همشهری آنلاین_مهدی اسماعیلپور: نخستین بار برای بازدید از پروژههای عمرانی و دومین مرتبه برای دیدار از کانون «سپاه قلم» و تقدیر از نویسندگان جوان دهه هشتادی که دفتر آن در محله شهرک «فرهنگیان و آزادی» قرار دارد. با توجه به این بازدیدها، گفتوگویی را با نایب رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورایشهر تهران انجام دادهایم. آقامیری ساختوساز شهرکهای متعدد و پراکنده از هم توسط سوی تعاونیهای مسکن در نقاط مختلف را، طی دههای گذشته، مشکل اصلی منطقه ۲۱ در راه توسعه هرچه بیشتر میداند.
- تلاش برای تأمین منابع مالی
سیدمحمد آقامیری با اشاره به بازدید از پروژههای عمرانی منطقه و زمان افتتاح آنها از جمله پروژه فرا منطقهای «دوگاز» ابراز امیدواری میکند با وجود مشکلات و موانع موجود هرچه زودتر شاهد تکمیل و افتتاح آنها باشیم: از پروژههای عمرانی منطقه بازید کردم. برخی پروژههای کوچک مقیاس، به دلیل کمبود بودجه متوقف شدهاند. البته این مشکل فقط مربوط به منطقه۲۱ نیست و در اغلب مناطق تهران، کم و بیش چنین شرایطی وجود دارد. متأسفانه بیشتر پروژههای شهری تعطیل شدند تلاش و برنامهریزی ما این است که هرچه سریعتر منابع مالی لازم برای ادامه آنها فراهم و دوباره کارها از سر گرفته شود تا با تکمیل و افتتاح آنها، در اختیار شهروندان قرار گیرد.»
- متهم اصلی، پراکندگی محلهها
نایب رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر، مشکل اصلی منطقه ۲۱ در راه توسعه هرچه بیشتر را جزیرهای و پراکنده بودن محلههایش میداند که سبب شده است تا جمعیت در نقاط مختلف این منطقه پهناور گسترده شود. او میگوید: «بخشی از منطقه ۲۱ بافت قدیمی دارد و بخش دیگری از آن نوسازی شده است. شهرکهای مختلف و پراکندهای در این محدوده وجود دارند، برای همین منطقه تقریباً وسیعی را شاهد هستیم.
از سوی دیگر، منطقه ۲۱ مهاجرپذیر است و اقوام مختلفی از سراسر کشور در آنجا سکونت دارند، این موضوع سبب شده است تا علاوه بر معماری و شهرسازی، در بخش فرهنگی و اجتماعی نیز بافت و ساختار متفاوت و متنوعی داشته باشد. بنابراین میطلبد تا به لحاظ فرهنگی در این منطقه کارهای بیشتری صورت بگیرد. به دلیل پراکندگی محلهها و شهرکهای منطقه ۲۱، نمیتوان چندان بودجه را به درستی توزیع و سرانهها را به شکل مساوی برای همه محلهها تأمین کرد. بیشتر شهرکهای منطقه ۲۱ در حوزههای مختلفی از جمله فرهنگی و خدمات شهری با مشکلات و کمبودهایی مواجه هستند و خدماتی که به آنها در این زمینهها ارائه میشود، اندک است.»
- سرمایهگذار و بخش خصوصی به دنبال جمعیت است
میزان حضور و سرمایهگذاری بخش خصوصی در منطقه ۲۱ نسبت به مناطق همجوار، یعنی ۲۲ و ۵ بسیار اندک و ناچیز است. آقامیری تأکید میکند که بخش خصوصی برای حضور و سرمایهگذاری به دنبال نقاط پر جمعیت و شلوغ میرود. این ویژگی در منطقه ۲۱ کمتر به چشم میخورد: «باید توجه داشت که به دلیل جزیرهای و شهرکی بودن اغلب محلهها، نمیتوان نیازهای آنها را بهطور کامل و صد در صد تأمین کرد.
جمعیت کم و دسترسی سخت سبب میشود تا سرمایهگذار و بخش خصوصی تمایلی برای حضور و فعالیت در چنین محلههایی را نداشته باشد. چون برای آن توجیه و منطق اقتصادی ندارد. برای مثال، اگر در یکی از این شهرکها بازار میوه و ترهبار ایجاد شود، ممکن است صاحبان غرفههای میوه و ترهبار درآمد لازم را نداشته باشند. چون به سبب محصور و پراکنده بودن شهرکها، جمعیت آنقدر نیست که بتوانند فروش خوب و مناسبی داشته باشند. به همین دلیل به مشکل بر خواهند خورد. بر این اساس سرمایهگذار ترجیح میدهد کار و سرمایه خود را به محلهها و مناطق پر جمعیتتر و شلوغتر ببرد.»
