همشهری آنلاین_پریسا نوری: بی‌تردید بسیاری از جرائم و تخلفات در فضاهای بی‌دفاع شهری و به دور از نظارت اجتماعی رخ می‌دهد؛ از این‌رو سال گذشته حذف این فضاها در دستور کار مدیریت شهری تهران قرار گرفت و بنا شد مناطق ۲۲ گانه این نقاط را شناسایی و رفع کنند. بر اساس اطلاعات جمع‌آوری‌شده از مناطق تهران، حدود ۲هزار نقطه بی‌دفاع شهری در پایتخت شناسایی شد. این میان سهم تکه چهارم پایتخت از فضاهای بی‌دفاع شهری ۱۵۶ نقطه بود که قرار شد به‌ترتیب اولویت و با محوریت اداره بانوان منطقه رفع شوند.
به بهانه بازدید رئیس اداره بانوان شهرداری تهران از نقاط بی‌دفاع شمال شرق تهران با «سمیه رفیعی» رئیس اداره بانوان منطقه همراه شدیم و فعالیت‌های انجام شده در راستای ایمن‌سازی معابر شمال شرق پایتخت برای تردد شهروندان به‌ویژه بانوان جویا شدیم.
- وجود ۱۷ نقطه بی‌دفاع در هر ناحیه
در یک سال گذشته اداره امور بانوان فعالیت‌های گسترده‌ای از مطالعه و تحقیق میدانی تا شناسایی و حذف نقاط بی‌دفاع در شمال شرق پایتخت انجام داده است. رئیس این اداره می‌گوید: «مدیریت شهری از شهریور پارسال به مناطق ابلاغ کرد که فضاهای بی‌دفاع شهری و نقاط ناامن برای تردد شهروندان به‌ویژه بانوان را شناسایی کنید.
ما هم طی فراخوانی از شهرداران نواحی، شورایاران، مدیران محله، بانوان فعال اجتماعی، مدیران مدارس و... خواستیم که نقاط آسیب‌پذیر و بی‌دفاع منطقه را اعلام کنند. بعد از مدتی ۱۵۶ نقطه پرخطر پیدا کردیم که تردد در آنها به‌ویژه برای بانوان سخت بود و حس ناامنی را به رهگذران القا می‌کرد؛ یعنی تقریباً هر ناحیه ۱۷ مورد. اما چون بودجه رفع همه این موارد را نداشتیم آنها را اولویت‌بندی کردیم و طبق آن ۱۵ نقطه پرخطر را ایمن کردیم.»
نواحی ۶ و ۷ بی‌دفاع‌ترین نقاطبه گفته مدیر اداره امور بانوان طی یک سال گذشته ۱۵۶ نقطه بی‌دفاع در معابر شمال شرق تهران شناسایی شده اما سهم همه نواحی در توزیع این نقاط یکسان نیست و نواحی ۶ و ۷ بیشترین نقاط بی‌دفاع را به خود اختصاص داده‌اند. رفیعی در این‌باره می‌گوید: «از آنجایی که نواحی ۶ و ۷ بیش از سایر نواحی فضاهای متروک شهری و بکر دارند و فرهنگ غالب این نواحی آسیب‌پذیرتر است؛ در نتیجه دور از انتظار نبود که بیشترین نقاط بی‌دفاع شناسایی شده در این دو ناحیه باشد.»
با شناسایی نقاط بی‌دفاع، بلافاصله ایمن‌سازی این نقاط با نظارت امور بانوان و همکاری معاونت‌های فنی، خدمات شهری و ترافیک و همچنین شهرداران نواحی در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفت. مدیر امور بانوان در این‌باره می‌گوید: «طی چند ماه اخیر با انجام اقدامات عمرانی از جمله اصلاح تبلیغات محیطی، افزایش روشنایی، هرس هدفمند درختان و بوته‌ها، رنگ‌آمیزی و بهسازی جداره و نمای ساختمان‌های قدیمی ۱۵ مورد از نقاط بی‌دفاع ایمن شدند و اصلاح باقی موارد در دستور کار قرار دارد.»
- ایمنی بوستان‌های گلشن، رضایی و شیوا
بوستان‌های گلشن، رضایی و شیوا در ناحیه ۶ به دلیل شرایط نامساعد و تقاضای شهروندان در اولویت بهسازی قرار گرفته و جزو نخستین نقاطی بودند که ایمن شده‌اند. مدیر اداره بانوان در این‌باره می‌گوید: «این سه بوستان در محله‌های گلشن، جوادیه و تهرانپارس شرقی مشکلات متعددی داشتند از جمله کافی نبودن روشنایی، وجود زواید فیزیکی که پناهگاه معتادان بود، نابسامانی فضای سبز و نبود مبلمان شهری مناسب که این فضاها را به مامنی برای معتادان و کارتن‌خواب‌ها تبدیل کرده بود از این‌رو در اولویت قرار گرفتند و با انجام اصلاحاتی از جمله نصب چندین برج نوری و تأمین روشنایی کافی، حذف زواید فیزیکی، ایجاد مبلمان و فضای سبز مناسب این بوستان‌ها به پاتوق امنی برای خانواده‌ها تبدیل شدند.»
