همشهری آنلاین _ پروانه بهرام‌نژاد: ساختمانی که در ورودی آن با نرده‌ها و فنس‌های فلزی پوشیده و روی سر در زنگ‌زده‌اش «سینما رنگین‌کمان» حک شده‌است. این نوشته هم نشان‌گر دیرینگی این بناست؛ بنایی که این‌روزها حال و روزش خوش نیست. اگرچه به اذعان کاسبان وضعیت این سینما نسبت به سال‌های قبل خیلی مطلوب‌تر و بساط معتادان و کارتن‌خواب‌ها از این سینمای متروکه برچیده شده اما این میراث فرهنگی هنری سال‌هاست بلاتکلیف مانده است و اهالی به‌ویژه کاسبان خواستار تعیین تکلیف و تغییر کاربری این بنای بی‌استفاده هستند.
- میراث ۵۰ ساله
در راسته تجاری و وسط مغازه‌های قد ونیم قد بازارچه شهرستانی، وجود ساختمان سیمانی با دیوارهای بلند و بدون پنجره، توجه هر تازه واردی را به خود جلب می‌کند. بر سردر این بنا که قبلاً سینما رنگین‌کمان بوده، چند روزنه دایره‌ای دیده می‌شود و در ورودی‌اش هم به نظر پلمب است اما از لابه‌لای فنس و توری روی در، یک کانکس دیده می‌شود که به گفته کاسبان و اهالی متعلق به واحد سدمعبر شهرداری است. خودرو پارک شده «گروه انضباط شهری» در مقابل ساختمان هم گواه همین موضوع است اما کسی داخل کانکس دیده نمی‌شود. «رحیم علیجانی» یکی از کاسبان این خیابان که مغازه‌اش درست کنار دست سینما رنگین‌کمان قرار دارد و اطلاعات خوبی از اینجا در خاطرش هست، می‌گوید: «سینما رنگین کمان حدود ۵ دهه پیش ایجاد شد و یک مدت خیلی دایر و فعال بود بعد یواش یواش فعالیتش کساد شد.
صاحب این مغازه یک آقایی به نام «سامی» بود یعنی بین اهالی به سامی معروف بود که سال‌ها بعد تصمیم به تغییر کاربری سینما گرفت. مدتی بعد از سینما را برای فروش در روزنامه آگهی کردند. آن زمان شهرداری منطقه ۱۳ ملکیت اینجا را خرید. اما سرقفلی ۴مغازه‌ای که جزو ملک سینماست، فعلاً معلق مانده. گفته بودند قرار است اینجا به پارکینگ طبقاتی و بالای آن به پاساژ تبدیل شود اما فعلاً خبری نیست و راکد مانده است.» او می‌افزاید: «حتی یک مدت بعد از تعطیل شدن سینما، این کنار انباری مغازه من بود و بخشی از وسایلم را آنجا نگه می‌داشتم.»
- لزوم تغییر کاربری به نفع مردم
ساختمان سینما رنگین‌کمان اگرچه ظاهر آراسته ندارد اما همچنان در خیابان مرتجایی قد برافراشته و پابرجاست و شهروندان منتظر سرعت‌بخشی در رسیدگی به وضعیت این مجموعه هستند. علیجانی با یادآوری وضعیت قبلی این سینما می‌گوید: «الان وضعیت اینجا خیلی خوب شده‌است. قبلاً این سینما زباله‌دانی و متروکه، مخروبه و پاتوق معتادان و کارتن‌خواب‌ها شده بود و آدم وحشت می‌کرد از کنار آن بگذرد. حالا گروه سدمعبر اینجا مستقر و وضعیت بهتر شده‌است. کلی پیگیری و نامه‌نگاری کردیم تا اینجا را ساماندهی کردند. جلو سینما فنس کشیدند، در آهنی نصب کردند ورودی آن برای معتادان بسته شد. حالا دسترسی به داخل سینما برای آنها امکان‌پذیر نیست. قبلاً حتی امنیت جانی نداشتیم. اوایل که در اینجا را بستند، کارتن‌خواب‌ها می‌آمدند و جلو در سینما و در پیاده‌رو می‌خوابیدند.
