همشهری آنلاین_شهره کیانوش راد: آنهایی که سال‌هاست در پیاده‌روی بزرگ اربعین شرکت کرده‌اند برای دومین سال و به دلیل شرایط کرونا از سعادت شرکت در پیاده‌روی بازمانده‌اند. «سعید محمودی ازناوه» که ۷ سال پی در پی در پیاده‌روی اربعین حضور داشته، ۵۵ عکس منتخب از اربعین را در نمایشگاه مجازی موزه امام علی(ع) به نمایش گذاشته است. او که تاکنون بیش از ۴۴ نمایشگاه انفرادی در ایران و کشورهای دیگر برگزار کرده است می‌گوید: «به دلیل شرایط کرونا، ۲ سال است که سعادت شرکت در پیاده‌روی اربعین را ندارم اما سعی کردم با نمایشگاه چله وصل با زائران کربلا همراه شوم.»
۷ سفرپیاده‌روی اربعین از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۸ برای محمودی ازناوه با ثبت عکس‌های متنوع و متفاوتی از پیاده‌روی اربعین همراه شد که هرکدام روایت‌های عاشقانه از زائرانی است که با پای پیاده در این سفر معنوی قدم گذاشته‌اند. اگرچه عکس‌ها نمی‌توانند روایتگر همه عاشقی و دلدادگی این سفر معنوی باشند اما تماشای عکس‌هایی که از لنز دوربین محمودی ثبت شده است می‌تواند روح هر بیننده‌ای را به کربلا پرواز دهد.
- این عشق در وصف نمی‌گنجد
محمودی سال ۱۳۹۲ نخستین بار در پیاده‌روی اربعین شرکت کرد. او درباره این سفر می‌گوید: «با شرکت در پیاده‌روی اربعین همه ذهنیت ما نسبت به آنچه از قبل شنیده‌ایم تغییر می‌کند. آنچه را می‌بینیم نمی‌توانیم در قالب کلمات توصیف کنیم. زن، مرد، کودک، سالخورده و حتی افرادی که با ویلچر در این راه قدم گذاشته‌اند پا به پای همدیگر مسیرهایی طولانی را تا رسیدن به نجف می‌پیمایند.
زائران عراقی از بصره پیاده به سمت نجف حرکت می‌کنند که حداقل ۶ تا ۷ روز راه است. توصیف آن در کلام نمی‌گنجد. فقط عشق است که می‌تواند سختی‌های این مسیر را آسان کند. در مسیر پیاده‌روی، رویدادهای مختلفی را می‌توان مشاهده کرد که هرکدام داستانی است از همدلی و مهربانی. پذیرایی از زائران در موکب‌ها، اسکان زائران، پخت و توزیع غذای نذری و... هریک حکایتی عجیب و متفاوت را در ذهن ایجاد می‌کند که همه نشان می‌دهد عشق به امام حسین(ع) چقدر در دل این مردم ریشه دارد.
افرادی که برای پیاده‌روی آمده‌اند در غیر از اربعین، آدم‌های متفاوتی هستند. افراد متمول یا افرادی که یک سال پس‌انداز خود را برای اربعین جمع کرده‌اند تا افرادی با معلولیت جسمی و... حضور دارند که در طول این مسیر همگی فقط یک هدف دارند و آن عرض ارادت به خاندان اهل‌بیت(ع) است.»
- میزبانی متفاوت عراقی‌ها
میزبانی عراقی‌ها از زائرانی که در پیاده‌روی اربعین شرکت کرده‌اند از جلوه‌های زیبای مسیر است. پخت نان، توزیع شربت، دعوت از زائران برای استراحت و اسکان درخانه‌هایشان و... از کارهایی است که شیعیان عراق در طول مسیر برای میزبانی از زائران انجام می‌دهند. محمودی می‌گوید: «شاید تصور شود جنگ تحمیلی میان ایران و عراق موجب شکاف میان مردم این ۲ کشور شده باشد اما با حضور در پیاده‌روی اربعین خواهیم دید عراقی‌ها میزبانی از زائران را به بهترین شکل ممکن و با تمام وجود انجام می‌دهند و نکته قابل تأمل این است که در برخورد با زائران ایرانی رفتارشان خیلی محترمانه است.»