رفیعی می‌افزاید: «تأمین امنیت بوستان گلشن به دلیل همجواری به بازارچه گلشن اهمیت زیادی دارد. از این‌رو برای این بوستان برنامه‌های دیگری در دست اجرا داریم.» او ادامه می‌دهد: «قرار است در این بوستان مقبره الشهدای گمنام ایجاد کنیم و با راه‌اندازی یک غرفه فرهنگی در کنار مقبره الشهدا این محدوده به‌صورت هیئت امنایی اداره می‌شود و معضلات فرهنگی آن رفع می‌شود.»
- رفع خطر از نقاط بی‌دفاع بزرگراه امام علی(ع)
به گفته کارشناسان شهری طی سال‌های گذشته فرسودگی و تخریب مناطق قدیمی و گسترش فیزیکی شهر از دلایل ایجاد فضاهای ناکارآمد، بی‌هویت و ناآشنای زیادی در شهر شده است. مصداق این نظریه در شمال شرق تهران، عبور بزرگراه امام علی(ع) از دل محله‌های مسکونی مجیدیه، مبارک‌آباد و کوهک است که فضاهای بی‌دفاع شهری در محدوده این محله‌ها به وجود آورده است. مدیر امور بانوان منطقه ۴ در این‌باره می‌گوید: »
بزرگراه امام علی(ع) از ناحیه ۲ و ۳ منطقه ما عبور کرده و دقیقاً در این دو ناحیه نقاط پرخطر و غیرایمنی را به وجود آورده است.» او در توضیح بیشتر می‌افزاید: «در محله کوهک کنار گذر بزرگراه امام علی(ع) از خیابان فرجام تا بازار تره‌بار کوهک به دلیل قرار گرفتن در حاشیه بزرگراه تاریک و همچنین در محله‌های مجیدیه و مبارک‌آباد ایستگاه اتوبوس وسط بزرگراه امام علی(ع) به دلیل همجواری با فضای سبز و شمشادهای وسط بزرگراه ناایمن بود.
یعنی معتادان و کارتن‌خواب‌ها در این شمشادها موادمخدر مصرف می‌کردند.» این مدیر می‌افزاید: «با کوتاه نگه داشتن شمشادها و نصب چند برج نوری روشنایی معبر تأمین شد. همچنین طی جلساتی که از مأموران خدمات شهری و کلانتری مجیدیه و پاسداران درخواست کردیم گشتزنی‌های شبانه را بیشتر کنند تا این محیط برای حضور معتادان ناامن شود.»
- افزایش روشنایی کندروی بزرگراه زین‌الدین
معابر حاشیه و کندروی بزرگراه شهید زین‌الدین در ناحیه ۹ هم از جمله معابر پرخطر و بی‌دفاع شمال شرق تهران محسوب شده که برخی از آنها در هفته‌های اخیر و با اصلاحات انجام شده ایمن شده‌اند. مدیر امور بانوان شهرداری منطقه در این‌باره می‌گوید: »مسیر غرب به شرق کندروی بزرگراه زین‌الدین حدفاصل خیابان استخر تا خیابان دانشگاه هم جزو معابر غیرایمن و تاریکی بود و ایمن‌سازی آن از مدت‌ها پیش به درخواست شورایاران و اهالی محله در اولویت قرار گرفت.»
رفیعی از اقدامات انجام شده برای بهسازی این معبر می‌گوید: »طبیعی است که هر جا نور کم باشد تخلف زیاد است برای همین در نخستین اقدام ۸ برج نوری برای تأمین روشنایی این محدوده نصب شد. همچنین فضای سبز آن اصلاح و مبلمان شهری مناسب در آن محدوده ایجاد شد.» به گفته مدیر امور بانوان در حال حاضر ایمنی این معبر تأمین شده و بنا به پیام‌های سامانه ۱۳۷، مورد رضایت شهروندان قرار رفته است.»
- ایمن‌سازی پارکینگ بوستان بانوان
فضای جلو پارکینگ بوستان مرضیه حدیدچی (بانوان) در خیابان کوهستان ناحیه ۹ هم از جمله فضاهای بی‌دفاع شهری است که اصلاح و ایمن‌سازی آن تا حدودی انجام شده است. مدیرامور بانوان در توضیح بیشتر می‌گوید: «پارکینگ جلو بوستان بانوان جای دنجی بود که محل تجمع اراذل و اوباش شده بود که پیاده یا با خودرو دور دور می‌کردند و بانوان برای ورود و خروج از بوستان معذب بودند و احساس خطر می‌کردند.
