطفی تلاش کرده است تا به‌گونه‌ایی سهمی در افزایش سرانه فضای سبزمحله داشته باشد و از فضا خالی مقابل بلوک به نفع خود و همسایه‌هایش استفاده کند. بوی گل‌های بهاری در محیط پیچیده است. تاک‌های انگور با پیچ و تابی از فنس‌ها خود را بالا کشیده‌اند و از پشت پنجره به ساکنان سلامی سبز می‌دهند. ۳ سالی می‌شود که باغ کوچک آقای لطفی به بار نشسته است و اهالی وقت آزاد خود را در فضای سبز مقابل بلوک می‌گذرانند. لطفی درباره باغچه میوه‌ای که راه انداخته است، می‌گوید: «از ابتدا به فضای سبز و گل وگیاه علاقه داشتم. به همین دلیل تلاش کردم با نوآوری‌ها، سبک زندگی خودمان را که با آپارتمان‌نشینی گره خورده است، تغییر دهم و خوشحالم که در رفتارهای همسایه‌ها نیز تأثیرگذار بودم.

فکر می‌کنم برای همه همسایه‌ها بهترین مکان برای استراحت و تجدید قوا، نشستن کنار این باغچه و دیدن درخت و گل‌هایی است که کاشته‌ام. هر روز صبح پیش از هرکاری به آنها سر می‌زنم. حالم را هیچ چیز به اندازه دیدن سبزی، نشاط و استشمام بوی طبیعت خوب نمی‌کند. گاهی هم همسایه‌ها کنار باغچه می‌آیند و دورهمی‌های کوچکی در کنار سایه‌های این درختان برگزار می‌کنیم. این موضوع سبب شده است تا همسایه‌ها نیز توجه بیشتری به فضای سبز بلوک داشته باشند و آنها هم در نگهداری از این فضا کمک کنند. من در شمال کشور متولد شدم و زندگی در محیط‌های آپارتمانی و بدون سرسبزی و درخت برایم دشوار است.

به همین دلیل ۶ سال پیش این باغچه را ایجاد کردم. آن زمان چندین نهال «انگور»، «انجیر» و «انار» گرفتم و اطراف بلوک را تا جایی که فضای خالی داشت، نهال کاشتم و برای اینکه کودکان به آنها صدمه نزنند، دور آن فنس کشیدم. اکنون پس از گذشت چند سال، این تاک‌ها از فنس‌ها بالا رفته‌اند. شیوه آبیاری درختان به روش قطره‌ای است به همین دلیل آب کمتری مصرف می‌شود. از سوی دیگر برای صرفه‌جویی در مصرف آب نیز اغلب این درختان را با پسآب‌های جمع‌آوری شده از شست‌وشوی سبزی و برنج آبیاری می‌کنم.»

  • پرندگان هم سهم دارند

در این چند سال، درختان تاک بیش از ۸۰‌کیلوگرم انگور داده و هر همسایه از این میوه سهمی داشته‌اند. لطفی می‌گوید: «میوه‌ها را بین همسایه‌ها تقسیم می‌کنم حتی برای بقال و نانوا محله نیز از میوه درختان می‌برم. معمولاً فصل تابستان برخی از اهالی سفر هستند، اما سهم آنها هم محفوظ است. هم‌چنین درختان انجیر برای خودشان طرفداران خاصی پیدا کرده‌اند و میوه‌هایش حسابی به دهان اهالی مزه داده است. میوه‌های این باغچه مهمان خانه اهالی شد و کامشان را شیرین کرد. برخی از اهالی می‌گویند به ما غوره‌اش را بده. بیش از ۱۰ کیلو غوره چیده‌ام و به اهالی داده‌ام. اهالی از کاشت نهال استقبال کردند و اکنون خودشان هم به این باغچه وابسته شدند و از آن مراقبت می‌کنند. بوته‌ها، درختان میوه از جمله انگور که در حصار قرار گرفته‌اند هم به چشم، دیدنی است.