- عاشورا در چهار گوشه ایران
«عاشورا در چهار گوشه ایران» عنوان کتاب محمودی است که ابتدای ماه محرم امسال رونمایی شد. عکس‌های این کتاب حاصل ۳۰ سال عکاسی در شهرها و مناطق مختلف ایران است. او می‌گوید: «از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۹۹ محرم هر سال به یک نقطه کشور رفته و مراسم تاسوعا و عاشورا را عکاسی کرده‌ام. ۱۸۰ عکس از ۲۵۰ عکس چاپ شده در این کتاب مربوط به عکس‌هایی است که طی این سال‌ها گرفته‌ام. چند عکس از دوره قاجار و عکس‌هایی هم از عکاسان خوب ایرانی در این کتاب چاپ شده که روایتگر شیوه عزاداری در مناطق و شهرهای مختلف ایران است.»
در کتاب عاشورا در چهار گوشه ایران می‌توانید عکس‌هایی از تکیه‌ها را ببینید. محمودی که محرم ۲ سال اخیر بیشتر به عکاسی در تهران پرداخته است درباره وجه اشتراک مراسم عزاداری‌ها در نقاط مختلف می‌گوید: «تکیه تجریش از مراکزی است که به محل کسب و کار اختصاص دارد اما در ماه محرم مغازه‌ها تعطیل می‌شوند و در این تکیه مراسم عزاداری برپا می‌شود. در ایران مکان‌های دیگری مانند تکیه تجریش داریم که نشان از عشق و محبت مردم عادی و بازاریان به امام حسین(ع) دارد.
آنها به واسطه عشق به امامشان محل کسب و کار را جمع می‌کنند و به برگزاری مراسم اختصاص می‌دهند. گرگان و سمنان از شهرهایی است که با شروع محرم، محل کسب و کار برای برپایی مراسم عزاداری تغییر شکل می‌دهد. تغییر و همراهی و قدمت برپایی چنین مراسمی در نگاه اول مورد تعجب است اما نشاندهنده این است که تا چه حد این علقه در دل محله‌ها و مردم وجود دارد و این عشق تا کجا به زندگی‌شان راه پیدا کرده که برای اعتقادات مذهبی‌شان کسب و کار را تعطیل می‌کنند.»
- نمایشگاه مجازی در ایام کرونا
محمودی که چند دوره داوری جشنواره‌های عکس را برعهده داشته است سال ۱۳۹۳ عکس‌های خود از اربعین را در نمایشگاه عکس چهل‌ترین در موزه امام علی(ع)، زیرگذر چهارراه ولی‌عصر(عج) و همزمان در ۶ استان دیگر با هماهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به نمایش گذاشت. او سال ۱۳۹۴ نیز نمایشگاه عکس اربعین را همزمان با مراسم رونمایی کتاب خود در موزه امام علی(ع) برپا کرده بود و امسال عکس‌هایش از پیاده‌روی اربعین را در نمایشگاه مجازی موزه امام علی(ع) به نمایش گذاشته است.
محمودی درباره برگزاری نمایشگاه‌های مجازی می‌گوید: «در ایام کرونا به دلیل کمتر شدن فعالیت‌های اجتماعی، مردم به سمت فضای مجازی روآوردند. در این مدت توجه علاقه‌مندان به کارهای هنری نسبت به نمایشگاه‌های مجازی بیشتر شد. هر چند نمایشگاه حضوری لطف دیگری دارد اما نمایشگاه مجازی امکان بازدید گروه‌های بیشتر را فراهم می‌کند. به نظرم حتی بعد از باز شدن موزه‌ها و تمام شدن کرونا باید از ظرفیت فضای مجازی برای برگزاری نمایشگاه استفاده کرد. با توجه به مشکلات ترافیک تهران و دور بودن مسیرها، برگزاری نمایشگاه مجازی فرصت خوبی برای نمایش آثار هنرمندان است.
البته اطلاع‌رسانی بسیار مهم است تا افراد بیشتری در جریان برنامه‌های موزه‌ها قرار بگیرند.»
سعید محمودی ازناوه متولد سال ۱۳۴۶ و فارغ‌التحصیل رشته حفاظت و مرمت آثار تاریخی از مرکز آموزش عالی سازمان میراث فرهنگ است. او نشان درجه یک فرهنگ وهنر (رشته عکاسی) را سال ۱۳۸۷ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد.
محمودی تاکنون نمایشگاه‌های متعددی در ایران و کشورهای دیگر از جمله در مرکز اسلامی هلسینکی فنلاند، بوخوم آلمان، فرانسه، انگلستان، اسپانیا و... برپا کرده است.
اربعین(فارسی، انگلیسی)، الاربعین (عربی، انگلیسی)، اربعین (کودکان)، اربعین (زنان)، اربعین (سالخوردگان) و عاشورا در چهار گوشه ایران از کتاب‌های تصویری او از پیاده‌روی اربعین و مراسم سوگواری ایام محرم است.