همشهری آنلاین_پروانه بهرامنژاد: حالا مدتی است با بیماری دست و پنجه نرم میکند و از تشک کشتی و مربیگری دور شده اما هنوز حسرت آن روزها را میخورد و پیگیر مسابقات ملی کشتی کشورمان است. پهلوان «محمد بزمآور» متولد سال ۱۳۳۳ تهران و از پیشکسوتان تیمملی کشتی آزاد است و خیلیها از او بهعنوان یکی از فنیترین و ماهرترین کشتیگیران سبک وزن جهان در دهههای ۷۰ و ۸۰ میلادی یاد میکنند که با تکنیکهای فنی حریفانش را روی تشک ناکام میگذاشت.
همراه با «سعید بزمآور» فرزند ارشد این پهلوان، گریزی زدیم به آن سالها و مروری بر خاطرات و فعالیتهای این پیشکسوت داشتهایم.
پهلوان بزمآور، بزرگشده شرق تهران است و اکنون در محله صفا زندگی میکند. او ۴ فرزند دارد وفنون کشتی را بهصورت تجربی از خانوادهاش فرا گرفته است. استاد تکنیک کشتی از آن روزها یاد میکند و شمرده شمرده میگوید: «برادرم کشتیگیر و با «عبدالله موحد» بسیار رفیق بود. وقتی او را میدید، خیلی تحویل میگرفت و من هم نوجوان بودم و میخواستم بدانم او چه کار کرده که برای برادرم اینقدر عزیز است.
خندهاش میگیرد و ادامه میدهد: «فهمیدم عبدالله موحد قهرمان کشتی است و من که آن زمان ۱۵ـ ۱۶ سال داشتم تصمیم گرفتم قهرمان جهان شوم و دنبال کشتی رفتم تا رکورد آقای موحد را بزنم اما روزگار با من بد تا کرد. مربی که نداشتم اولش یواشکی و بدون آنکه خانوادهام بدانند ورزش میکردم.» پسر پهلوان بزمآور در تکمیل صحبتهای پدر یادآوری میکند: «پدرم فرزند آخر خانوادهای پرجمعیت بود که پدرش را خیلی زود از دست داده و در شرایط سختی بزرگ شده است و با کمترین امکانات تلاش و بارها برایمان تعریف کرده که خانوادهاش مخالف سرسخت کشتی گرفتنش بودند و پنهانی از برادرش کشتی را دنبال کرده تا وقتی که مقام قهرمانی استانی را به دست آورده و عکسش در روزنامه چاپ شده است، آنها از فعالیت ورزشی او مطلع میشوند.»
- از تهران تا لوزان
ادامه دادن این مسیر پر فراز و نشیب برای پهلوان بزمآور آسان نبوده و پسرش تعریف میکند: «استعداد پدرم پس از آشنایی با «فرجاللهغفوریان» از بزرگان کشتی کشف میشود و کمکم مراحل را از محله تا کشور یکی یکی طی میکند تا وارد تیمملی میشود. در چند مسابقه جهانی شرکت میکند. او برای نخستین بار در مسابقههای کشتی آزاد قهرمانی جهان در سال ۱۹۷۷ در لوزان سوئیس به عضویت تیمملی کشتی آزاد ایران در وزن ۴۸کیلوگرم درآمده که با نادآوری به مقام چهارم جهان نایل شد.
سال بعد در پیکارهای جهانی سال ۱۹۷۸ مکزیکوسیتی به مدال برنز وزن ۴۸کیلوگرم دست یافت درحالیکه مدالش طلا بود و به خاطر مسائل سیاسی آن دوران، مدال برنز گرفت. در روزنامهها نوشتند «طلایی که برنز شد.» او همچنین در مسابقههای جهانی ادمونتون کانادا برای تیمملی کشتی و مقام گرفت. در جام تفلیس یکی از معتبرترین جامها مدال طلا به دست آورد. اما باتوجه وقوع انقلاب اسلامی، شرایط کشور تغییر و پدرم ازدواج کرد و از فضا دور شد اما تا دهه۱۳۸۰ در باشگاههای مختلف مثل استقلال تهران، ناشنوایان، شفق تهران، رودهن و زنجان مربی کشتی بود که دچار بیماری شد.»
