همشهری آنلاین_مهدی اسماعیل‌پور: یکی از این موارد به محله «تهرانسر غربی» بر می‌گردد که تا حاشیه بزرگراه «فتح» (جاده قدیم) امتداد پیدا کرده است و به نوعی با صنایع و کارخانه‌هایی که در آن سوی بزرگراه قرار گرفته‌اند، چند متر بیشتر فاصله ندارد. نزدیک‌ترین صنایع همسایه این محله کارخانه تولید مواد غذایی است که به دلیل استفاده از روغن‌های مختلف و مواد شیمیایی بوی بسیار نامطبوعی از آن در محله منتشر می‌شود.
متأسفانه پیگیری‌ها و اعتراض‌های شهروندان و شورایاری نیز نتوانسته گره‌ای از این مشکل باز کند. اهالی این محله امیدوارند در دوره مدیریت جدید شهرداری با پیگیری‌ها بتوانند راهکاری برای این معضل محله پیدا کنند.
- شهرداری مزاحمت صنایع برای مردم را پیگیری کند
«علیرضا مرتضی پور»، از معتمدان و ساکنان قدیمی تهرانسر غربی، درباره مشکل بوی نامطبوعی که در این محدوده وجود دارد و سبب ایجاد مزاحمت برای مردم شده است، به همشهری محله می‌گوید: «اغلب از شرکت صنعتی حاشیه بزرگراه فتح که مواد خوراکی تولید می‌کند، در فرایند تولید «روغن»، بوی مشمئزکننده‌ای در فضا منتشر می‌شود که برای اهالی محله‌های اطراف از جمله شهرک‌های «هواپیمایی»، «مسکن ویژه» و «دریا» و در مجموع محله‌هایی که به موازات بزرگراه فتح قرار دارند، به شدت آزاردهنده است.
این بوی بد سال‌ها است که از این کارخانه منتشر می‌شود. ساکنان این محدوده اقدامات مختلفی انجام داده‌اند که تاکنون به هیچ نتیجه قطعی و عملی نرسیده‌اند. به باور من مشکلاتی از این دست جزو مواردی است که شهرداری‌ها باید به آن ورود کنند. شهرداری متولی سلامت، پاکیزگی شهر است و مسئولیت دارد از شهروندان در مقابل چنین اتفاقاتی حمایت کند.
برای مثال، در منطقه ۲۱ به دلیل پروازهای مکرر و بی‌وقت و خارج از استاندارد هواپیماهای فرودگاه «مهرآباد» سالیان زیادی است که خواب عمیق و راحت نداریم، همین موضوع سبب بیماری‌های مختلف در انسان می‌شود، اما اینکه چه کسی باید به این معضل رسیدگی کند، مشخص نیست!؟ در زمان شهردار سابق منطقه، نامه‌ایی در این‌باره برای سازمان هواپیمایی کشور ارسال کردیم اما با رفتن ایشان این مسئله به حال خود رها شد و هیچ‌کدام از شهرداران بعدی حتی به آن ورود هم نکردند. در زمینه مشکلات مربوط به صنایع نیز چنین شرایطی وجود دارد.»
- پیگیری از نماینده مجلس
مرتضی‌پور درباره بخشی از پیگیری‌های که با کمک دیگران معتمدان محله برای رفع این مشکل انجام داده است اشاره می‌کند و می‌گوید: «مدتی قبل «زهره الهیان»، نماینده مجلس، برای بازدید به منطقه آمد، مزاحمت‌های صنایع از جمله همین بوی نامطبوع شرکت تولیدکننده مواد غذایی با ایشان مطرح شد. او گفت که به دنبال قانونی برای حل این مشکلات هستند.»
این ساکن قدیمی محله درباره قوانینی که در این زمینه وجود دارد می‌گوید: «براساس قانونی که در سال ۱۳۴۶ به تصویب مجلس وقت رسیده، ساخت‌وساز کارخانه در شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران ممنوع است. اما شاهد هستیم که همه صنایع به‌ویژه صنایع آلاینده در این شعاع و چسبیده به شهر تهران قرار دارند و حتی در سال‌های گذشته، توسعه و گسترش نیز پیدا کرده‌اند. این هم جزو مواردی است که شهرداری باید به آن ورود پیدا کند و پیگیر اجرای آن باشد.»