- شهرکسازی تعاونیهای مسکن، بدون تأمین سرانههای لازم
آقامیری، فعالیت تعاونیهای مسکن و ساخت شهرکها را در نقاط مختلف آنهم بدون در نظر گرفتن سرانههای لازم، دلیل اصلی مشکلات منطقه ۲۱ عنوان میکند: «هر کجا جمعیت بیشتر باشد، ناخودآگاه تمایل بخشهای اقتصادی و خدماتی به آن سمت سرریز میشود تا مخاطبان بیشتری را پوشش دهند. اصناف و کسبهای که در این قسمتهای شلوغ و پر جمعیتتر فعالیت میکنند، درآمدشان بیشتر است و برای آنها توجیه اقتصادی دارد.
این سبب میشود که ناخودآگاه به آن محله یا منطقه کشش بیشتری داشته باشند. بنابراین توزیع ناعادلانه بارگذاری جمعیت و ایجاد شهرکهای متعدد که اغلب از سوی تعاونیهای مسکن به وجود میآیند، بدون آنکه سرانه خدمات شهری در آنها مورد توجه قرار بگیرد، موجب میشود که بعدها مشکلاتی برای شهروندانی که در این شهرکها سکونت دارند، ایجاد شود. البته این مشکلات قابل برطرف شدن است و برنامهریزیهای لازم وجود دارد تا مشکلات این شهرکها به نوبت و بر اساس اولویت رفع شود. اما متأسفانه انجام چنینکاری در کوتاهمدت میسر نیست و نیاز به زمان دارد. طبیعی است که رفع مشکلات در محلههایی که جمعیت بیشتری دارند، در اولویت قراردارد. برای مثال، ۷۵ نقطه در شهر تهران شناسایی شده است که بازار میوه و ترهبار ندارد.
باید بتوانیم به لحاظ سرانههای در نظر گرفته شده و حجم جمعیت موجود، به نوبت این نقاط را پوشش دهیم. به همین نسبت هم کمبودهایی در زمینه فضای سبز، فضای فرهنگی مانند سینما و بسیاری موارد دیگر در مناطق و محلههای مختلف تهران وجود دارد که هرکدام از آنها یکی یکی و به نوبت بر طرف خواهند شد. اما زمانبر است. همانگونه که اشاره شد درترتیب انجام کارها اولویت با محلههای دارای جمعیت بیشتراست.»
- از دیدن این نویسندگان جوان خوشحال شدم
عضو شورای شهر ششم، در بازدیدی که از کانون سپاه قلم و نویسندگان جوان منطقه ۲۱ داشت، فعالیتهای چنین جوانهایی را سبب خوشحالی و خرسندی میداند: «در این بازدید از دیدن چنین جوانها و نوجوانهای فعال و توانمندی بسیار خوشحال شدم. مجموعه بسیار عالی و پویا که بچهها بهویژه نوجوانها را به نوشتن و انجام کارهای فرهنگی تشویق و کمک میکند تا ذوق و استعداد و توانمندی آنها شکوفا شود.
فعالیتهایی از این دست بسیار ارزشمند است. نوجوانهای ما زمانی که حمایت میشوند و قلم به دست میگیرند، میتوانند آینده خوبی برای خود و جامعه و فرهنگ کشور رقم بزنند. از سوی دیگر فعالیتهایی از این دست سبب میشود تا سرانه مطالعه در جامعه افزایش پیدا کند. ضمن اینکه سطح توانمندی علمی جامعه نیز افزایش مییابد و این موارد خود به تنهایی بسیار مؤثر و ارزشمند است. اینکه بچهها و نسل جوان ما دغدغههای فرهنگی داشته باشند و مسائلی را که به آن فکر میکنند، بر روی کاغذ بیاورند، بسیار خوب است و باید کارهایی از این دست، بسط و گسترش پیدا کند. برای موضوعهای فرهنگی باید سوبسید داده شود و این امری طبیعی است.
اگر کسی بخواهد در حوزه فرهنگی سرمایهگذاری کند، اگر سوبسیدی به آن تعلق نگیرد، بیشک برای سرمایهگذاری توجیه اقتصادی ندارد. مسائل فرهنگی جزو مسائلی است که هم شهرداری و هم دولت باید به آنها سوبسید بدهد. اگر فعالیتهایی مانند همین نویسندگان جوان در محلههای دیگر نیز توسعه یابد، بسیار ارزشمند است. البته انجام هر کاری، افراد توانمندی میخواهد تا پای کار بایستند و ذوق و انگیزه لازم را داشته باشند.
افرادی که در کانون سپاه قلم حضور دارند، افرادی هستند که سالها در این حوزه فعالیت کردهاند و به تعبیری نبض کار در دستشان است و میداند چه جذابیتهایی باید وجود داشته باشد که جوانها و نوجوانها تشویق و ترغیب شوند تا به نوشتن و انجام کارهای فرهنگی تمایل پیدا کنند. هرکدام از این بچهها در آینده میتوانند خودشان به تنهایی انجمنهای مشابهای را در نقاط دیگر راهاندازی کنند و لیدرهای فرهنگی باشند.»