- کشتی مهارتی برای نجات زندگی
اخبار کشتی را رصد میکند و پسرانش برنامههای کشتی ملی را به او یادآوری میکنند و خاطرات تلخ و شیرین آن دوران برایش زنده میشود اما پهلوان بزمآور معتقد است: «خاطرات آن دوران با غم و غصه برایم توأم بوده و جز ناراحتی و ناکامی دستاوردی نداشتهاست. در سرم رویای قهرمانی داشتم. اما افسوس.» صحبت که به اینجا میرسد، پسرش ادامه میدهد: «پدر من یک قهرمان و پهلوان واقعی است. او در واقع بعد از فوت پدرش برای نجات زندگی خانوادگیشان ورزش میکرده تا از مسیر کشتی بتواند به جایی برسد و زندگی خانوادهاش را سرپرستی کند. او در هر مسابقه به نوعی با سرنوشت کشتی گرفتهاست اما شانس با او یار نبودهاست.»
بزمآور کشتیگیر تکنیکی معروف بوده و به او «سلطان تکنیک کشتی» میگفتند. او میگوید: «من مربی نداشتم. پدر و برادرم کشتیگیر بودند، من هم دنبال راه آنها میرفتم و بهصورت تجربی یاد گرفتم. اما خیلی فنی بودم.» پسر صحبتهای پهلوان بزمآور را تکمیل میکند و میافزاید: «پدرم کلیشهای کشتی نمیگرفت. آنطور نبود یکسری فن بلد باشد، همان را انجام دهند. روش خلاقانه را پیش میگرفت. در حال مبارزه و در موقعیت تصمیم میگرفت که از چه فنی استفاده کند. حتی متناسب با گارد حریف خودش حرکت میساخت که اینها ناشی از هوش بالای او بودهاست.»
- سرمایههای ملی را غنیمت بدانید
خیلی آرام و محجوب است و دلش نمیخواهد از ناملایمتهای روزگار دم بزند اما میتواند هر آنچه در توان و به یاد دارد در اختیار نسل جدید قرار دهد. پهلوان بزمآور میگوید: «همیشه در حاشیه بودم و نمیخواستم وارد باندبازی شود. تا جایی که توانستم مربیگری کردم. به نظر من هر قهرمانی پهلوان نیست. پهلوان بایدمنش پهلوانی داشته و نظربلند باشد. پهلوانان واقعی آقا تختی و امام خمینی(ره) بودند که میخواستند دست فقرا را بگیرند.»
پسرش تأکید میکند: «پیشکسوتان میراثدار و آبروی ورزش ایران و سرمایه ملی هستند که باید آنها را غنیمت بدانند و از دانش آنها بهرهببرند. آنچه در ذهن پدر من و امثال او وجود دارد و جوانان تشنه یادگیری آن هستند، میتواند بسیار گرهگشا باشد. به نظر من متولیان ورزش باید از پیشکسوتان و تجربیاتشان استفاده کنند. البته سال گذشته آقای «علیرضا دبیر» از فدراسیون کشتی، پدرم را در مراسم تجلیل از پیشکسوتان دعوت و از او تجلیل کرد که ما خوشحال شدیم چون یاد کردن از قدیمیها از شاخصههای پهلوانی است و اینکه پیشکسوتان ما که روزی عکسشان روی جلد مجله و روزنامهها بود، بدانند فراموش نشدهاند.
این یادکردنها میتواند بسیار امیدبخش باشد که جای تشکر دارد. کاش این به یک رویه در ورزش ما تبدیل شود تا جوانان بدانند با پیری به گوشه زمین فرستاده نمیشوند و به محاق نمیروند.»
- محمد بزمآور
تولد: ۱۳۳۳
محل تولد: تهران
ویژگی: قهرمان سابق
کشتی جهان و مربی کشتی
- ورزش در بوستانها
به دلیل شرایط شیوع ویروس کرونا، با پهلوان «محمد بزمآور» و پسرش در بوستان خیام دیدار داشتیم. او وسایل ورزشی نصب شده در بوستان را نشان میدهد و معتقد است: «این دستگاهها برای استفاده بچههای آماتور خوب است و قطعاً نصب دستگاههای ورزشی در محیط عمومی و در دسترس همه در واقع آوردن امکانات ورزشی باشگاهها به سطح دم دستی و در محلهها و همگانی کردن آن است چون برای استفاده از آنها نیازی به ثبتنام در باشگاه و محدود شدن در یک زمان و مکان مشخص نیست و هر فرد هر وقت فرصت پیدا کند میتواند با حضور در بوستان نزدیک خانهاش تمرین کند. خیلی از کودکان و نوجوانان میتوانند اینجا ورزش کنند و چه بسا همین دستگاهها میتواند پایهگذار خیلی از موفقیتهای ورزشی افراد در آینده باشد.»