شکر خدا اینک وضعیت خوب شده‌است.» او تأکید می‌کند: «به نظر من اینجا باید به همان پارکینگ طبقاتی که اول ماجرا مطرح شده‌بود تبدیل شود. چون محدوده تجاری بازارچه شهرستانی جای پارک ندارد و پارکینگ نیاز محله است. فقط باید سرقفلی مغازه‌ها را بخرند که بودجه می‌خواهد.» همچنین «صبا رمضانی» یکی از جوانان محله که پدرش از کاسبان قدیمی اینجاست دراین‌باره نظر متفاوتی دارد و می‌گوید: «این سینما متروکه شده و ساختمانش چند بار به مغازه‌های ما آب داده اما برای ساماندهی آن هیچ‌کاری نمی‌کنند. این محله به سینما و مرکز فرهنگی نیاز دارد. برای همین به نظر من بهتر است همین ساختمان را احیا کنند تا اینکه آن را بکوبند و از نو بسازند. اگر از مکان این سینما به نفع مردم بهره‌ببرند مؤثرتر است تا آن را تغییر کاربری دهند چون این اطراف اصلاً مرکز فرهنگی و سینما وجود ندارد.»
- دعوای روزانه بر سر جای پارک
به گفته کسبه، چراغ این سینما تقریباً از ۲ دهه قبل خاموش شده و آنها چشم‌انتظارند تا با احیای این بنا بلکه وضعیت بازارچه شهرستانی نیز سامان بیابد. «مجتبی اکبری» یکی از کاسبان که از ۲۵ سال پیش در اینجا حضور دارد، می‌گوید: «اینجا فقط به درد ایجاد پارکینگ می‌خورد. چون تعداد بالای ۱۰۰ مغازه اینجا وجود دارد و مراجعه مردم زیاد است. ترافیک و توقف دوبله در اینجا بیداد می‌کند. ما هر روز شاهد دعوای مردم با همدیگر هستیم.» او تأکید می‌کند: «وسعت این سینما زیاد است و آن زمان در خروجی‌اش از خیابان اقبال لاهوری بود، برای همین به راحتی می‌توانند با تغییر کاربری وضعیت اینجا را ساماندهی کنند و پارکینگ هم به خوبی فعالیت کند. این اقدام به نفع شهرداری، کاسبان و مراجعان است. اینجا ماشین‌های بزرگ از ماهی و مرغ گرفته تا سبزی و صیفی بار می‌آورند و جز ترافیک و دردسر و ناراحتی چیزی ندارد.
در صورت ایجاد پارکینگ آسایش به محدوده برمی‌گردد.» همچنین «ماهرخ احمدی» بانوی ۵۸ ساله و از ساکنان خیابان شهید منتظری نیز دراین‌باره معتقد است: «قبلاً حضور معتادان اینجا را ناامن کرده بود ولی حالا شرایط ساختمان بهتر شده‌است ولی معتادان و کارتن‌خواب‌ها در تمام محدوده پخش هستند. یکی دیگر از معضلات اصلی اینجا نبود جای پارک خودرو است. از یک طرف وانتی‌های میوه و صیفی‌فروش اینجا مستقر هستند و از طرف دیگر شهروندانی که برای خرید مراجعه می‌کنند، جای پارک ندارند. برای همین بهترین تصمیم برای این ساختمان، تبدیل آن به پارکینگ است. این کار به ساماندهی وضعیت موجود و ایجاد آرامش در محله مؤثر است.»
- تملک سرقفلی‌ها در انتظار تأمین بودجه
وضعیت ساماندهی سینما رنگین‌کمان را از مدیریت شهری منطقه۱۳ پیگیری کردیم و «نوید حاجی‌زاده» سرپرست اداره املاک شهرداری منطقه۱۳دراین‌باره می‌گوید: «اعتبارات شهرداری برای تملک املاک داخل طرح است اما چون ملک سینما رنگین‌کمان داخل طرح نیست، اعتباری که برای تملک آن در نظر گرفته می‌شود باید از اعتبار بافت فرسوده سازمان نوسازی شهر تهران باشد. با توجه به اینکه ما مالکیت عرصه را داریم، فقط ۴ فقره سرقفلی آنجا در ید ما نیست، درخواست اعتبار از سازمان نوسازی کرده‌ایم.
(البته باتوجه به اینکه ملک داخل طرح نیست، در سازمان املاک اعتباری بر این کار متمرکز نیست و لذا از سازمان نوسازی به‌عنوان بافت فرسوده درخواست اعتبار کردیم و اگر اعتبار را به ما بدهند، سرقفلی۴ باب مغازه را نیز تملک کنیم و مالک ۶ دانگ عرصه و اعیان شویم بعد از آن می‌توانیم برای اینجا تعیین تکلیف کنیم. این موضوع در دست اقدام است و پس از در اختیار گرفتن مالکیت کامل این سینما، به‌عنوان یک ملک در اختیار شهرداری، برای آن تصمیم گرفته می‌شود. اکنون سرقفلی عرصه سینما در مالکیت شهرداری منطقه۱۳ است.» او تأکید می‌کند: «مدتی قبل با تلاش و پیگیری مستمر اداره‌های املاک و مستغلات و حقوقی سرقفلی ملک سینما رنگین کمان به شهرداری انتقال یافت.»