انگور بیشترین محصولی است که به بار نشسته است و پس از آن انجیر در حال رشد کردن است. پرنده‌ها هم در ضیافت درختان، گوی سبقت را از همسایگان ربوده‌اند. این پرندگان شب‌ها با خوردن میوه‌های درختان مانند انگور دلی از عزا در می‌آورند. همه اینجا سهم دارند و من مانع این نمی‌شوم که پرندگان از برکتی که خدا به درختان داده است، بی‌بهره‌بمانند. باید حق را برای همه ادا کرد. هر چند دوست دارم که حداقل میوه‌ای بر روی درخت بماند و برسد و لذت چیدن آن را بچشم.

مدتی است شهرداری تهران در پی آن است با هماهنگی مدیران مجتمع‌ها، مردم ساکن در این نوع مجتمع‌های مسکونی را به تزیین گل در ‌آپارتمان‌ها و تغییر دکوراسیون متقاعد کنند، هرچندکه این موضوع نیاز به فرهنگسازی در جامعه شهرنشینی دارد. بی‌شک تزیین بالکن آپارتمان‌ها می‌تواند فضای خسته و ملال‌آور آپارتمان‌ها را تغییر دهد. کافی است ساکنان آپارتمان‌ها در بالکن‌های منازلشان، گل و گیاه آویزان کنند. هم روحیه خودشان بهتر و هم این شهرک به بهشت سبزی تبدیل می‌شود. امیدوارم با همکاری اهالی علاقه‌مند به فضای سبز بتوانیم چهره شهر تهران را تغییر دهیم.»

  • تلاش برای حفظ محیط‌زیست

لطفی نزدیک به ۱۵ سال مدیریت بلوک و حدود ۴ سال مدیریت شهرک نمونه را برعهده دارد. به همین دلیل علاوه بر افزایش سرانه فضای سبز به دنبال حفظ و نگهداشت محیط شهرک نیز است. او در این‌باره می‌گوید: «موضوع محیط‌زیست و حفظ آن خطر قرمز من است. برای همین تلاش می‌کنم در حد توانم مشکلات زیست‌محیطی شهرک را با کمک اهالی و مسئولان برطرف کنم. برای مثال، این شهرک شبکه فاضلاب شهری نداشت و فاضلاب در محیط بخش شده بود. همین مسئله سبب شد تا بوی نامطبوعی اهالی را آزار دهد. برای برطرف کردن مشکل فاضلاب با همیاری اهالی، مسیر فاضلاب شهرک را لوله‌گذاری و آن را به پایین دست بزرگراه منتقل کردیم. هم‌چنین در زمینه تفکیک پسماند نیز اقدامات خوبی در این محله انجام شده است.»

  • محصولات ارگانیک با مواد ارگانیک

گل و گیاهانی که در باغچه بلوک پرورش داده شده‌اند، بوی بیشتری نسبت به گل‌های مشابه دارند. شهروند نمونه شهرک درباره دلیل این موضوع می‌گوید: «برای پرورش گل و محصولات کشاورزی باغچه از کودهای شیمیایی استفاده نمی‌کنم. همیشه از «کمپوست» و «خاک برگ» که هم سبک‌تر هستند و هم شیمیایی نیستند، استفاده می‌کنم و به این دلیل محصولات تولیدی سالم‌تر، خوش بوتر و خوشمزه‌تر از محصولات پرورش یافته شیمیایی در بازار هستند.

اگر باز هم فضای خالی وجود داشت، بی‌شک آنجا را هم نهال و گل می‌کاشتم، اما متأسفانه فضای بلوک محدود است. حتی تمایل داشتم بر روی پشت‌بام بلوک نیز فضای سبز ایجاد کنم، ولی پشت‌بام بلوک برای این کار مناسب نیست و برای آبیاری هم باید چندلایه «ایزوگام» انجام بدهیم تا آب به ساختمان نفوذ نکند. هم‌چنین نمی‌دانم این سازه‌ها تا چه حد مقاومت دارند. برای همین گمان نمی‌کنم بتوانیم نهال و نشا بر روی آن بکاریم.»