- راهکار؛ نصب فیلتر
عضو سابق شورایاری تهرانسر غربی از پیگیری این موضوع در سال‌های گذشته و وعده‌های مدیران این کارخانه برای حل مشکل بوی بد می‌گوید: «زمانی که عضو شورایاری بودم در خصوص این مشکلات به شهرداری نامه نوشتم و مدتی این موضوع را پیگیری کردم. که به راه‌حل روشنی نرسیدم. هم‌چنین با صحبت‌هایی که با مدیران کارخانه داشتم، قول دادند که مشکل انتشار بوی بد را برطرف کنند. اما هیچ تغییری حاصل نشد. این در شرایطی است که مشکل بوی بد این کارخانه از طریق نصب «فیلتر» قابل رفع است.»
- فیلترهایی که نصب نشد
«مسعود رضایی»، دبیر شورایاری محله تهرانسر غربی، درباره بوی نامطبوعی که از سوی یکی از صنایع منطقه منتشر می‌شود و سبب آزار و اذیت شهروندان شده است، این‌گونه توضیح می‌دهد: «در دهه‌های گذشته این محدوده در حاشیه شهر قرار داشت. همجواری صنعت و سکونت و مشکلاتی که امروز شاهد آن هستیم، ثمره توسعه تهران است. به یاد دارم در یکی ۲ جلسه‌ای که با مسئولان این کارخانه مبنی بر آزاردهندگی بوی نامطبوع برگزار کردیم، آنها برای حل این مشکل وعده و قول‌هایی دادند و تأکید کردند که این بوی نامطبوع به‌زودی برطرف خواهد شد.
مسئولان این کارخانه در آن جلسه گفتند که قرار است از فیلترهای خاصی در این زمینه استفاده کنند تا جلو انتشار بوی نامطبوع را بگیرد. پس از آن جلسه، برای مدت کوتاهی این بوی بد که به فرایند تصفیه روغن بر می‌گردد، کم شده بود، اما فیلتر ظرفیتی دارد و پس از مدتی اثرگذاری آن از میان می‌رود، در نتیجه باید تعویض شود. البته در این میان وزش باد نیز بی‌تأثیر نیست. وزش باد از غرب به شرق موجب می‌شود که این بوی نامطبوع بیشتر به سمت محله‌های ما بیاید و واقعاً آزاردهنده است. با توجه به شرایط اقتصادی کشور، شرایط کارخانه‌ها و صنایع مقداری پیچیده شده است و اگر بخواهیم به آنها فشار زیادی بیاوریم شاید کار درستی نباشد.»
- انجمن‌ها می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند
رضایی فعال نبودن گروه‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد در زمینه محیط‌زیست و حقوق شهروندی را یکی از مشکلات منطقه می‌داند و بر این باور است اگر چنین گروهی وجود داشت، مزاحمت و آلایندگی صنایع با مذاکره، پیگیری و مطالبه مردمی کاهش پیدا می‌کرد: «بوی نامطبوع اغلب از ۱۲ شب تا اوایل صبح، بیشتر می‌شود. معمولاً مشکلات مربوط به آلایندگی صنایع اغلب در این بازه زمانی اتفاق می‌افتد که بوی بد این کارخانه هم همین‌گونه است.
گمان می‌کنم اگر شهرداری به‌صورت جدی پیگیر این موضوع باشد، مشکل بوی بد این کارخانه نیز کمتر می‌شود. از سوی دیگر، متأسفانه در زمینه انجمن‌های مردمی بسیار ضعیف هستیم. برای مثال اگر بخواهیم اعتراض و پیگیری درباره مسائل زیست‌محیطی داشته باشیم، تشکل مردم نهادی وجود ندارد که مذاکره و رایزنی کند تا شاید این مشکلات با صحبت و پیگیری مستمر و منظم رفع شود. بسیاری از مشکلات با مذاکره قابل برطرف شدن است، اما متولی و مسئول مشخصی که در زمینه محیط‌زیست و حقوق شهروندی فعال باشد، در منطقه ۲۱ وجود ندارد.»