نخستین‌کاری که برای ایمنی آنجا کردیم این بود که از کلانتری خواستیم گشتزنی در آن ناحیه را بیشتر کند. سپس یک اتاقک نگهبانی در ورودی اول پارکینگ دایر کردیم تا یک نگهبان به‌صورت شبانه‌روز در آنجا باشد. همچنین قرار است یک راهبند الکترونیک در این محدوده جانمایی شود.» رفیعی ادامه می‌دهد: «یکی دیگر از مشکلات این محدوده نبود ایستگاه تاکسی و اتوبوس است و دسترسی‌اش برای بانوانی که خودرو شخصی ندارند سخت است از این‌رو قراراست یک ایستگاه و یک خط اتوبوس برای تردد بانوان تعبیه کنیم.»
- فضاهای بی‌دفاع منطقه ۴ به روایت اعداد
۱۵۶ فضای بی‌دفاع در نواحی ۹گانه منطقه ۴ شناسایی شده است
۱۵ مورد از نقاط بی‌دفاع، با انجام اقدامات عمرانی ایمن شده‌اند
۱۱ نقطه بی‌دفاع تا اواسط پاییز ایمن می‌شوند
- ایمن‌سازی پارکینگ بوستان بانوان
فضای جلو پارکینگ بوستان مرضیه حدیدچی (بانوان) در خیابان کوهستان ناحیه ۹ هم از جمله فضاهای بی‌دفاع شهری است که اصلاح و ایمن‌سازی آن تا حدودی انجام شده است. مدیرامور بانوان در توضیح بیشتر می‌گوید: «پارکینگ جلو بوستان بانوان جای دنجی بود که محل تجمع اراذل و اوباش شده بود که پیاده یا با خودرو دور دور می‌کردند و بانوان برای ورود و خروج از بوستان معذب بودند و احساس خطر می‌کردند.
نخستین‌کاری که برای ایمنی آنجا کردیم این بود که از کلانتری خواستیم گشتزنی در آن ناحیه را بیشتر کند. سپس یک اتاقک نگهبانی در ورودی اول پارکینگ دایر کردیم تا یک نگهبان به‌صورت شبانه‌روز در آنجا باشد. همچنین قرار است یک راهبند الکترونیک در این محدوده جانمایی شود.» رفیعی ادامه می‌دهد: «یکی دیگر از مشکلات این محدوده نبود ایستگاه تاکسی و اتوبوس است و دسترسی‌اش برای بانوانی که خودرو شخصی ندارند سخت است از این‌رو قراراست یک ایستگاه و یک خط اتوبوس برای تردد بانوان تعبیه کنیم.»
- ایمنی ۱۱ نقطه بی‌دفاع، به زودی
با وجود رفع ۱۵ نقطه بی‌دفاع در منطقه ۴ اما هنوز نقاط بی‌دفاع و آسیب‌پذیر بسیاری در این محدوده وجود دارد که ایمنی و رفع خطر آنها به‌ترتیب اولویت، در دستور کار اداره امور بانون است. به گفته مدیر این اداره بودجه ایمن‌سازی ۱۱ نقطه بی‌دفاع تأمین شده و از هفته آینده فعالیت‌های اجرایی آن آغاز و حداکثر تا اواسط پاییز تکمیل می‌شود.
- ساخت پاتوق فرهنگی در لویزان
ایجاد پاتوق فرهنگی در محله لویزان در حد فاصل خیابان شیرازی و شیدایی از جمله فعالیت‌های عمرانی‌ـ فرهنگی برای ایمن‌سازی این محدوده است که به‌زودی آغاز می‌شود. رفیعی در این‌باره می‌گوید: «در محله لویزان حدفاصل شیرازی و شیدایی یک زمین خاکی وجود دارد که فضای سبز مناسبی ندارد و تاریک است و گاهی محل انباشت زباله و پاتوق معتادان می‌شود. قرار است در این زمین چمن و فضای سبز مناسب ایجاد کنیم و با نصب چند مبلمان و تأمین روشنایی آن را به یک پاتوق فرهنگی برای اهالی تبدیل کنیم.»
- بهسازی پیاده‌راه در پاسداران
محله پاسداران در ناحیه ۳ جزو بی‌بهره‌ترین محله در فضاهای بی‌دفاع است. علت این موضوع تراکم ساختمانی در این محله و نبود زمین‌های بایر و بی‌استفاده است. تنها نقطه بی‌دفاع این محله معبر حد فاصل بوستان دوم تا هفتم در خیابان گلستان پنجم است که قرار است در پاییز بهسازی شود. رفیعی در این‌باره می‌گوید: »در این معبر که خاکی است و روشنایی مناسبی ندارد، بانوان ورزش و پیاده‌روی می‌کنند قراراست با اجرای سنگفرش مناسب و ایجاد جاده تندرستی و نصب برج نوری و همچنین بهسازی فضای سبز محدوده اطراف این بخش از محله پاسداران برای پیاده‌روی شهروندان مناسب‌سازی شود.»